دانشمندان یک واکسن آزمایشی را بر روی موشها آزمایش کردهاند و توانستند سلولهای پیر را از بدن آنها حذف کنند و طول عمر آنها را افزایش دهند. خارج کردن سلولهای پیر از بدن موشها باعث شده نشانههای بیماریهای مرتبط با پیری نیز در موشها کمتر شود. محققین امیدوارند این مسیر را بتوانند برای انسانها نیز طی کنند.
محققین اعتقاد دارند که شواهد بهدست آمده از این آزمایش از استحکام لازم برخوردارست و ثابت کنندهی درستی روش بهکار گرفته شده هستند. با این حال، پرسش اصلی این است که آیا این نوع واکسنها برای استفادهی انسانی ایمن هستند؟ برای پاسخ به این پرسش باید مطالعات بیشتری روی حیوانات انجام شود و سپس فازهای آزمایش انسانی آن شروع شود.
واکسن تولید شده، سلولهای پیر را هدف قرار میدهد. این سلولها به خاطر آسیب دیدن و یا به دلیل وجود استرس، تکثیر را در خود متوقف کردهاند، ولی نمردهاند. زمانی که سن انسان بالا میرود تعداد این سلولها در بدن افزایش پیدا میکند، زیرا سیستم ایمنی بدن کارایی خود را در از بین بردن این نوع سلولها از دست میدهد. سلولهای پیر ترکیباتی را آزاد میکنند که التهابات بدن را باعث میشوند و به این ترتیب باعث آسیب رسیدن به سلولهای اطراف خود میشوند. شواهد نشان میدهند که تجمع سلولهای پیر باعث بروز علائم پیری شامل سرطان، آلزایمر و گرفتگی عروق خونی میشود.
در دههی گذشته دانشمندان به دنبال ساخت دارویی بودند که بتواند سلولهای پیر را از بدن حذف کند. برخی از این داروها با حذف التهابات بدن باعث خروج سلولهای پیر میشوند و از بروز علائم پیری تا حدودی جلوگیری میکنند و در موشها باعث افزایش طول عمر میشوند. تعدادی از این داروها در حال حاضر آزمایشهای بالینی خود را میگذرانند و هنوز تاییدیههای نهایی را دریافت نکردهاند.
مزیت واکسن نسبت به داروی ضد پیری این است که افراد به طور مثال میتوانند در سن ۵۰ سالگی یک بار واکسن را دریافت کنند و از پیر شدن سلولها در ابتدای کار جلوگیری کنند، ولی داروی ضد پیری چیزی است که باید برای مدتها مصرف شود. سیستم ایمنی کسی که بر علیه پیری واکسینه شده باشد یاد میگیرد تا به دنبال سلولهای پیر جستجو کند و با یافتن آنها بتواند سلولهای پیر را نابود کند.
محققین واکسن تولید شده را بر روی موشهایی که گرفتگی عروق داشتند آزمایش کردند و دریافتند که این بیماری مرتبط با پیری در آنها تا حدودی بهبود پیدا کرد. آنها واکسن خود را بر روی موشهایی که در میانسالی قرار داشتند نیز آزمایش کردند و دریافتند که موشهای دریافت کنندهی واکسن نسبت به موشهای دیگر طول عمر بیشتری دارند. به طرز شگفتآوری دانشمندان نتوانستند هیچ عوارض جانبی برای واکسن تولید شدهی خود پیدا کنند.
نتایج این مطالعهی مهیج در مجلهی معتبر Nature Aging چاپ شده است.
مترجم امید محمدی - مجله علمی ایلیاد