مطلب ارسالی کاربران
اولین بازیکن خارجی لیگ،از قرمز آنفیلد تا قرمز تهران
فوتبال ایران در سال های دور قوانین خاص خودش را داشت و وجود اولین خارجی ها حال و هوای خاصی را به بالاترین سطح فوتبالی ما در آن زمان می داد.
حضور مربیان خارجی در تیم ملی و باشگاههای ایرانی سنتی کهن داشت، ولی ورود یک بازیکن خارجی در لیگ جام تخت جمشید که حال و هوای فوتبال دهه ۱۳۵۰ ایران را دگرگون کرده بود طعمی متفاوت پیدا کرد.بر اساس قوانین جام تخت جمشید در فصل ۵۷-۱۳۵۶ هر باشگاه میتوانست از دو بازیکن خارجی در لیگ استفاده کند و تنها باشگاهی که به بهره بردن از این قانون روی آورد،پرسپولیس بود.
یک:چرا پرسپولیس؟
سرخپوشهای ناکام مانده در فصل پیش به تقویت خط حملهشان روی آوردند.پرسپولیس جام تخت جمشید سال ۱۳۵۵ را در رتبه دوم پشت سر پاس به پایان برده بود. بیست و پنج گل زده طی سی بازی لیگ برای تیمی که همیشه سرآمد گشودن دروازهها بشمار میرفت ناامیدکننده و برای طرفداران پرسپولیس پذیرفتنی نبود.مهاجمان پرسپولیس شامل صفر ایرانپاک،محمود خوردبین،محمد زادمهر و اسماعیل حاجی رحیمیپور نه گل کمتر از پاس قهرمان زده بودند،یازده گل کمتر از شهباز،سه گل کمتر از تاج و حتی یک گل کمتر از هما که در رده هشتم جدول جای داشت.در کنار همه اینها میان هفت گلزن اول لیگ،نشانی از مهاجمان پرسپولیس نبود که یعنی هیچ کدامشان هفت گل هم طی یک فصل نزده بودند.
پرسپولیس سال ۱۳۵۶ تیمی در حال پوستانداختن بود.نشستن منصور امیر آصفی روی نیمکت طی جنجالی پرهیاهو به بنبست رسیده و مهراب شاهرخی،مدافع سابق تیم ملی و پرسپولیس،هدایت تیم را در دست گرفته بود.از یکسو علی پروین، پرویز قلیچخانی و صفر ایرانپاک بازیکنان کهنهکار تیم بشمار میرفتند و از سوی دیگر محمد دادکان، محمد مایلیکهن و حمید درخشان در حال بدل شدن به مردان کلیدی بودند.سایر بازیکنان از علیرضا عزیزی،یعقوب فاطمی مقدم،اسماعیل حاجی رحیمیپور،محمد زادمهر، محمود خوردبین و همینطور وازگن صفریان و حسین قرهخانلو درون دروازه نیاز به همسازی داشتند.
در چنین قابی علی عبده،مالک و مدیر باشگاه،قدم برنداشته در فوتبال ایران را برداشت:به خدمت گرفتن یک بازیکن خارجی،و پرسپولیس نخستین باشگاه ایرانی شد که به بازیکنان خارجی روی آورد.به یک بازیکن بریتانیایی.پرسپولیس پیش از آن با مربیگری آلن راجرز بریتانیایی در لیگ درخشیده بود و بارها برابر تیمهای انگلیسی،از جمله منچستر یونایتد و چلسی،به میدان رفته بود.
دو:از قرمز به قرمز
بازیکن خارجی پرسپولیس از انگلیس آمد،از شهر لیورپول.ویلیام جیمز مک کلور وارد شد و پیراهن سرخ مردان آنفیلد را با پیراهن قرمز سرخپوشهای تهران عوض کرد.مک کلور بازیکن نوزدهسالهای که برای تیم دوم لیورپول در نقش هافبک تهاجمی و مهاجم نوک،هشتبار بازی کرده و دو گل زده بود.او در شهر لیورپول به دنیا آمده بود ولی نیوزلندیتبار بشمار میرفت.از پانزدهسالگی فوتبال را به صورت نیمهحرفهای دنبال کرده بود. قرارداد اولیه او سه ماهه بود که قرار بود در صورت تأیید باشگاه به قرارداد دوسالهای بدل شود.مک کلور در تیرماه ۱۳۵۶ وارد تهران شد.زمانی که تیم ملی دیدارهای رفت مقدماتی جام جهانی ۱۹۷۸ را انجام میداد و پرسپولیس به رهبری مهراب شاهرخی طی دیدارهای جام حذفی ۱-۲ ملوان را در تهران شکست داده بود.
حضور او در بازی تمرینی پرسپولیس برابر تیم اقبال با استقبال تماشاگران روبرو شد.برایش دست زدند و هورا کشیدند و وقتی دروازه اقبال را گشود نامش را یکصدا بر زبان آوردند. بازیکنان پرسپولیس آن روز با او به گرمی برخورد کردند و او را «ویلی» خواندند،برخلاف انگلیسیها که او را «بیلی» صدا میکردند.حاجی رحیمیپور او را به سفر شمال برد و گزارش سفر در چند مجله چاپ شد.مک کلور در توصیف تفاوت تمرینات در لیورپول و پرسپولیس به تأکید بر بدنسازی در لیورپول و اصرار به بازی با توپ در پرسپولیس اشاره کرد.
سه:فقط دو بازی
مک کلور در بیست و چهارم تیر ۱۳۵۶ در اواخر دیدار با سپاهان در امجدیه راهی میدان شد.زمانی که سرخپوشها با سه گل نیمه اول خوردبین،پروین و ایرانپاک جلو بودند و میدان را در اختیار داشتند.او در دقیقه ۷۸ در هیاهوی طرفداران وارد شد ولی طی دوازدهدقیقه توپ فقط سهبار به پایش خورد.او به شیوه انگلیسیها برای هر بازیکن صاحب توپ جا گرفت و تلاش کرد برای یارانش فضای نفوذ ایجاد کند و خود را به هر صاحب توپی نشان داد ولی توپی برایش ارسال نشد.مدافعان اصفهانی،فرامرز امیدوار و بهروز مردانی و ضیا برق قریشی او را مهار کردند و وقتی سوت پایان کشیده شد بیگانگی او با فوتبال از نوع ایرانی لزوم مهارت بازی با توپ و بیاعتنایی بازیکنان ایرانی به فضاسازی ـ عیان بود.
با این وصف مک کلور در سی تیر ۱۳۵۶ طرفداران پرسپولیس را به وجد آورد.سرخپوشها دوباره در امجدیه میزبان تیمی از اصفهان بودند،اینبار ذوب آهن و با گل دقیقه ۳۴ علیرضا عزیزی جلو افتاده بودند.ولی علیرضا شوقی در دقیقه ۶۳ ضربه تساویبخش را نواخته بود و مهراب شاهرخی به تغییر دیگری روی آورد و مک کلور را در دقیقه ۷۰ جانشین ایرانپاک کرد. دقیقه ۷۰ بود و او بیستدقیقه فرصت داشت تواناییهایش را به رخ کشد.سه دقیقه سپری شد و سرانجام آن لحظه طلایی فرا رسید.حمید درخشان توپ را برای خوردبین فرستاد و خوردبین آن را بلافاصله راهی قلب دفاع ذوب آهن کرد.پسر فرنگی پرسپولیس با پیراهن شماره پانزده با سماجت دنبال توپ دوید و با رسول کربکندی سنگربان ذوب آهن و مدافعان اصفهانی درگیر شد.ضربهاش را نواخت و توپ بازآمده را درون دروازه کرد:پرسپولیس ۲ – ذوب آهن یک.
پرسپولیس با گل مک کلور پیروز شد، آن گل مقدمهای بود بر پایان راه نخستین بازیکن خارجی فوتبال در ایران.سرخپوشها در مردادماه دومین بازیکن خارجیشان را به خدمت گرفتند.بازیکنی که بسان مک کلور از شهر لیورپول آمده بود:آلن ویتل که با پیراهن اورتون قهرمان لیگ ۱۹۷۰ شده بود.مهاجم مو طلایی بیستوهفت ساله سریعی که در آن زمان در اورینت بازی میکرد و بازی با توپ معرکهای داشت.ویتل بلافاصله در ترکیب اصلی جای گرفت و تک گل پیروزیبخش برابر راه آهن را در همان دقایق آغازین بازی زد. درخشش ویتل جایی برای مک کلور در ترکیب تیم نگذاشت و قرارداد سه ماهه مک کلور هرگز دوساله نشد.ویلی،تهران را پس از دو بازی با پیراهن سرخ ترک کرد و به باشگاه مانت ولینگتن در نیوزلند پیوست و سپس پیراهن پاپاتوتو را در همان کشور پوشید.او طی سالهای ۸۶-۱۹۸۱ سیبار برای تیم ملی نیوزلند به میدان رفت و در سال ۱۹۸۷ کفشهایش را آویخت.