🔹روانشناسان میگویند گاهی افراد در مواجهه با دیگران از ناسزا گفتن برای پوشاندن احساس شکست و ناکامی خودشان استفاده میکنند و با فحاشی کردن مشکلاتی روانی که در ساختار ذهنیشان وجود دارد را تسکین میدهند. فحش دادن، نوعی خشونت کلامی است و مانند خشونت فیزیکی میتواند آثار زیانباری بر روان انسانها داشته باشد.
🔹این روزها شاهد خشونت کلامی در جامعه هستیم؛ پشت چراغ قرمز، در صف، هنگام رانندگی و حتی در مدارس و بین کودکان و نوجوانان کم سن و سال! مانند هر ناهنجاری اجتماعی و اخلاقی دیگر، این پدیده نیز ریشه در علتهایی روانشاختی، جامعهشناختی و فرهنگی دارد که در این گزارش مهمترین ریشههای روانشناختی مورد بررسی قرار گرفته است.
🔹فحاشی کلامی میتواند شامل فحشهای جنسی، یا مواردی که توهینآمیز هستند، نسبت دادن نام حیوانات به انسان و تحقیر با عبارات قومیتی باشد. اهانتهای نژادی/جنسیتی، کنایههای اجدادی، اصطلاحات مبتذل و عامیانه توهین آمیز نیز در این دسته قرار میگیرند.
1️⃣ ناکامی و شکست: همه انسانها در طول زندگی با شکستها، ناکامیها و چالشهایی روبرو هستند و این که بتوانند از این موارد با زبانی خوش و صلحآمیز گذر کنند، نشان از بالغ بودن آنهاست. اما همه انسانها نمیتوانند با سعه صدر از این چالشها و مشکلات گذر کنند و در نتیجه دست به رفتارهای خشونتآمیز و گاهی فحاشی و ناسزاگویی میزنند. این افراد در کودکی و حتی بزرگسالی درباره این که بتوانند چالشها را با زبان خوش حل کنند، آموزش ندیدهاند.
2️⃣ یادگیری اجتماعی: خشونت کلامی با زبان انجام میشود و زبان هم باید آموزش داده و آموزش دیده شود. وقتی کودکان در فضای مملو از خشونت و استفاده از واژههای تحقیرآمیز زندگی میکنند و بزرگ میشوند یا والدین مدام دعوا میکنند و با کلمات توهینآمیز یکدیگر را خطاب میکنند، کودکان نیز یاد میگیرند که در ارتباط با دیگران از این نوع کلام و زبان استفاده کنند.
3️⃣ عدم توانایی در کنترل احساسات: خشونت کلامی در افرادی که توانایی کنترل احساسات خودشان را ندارند نیز دیده میشود. افرادی که به سرعت عصبانی میشوند و توانایی کنترل خشم را ندارند یا افراد ناامید و شکست خورده در زندگی شخصی و کاری، قادر به کنترل هیجان خودشان نیستند و این غیرقابل کنترل بودن احساسات را با فحاشی کردن و استفاده از کلمات توهین آمیز بروز میدهند.
4️⃣ عدم توانایی برای تحقق خواستهها: روانشناسان میگویند دلایل خشونت کلامی را باید در روان هر فرد جستجو کرد. افرادِ دارای مشکلاتِ روانشناختی زمانی که قادر نیستند تا آن چه را که میخواهند در زندگی به دست بیاورند، خشونت کلامی را در دستور کار خودشان قرار میدهند و شروع به ناسزاگویی و فحاشی میکنند.
5️⃣ کینه توزی و دشمنی: افرادی هستند که به خاطر اختلافات قدیمی و مشکلات دیگر، نسبت به دیگران حس خشم و تنفر دارند و زمانی که با یکدیگر روبرو میشوند، از مکانیسمهای دفاعی ناپخته استفاده میکنند و سعی میکنند با فحاشی و خشونتِ کلامی احساساتشان نسبت به هم را بروز دهند.
6️⃣ نداشتن مهارت گفتگو کردن: بعضی از افراد با وجود داشتن سن و سال بالا و بالغ بودن، مهارت گفتگو کردن ندارند یا اگر دارند بسیار اندک است. از همین رو چون نمیتوانند مقصود و منظورشان را به درستی و روشنی بیان کنند، به خشونت کلامی یا فحاشی روی میآورند.
7️⃣ رها شدن از حقارت: در برخی از موارد افراد احساس کوچک بودن و رذالت میکنند و برای اینکه این حس را در خودشان از بین ببرند، دست به خشونت کلامی و فحاشی میزنند. فرد با این کار قصد دارد این احساس ناتوانی و حقارت را متوجه فرد مقابلش کند و بگوید که او حقیر نیست بلکه فرد مقابل این ویژگیها را دارد.
8️⃣ استفاده از خشونت کلامی به عنوان راه حل: برخی از افراد در کودکی به گونهای آموزش دیدهاند که فحاشی کردن را به عنوان راه حلی برای گذر از چالشها بدانند و با استفاده از آن بتوانند به هدف خود برسند و چیزی را که میخواهند به دست بیاورند.