اختصاصی طرفداری | هفته دوم لیگ قهرمانان اروپا نیز با بازگشت جذاب نیوکاسل به لیگ قهرمانان اروپا به اتمام رسید. پیروزی 4-1 برابر پاری سن ژرمن لوئیس انریکه، باعث شد تا زاغ‌ها با تساوی ناامیدکننده دو تیم میلان و دورتموند، به صدر جدول گروه مرگ این فصل رقابت‌ها بروند.
کامبک با رهبری دیگو سیمئونه نیز برابر فاینورد، اتلتیکومادرید را در جایگاهی ایده‌آل قرار داد و لاتزیو نیز با پیروزی دقیقه آخری موفق شد که گام به گام با اتلتیکومادرید قدم بردارد. بارسلونا نیز به عنوان دیگر نماینده اسپانیا به سختی برابر پورتو پیروز شد. در نهایت نیز منچسترسیتی در مهم‌ترین دیدار مرحله گروهی خود موفق شد که لایپزیش مارکو روزه را از مقابل بردارد. نگاهی آنالیزی داریم به 6 دیدار از 8 دیدار شب دوم لیگ قهرمانان اروپا در فصل 2023/24:
اتلتیکومادرید 3-2 فاینورد؛ کامبک با محوریت Mid-Block
شاگردان دیگو سیمئونه پس از دو بار عقب افتادن از حریف، سرانجام مقابل قهرمان فصل قبل اردیویسه هلند پیروز شدند. مهم‌ترین نکته از روخی بلانکوس به دقایقی برمی‌گردد که مالکیت به فاینورد سپرده شده بود. دیگو سیمئونه برنامه خاصی برای توقف تیم هلندی داشت و کوکه نیز نقشی مهم در این سیستم ایفا می‌کرد. هافبک اسپانیایی هنگامی که توپ در خط دفاعی فاینورد قرار داشت، به خط حمله می‌رفت تا با حضور در کنار آنتوان گریزمان و آلوارو موراتا، فشاری سنگین را به تیم حریف وارد کند. برای پر شدن جای خالی کوکه در کمربند میانی، ماریو هرموسو بازیکنی بود که جایگزین شماره 6 اتلتیکومادرید می‌شد. پس از بازگشت کوکه به مرکز زمین، ساموئل لینو در سمت چپ خط هافبک در کنار کوکه، رودریگو دی‌پائول و سائول نیگز قرار می‌گرفت تا با ارائه Mid-Block و سیستم خطی، اجازه عبور توپ را به حریف ندهد. کم شدن فاصله میان خط هافبک و دفاع را در چینش خطی، Mid-Block می‌گویند و این جایگیری نیز در مرکز زمین شکل می‌گیرد.
در دقایقی از مسابقه اتلتیکومادرید تصمیم گرفت پرس خود را با یک مهاجم و سیستم 3 دفاعه شکل دهد. مولینا و لینو دو وینگ‌بکی بودند که به خط هافبک ملحق می‌شدند. کوکه یک خط عقب‌تر می‌رفت تا آلوارو موراتا جای او را در یک چینش خطی کنار دی‌پائول و سائول پر کند. گریزمان نیز با استفاده از سرعت و دوندگی خود، تیم حریف را تحت پرس قرار می‌داد. اینجا بود که حضور متس ویفر به عنوان رأس اصلی ضدپرس دیده می‌شد. این هافبک هلندی با قرارگیری میان دو بازیکن اتلتیکومادرید، فضای مدنظر را در اختیار هم‌تیمی صاحب توپ قرار می‌داد و به این شکل از زیر پرس با برنامه سیمئونه، شاگردان آرنه اسلات خارج می‌شدند.
پورتو 0-1 بارسلونا؛ پرس سنگین پورتو، نفس بلوگرانا را در دراگائو گرفت!
در دیداری جذاب از گروه H، تیم ژاوی موفق شد پورتوی سرجیو کونسیسائو را با نتیجه 1-0 و با گلزنی توفیق اجباری تیم خود یعنی فران تورس پیروز شود. پرس سنگین پورتو، مهم‌ترین مسئله در این دیدار بود. سیستم 2-4-4 پورتو در حالت شماتیک، در مواقعی به 1-3-2-4 و 1-4-1-4 تبدیل می‌شد. مهدی طارمی بازیکنی بود که با قرارگیری در کنار اوریول رومئو نکته‌ای مهم را ارائه می‌داد. هافبک اسپانیایی بارسلونا، اصلی‌ترین عنصر برای خروج از پرس حریف است و کونسیسائو مهاجم ایرانی پورتو را مامور کرده بود تا لحظه به لحظه با این بازیکن حرکت کند. په‌په برزیلی در خط حمله نیز به تنهایی در میان مدافعان بارسلونا حرکت می‌کرد.
بازی هر چقدر که جلوتر می‌رفت، پورتو پرس و حالت خطی سنگین‌تری را به حریف تحمیل می‌کرد. باز هم تقابل طارمی و رومئو قابل رویت است. سیستم 2-4-4 در تیم پرتغالی و حضور 6 بازیکن از 10 بازیکن دونده (غیر از دروازه‌بان)، نشان از پرس پورتو با بازیکنان متعدد دارد. این سیستم پورتو، زوج گوندوعان و رومئو را از جریان بازی خارج می‌کرد و گاوی نیز در راستای خط 4 نفره پورتو قرار می‌گرفت و نمی‌توانست با وجود جایگیری جلوتر نسبت به زوج هافبک‌های شماره 6، راه به جایی ببرد.
دورتموند 0-0 میلان؛ تساوی بی‌فایده با حملات بی سر و سامان!
دورتموند با قرار گرفتن برابر میلان، تصمیم گرفت که اشتباه گذشته خود را با ادین ترزیچ تکرار نکند و با استفاده از سیستم 4 دفاعه و همیشگی خود به میدان برود. دو تیم تمرکز بالایی در ایجاد حملات داشتند و از راه‌های مختلفی نیز استفاده کردند اما نظمی در حملات دو تیم دیده نمی‌شد. میلان نیز قصد داشت از دومین تساوی بدون گل خود در لیگ قهرمانان امسال جلوگیری کند اما موفق نبود. دورتموند بیشتر حملات خود را از کناره‌ها شکل می‌داد و حتی در دقایقی نیز امره جان سعی داشت با حرکت خود از میانه زمین به گوشه‌ها، موقعیتی را برای تیم خود بدست بیاورد. در عکس زیر ملاحظه می‌کنید که به جز نیکلاس فولکروگ، مارکو رویس به عنوان هافبک شماره 10 و یولیان برانت که وینگر راست زنبورها است، در مرکز محوطه جریمه حضور دارند و دونیل مالن در نقطه کور محوطه جریمه قرار گرفته است تا از علاقه دورتموند بر استفاده از بازیکنان با تعداد بالا خبر دهند. یولیان ریرسون نیز جای خالی برانت را در حملات پر می‌کرد و هنگام حمله از چپ، همین اتفاق با رامی بن‌سبعینی و مالن شکل می‌گرفت.
میلان نیز برای حملات خود سعی داشت که تمرکز خود را بر میانه زمین ببرد. حرکت کریستین پولیشیچ در عکس زیر، بهترین نمونه برای این مسئله است. در لحظاتی که توپ در میانه زمین به انحصار روسونری درآمده بود، بسته به جناح، فولبک‌ها نقش فولبک معکوس را بازی می‌کردند یا وینگرها توپ را با یک ضرب به مرکز زمین برمی‌گرداندند و با حرکت عرضی به میانه زمین می‌رفتند تا نقشی موثر را در محدوده مدنظر شکل دهند. در این لحظات دیگر وینگر با اولیویه ژیرو زوج خط حمله را شکل می‌دهند و فولبک‌ها نیز به جای وینگرها عمل می‌کنند.
سلتیک 1-2 لاتزیو؛ پرواز عقاب‌ها بر آسمان گلاسگو با درخشش هافبک‌ها!
لاتزیو با مائورتسیو ساری موفق شد در دقایق پایانی و به لطف گل پدرو رودریگز، 2-1 سلتیک را شکست دهد تا با کسب 4 امتیاز در رقابت پایاپای با تیم ستاره سال‌های دور خود یعنی اتلتیکومادرید دیگو سیمئونه قرار بگیرد. در صحنه زیر Mid-Block لاتزیو را ملاحظه می‌کنید اما یک نکته جالب در آن دیده می‌شود. هنگامی که توپ در سمت راست تیم لاتزیو، میان بازیکنان حریف رد و بدل می‌شود، این دایچی کامادا است که به کمک چیرو ایموبیله می‌رود و تیم حریف را تحت پرس قرار می‌دهد. پس از تغییر منطقه بازی، به سرعت لوئیس آلبرتو دست به کار می‌شد و کامادا به خط هافبک می‌رفت و آلبرتوی اسپانیایی در سمت چپ تیم خود به خط حمله می‌پیوست و با این جابجایی، کار را در خط دفاعی برای سلتیک سخت می‌کردند.
این جابجایی صرفا در امور دفاعی و بازپس‌گیری توپ دیده نمی‌شد. تغییر منطقه و جریان توپ در خط دفاعی موجب می‌شد تا کامادا و آلبرتو حرکات عرضی و گاهاً طولی را شکل دهند. در صحنه زیر ملاحظه می‌کنید که توپ به السید هوسای در سمت چپ رسیده است و آلبرتو با حرکت عرضی، خود را با فولبک آلبانیایی در یک راستا قرار می‌دهد. کامادا نیز کمی عقب‌تر و به سمت میانه میدان می‌رود و به کمربند میانی تیم کمک می‌کند تا حضور متعدد عقاب‌ها در مرکز زمین حس شود. خلاف این اتفاقات در حرکت توپ در سمت راست زمین خودی دیده می‌شود.
لاپیزیش 1-3 منچسترسیتی؛ آزادی عمل با ریکو لوئیس
لایپزیش پس از متوقف کردن یکی از غول‌های فوتبال آلمان و اروپا یعنی بایرن مونیخ، سعی داشت که قهرمان اروپا را نیز در خانه خود زمین‌گیر کند. نقشه‌ای که با ارائه یک برنامه از سوی پپ گواردیولا با نقش کلیدی ریکو لوئیس بر باد رفت. غیبت هافبک شماره 10 منچسترسیتی به دلیل مصدومیت باعث شده است تا این روزها منچسترسیتی دست به دامن بازیکنانی همچون متئو کواچیچ، ماتئوس نونس، خولیان آلوارز و ریکو لوئیس شود. این آچار فرانسه جوان منچسترسیتی، تنها در یک سوم تهاجمی سیتیزن‌ها دیده نمی‌شد. شماره 82 به هنگام پرس 2-4-4 لاپیزیش به دایره وسط زمین می‌آمد تا با قرارگیری میان دو مهاجم پرس کننده لایپزیش یعنی لوئیس اوپندا و یوسف پولسن، محدوده‌ای را برای عبور توپ به مدافع صاحب توپ نشان دهد. هر چند این بازیکن جوان در دقایقی از مسابقه با ساور اشلاگر درگیر می‌شد و این هافبک اتریشی با قطع این توپ‌ها، ضدحملاتی را برای تیم سفیدپوش میدان شکل می‌داد.
در حملات اما این مهره جوان و کلیدی، پس از اینکه توپ را از زیر پرس حریف خارج می‌کرد، به کناره‌ها می‌برد تا بازیکنانی همچون فیل فودن و برناردو سیلوا حرکت بین مدافعین و در عمق او را ببینند و این بازیکن را در نقطه کور محوطه جریمه صاحب توپ کنند. یکی از همین حرکات لوئیس با کات‌بک او همراه شد و فیل فودن موفق شد گل اول این تیم را به ثمر برساند. در اصل این بازیکن در حالت سه دفاعه، نقش یک فولبک را برای آندرلپ ایفا می‌کند.
نیوکاسل 4-1 پاری سن ژرمن؛ تولید کبریت بی‌خطر فرانسوی با تبدیل خط به دایره!
نیوکاسل یونایتد با درخشش ادی هاو موفق شد تا یکی از بهترین عملکردهای خود را پس از دوری طولانی مدت از لیگ قهرمانان اروپا به نمایش بگذارند. زاغ‌ها با ارائه یک بازی دقیق و با برنامه موفق شد تا تیم پاری سن ژرمن با سرمربی‌گری لوئیس انریکه را با 4 گل در هم بکوبند و روانه پاریس کنند. درخشش تاکتیکی نیوکاسل به استفاده از یک حالت خطی و تبدیل آن به شکل دایره برمی‌گردد. نیوکاسل در دقایقی از مسابقه با تبدیل سیستم 1-3-2-4 به 1-5-4 خطی، تصمیم گرفت که Mid-Block را اجرا کند اما در ادامه 3-3-4 بود که تیمی خطرناک را به تیم آبی‌پوش میدان نشان می‌داد. بسته به شرایط ساندرو تونالی، برونو گیمارش و شان لانگ‌استاف به خط حمله می‌رفتند و در یکی محدوده‌های سمت چپ یا راست قرار می‌گرفتند. وینگری که فاصله دورتری نسبت به گیمارش داشت، موظف بود تا به خط هافبک بیاید و در صحنه زیر این میگل آلمیرون است که این وظیفه را انجام می‌دهد و جای خالی برونو گیمارش را پر می‌کند. کولو موانی برای کمک به خط هافبک به عقب زمین می‌آید و فابین شار هم با این بازیکن فرانسوی حرکت می‌کند و پشت سر خط هافبک نیوکاسل قرار می‌گیرد. بنابراین آلمیرون در راست، تونالی در چپ و لانگ‌استاف در مرکز قرار می‌گیرند و اینجا گیمارش و ایساک، راه روبه‌روی بازیکن صاحب توپ تیم فرانسوی را می‌بندند و با شکل دایره، کولو موانی را احاطه می‌کنند تا توپ را پس بگیرند. این موضوع باعث می‌شد تا شاگردان ادی هاو، معضل خاصی را بر روی دروازه خود نبینند.
فابین شار حتی به هنگام پرس سنگین و از جلوی نیوکاسل نیز باز به جلو حرکت می‌کرد و اجازه نمی‌داد که یکی از بازیکنان جلویی پاری سن ژرمن، نقش ضدپرس را ایفا کند. مدافع سوئیسی در ادامه حرکت خود نیز با پاس یک-دو، موفق شد در شرایطی ایده‌آل قرار بگیرد و با یک شوت سرکش، شیرینی پیروزی زاغ‌ها را چند برابر افزایش دهد.
نیوکاسل تنها هدف خود را بر کنترل میانه زمین و صرفاً بازپس‌گیری توپ تنظیم نکرده بود. آن‌ها برنامه‌ریزی دقیقی برای ایجاد حملات، پس از دریافت توپ داشتند. در صحنه زیر، ایساک که عقب آمده است، با پاسی در سمت چپ، آنتونی گوردون را صاحب توپ می‌کند و به فضایی خالی بین مدافعان پاری سن ژرمن می‌رود. گوردون توپ را به تونالی که متمایل به سمت چپ بازی می‌کند، می‌سپارد (همین وظیفه را شان لانگ‌استاف در سمت راست دارد و برونو گیمارش تمایل برای حضور در مرکز زمین دارد). تونالی با پاس تک‌ضرب، ایساک را در محدوده‌ای زهردار صاحب توپ می‌کند تا تنها با سه ضرب هدف‌دار، تیم ادی هاو به موقعیتی خطرناک دست بیابد و از برنامه‌ریزی دقیق خود در حملات خبر دهد.
نتیجه گیری
اتلتیکومادرید در فصل جدید خود، نقشی هوشمندانه‌تر به خط هافبک خود داده است و آن‌ها با سیستمی جذاب‌تر و البته بازیکنانی موثرتر در کناره‌ها، تیمی یکدست و ترسناک را تشکیل داده است. تیم پورتو نیز بسیار شجاعت بالایی را از خود برابر بارسلونا نشان داد اما تیم ژاوی هرناندز با استفاده از روزنه‌ها و اشتباهات حریف، از موقعیت‌ها بهره برد و در این دیدار پیروز شد.
میلان و دورتموند نیز در لیگ قهرمانان اروپا شرایط جالبی را پشت سر نمی‌گذارند و دو تیم در این دیدار، نظم و برنامه‌ریزی در حملات نداشتند و این مسئله، ضربه‌ای مهلک بر آن‌ها وارد خواهد کرد. تیم لاتزیو نیز با استفاده از سیستمی جالب در خط هافبک خود، به خوبی مالکیت را بدست می‌آورد اما کماکان ضعف‌های دفاعی و البته خلق موقعیت‌های پایین این تیم، نگرانی‌هایی را در هواداران به وجود می‌آورد.
منچسترسیتی نیز با ظرافت مثال زدنی پپ گواردیولا، روزهای خوبی را پشت سر می‌گذارد و نبود برخی بازیکنان مهم آن‌ها نیز به لطف ایده‌های سرمربی اسپانیایی به چشم نمی‌آید. نیوکاسل نیز همانند فصلی گذشته، بازی جذابی را ارائه می‌دهد و تکامل تاکتیکی نیز نسبت به سال پیش، به طور قطع در این تیم دیده می‌شود. پاری سن ژرمن نیز کماکان در یک چرخه باطل و تکراری به سر می‌برد و با آوردن لوئیس انریکه نیز، شرایط خوبی را در فصل 2023/24 تجربه نکرده است.
