طرفداری | امانوئل آدبایور که در طول دو دهه زندگی حرفه‌ای خود در برخی از بزرگ‌ترین باشگاه‌های دنیا بازی کرده است، اکنون می‌خواهد به نسل بعدی در کشورش کمک کند تا به دستاوردهای بیشتری برسند؛ انگیزه‌ای که از دوران کودکی خودش و حمله هولناک مسلحانه به تیم توگو در سال 2010 به دست آورده است.
او اواخر سال گذشته، در یک مصاحبه اختصاصی با بی‌بی‌سی اسپورت آفریقا، به بازبینی لحظات کلیدی دوران حرفه‌ای خود پرداخت که خواندنش خالی از لطف نیست.
به راه افتادن با فوتبال
با وجود اینکه امانوئل از نظر جسمی سالم بود، والدین او طی چند سال اول زندگی‌‌اش، بابت توانایی راه رفتن فرزندشان نگران بودند.
آدبایور وقتی پنج ساله بود، هنوز فقط چهار دست و پا راه می‌رفت؛ به همین دلیل، خانواده‌اش سراغ پیشوایان معنوی در غنا رفتند. آن‌ها تأکید کردند مشکل او تنها با دعاخوانی مداوم قابل درمان است.
یک روز یکشنبه، زمانی که کشیشان بالای سر آدبایور کوچک دعا می‌خواندند، توپ فوتبال کودکانی که در محوطه بیرونی مشغول بازی بودند، وارد کلیسا شد. خود آدبایور به یاد می‌آورد:
همین که توپ را دیدم، شروع به دویدن به سمت آن کردم. این لحظه‌ای بود برای رهایی. همه شروع به فریاد زدن کردند که «او راه می‌رود، او راه می‌رود!» و خیلی خوشحال شدند. مادرم هر وقت این داستان را تعریف می‌کرد، همیشه اشک می‌ریخت.
این لحظه شروعی بی‌قید و شرط برای رابطه آدبایور با فوتبال بود.
الگوگیری از کانوا در هایبری
امانوئل آدبایور در آرسنال
پس از اینکه باشگاه فرانسوی متز آدبایور را در توگو کشف کرد، او نزدیک به سه فصل در موناکو بازی کرد و سپس در ژانویه 2006 به آرسنال پیوست. بعد از نزدیک به 20 سال، او این انتقال را دومین لحظه مورد علاقه‌اش در دوران حرفه‌ای خود می‌داند.
الگوی من نوانکو کانوا بود، بنابراین پیوستن به آرسنال و پوشیدن شماره 25 او، برای من یک دستاورد بزرگ است. امروز، او برادر بزرگ من و بهترین دوستم است و اگر بخواهم کاری انجام بدهم، به من می‌گوید که درست است یا غلط.
عملکرد آدبایور در سال 2008 باعث شد که او به اولین و تنها بازیکن توگویی تبدیل شود که عنوان بهترین بازیکن سال آفریقا را از آن خود کرد.
در سال 2008، من غیرقابل مهار بودم. این که به عنوان بهترین بازیکن آفریقا شناخته شدم، چیزی است که هرگز فراموش نخواهم کرد و هیچ‌وقت آن را نادیده نخواهم گرفت.
با این حال، رابطه‌اش با این باشگاه شمال لندنی، در سال 2009 پس از انتقال به منچسترسیتی و دویدن به طول زمین برای جشن گرفتن یک گل در مقابل هواداران آرسنال، کمی تیره شد.
آدبایور پس از آن عذرخواهی کرد و گفت که «احساسات بر او غلبه کرده‌اند» و بعدها با جریمه ۲۵ هزار پوندی و محرومیت دو جلسه‌ای مواجه شد.
قسمتی از تاریخ جام جهانی
امانوئل آدبایور در جام جهانی ۲۰۰۶ مقابل فرانسه
همان سالی که آدبایور به هایبری رفت، توگو تنها حضور خود در جام جهانی را تجربه کرد و تبدیل به کوچک‌ترین ملت آفریقا شد که در این رقابت‌ها شرکت کرده است.
آدبایور در مرحله انتخابی جام جهانی 11 گل زد و کمک کرد تا توگو از تیم‌هایی مانند سنگال، که در جام جهانی 2002 به دور یک چهارم نهایی رسید، پیشی بگیرد.
حتی امروز هم، ما به عنوان بازیگران این اتفاق تلاش می‌کنیم تا آن را توضیح دهیم، ولی نمی‌دانیم که چه چیزی باعث شد تا آنقدر قوی باشیم. واقعاً نمی‌دانیم در آن سال‌ها چه اتفاقی افتاد و چه چیزی به ما این اعتماد به نفس را داد. این غیرقابل باور بود.
استیون کشی، سرمربی نیجریه‌ای، نظارت بر صعود توگو را بر عهده داشت؛ اما قبل از جام جهانی پس از ناکامی در جام ملت‌های آفریقا 2006 که با درگیری شدید با آدبایور همراه بود، جای خود را به سرمربی دیگری داد.
عملکرد توگو در آلمان چیزی بود که فراموش شد؛ زیرا این تیم در تمامی بازی‌هایش شکست خورد و به دلیل اختلافات مالی تهدید به تحریم مسابقات کرد، اما صرف حضور در این رقابت‌ها یک دستاورد بزرگ بود.
ترور و تأثیرات روانی
پس از غیبت در مسابقات جام ملت‌های آفریقای سال 2008، بازگشت در سال ۲۰۱۰ در حد یک رویا بود. اما به جای آن، به یک کابوس غیرقابل تصور تبدیل شد.
در تاریخ 8 ژانویه 2010، اتوبوس تیم توگو در حالی که از طریق ناحیه کابندا در کشور میزبان یعنی آنگولا در حال حرکت بود، مورد حمله شورشیان جدایی‌طلب قرار گرفت.
تیم توگو بیش از نیم ساعت در خط آتش قرار گرفت که منجر به کشته شدن دو نفر و ایجاد خاطرات تلخ برای بازماندگان شد.
گاهی اوقات شما در سینمای خانگی‌تان فیلمی می‌بینید یا در جایی هستید که کسی چیزی را زمین می‌اندازد، که صدایی مشابه شلیک گلوله دارد، و شما یاد آنچه در 2010 اتفاق افتاد می‌افتید. من خیلی طرفدار فیلم‌های اکشن هستم. هنوز هم آن‌ها را می‌بینم، اما سخت است. گاهی اوقات می‌بینید که مردم به یک اتوبوس شلیک می‌کنند و این شما را مستقیم به آن زمان می‌برد.
رسیدن به رئال و درخشش زیر نظر شروود
با وجود گذراندن سال‌های سال در اروپا و یک مدت کوتاه در پاراگوئه، بهترین گلزن تاریخ توگو فقط یک جام برد: کوپا دل ری با رئال مادرید در سال 2011.
این پیروزی توسط یک تیم مملو از ستاره شامل ایکر کاسیاس، سرخیو راموس و کریستیانو رونالدو به دست آمد که گل پیروزی را برابر بارسلونای تحت هدایت پپ گواردیولا زد.
یک فیلم از من هست که در رختکن با پپه و سرخیو می‌رقصم. برخی از بازیکنانی که نصف توان مرا ندارند، جام جهانی برده‌اند؛ اما هدف من این نیست که پشیمان باشم. من از دوران حرفه‌ای‌ام راضی هستم. اگر از من خواسته می‌شد که دوباره آن مسیر را طی کنم، این کار را می‌کردم.
آدبایور تحت هدایت آرسن ونگر، ژوزه مورینیو و دیدیه دشان بازی کرد، اما می‌گوید کسی بهترین بازی را از او گرفت، که کمتر از همه با او کار کرد.
احترام نظامی امانوئل آدبایور و تیم شروود به یکدیگر
آندره ویاش بویاش، آدبایور را از تیم کنار گذاشت؛ اما تیم شروود زمانی که در دسامبر 2013 هدایت اسپرز را بر عهده گرفت، او را دوباره به تیم آورد.
شروود در اولین جلسه‌ای که با تیم بزرگسالان داشت، گفت: «بازیکن محوری من، امانوئل آدبایور خواهد بود؛ همه چیز از طریق آدبایور خواهد گذشت. پنالتی‌زن تیم؟ آدبایور.
در اولین حضورش در ترکیب ثابت پس از هفت ماه، او در برابر وست‌هم گل زد و این شروع روند ثبت 11 گل در 14 بازی بود.
بعد از بازی، یک ساعت مکالمه تلفنی داشتیم که در آن، او از من تعریف کرد و گفت که به من اعتماد دارد و هر اتفاقی بیفتد، 100% از من حمایت می‌کند. وقتی رئیس‌تان چنین چیزی به شما می‌گوید، بقیه کارها راحت می‌شود. ما هنوز هم با هم صحبت می‌کنیم. این خیلی زیباست.
تأثیرگذاری در توگو
هواداران در مسابقات انتخابی جام ملت‌های آفریقا ۲۰۱۲
از آدبایور به عنوان «تنها امید توگو» یاد می‌کنند
آدبایور از زمانی که فوتبال را ترک کرده، بیشتر وقت خود را صرف بنیاد SEA (نام کاملش: شِی‌ئی اممانوئل آدبایور) کرده است که حدود ده سال پیش تأسیس کرد.
الهام‌بخش او تجربه خودش بود که به دلیل ناتوانی والدینش در پرداخت هزینه‌های مدرسه (تقریباً 25 دلار در هر ترم) مجبور شد از تحصیل دست بکشد و همچنین آن حمله در آنگولا که به او یادآوری کرد «هر چیزی می‌تواند در هر لحظه متوقف شود».
بنیاد او که با سازمان ملل و آژانس توسعه فرانسه همکاری دارد، حامی صدها کودک است تا در زمینه‌های مختلف، از STEM (علوم، فناوری، مهندسی و ریاضیات) گرفته تا کارآفرینی مبتنی بر کشاورزی پیشرفت کنند.
وقتی بر زندگی کسی تأثیر می‌گذارید، این تنها زندگی یک نفر نیست؛ این زندگی یک نسل است. این شخص با فرزندش صحبت می‌کند، فرزندش با نوه‌اش و به همین ترتیب. پس برای من، این ماجرا بی‌پایان است.
آدبایور حتی برنامه‌هایی برای تأسیس یک دانشگاه به نام «دانشگاه امانوئل آدبایور» در توگو دارد، چرا که او می‌خواهد همان‌طور که بر فوتبال کشورش تأثیر گذاشت، بر جامعه‌اش نیز اثر بگذارد.
آنچه خواندید، برگردان فارسی مطلبی از BBC Sport با عنوان اصلی «Helping a human is better than scoring a goal - Adebayor» بود
