طرفداری | ارزش محمد صلاح پس از هر بازی به دلیل نمایشهای درخشانش، بیشتر میشود. او مهمترین بازیکن لیورپول است و در بهترین فرم دوران حرفهای خود قرار دارد و شاید در حال حاضر بهترین بازیکن جهان باشد. با این حال، اینکه لیورپول اجازه داده او وارد سال پایانی قرارداد خود شود و تنها شش ماه با اتمام قراردادش فاصله داشته باشد، براستی که اتفاقی شگفتانگیز است.
صلاح در ابتدای سال شانس زیادی برای کسب جوایز بزرگ نداشت، اما با پایان سال ۲۰۲۴، دشوار است که بازیکن دیگری را تصور کنیم که بتواند به سطح او در نیمه اول فصل 25-2024 نزدیک شود.
شاید لیورپول انتظار داشت که محمد صلاح در ۳۲ سالگی، از دوران اوجش فاصله داشته باشد و این اتفاق میتواند وارد شدن او به سال پایانی قراردادش و احتمال جدایی رایگان او را توجیه کند. با این حال هر کسی که بازیهای صلاح را در این فصل دیده باشد، افت عملکرد او را غیرمنطقی میداند. او سال ۲۰۲۴ را در حالی به پایان میرساند، که با ۵۲ مورد، بیشترین مشارکت در گلزنی را در تمامی رقابتها و در میان بازیکنان پنج لیگ برتر اروپا داشته است.
موضوع مورد بحث ما، چیزی فراتر از نمایش درخشان صلاح در زمانی است که مذاکرات تمدید قراردادش با لیورپول در جریان است. حقیقت این است که ما شاهد عظمت خیرهکنندهای هستیم، چرا که صلاح در مسیری قرار دارد که میتواند تمام بازیکنان سابق لیگ برتر را پشت سر بگذارد.
صلاح در پیروزی ۵-۰ لیورپول مقابل وست هم، بار دیگر درخشان ظاهر شد و تقریباً هر حرکت او بوی گل میداد. با وجود اینکه او یک موقعیت طلایی را از دست داد، اما خیلی زود جبران مافات کرد و با حرکتی زیبا، زمینهساز گل دوم لیورپول شد. او با یک لمس توپ هوشمندانه در محوطه جریمه، از کونستانتینوس ماوروپانوس عبور کرده و توپ را برای کودی خاکپو ارسال کرد تا او نیز کار سختی برای گلزنی نداشته باشد.
چند دقیقه بعد، صلاح با ضربهای آرام توپ را به گوشه پایین سمت راست دروازه فرستاد و بازی را ۳-۰ کرد. در ادامه و دقیقه ۸۴، توپ را با حرکتی انفرادی و فوقالعاده از نیمه خودی تا محوطه جریمه وست هم حمل کرد و آن را به دیوگو ژوتا رساند تا گل پنجم نیز به ثمر برسد. حمل توپ او ۴۳.۴ متر بود، که هفتمین حمل توپ طولانی منجر به یک پاس گل در این فصل لیگ برتر محسوب میشود.
سه مشارکت صلاح روی گلهای این بازی با هم تفاوت داشتند، اما همهی آنها نشاندهنده مهارتهای خارقالعاده او به عنوان یک فوتبالیست بودند. او بازی را با سه مشارکت در گلزنی به پایان رساند. حتی اگر پاس گل دوم او در آخر بازی را نادیده بگیریم، باز هم برای هشتمین بار در این فصل است که در یک بازی لیگ برتری، هم گل زده و هم پاس گل ارسال کرده و این رکوردی جدید در تاریخ لیگ برتر برای یک فصل به شمار میرود.
چنین رکوردی در هر زمانی از فصل دستاورد بزرگی به شمار میآید، اما یادمان باشد که لیورپول هنوز به نیمه فصل 25-2024 هم نرسیده و تنها 18 بازی انجام داده است. اگر صلاح با همین ریتم پیش برود، میتواند در 16 بازی از فصل، هم گل بزند و هم پاس گل ارسال کند که این آمار، دو برابر بیشتر از هر بازیکن دیگری در یک فصل در تاریخ لیگ برتر است.
البته بیایید کمی واقعبینانه نگاه کنیم، چرا که احتمال دارد صلاح نتواند این سطح از عملکرد خود را در تمام فصل حفظ کند. با این حال چرا نباید رویاپردازی کرده و تمام احتمالات را بررسی کنیم؟
با سه مشارکت اخیرش روی گلها، صلاح تا این لحظه با ۱۷ گل و ۱۳ پاس گل، روی ۳۰ گل در لیگ برتر نقش داشته است. با ۱۴ بازی کمتر، این عدد دو مورد بیش از مجموع مشارکتهای او در کل فصل 24-2023 است.
مو صلاح در فصل جاری لیگ برتر تأثیر بیسابقهای داشته است و سریعتر از هر بازیکن دیگری در تاریخ این رقابتها به 30 مشارکت در گلزنی رسیده است. او در این فصل 1586 دقیقه بازی کرده و به طور میانگین در هر ۹۰ دقیقه، 1.7 مشارکت در گلزنی داشته است که هیچ یک از بازیکنانی که حداقل هشت مشارکت در گلزنی در یک فصل داشتهاند، به این نرخ مشارکت دست نیافتهاند.
بهترین نرخ قبلی مشارکت در گلزنی، مربوط به گابریل ژسوس در فصل 17-2016 بود، زمانی که این بازیکن برزیلی در ژانویه 2017 به منچسترسیتی پیوست و در هر ۹۰ دقیقه، 1.5 مشارکت در گلزنی ثبت کرد. گفتنی است که او تنها 650 دقیقه بازی کرده بود و این نشان میدهد که او نتوانست فرم خود را برای مدتی طولانی حفظ کند. در حالی که صلاح این عملکرد را برای زمان بیشتری حفظ کرده و زمان کتری برای استراحت داشته است.
اگر به بازیکنانی که حداقل 1,000 دقیقه در یک فصل بازی کردهاند نگاه کنیم، نزدیکترین آمار به رکورد محمد صلاح به ارلینگ هالند تعلق دارد که موفق شد در هر ۹۰ دقیقه از فصل 23-2022، به طور میانگین 1.4 مشارکت در گلزنی به ثبت برساند که با توجه به رکوردشکنیهای او در فصل اول حضورش در انگلیس چندان عجیب نیست.
از نظر گلزنی نیز صلاح با ۱۷ گل در صدر جدول گلزنان قرار دارد و نرخ گلزنی او 0.96 گل در هر 90 دقیقه است. با این حال، میانگین فرعون مصری لیورپول از 1.17 گل در هر 90 دقیقه که هالند در فصل 23-2022 به ثبت رساند، کمتر است. اما باید به این نکته نیز توجه کنیم که محمد صلاح در فصل 25-2024 تهدید دوگانهای برای دروازه حریفان به شمار میرود و در هر دو فاکتور تمامکنندگی و خلق موقعیت موثر ظاهر شده است.
بنابراین، در حالی که شاید در نگاه اول اختلاف 0.3 گل زده در هر 90 دقیقه بین عملکرد صلاح در این فصل و هالند در فصل 23-2022، زیاد به نظر نرسد، اما این اختلاف در بررسی یک فصل کامل، قابل توجه خواهد بود.
نموداری که در زیر آمده، بازیکنانی را نشان میدهد که بیشترین مشارکت روی گلها را در یک فصل لیگ برتر داشتهاند. اندی کول و آلن شیرر با 47 مشارکت در فصلهای 94-1993 و 95-1994 در صدر قرار دارند، البته باید به این نکته نیز توجه کنیم که لیگ برتر در آن فصول ۲۲ تیم داشت و هر دو بازیکن ۴۲ بازی انجام داده بودند، در حالی که در این سالها شاهد لیگی ۲۰ تیمی و ۳۸ بازی هستیم.
اگر صلاح به همین شکل ادامه دهد و به طور میانگین ۱.۷ مشارکت در گلزنی در هر ۹۰ دقیقه داشته باشد، او فصل 25-2024 لیگ برتر را با ۶۳ مشارکت در گلزنی به پایان خواهد برد. این آمار ۱۶ مورد بیش از رکورد قبلی و ۱۹ مورد بیش از رکورد یک بازیکن در لیگی با ۳۸ بازی خواهد بود.
نکته جالب توجه، نرخ شگفتانگیز پاس گلهای صلاح است. او ۰.۷۴ پاس گل در هر ۹۰ دقیقه ارسال میکند که او را در تاریخ لیگ برتر، بعد از سسک فابرگاس، در رده دوم قرار میدهد. فابرگاس تنها ۱۳۲۷ دقیقه در فصل 17-2016 بازی کرد و در این زمینه رکورد بالاتری نسبت به صلاح دارد.
برای مقایسه بهتر، میتوان عملکرد صلاح را با کوین دی بروین در فصل 20-2019 و تیری آنری در 03-2002 مقایسه کرد. هر دو بازیکن با ۲۰ پاس گل، رکورد بیشترین پاس گل در یک فصل لیگ برتر را در اختیار دارند، اما هیچکدام نتوانستند به رکورد ۲۱ پاس گل برسند.
کوین دی بروین ۲۰ پاس گل را با میانگین ۰.۶۴ پاس گل به ازای هر ۹۰ دقیقه ثبت کرد، در حالی که تیری آنری این تعداد پاس گل را با میانگین ۰.۵۵ پاس گل به ازای هر ۹۰ دقیقه به ثبت رسانده بود. این یعنی محمد صلاح در مسیر شکستن رکورد بیشترین پاس گل در یک فصل لیگ برتر نیز قرار دارد.
فصل 03-2002 تیری آنری با ۲۴ گل و ۲۰ پاس گل، همچنان جایگاه ویژهای در تاریخ لیگ برتر دارد، زیرا تنها فصلی است که یک بازیکن توانسته حداقل ۲۰ گل و ۲۰ پاس گل در یک فصل ثبت کند. با توجه به فرم کنونی صلاح، او میتواند به دومین بازیکن تاریخ لیگ تبدیل شود که به چنین آماری دست پیدا میکند.
با این حال، داستان مسوت اوزیل نیز وجود دارد که میتواند هشداری برای محمد صلاح باشد. در فصل 16-2015 و در پایان سال ۲۰۱۵، اوزیل با ۱۶ پاس گل به رکورد آنری نزدیک شده بود و تنها چهار پاس گل با رسیدن به رکورد او فاصله داشت.
اما او تنها موفق شد سه پاس گل دیگر تا پایان فصل ارسال کند و افت عملکرد او، بازتابی از مشکلات آرسنال در نیم فصل دوم آن فصل بود.
این که دیگران موفق به شکستن رکوردها نشدهاند، به این معنی نیست که صلاح هم نمیتواند چنین کاری را انجام دهد. اگر صادقانه به موضوع نگاه کنیم، اینکه او در دوران حضور خود در لیورپول هرگز در یک فصل کمتر از ۲۷ مشارکت در گلزنی نداشته، نشان از ثبات خیره کننده و عطش او برای تأثیرگذاری دارد.
حتی اگر میانگین مشارکت در گلزنی او افت کند، واضح است که صلاح در ادامه فصل نیز تهدید بزرگی برای حریفان لیورپول خواهد بود. دوران او در لیورپول نشان میدهد که معمولاً افت طولانیمدت نداشته است. هر بازیکنی دوره افت دارد اما افتهای صلاح کوتاهمدت بوده است.
اینکه تنها روی مشارکت در گلزنی تمرکز کنیم، سادهلوحانه است چرا که این موضوع تنها به نفع مهاجمان بوده و دیگر جنبههای مهم بازی را نادیده میگیرد. جنبههایی که باید به آن توجه کرد.
با این حال وقتی که صحبت از تاثیرگذاری میشود، چه چیزی بیش از گل زنی و ارسال پاس گل اهمیت دارد؟ در فوتبال بیشتر سهم مهاجمان را بیشتر از سایر بازیکنان میدانند، زیرا بدون گل زدن نمیتوان بازیها را پیروز شد و صلاح مشغول ثبت چندین رکورد مهم در مشارکت در گلزنی است.
با وجود اینکه هنوز زمان باقی است، اما شاید شش ماه پایانی صلاح در لیگ برتر بهترین فصل انفرادی یک بازیکن باشد که تاکنون دیدهایم. ماههای آینده میتواند پایانی شگفتانگیز برای باشد.
یادداشت رایان بنسون از وبسایت اوپتا Theanalyst