مطلب ارسالی کاربران
تاریخچه جام های جهانی، جام جهانی 1958، تولد اسطوره ای به نام پله
باز هم میزبان اروپایی بود. باز هم سوئیس، ببخشید سوئد!!! یا بقول یکی از دوستانمان سوئس که ترکیبی از سوئد و سوئیس است. برای نخستین بار پخش تلویزیونی بین المللی صورت گرفت. باز هم شانزده تیم در چهار گروه چهار تیمی. این بار اما بر خلاف سوئیس 1954، هر تیم سه مسابقه برگزار می کرد و تیمهای برتر از بازی در برابر هم معاف نبودند. تنها در صورتیکه تیمها در رتبه دوم و سوم برابر می شدند، پلی آف برگزار میشد تا تیم صعود کننده مشخص شود. در گروه بندی سید بندی وجود نداشت. ولی در هر گروه یک تیم از اروپای غربی، یکی از اروپای شرقی، یکی از بریتانیا و یکی از آمریکای جنوبی حضور داشت. حذف ایتالیا در دور انتخابی با باخت روز آخر مقابل ایرلند شمالی شوک آور بود. متاسفانه بدنبال سرکوب 1956 مجارستان بدست شوروی و گریختن ستاره هایی چون پوشکاش، کوشیس و ژیبور، دیگر مجارستان نیز آن تیم قدرتمند نبود. در واقع فوتبال مجارستان پس از سرکوب 1956 هرگز قد علم نکرد و جهان در حسرت دیدن مجارهای شگفت انگیز باقی ماند. کوشیس در زمان سرکوب تنها 27 سال داشت و براحتی می توانست در دو یا حتی سه جام جهانی دیگر نیز بازی کند و او که در نخستین دوره 11 گل به ثمر رسانده بود، معلوم نبود می توانست چند گل دیگر به ثمر برساند. بر عکس مجارستان، شوروی برای نخستین بار وارد جام جهانی شد و اتفاقا جزو تیمهای محبوب جام هم بود. بخصوص لئو یاشین دروازه بان آنها که به جهان معرفی شد و بعد ها جایزه ای به نام او در جام جهانی به بهترین دروازه بان جام داده می شود که افتخار بهترین دروازه بانان دنیا نظیر بارتز، الیور کان، بوفون، کاسیاس و نویر بردن این جایزه است. دستکش طلایی!!!
انگلیس در یکی از سخت ترین گروهها با برزیل، شوروی و اتریش که در مدال برنز المپیک را برده بود، همگروه شد. انگلیس هر سه دیدار خود را مساوی کرد. برزیل دو دیدار دیگر را برنده شد و سرگروه شد و شوروی، اتریش را برد تا با انگلیس هم امتیاز شود. در دیدار پلی آف شوروی، با برد 1-0 مقابل انگلیس این تیم را از جام بیرون کرد. نکته جالب دیگر آنکه پله با 17 سال و 8 ماه سن در تیم برزیل نیمکت نشین بود. پس از آنکه در دومین دیدار برزیل نتوانست مقابل انگلیس به نتیجه ای بهتر از 0-0 که نخستین مسابقه بدون گل تاریخ جام جهانی بود دست یابد، در دیدار بعدی پله، ظهور کرد. کسی که بسیاری او را بهترین بازیکن تاریخ جام جهانی میدانند. برزیل با اختراع سیستم 4-2-4 و انجام بازیهای فوق العاده بخت نخست کسب جام به شمار می رفت و بسیار محبوب بود. خیلی زود البته سایر تیمها سعی کردند از این تیم الگو برداری کنند.
پدیده دیگری که ظهور کرد ژوست فونتین 25 بود که با 13 گل در یک دوره تا به امروز علاوه بر اینکه بیشترین تعداد گل را در یک دوره به نام خود ثبت کرده، در رده چهارم بهترین گلزن جام قرار دارد و برای مثال بیش از پله که چهار دوره در جام جهانی بازی کرده گل زده است. فرانسه در 1962 به جام جهانی راه نیافت. در 1954 و 1966 هم فونتین به تیم ملی دعوت نشد. او با 21 و 33 سال سن شانس دعوت در این دوره ها را داشت. ولی رقبای فونتین انقدر خوشبخت بودند که وی تنها یکبار در این رقابتها به میدان رفت. نکته جالب اینکه فرانسه به یوگسلاوی باخت ولی دو تیم دیگر یعنی پاراگوئه و اسکاتلند را برد. بخصوص پیروزی 7-3 آنها مقابل پاراگوئه توجهات بسیاری را متوجه فرانسه کرد. در مقابل یوگسلاوی که توانسته بود این تیم قدرتمند را شکست دهد، در نبرد با هر دو تیم دیگر به نتیجه مساوی رسید.
نکته جالب دیگر اینکه ولز و ایرلند شمالی از کشورهای بریتانیایی صعود کردند ولی انگلیس و اسکاتلند حذف شدند. مرحله یکچهارم نهایی سورپرایز ویژه ای نداشت. آلمان مدافع عنوان قهرمانی، همچون جام قبلی یوگسلاوی را از پیش رو برداشت. اما تنها با یک گل، برزیل هم با همین نتیجه ولز را مغلوب کرد. فرانسه با چهار گل ایرلند شمالی را در هم کوبید و سوئد میزبان با گلهای دقایق ابتدایی و انتهایی نیمه دوم، شوروی دوستداشتنی را از پیش رو برداشت. نیمه نهایی بسیار جذاب شد. برزیل با درخشش پله و با هت تریک او در نیمه دوم با نتیجه 5-2 فرانسه را از پیش رو برداشت. تا قبل این دیدار برزیل 6 گل و فرانسه 15 گل وارد دروازه حریفان کرده بودند. در دیگر بازی نیمه نهایی مدافع عنوان قهرمانی ابتدا 1-0 پیش افتاد. ولی اخراج سختگیرانه مدافع ژرمنها در دقیقه 59 و در شرایطی که بازی مساوی بود ورق را برگرداند و در ده دقیقه پایانی سوئد دو بار گلزنی کرد. ژرمنها که برای دفاع از عنوان قهرمانی آمده بودند، در بازی رده بندی بیشتر به نفرات ذخیره خود میدان دادند. از جمله به دروازه بانی که تنها سابقه دروازه بانیش در جام جهانی 8 گل خوردن از مجارستان در بازی گروهی چهار سال قبل بود. وی که سابقه 4 گل خوردن از ساندور کوشیس را داشت، این بار نیز 4 گل از ژوست فونتین خورد و در نهایت بازی 6-3 به سود فرانسه رقم خورد. این تنها باری بود که ژرمنها در سیزده حضورشان در نیمه نهایی بدون مدال به خانه بر می گشتند.
بازی فینال در شرایطی برگزار شد که پس از 24 ساعت بارندگی زمین کاملا لغزنده بود و بیشتر مناسب اروپایی ها بود تا امریکای جنوبیها. 4 دقیقه از بازی نگذشته بود که این نظریه تایید شد و سوئد به گل نخست دست یافت. اما پاس گارینشا پشت مدافعان سوئد برای گارینشا در دقیقه 9 نتیجه را برابر کرد. حدود 20 دقیقه بعد گل مشابهی برزیل را پیش انداخت. نیمه دوم مثل دیدار با فرانسه متعلق به پله بود. دقیقه 55 پله با یک استپ سینه و یک ضربه والی تور دروازه را لرزاند. دقیقه 68 زاگالو در میان سر در گمی مدافعان سوئد نتیجه را 4-1 کرد. دقیقه 80 سوئدیها اختلاف را کم کردند. ولی چه سود که تلاش آنها پس از این گل روحیه بخش به جایی نرسید و این پله بود که در دقیقه 89 یکبار دیگر دروازه سوئد را گشود. اشکهای پله 17 ساله پس از قهرمانی فراموش شدنی نیست. او تبدیل به جوانترین بازیکن ادوار جام جهانی شد که در فینال گل می زند و جام را فتح می کند. برای نخستین بار برزیل کاری کرد کارستان و آن سنت شکنی بود که باید جام در قاره بماند. کاری که تا جام بیستم که شاگردان لوو توانستند تلافی کنند کسی از عهده انجام آن بر نیامد. البته قهرمانی برزیل در ژاپن و اسپانیا در آفریقای جنوبی هم در خارج از قاره شان بدست آمده ولی نه در قاره رقیب. از قدیم اروپا و امریکای جنوبی رقابت داشتند و سایر قاره ها نقش نخودی را داشتند. این جام از نظر فضای دوستانه فوق العاده بود. نمونه آن دور افتخار برزیلیها با پرچم بزرگ سوئد بود که در واقع نشانه تشکر برزیلیها از حسن میزبانی سوئدیها بود.
آلمانها مدافع عنوان قهرمانی بودند و بسیار امیدوار به تکرار قهرمانی. حتی با فریتز والتر 37 ساله! به هر حال برادر والتر دعوت نشده بود و بازوبند کاپیتانی هم بر دستان هانس شیفر بسته شده بود. از تیم قهرمان نفراتی چون هلموت ران، هورست اکل، والتر، شیفر با ستاره های نو ظهوری چون اووه زیلر، اسطوره هامبورگ، میتوانستند امیدها را برای هواداران این تیم زنده نگه دارند. بازی نخست در برابر آرژانتین بود. در همان دقیقه دوم پاس تو در و فرار "کورباتا" و شوت او به طاق دروازه مانشافت، نماینده امریکای جنوبی را پیش انداخت. ولی هلموت ران که در معجزه برن، دو گل زده بود، در دقیقه 32 با یک شوت سهمناک از پشت محوطه جریمه با پای چپ توپ را به طاق دروازه چسباند. 10 دقیقه بعد اووه زیلر مشابه گل اول آلمان به مجارستان را که مارلوک به ثمر رسانده بود این بار از زاویه بسته تر با حالتی نا متعادل و نشسته که با پرتاب خود به سمت توپ همراه بود به ثمر رساند تا پاس آکی اشمیت به هدر نرفته باشد. ستاره بی چون و چرای ژرمنها در دقیقه 89 این بار با پای راست و باز هم از پشت محوطه جریمه با یک شوت که با بیرون پا کات بسیار زیادی برداشته بود توپ را به گوشه پایین موافق شلیک کرد تا نبرد حیثیتی با نماینده امریکای جنوبی را از حریف ببرد.
ژرمنها در دیدار با چکسلواکی در نیمه اول دو بر صفر عقب افتادند. چکها که بازی اول را در کمال ناباوری به ایرلند شمالی باخته بودند، به سه امتیاز، ببخشید به دو امتیاز! این دیدار نیاز مبرمی داشتند. اما ژرمنها قصد تسلیم شدن نداشتند. ابتدا شیفر در دقیقه 60 روی یک کرنر به سمت توپ یورش برد و توپ با برخورد به بدن وی وارد گل شد. چکها معتقد بودند این گل باید بدلیل خطا روی دروازه بان مردود شود. در دقیقه 70 هم باز هم یک شوت سنگین پای چپ از هلموت ران و نتیجه 2-2 که بیشتر باب طبع ژرمنها بود. در دیدار با ایرلند شمالی نیز دو بار ژرمنها در دقایق 17 و 58 عقب افتادند ولی با گلهای دقایق 20 و 80 هلموت ران و اووه زیلر بازی را به تساوی کشاندند. دیدار مقابل یوگسلاوی که یادآور دیدار چهار سال پیش بود، ابتدا باز هم هلموت ران بود که از گوشه محوطه جریمه و از زاویه کاملا بسته دروازه یوگسلاو ها را گشود و سپس ژرمنها با برتری نسبی بازی را ادامه دادند. آنها دو بار تیرک دروازه یوگسلاوی را به لرزه در آوردند ولی موفق به گلزنی نشدند تا با همین نتیجه صعود کنند و به مصاف میزبان بروند. دیداری که همانطور که اشاره شد با اخراج "یوشکو ویاک" ورق برگشت. دیدار رده بندی هم بیشتر به نفراتی که بازی نکرده بودند میدان داده شد. ولی فرانسه که خیلی به قهرمانی در این رقابتها امیدوار بود، سعی داشت مرهمی بر زخمهای خود بیابد و با تمام قوا به میدان آمد.
جام در یک نگاه
میزبان : سوئد
قهرمان : برزیل
نایب قهرمان : سوئد
بهترین خط حمله : فرانسه با 23 گل
آقای گل : ژوست فونتین از فرانسه با 13 گل
توپ طلا : - (در آن زمان بهترین بازیکن انتخاب نمیشد.)
بهترین بازیکن جوان : پله
بهترین دروازه بان : - (در آن زمان بهترین دروازه بان انتخاب نمیشد.)
اخطار : - (در آن زمان تنها اخراج مطرح بود که البته کارت قرمز داده نمیشد و از بازیکن خاطی خواسته میشد زمین را ترک کند.)
اخراج : 3 (1 چک، 1 آلمانی و 1 مجارستانی)
گل بخودی : 1 (مکزیک در دیدار با مجارستان در دور گروهی)
تعداد تیمها : 16
تعداد بازی : 35
تعداد گل : 126
میانگین گل زده : 3.60
تعداد تماشاگر : 868000
میانگین تماشاگر : 24800
بیشترین تماشاگر : گروهی!!! شوروی - برزیل 50928 نفر (جالب آنکه این بازی تیم میزبان نبوده و بازی مهمی هم نبوده. آنهم وقتی میزبان در فینال دیدار می کند اینکه این بازی پر تماشاگر ترین می شود بسیار عجیب است.)
میانگین بازی ملی تیم قهرمان : 19
میانگین سن تیم قهرمان : 26.2 سال
میانگین قد تیم قهرمان : 1756 میلیمتر
میانگین بازی ملی تیم آلمان : 20
میانگین سن تیم آلمان: 28.0 سال
میانگین قد تیم آلمان: 1747 میلیمتر (کوتاهترین تیم آلمان در جام جهانی)