اختصاصی طرفداری | فیلیپ کوستیچ از بازیکنانِ کمتر دیده شده یا به قولی «آندرریتد» فوتبال است که علی رغم کیفیت مناسب و ثباتی که در سالیان اخیر داشته، چندان تحویل گرفته نمی شود. بازی تیم اینتراخت فرانکفورت در مقابل بارسا و صعود تیم آلمانی، بهانه ای شد تا به توانایی های وینگ بک 29 ساله صرب بپردازیم و او را با جزئیات بیشتری معرفی کنیم.
اطلاعات و مشخصات کلی
کوستیچ فوتبالش را از باشگاه رادنیچکی صربستان آغاز نمود و اولین بازی سطح بزرگسالان را در سال 2010 و زمانی که 17 سال سن داشت تجربه کرد. خرونیخن هلند تبدیل به اولین مقصد کوستیچ در خارج از صربستان شد و او به مدت دو سال، در بازه سال های 2012-2014 در اردیویسه به فعالیت پرداخت.
اشتوتگارت، اولین تجربه کوستیچ در بوندسلیگا بود. او در فصل های 2014/15 و 2015/16 در اشتوتگارت توپ می زد. در پایان فصل 2015/16 اشتوتگارتِ نگون‌بخت به بوندسلیگای 2 سقوط کرد و کوستیچ یکی از بازیکنانی بود در این هنگام، تصمیم گرفت راهش را از تیم سفید و قرمزپوش جدا کند.
هامبورگ مقصد بعدی وینگر صرب بود. او با مبلغ 15 میلیون یورو به هامبورگ پیوست؛ خریدی که در مقیاس باشگاه هامبورگ بسیار بزرگ ارزیابی می شد و رکورد نقل و انتقالاتی دایناسورها را شکست.دوره او در هامبورگ نیز بیشتر از دو سال دوام نداشت و اتفاق مشابهی برای تیم کوستیچ رخ داد؛ آن ها در انتهای فصل 2017/18 به لیگ پایین تر سقوط کردند و کوستیچ باز هم ترنسفر جدیدی تجربه کرد.
ثمره چهارفصل حضور در اشتوتگارت و هامبورگ، ثبت 17 گل و 20 پاس گل در 128 بازی بود. در فصل 2018/19 اینتراخت فرانکفورت با قراردادی قرضی او را به خدمت گرفت. قراردادی که خیلی زود دائمی شد و فیلیپ کوستیچ به صورت رسمی تا 2023 با فرانکفورت امضا کرد. برخلاف دوره های قبلی، حضور او در فرانکفورت همراه با ثبات بوده و اگرچه آن ها ستارگانی نظیر لوکا یوویچ، آنته ربیچ و سباستین هالر را از دست داده اند؛ اما بازیکن تعیین کننده خود در جناح چپ را حفظ کرده اند.
تحلیل تاکتیکی
کوستیچ یک وینگر کلاسیک است. برخلاف وینگرهای مدرنِ تکنیکی که تمایل به حرکات عرضی و شوتزنی دارند، این گونه وینگرها با حضور در لب خط، عرض بازی را حفظ می کنند. دوندگی بالا، حرکات تکراری، دور زدن دفاع حریف، نفوذ در کانال کناری و خلق موقعیت به وسیله سانتر و کاتبک؛ از مشخصات وینگرهای کلاسیک نظیر کوستیچ یا کوادرادو می باشد. بنابراین بازی بهینه کوستیچ زمانی خواهد بود که در کانال کناری (Flank) چپ مستقر شود.
ترکیب فرانکفورت در زمان مدت مربی گری آدی هوتر و گلاسنر، دو مربی کوستیچ در فصول اخیر، سه دفاعه بوده است و بازیکن صرب را اکثرا در پست وینگ بک چپ دیده ایم. جایی که آزادی عمل بسیاری برای شرکت در کار هجومی دارد و می تواند از سرعتش، برای اضافه شدن از عقب و فرار از تله آفساید استفاده کند. در این ترکیب، پست وینگ بک چپ بیشترین بازدهی را برای ستاره صربی در پی دارد و فرانکفورت نیز از این موضوع استفاده کرده؛ آن ها اکثر حملات خود را از سمت چپ شکل می دهند.
ارسال سانترهای دقیق بلند و کوتاه، بزرگ ترین ویژگی کوستیچ به حساب می آید. او سرعت و تکنیک خارق العاده ای ندارد، اما در بازکردن خطوط دفاعی حریف تواناست؛ به خوبی بازیکنان را در نقاط کور پیدا می کند و باعث خلق موقعیت می شود.
اولیور گلاسنر مربی اینتراخت فرانکفورت کوستیچ را این‌گونه توصیف می کند:
فیلیپ زیر پرسِ سنگین حریفان، یار آزاد خودی را در میانه زمین پیدا می کند و همچنین توانایی تکنیکی لازم برای ارسال توپ در چنین شرایطی را دارد.
طبیعی است که ایجاد موقعیت و گل‌سازی، نسبت به تمام کنندگی و گلزنی او وجهه پررنگ تری داشته باشد؛ اما این به معنی ضعیف بودن کوستیچ در تمام کنندگی نیست. معمولا در ضدحملات یا انتقال های سریع، فرصت هایی برای او پیش می آید تا با نزدیک شدن به محوطه جریمه و فاصله گرفتن از کناره زمین، شانس خود را برای گلزنی امتحان کند.
ناهماهنگی دفاع هافنهایم و آزادشدن کوستیچ در سمت چپ
حضور در باکس حریف و شوتی که درون دروازه قرار می گیرد
همانطور که گفتیم سانترهای دقیق و باکیفیت، بزرگ ترین نقطه قوت کوستیچ محسوب می شود. او توانایی ارسال توپ به تیر دورتر، یا سانتر با ارتفاع پایین را دارد و همواره از پای چپش برای خلق موقعیت کمک می گیرد. او علاوه بر بازی Open Play، در ضربات ایستگاهی نیز نقش اول فرانکفورت است و گزینه مربی برای زدن کاشته ها و کرنرها می باشد.
نمونه ای از سانترهای بلند
و در صحنه دیگری، او نوع متفاوتی از ارسال توپ را نشان می دهد
سانتر با طول کوتاه تر
ارسال کاتبک از ناحیه نیمفضا
فعالیت های دفاعی
همانگونه که وینگ‌بک ها در ترکیب 3 دفاعه با پیشروی خود عرض بازی در هنگام حمله را تامین می کنند، نیاز است که در هنگام دفاع نیز مشارکت داشته باشند تا زنجیره عقب زمین به درستی شکل بگیرد. کوستیچ با توجه به میل هجومی بالای خود، در کارهای دفاعی کمی ضعف دارد و معمولا سعی می کند با پرس در زمین حریف، بازپس گیری توپ را برای تیمش انجام دهد.
پیشروی و عدم پوشش کافی، فضایی را در پشت او ایجاد می کند که می تواند در حملات حریف آسیب پذیر باشد.
نمونه ای از ساختار فرانکفورت بدون توپ/ مدافع حریف با ارسال یک توپ بلند، جای خالی کوستیچ را هدف قرار می دهد
جای خالی او دردسرساز می شود...
کوستیچ از نگاه آمار و ارقام
یکی از نکات جذاب در مورد فیلیپ کوستیچ، آماری است که در فصول اخیر به ثبت رسانده است؛ از فصل 2018/19 و زمان حضور در فرانکفورت، او جهشی قابل توجه در ثبت گل و پاس گل داشته است. آمار او تنه به تنه با بازیکنان تاپ اروپا جلو می رود و در برخی پارامترها، ستاره اینتراخت در رتبه نخست قرار می گیرد.
نگاهی به آمار او در فصل اخیر و فصول گذشته داشته باشیم.
کوستیچ تا به اینجای فصل 2021/22، 4 گل زده و 9 پاس گل در بوندسلیگا ثبت کرده است. او 2.9 پاس کلیدی در هر بازی می دهد (رتبه اول بوندسلیگا) و تاکنون 15 موقعیت بزرگ برای هم تیمی هایش خلق کرده است؛ همچنین او با ارسال 5 پاس گل، بهترین پاسور مسابقات لیگ اروپا در فصل جاری می باشد.
آمار فیلیپ کوستیچ را از ابتدای فصل 2018/19 را با دیگر بازیکنانِ مطرح در پست های کناری (فولبک و وینگ‌بک) مقایسه کرده ایم. (این آمار تنها مربوط به لیگ های داخلی می باشد)
در عکس اول، دو پارامتر پاس گل مورد انتظار و تعداد پاس گل ثبت شده - xA و Assist - را در کنار یکدیگر آورده ایم.
همان گونه که می بینید، کوستیچ در مقایسه با اسم های مطرح شده، هم xA بالاتری دارد و هم تعداد پاس گل بیشتری داده است. تنها ترنت الکساندر آرنولد و رابرتسون از نظر تعداد پاس گل به کوستیچ نزدیک هستند و بقیه بازیکن ها فاصله معنا داری با او دارند.
عکس دوم به مانند عکس اول است اما این بار، گل مورد انتظار و تعداد گل زده شده یعنی xG و Goal را در کنار یکدیگر بررسی می کند.
فیلیپ کوستیچ در رده اول قرار دارد و اشرف حکیمی در رده دوم قرار گرفته. حضور در پست وینگ بک در تیم های دورتموند و اینتر، باعث شده تا آمار گلزنی اشرف نسبت به بقیه بازیکن ها بالاتر برود و آمار کوستیچ نیز، قطعا تحت تاثیرِ پست بازی او قرار دارد. در تصویر بعدی، بال کناری فرانکفورت را با دیگر بازیکنان مشابه و هم پستی که در لیگ های مطرح اروپایی توپ می زنند، در پنج داده هجومی مقایسه می کنیم.
مفهوم صدک: وقتی می گوییم فیلیپ کوستیچ از نظر داده فنی xA (پاس گل مورد انتظار به ازای 90 دقیقه) در صدک 99 ام قرار دارد، به این معنی است که او از 99 درصد بازیکنان هم پستش در لیگ های مطرح اروپایی، وضعیت بهتری از حیث این داده فنی داشته است.
همانطور که می بینید، کوستیچ در پارامترهای هجومی نظیر حرکاتِ منجر به شوتزنی، حمل توپ و پاس پروگرسیو و همچنین گل مورد انتظار غیرپنالتی+پاس گل مورد انتظار در صدک های برتر قرار می گیرد. در واقع تنها ترنت الکساندر آرنولد به عنوان یک مدافع کناری به صورت جزئی در برخی آمار از او پیشی گرفته است و همین باعث شده تا کوستیچ در بهترین صدک ممکن حضور نداشته باشد.
نتیجه گیری
شاید فیلیپ کوستیچ کمی بدشانس است که در دوره ای فوتبال بازی می کند که وینگرهای کلاسیک به حاشیه رانده شده اند. با مشخصات فنیِ فعلی، او می توانست یک وینگر برجسته و نامدار در ترکیب 442 و فوتبال سالیان گذشته لقب بگیرد اما در فوتبال امروزی، نقش چنین بازیکنانی کمرنگ تر شده است.
قرارداد بازیکن 29 ساله صرب رو به پایان است و عقاب ها مجبورند بال اصلی خود را به فروش برسانند. بهترین مقصد برای او، تیم هایی خواهند بود که از ترکیب 3 دفاعه و وینگ بک استفاده می کنند؛ همانند تاتنهام، اینترمیلان و یا چلسی. اگرچه که او می تواند یک وینگر یا مدافع کناری نیز باشد، اما در این صورت مربیان باید با توجه به توانایی ها و ویژگی های فردی او، برایش نقش تعیین کنند.
بیشتر بخوانید:
