لِهِستان یا لَهِستان (به لهستانی: Polska به فرانسه، Pologne) با نام رسمی جمهوری لهستان (به لهستانی: Rzeczpospolita Polska) کشوری است در مرکز اروپا، از غرب با آلمان، از جنوب غربی با جمهوری چک، از جنوب با اسلوواکی، از شمال شرقی با لیتوانی و روسیه (منطقه برونبومی کالینینگراد)، از شرق با بلاروس، از جنوب شرقی با اوکراین و از شمال با دریای بالتیک همسایه است. مساحت این کشور عددی بالغ بر ۳۱۲٬۶ هزار کیلومتر مربع است که آن را ۶۹مین کشور بزرگ جهان و نهمین کشور بزرگ اروپا کردهاست. همچنین با جمعیت ۳۸٬۵ میلیون نفری این کشور سی و چهارمین کشور پرجمعیت جهان، هشتمین در قاره اروپا و ششمین در اتحادیه اروپایی میباشد. لهستان با حاکمیتی متمرکز دارای ۱۶ استان است و پایتخت آن ورشو نام دارد. قوه مجریه این کشور به ترتیب رئیسجمهور، نخستوزیر و هیئت وزیران است. رئیسجمهور برای مدت ۵ سال انتخاب میگردد که حداکثر یک رئیسجمهور میتواند دو دوره در این پست خدمت کند.
نام این کشور در بیشتر زبانهای اروپایی صورتی از پُل است. در برخی زبانهای اروپای شرقی به آن صورتی از «لِخ» یا «لِه» میگویند. لِخ یا لِه از نام قومی میآید که حدود بیش از یک هزار سال پیش در سرزمین کنونی لهستان زندگی میکردهاند و به لخ (lęch) معروف بودند.
لِهِستان بزرگ در سال ۹۶۶ میلادی توسط میزکوی اول بنا نهاده شد که متعلق به خاندان پیاسْت بود. قبایل جنوبی لهستان، لهستان کوچک را تشکیل دادند. دو لِهِستان در سال ۱۰۴۷ میلادی توسط کازیمیر اول با یکدیگر متحد شدند، لهستان با یک ازدواج سلطنتی در سال ۱۳۸۶ میلادی بین دختر پادشاه لهستان و پسر پادشاه لیتوانی با این کشور ادغام شد. این دولت لِهِستانی - لیتوانیایی بین قرون ۱۴ تا ۱۶ میلادی به اوج اقتدار خود رسید. این دولت توانست در مقابل قدرتهای برتر آن زمان مانند شوالیههای آلمانی، توتنیها، روسیه تزاری و عثمانی، موفقیتهایی حاصل کند. فقدان یک پادشاهی نیرومند در سده ۱۸ میلادی باعث شد که ابرقدرتهای آن زمان مثل، روسیه، پروس و اتریش بتوانند، لهستان را سه بار در سالهای ۱۷۷۲، ۱۷۹۲ و ۱۷۹۵ میلادی تجزیه و تقسیم کنند، از آن پس دوران زوال لِهستان آغاز شد. در سال ۱۹۱۸ و با به حکومت رسیدن مارشال یوزف پیلسودسکی لهستان بار دیگر در اروپا عرض اندام کرد، در ۱۱ نوامبر ۱۹۱۸ در لهستان یک نظام جمهوری برقرار گردید. در سال ۱۹۱۹، پیانیست و میهنپرست مشهور، ایگناس پادورسکی نخستوزیر لِهستان شد. در سال ۱۹۲۶ پیلسودسکی در یک کودتا قدرت کامل را از آن خود کرد و تا زمان مرگش در ۱۲ می۱۹۳۵ در لهستان یک حکومت دیکتاتوری برقرار نمود. در سال ۱۹۳۹ و پس از جنگ جهانی اول پیمان محرمانهٔ عدم تجاوز بین هیتلر (آلمان) و استالین (شوروی)، موسوم به پیمان مولوتوف - روبین تروپ امضا شد و این دو کشور لهستان را بهطور مخفیانه بین خود تقسیم نمودند و با هم قرار گذاشتند که شوروی از شرق و آلمان از غرب لهستان را اشغال کنند، در ۱ سپتامبر ۱۹۳۹ همین اتفاق هم افتاد و شوروی و آلمان از شرق و غرب لهستان را اشغال کردند، و معاهدهٔ تقسیم لهستان در ۲۸ سپتامبر ۱۹۳۹ به امضای دو طرف رسید. ولادیسلاو راچیکیویتس رهبر تبعیدی لهستان که به فرانسه تبعید شده بود در تبعید یک حکومت تشکیل داد، پس از شکست و اشغال فرانسه در سال ۱۹۴۰، رازکیویس به لندن نقل مکان کرد. در ژوئن ۱۹۴۱، ارتش هیلتر با نادیده گرفتن پیمان خود با شوروی به این کشور حمله برد، در جریان این حمله کلیهٔ خاک لهستان به اشغال نازیها درآمد. در دوران اشغال لهستان، نازیها تلاش داشتند با ریشهکنی فرهنگ لهستانی، فرهنگ نازیسمی را جایگزین آن کنند.
با پیشروی ارتش شوروی به سمت ورشو، لهستانیهای این شهر علیه اشغالگران نازی شورش کردند که به قیام ورشو مشهور هست. هدف این شورش این بود که اداره ورشو و لهستان پس از خروج آلمانیها در دست لهستانیها بماند. ارتش شوروی که از این شورش مطلع شده بود، از پیش روی به سوی ورشو بازایستاد و ارتش آلمان توانست این قیام را سرکوب کند. تنها کمکی که به شورشیان شد، به صورت مرسولههای هوایی بریتانیایی بود. ارتش آمریکا از ارسال محموله کمکرسانی به لهستانیها خودداری کرد و شوروی نیز اجازه نداد که بریتانیاییها از فرودگاههای تحت کنترل شوروی در عملیات کمکرسانی استفاده بکنند. دولت در تبعید لهستان در سال ۱۹۴۴ با حکومت کمونیستی که توسط شوروی در لهستان روی کار آمده بود جایگزین شد، آنها پس از آزادسازی شهر لوبلین واقع در شرق لهستان از دست کمونیستهای وابسته به شوروی به این شهر رفته و در آنجا «دولت موقت لهستان» را تشکیل دادند. تعدادی از اعضای سابق دولت لهستان در تبعید (لندن) نیز به دولت لوبلین پیوسته و دولت وحدت ملی لهستان را پایهگذاری کردند. بلافاصله بریتانیا و آمریکا این دولت را به رسمیت شناختند، در ۲ اوت ۱۹۴۵ در برلین، هری ترومن رئیسجمهور آمریکا، جوزف استالین رهبر شوروی کمونیست و کلمنت اتلی نخستوزیر بریتانیا برای تعیین مرزهای غربی لهستان وارد عمل شدند. آنها امتداد رودهای او در و نیسه را مرز بین لهستان و غرب تعیین کردند (این مرز سرانجام به وسیلهٔ آلمان غربی در امضای پیمان عدم تجاوز در ۷ دسامبر ۱۹۷۰ پذیرفته شد). همچنین در ۱۶ اگوست ۱۹۴۵ لهستان مرزهای خود را با شوروی تعیین کرد. قانون اساسی جدید در سال ۱۹۵۲ از لهستان یک نظام دموکراتیک خلق که به نوعی تأثیرپذیری از شوروی بود، ساخت. در سال ۱۹۵۵ لهستان به عضویت پیمان ورشو درآمد و همچنین سیاست خارجی لهستان کاملاً مطابق و الگو برداری شده از شوروی بود.
والدیسلاو گومولکا در سال ۱۹۵۶ به عنوان رهبر حزب کارگران متحد (کمونیست) لهستان انتخاب شد، او خط فکری استالینیسم را تقبیح نموده و بسیاری از استالینیستها را از کشور اخراج کرد، گومولکا تلاش کرد روابط خود را با کلیسا بهبود بخشد، او همچنین بسیاری از مزارع اشتراکی را منحل کرد و مالکیت خصوصی را ترویج نمود. پس از از هم پاشیدن شوروی سوسیالیست دوران حکومت کمونیستها بر لهستان نیز به پایان رسید. لهستان به همراه چک و مجارستان در سال ۱۹۹۹ به عضویت ناتو درآمد. در آغاز جنگ عراق لهستان همواره یار وفادار آمریکا بود، لهستان در قالب نیروهای چندملیتی در عراق، ۲۰۰ سرباز به این کشور گسیل داشت. در آوریل ۲۰۰۵ لهستان اعلام نمود تا پایان این سال کلیهٔ نظامیان خود مستقر در عراق را از این کشور خارج میکند. در ۱ مارس ۲۰۰۴ میلادی لهستان به اتحادیهٔ اروپا پیوست، در ۲ مه همین سال لسزاک میلر از سمت خود استعفا داد، زیرا محبوبیت او به علت فساد گسترده و افسار گسیخته و همچنین ادامهٔ آشفتگی اقتصادی این کشور به کمتر از ۱۰ ٪ رسیده بود، مارک بلکا وزیر پیشین دارایی لهستان جایگزین او شد. در ۲۳ دسامبر ۲۰۰۵ لخ کاچینسکی از حزب محافظه کار رئیسجمهور جدید لهستان معرفی و جایگزین الکساندر کواشنیوسکی از حزب کمونیست شد، کازیمیرز مارسینکیویسز نیز به سمت نخستوزیر منصوب شد. در ژوئیه ۲۰۰۶ رئیسجمهور لهستان، نخستوزیر مارسینکیویسز را برکنار و برادر دوقلوی خود، یاروسواف کاچینسکی که رهبر حزب قانون و عدالت بود را به عنوان نخستوزیر جدید لهستان منصوب کرد. یاروسلاو، نخستوزیر به علت داشتن حمایت برادرش که رئیسجمهور بود از هیچ اعمال خلافی فروگذار نکرد و این امر دست او را برای اختلاسهای کلان اقتصادی باز گذاشت، رسواییهای اقتصادی بیشماری که یاروسلاو در طی دوران نخستوزیری اش مرتکب شد، پارلمان لهستان را وادار کرد که دیگر سکوت نکند، همچنین او نام حزبش «قانون و عدالت» را نیز با اعمال خلاف قانونش زیر سؤال برده بود. پارلمان سرانجام در آوریل ۲۰۰۷ رای به عدم صلاحیت یاروسلاو کاسزینسکی داد، این بار برادرش نیز نتوانست کاری برایش انجام دهد، رئیسجمهور لچ کاسزینسکی در سپتامبر ۲۰۰۷ حکم عزل همزادش را صادر نمود، و در نوامبر ۲۰۰۷ دونالد توسک را به عنوان نخستوزیر جدید لهستان انتخاب کرد، امروزه مهمترین دغدغهٔ سیاست خارجی لهستان برپایی سامانهٔ دفاع ضد موشکی آمریکا در خاک این کشور است که با مخالفت شدید روسیه همراه شدهاست. نوع حکومت لهستان، جمهوری چندحزبی است که دارای دو مجلس قانونگذاری است. از اوت ۲۰۱۰، رئیسجمهور این کشور، برونیسلاو کوموروفسکی، و نخستوزیر وی، اوا کوپاچ است. قانون اساسی لهستان قانون عالی در لهستان است و نظام حقوقی لهستان بر اساس اصل حقوق مدنی و آزادی افراد در برابر دولت و حکومت کشور است.
نیروهای مسلح لهستانی از چهار شاخه تشکیل شدهاند: نیروهای زمینی، نیروی دریایی، نیروی هوایی (Siły Powietrzne)، نیروهای ویژه و نیروی دفاع منطقهای - یک بخش نظامی از نیروهای لهستانی لهستان از سال ۲۰۱۶ برنامهریزی شدهاست. نیروهای نظامی، هنگامی که بهطور کامل فعال هستند، شامل ۵۳۰۰۰ نفر میشود که برای مقابله با تهدیدات بالقوه جنگهای ترکیبی آموزش دیده و مجهز خواهند بود. ارتش متعلق به وزیر دفاع کشور است؛ با این حال، فرمانده ارشد رئیسجمهوری است. مهمترین مأموریت نیروهای مسلح، دفاع از تمامیت ارضی لهستان و منافع ملی لهستان است. یکی از هدفهای امنیت ملی لهستان این است که با نوسازی و سازماندهی مجدد ارتش خود، با نهادهای دفاع، اقتصادی و سیاسی ناتو و اروپا هماهنگ شود. نیروهای مسلح بر اساس استانداردهای ناتو سازماندهی شدهاند. خدمت نظامی اجباری (سربازی) برای مردان در سال ۲۰۰۸ متوقف شد. از سال ۲۰۰۷ تا سال ۲۰۰۸، خدمات اجباری ۹ ماه بود.
پایتخت لهستان شهر ورشو (Warsaw)، با جمعیت بالغ بر ۱٬۷۱۶٬۰۰۰ نفری (طبق سرشماری سال ۲۰۱۰) بزرگترین و پرجمعیتترین شهر این کشور محسوب میشود. این کشور دارای قدمت تاریخی است. مساحت آن ۳۱۲۶۸۵ کیلومتر مربع است که در رده شصت و هشتم کشورهای جهان قرار میگیرد. در سال ۱۹۹۷ جمعیتی بالغ بر ۳۸٬۸۰۲٬۰۰۰ نفر را دارا بود که بدین ترتیب در رده بیست و نهم کشورهای جهان قرار میگرفت. از مهمترین شهرهای لهستان میتوان به کراکوف ۷۵۶ هزار نفر، ووچ ۷۴۲ هزار نفر، وروتسلاو ۶۳۲ هزار نفر، پوزنان ۵۵۶ هزار نفر، گدانسک ۴۵۵ هزار نفر، اشچچین و کاتوویتس اشاره کرد. جنوب لهستان را کوههای کارپات دربر گرفتهاند، رودهای اودر و نیسه هم نیز در غرب لهستان جریان دارند، از جمله رودهای مهم لهستان میتوان به، ویستولا (Vistula)، وارتا و باگ اشاره کرد که نقش مهمی در تجارت لهستان ایفا میکنند. بلندترین نقطهٔ لهستان، کوه ریسی (Rysy) با ارتفاع ۲۴۹۹ متر میباشد که در جنوب لهستان و هممرز با اسلوواکی در میان کوهستان کارپات قرار دارد.
اقتصاد لِهِستان در اروپا از جایگاه هشتم برخوردار است و بزرگترین در میان کشورهای اروپایی تازه استقلالیافته از شوروی سابق است. دارای تولید ناخالص داخلی (GDP) به ارزش ۵۲۴٬۵ میلیارد دلار آمریکا است (۲۰۱۷). لهستان به عنوان اقتصاد با درآمد بالا توسط بانک جهانی طبقهبندی شدهاست. لهستان در سال ۲۰۱۷ جایگاه ۲۳ام جهان از نظر تولید ناخالص داخلی (GDP) و همچنین ۲۴ام در شاخص تجارت آسان را داشتهاست. این کشور دارای اقتصاد متنوعی است که در شاخص پیچیدگی اقتصادی در سال ۲۰۱۶ جایگاه ۲۱ام را دارا بود. بزرگترین جزء اقتصاد آن بخش خدمات (۶۲٬۳ درصد)، پس از آن صنعت (۳۴٬۲ درصد) و کشاورزی (۳٬۵ درصد) است. واحد پول لهستان زلوتی جدید است که از اوایل ژانویه ۱۹۹۵ در این کشور رایج گردیده و هر زلوتی جدید شامل ۱۰۰ گروش است. اسکناسهای رایج ۱۰، ۲۰، ۵۰، ۱۰۰، و ۲۰۰ زلوتی است؛ و سکههای در گردش ۱، ۲، ۵، ۱۰، ۲۰ و ۵۰ گروش، همچنین ۱، ۲ و ۵ زلوتی هستند. نرخ زلوتی در ژانویه ۲۰۱۹ نسبت به دلار آمریکا برابر با ۳٬۷۵ واحد بود. مهمترین صادرات لهستان را، ماشینآلات و تجهیزات حمل و نقل، خواربار و حیوانات زنده و فراوردههای کشاورزی تشکیل میدهند. لهستان تولیدکنندهٔ سیبزمینی و چاودار و نیز یکی از بزرگترین تولیدکنندگان چغندر قند در اتحادیه اروپا است.
۹۶ ٪ نژاد مردم لهستان را، لهستانیها، ۱ ٪ را آلمانی، ۱ ٪ را بلاروسها و ۱ ٪ را نیز اوکراینیها تشکیل میدهند، همچنین دین ۹۰ ٪ لهستانیها، کاتولیک، ۱ ٪ ارتدکس و ۱ ٪ نیز پروتستان میباشد. زبان لهستانی، زبان رسمی کشور لهستان است. جنوب لهستان را کوههای کارپات دربر گرفتهاند، رودهای او در (Oder) و نیسه (Neisse) هم نیز در غرب لهستان جریان دارند، از جمله رودهای مهم لهستان میتوان به، ویستولا (Vistula)، وارتا (Warta) و باگ (Bug) اشاره کرد که نقش مهمی در تجارت لهستان ایفا میکنند. بلندترین نقطهٔ لهستان، کوه ریسی (Rysy) با ارتفاع ۲۴۹۹ متر میباشد که در جنوب لهستان و هممرز با اسلوواکی در میان کوهستان کارپات قرار دارد.
لهستان پس از پیوستن به اتحادیه اروپا در سال ۲۰۰۴، تعداد گردشگرانش بهشدت افزایش یافت. گردشگری بهطور کلی به اقتصاد این کشور کمک میکند و بخش نسبتاً زیادی از بازار اقتصادی خدماتی کشور را تشکیل میدهد. لهستان ششمین کشور پر بازدید جهان توسط گردشگران خارجی است که توسط سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) رتبهبندی شدهاست. جاذبههای گردشگری در لهستان بسیار گوناگون هستند و از کوههای جنوبی تا سواحل شنی در شمال، با دنبالهای از تقریباً هر سبک معماری، مقصد جذابی برای گردشگران است. پرطرفدارترین شهر کراکوف است که سابقه پایتخت لهستان بودن را داشته و بهعنوان عتیقه عصر طلایی رنسانس لهستان عمل میکند. ارائه خدمات توریستی مهم لهستان شامل فعالیتهای در فضای بازمانند اسکی، قایقرانی، پیادهروی کوهستانی و صعود به قله و همچنین آژانس گردشگری، یا بازدید از آثار تاریخی است. مقصدهای گردشگری شامل ساحل دریای بالتیک در شمال است؛ منطقه دریاچه ماسوره و جنگل Białowieża در شرق؛ در جنوب Karkonosze و کوههای تاترا است؛ در این کشور بیش از صد قلعه نیز وجود دارد که بسیاری در ویلوسی سلیس پایین و در امتداد تپههای محبوب «غارهای عقاب» قرار دارند.
ورزش در لهستان شامل تقریباً تمام رشتههای ورزشی است، به ویژه: رالی، جاده سریعالسیر، بسکتبال، بوکس، شمشیربازی، فوتبال، فوتبال آمریکایی، هندبال، هاکی روی یخ، شنا، سوارکاری، والیبال، وزنهبرداری، اسکی، دوچرخهسواری، دو و میدانی و فرمول یک. والیبال ورزش اول لهستان و فوتبال و والیبال محبوبترین ورزشهای کشور لهستان محسوب میشوند.
مهاجرت لهستانیها به ایران در میانه جنگ دوم جهانی روی داد. در طی سالهای ۱۳۲۰ الی ۱۳۲۳ خورشیدی بیش از ۱۵۰ هزار نفر از لهستانیها برای مهاجرت به فلسطین و آفریقا، از کشور اتحاد جماهیر شوروی وارد خاک ایران شدند. پس از دو سال و با آغاز حمله آلمان به شوروی، استالین مجبور شد با دولت در تبعید لهستان از در دوستی درآمده و فرماندهی واحدی در مقابل آلمان در جبهه لهستان ایجاد کند. طبق این توافق قرار بر این شد که علاوه بر عبور افراد نظامی تجهیز شده لهستانی از خاک ایران، زندانیان و افراد داخل اردوگاهها نیز از طریق ایران به فلسطین و آفریقا مهاجرت کنند. این عمل با نقض بیطرفی ایران و اشغال ایران توسط قوای انگلیسی و سپس روسیه در تاریخ سوم شهریور ۱۳۲۰، امکانپذیر گشت. نخستین گروه در اوایل فروردین ۱۳۲۱ با چهار کشتی روسی که حامل ۲۹۰۰ نفر سرباز و مهاجر بود، وارد بندر انزلی (پهلوی سابق) شدند. این نیروی نظامی قرار بود از طریق همدان و کرمانشاه به عراق بروند. تعداد مهاجرین در اردیبهشت ۱۳۲۱ خورشیدی به حدود ۱۳۰۰۰ نفر رسید.
لهستان کشوری بی نظیر در اروپای مرکزی است و پایتخت آن، شهر ورشو سالانه میزبان گردشگران زیادی از سراسر دنیاست. جاذبه های گردشگری فراوان و ارزان بودن هزینه های سفر نسبت به بسیاری از کشورهای اروپایی، مزید بر علت شده تا بسیاری از مسافران این کشور را به عنوان مقصد سفر انتخاب کنند. غذا بخشی مهم از تجربه سفر است و سفر به ورشو هم بدون امتحان کردن غذاهای این شهر لطفی ندارد. بسیاری از غذاهای لهستانی به کشورهای دیگر هم راه پیدا کرده اند و در کشورهایی مثل روسیه، جمهوری چک، لیتوانی و … هم وجود دارند.
سوپ روسول | Rosol : قبل از هرچیز بهتر است با غذای ملی لهستان شروع کنیم: سوپ روسول شبیه به یک نوع سوپ نودل مرغ است. نکته مهم در تهیه این سوپ تازه بودن تمام مواد اولیه است و معتقدند که طعم بی نظیر سوپ هم به همین دلیل است. البته مدل گیاهی این سوپ هم بدون مرغ تهیه می شود و کره را جایگزین آب مرغ می کنند. روسول یکی از محبوب ترین غذاهای لهستانی است و در مناسبت های ویژه و ضیافت های خاص مثل مراسم ازدواج این سوپ سرو می شود. مردم لهستان به شدت معتقدند که سوپ روسول درمان قطعی سرماخوردگی است و اگر هرکس در لهستان بیمار شود بلافاصله این سوپ مقوی و خوشمزه را برایش درست می کنند. اگر به لهستان و شهر ورشو سفر کردید پیشنهاد می کنیم این سوپ را به عنوان پیش غذا یا یک شام سبک و خوشمزه سفارش بدهید و امتحان کنید.
پیروگی | Pierogi: پیروگی یکی از معروف ترین و خوشمزه ترین غذاهای لهستانی است که پیشنهاد می کنیم در سفر به ورشو حتما آن را امتحان کنید. پیروگی یک نوع پیراشکی یا دامپلینگ است که در کشورهای اروپای شرقی مرکزی مثل لهستان رواج زیادی دارد. برای تهیه پیروگی، مواد اغلب شیرین را داخل خمیر قرار می دهند و بعد آن را از یک طرف تا می کنند. بعد پیروگی ها را در آب جوش قرار می دهند تا بپزد و بعد به عنوان غذای اصلی یا در کنار غذاهای دیگر سرو می کنند. برای مزه دار کردن پیروگی آن ها را همراه با کره، خامه ترش، پیاز داغ یا ترکیبی از سبزیجات و مواد مختلف سرو می کنند. در هر کشور و منطقه ای پیروگی را به سبک و سیاق متفاوتی تهیه می کنند اما به طور کلی داخل این دامپلینگ ها را با سیب زمینی، گوشت چرخکرده، پنیر و گاهی میوه پر می کنند.
دلمه کلم پیچ یا گوومکی | Gołąbki: یکی دیگر از پرطرفدارترین غذاهای لهستانی دلمه کلم پیچ است که در زبان لهستان گوومکی نامیده می شود. برای تهیه دلمه کلم، برگ های کلم پخته می شوند و بعد داخلشان با برنج، پیازداغ و گوشت چرخکرده (بوقلمون، گاو و …) پر می کنند. اگر تا به حال این دلمه را امتحان نکرده اید و میانه خوبی با کلم ندارید پیشنهاد می کنیم در سفر به لهستان و ورشو حتما این غذا را امتحان کنید. در شهرهای مختلف لهستان انواع مختلفی از این دلمه وجود دارد و حتی در هر رستوران هم ممکن است با نوع متفاوت و خوشمزه ای از این دلمه روبرو شوید. دلمه کلم پیچ را معمولا همراه با سس گوجه خوشمزه ای سرو می کنند که باعث لذیذتر شدن آن می شود.
سوپ خیارشور | Pickle Soup : اگر به خیارشور و کلا ترشیجات علاقه دارید سوپ خیارشور را در سفر به لهستان حتما امتحان کنید. لهستانی آن قدر خیارشور دوست دارند که یک سوپ و غذای کامل با آن درست می کنند. سوپ خیارشور از ترکیب خیارشور، شوید، آب مرغ و سیب زمینی تهیه می شود و به دلیل طعم ترش و خوشمزه اش طرفداران زیادی دارد. البته بسته به موادی که در آن استفاده می شود این سوپ می تواند ترشی ملایم یا زیادی داشته باشد. دستور تهیه این سوپ بسیار متنوع است و در برخی مناطق هویج، سیر، خامه، سفیده تخم مرغ و فلفل هم به ترکیبات اضافه می کنند.
فکت های لهستان
1- در قرن شانزدهم میلادی، نیکلاس کوپرنیک – ستاره شناس لهستانی – با ارائه نظریه خورشید مرکزی مبنی بر چرخش سیارهها به دور خورشید، انقلابی در عرصه علمی به پا کرد. وی از شانزده سالگی روی این نظریه کار میکرد و در نهایت پیش از مرگش در سال ۱۵۴۳ در کتابی به نام «گردش افلاک آسمانی» آن را منتشر کرد.
2- در سال ۱۸۹۷ میلادی جلیقه ضد گلوله توسط دو لهستانی به نامهای کازمیرز زگلن (Kazimierz Żegleń) – کشیش و مهندس – و ژان شزپنیک (Jan Szczepanik) ساخته شد. این جلیقه از جنس ابریشم – یکی از بادوامترین مواد آن دوران – ساخته شد و در سال ۱۹۰۶ میلادی، پادشاه اسپانیا در جریان ترور پاریس به دلیل استفاده از آن از مرگ حتمی نجات یافت.
3- در سال ۱۹۷۱ میلادی نخستین ماشین برقی برای استفاده در زمین گلف در شهر میلک لهستان ساخته شد.
4- جالب است بدانید که برند آمریکایی «ماکس فاکتور» نیز توسط یک لهستانی به نام «ماکسیمیلیان فاکتوروویچ» بنیان نهاده شده است. وی در سال ۱۹۰۴ از لهستان به آمریکا مهاجرت کرده و شرکت تولیدی لوازم آرایشی خود را ۵ سال بعد تاسیس کرد. گفتنی است ماکس فاکتور در ابتدا در زمینه تولید لوازم آرایشی مخصوص گریم سینما و تئاتر فعالیت میکرده و فاکتوروویچ شخصا گریم بازیگران هالیوود را انجام میداده است.
5- کانال مد یا به عبارتی فشن تیوی برای نخستین بار در سال ۱۹۹۷ توسط بازرگانی لهستانی تبار به نام «مایکل آدام لیزوسکی» راهاندازی شد. این فرد در کشور تایلند در زمینه تولید پوشاک مشغول به کار بوده و پس از مهاجرت به پاریس ایده راهاندازی این شبکه تلویزیونی در ذهن وی شکل میگیرد. وی همچنین ایده جالب به نام «کافه پاریس» را به راه انداخت که در آن ویدئوهایی با محتوای مد روی نمایشگرهای بزرگ در اطراف محل برگزاری نمایشهای مد و لباس نمایش داده میشود.
6- شاید برای برخی این سوال پیش بیاید که چرا برخی نامها به روی کشورها و اماکن مختلف قرار گرفته است. درباره نام کشور لهستان که Poland یا Polska نوشته میشود باید گفت که نام این کشور از یک قبیله به نام Polanie گرفته شده است. Polanie به معنای «مردمانی که در زمینهای باز زندگی میکنند» بوده است.
7- طی جنگ جهانی دوم، شهر ورشو در اثر بمباران کاملا نابود شد به طوری که امروزه آن را شهر از خاک برخواسته مینامند. در واقع آنچه امروزه در شهر قدیمی ورشو میبینید هم بازسازی شده شهر قدیمی ورشو است چرا که هیچ چیزی از آن باقی نماند که بتوان گفت از گذشته تا به امروز مانده است. شهر قدیمی ورشو از روی یک نقاشی که شخصی به نام برناردو بلوتو کشیده بود بازسازی شد. به همین دلیل است که این منطقه کاملا شبیه به شهر قدیمی قرن ۱۴ نیست.
8- یکی از دانستنیهای لهستان که میتواند جذاب و خواندنی باشد نحوه نامگذاری افراد است. در لهستان نامها به –ski/-ska یا –cka/cki ختم میشوند که همانند صفت باید با جنسیت هماهنگی داشته باشد. بنابراین اگر نام پدر شخصی کوالسکی (Kowalski) باشد، دختر او کوالسکا (Kowalska) خوانده میشود. هرچند امروزه اغلب نامهای خانوادگی لهستانی در آمریکا با جنسیت مذکر خوانده میشوند اما این یک سنت دیرینه است که هنوز مردم محلی از آن پیروی میکنند.
9- در لهستان یک جنگل بسیار وسیع ۱۵۰۰۰۰ هکتاری وجود دارد که آخرین جنگل باستانی اروپا لقب گرفته است. در این جنگل حیوانات نادر بسیاری زندگی میکنند که از بین آنها گاومیشهای بیسون شهرت بالاتری دارند. این گاومیشها را سنگینترین حیوانات اروپا میشناسند که امروزه ۸۰۰ تن از آنها در این جنگل زندگی میکنند. هرچند لازم به ذکر است که این حیوانات رو به انقراض هستند و این جنگل از معدود نقاطیست که میتوان آنها را دید.
10- شاید نتوان نام آن را دقیقا قانون گذاشت اما این نیز یکی از جالبترین دانستنیهای لهستان است که میتواند در ارتباط گیری با مردمان آن کمک کند. در لهستان پوشیدن کلاه در فضای بسته بیاحترامی محسوب میشود. بخصوص اگر وارد کلیسا یا خانه شخصی شده باشید بهتر است سریع کلاهتان را از سر بردارید تا ناخوداگاه به صاحب خانه یا افرادی که در آن مکان حضور دارند توهین یا بیاحترامی نکرده باشید.
11- لهستان در حال حاضر بزرگترین تولید کننده جواهر کهربا در جهان است که اغلب جواهرات خود را به کشورهای چین، آمریکا و سایر کشورهای اروپایی صادر میکند. کهربای بالتیک یک جواهر قدیمی ۴۰ میلیون ساله است که در جنگلهای اطراف لهستان کاوش میشود. همین موجب شده یکی از ارزشمندترین جواهرات جهان به شمار بیاید و طرفداران بسیاری در سراسر جهان داشته باشد.
...............................
آشنایی با کشورها (79) : تونس
آشنایی با کشورها (78) : ترکمنستان
آرشیو مطالب