در دنیایی زندگی میکنیم که بیش از 3 میلیارد گرسنه در آن وجود دارد که از آن 3 میلیارد، بیش از 1.5 میلیارد آن حتی به یک وعدهغذا در روز نیز دسترسی ندارند. در این دنیای سرمایهداری، نمایندگان همان مردم گرسنه، با خیالی آسوده شبها در کاخهایی میلیارد دلاری سر به بالین میگذارند و بهترین زندگیها را از طریق ظلم، ستم و برتریجوییهای غیرمنصفانه برای خود دستوپا کردهاند. اما این کاخهای میلیارد دلاری به دلیل هزینه و فضایی زیادی که به آنها اختصاص دادهشده، از طراحی، معماری و خلاقیت فوقالعادهای برخوردار هستند. در این بخش از آموزشهای ویتارو قصد داریم به بررسی بزرگترین کاخ رهبری در جهان بپردازیم و دریابیم که چطور این کاخ چند ده میلیارد دلاری دریکی از فقیرترین کشورهای جهان بناشده است.
بزرگترین کاخ رهبری جهان
تخمین زده میشود ارزش این قصر عظیم بیش از 35 میلیارد دلار باشد. کاخ نخستوزیر کشور پهناور و پرجمعیت هند، شاید بزرگترین، گرانترین و مجللترین کاخ رهبری در جهان باشد. مساحت این کاخ، بیش از 130 هکتار است که از امکانات آن میتوان به زمینهای گلف وسیع، اسطبلهایی برای نگهداری اسب و شتر، باغهایی بسیار عجیب و چشمنواز، گاراژهای مجهز، و بیش از 18 هزار متر زیربنای عمارت اصلی اشاره کرد.
درون دربهای عمارت اصلی، گالریهای عکاسی مخفی، اتاق پذیرایی سلطنتی و یک موزهای که در خود میلیونها دلار آثار تاریخی جایداده است. یک مجسمه گاو پنج تنی نیز قبل از ورود به موزه تاریخی بسیار ارزشمند داخل عمارت، به ما خوشآمد میگوید. همه اینها کاخ راشتراپاتی بهاوان (به انگلیسی: Rashtrapati Bhavan) را به یکی از بزرگترین و گرانترین سازههای جهان تبدیل نموده است.
طراح و معمار عمارت راشتراپاتی بهاوان، ادوین لوتینس (به انگلیسی: Edwin Lutyens) انگلیسی بود که در اوایل قرن بیستم این سازه را به اتمام رساند. ساختمان اصلی شامل 340 اتاق و به شکل حرف H انگلیسی است که بیش از 20 هزار مترمربع را در چهار طبقه پوشش داده.طول راهروها به 2.5 کیلومتر میرسد که در پشت آن، یک باغ 77 هکتاری خودنمایی میکند. در بین سالهای 1912 تا 1929 میلادی، بیش از 29 هزار کارگر برای به سرانجام رساندن این ابر پروژه عظیم و وسیع با یکدیگر همکاری کردند. در این سازه از 700 میلیون عدد آجر و 3 میلیون فوت مکعب سنگ استفادهشده است.
هزینه ساخت این بنا در همان سال، حدود 14 میلیون روپیه تمام شد و با احتساب تورم، این عدد به بیش از 2.67 میلیارد روپیه به ارزش پول امروز میرسد. اگر بخواهیم این عدد را به دلار آمریکا تبدیل کنیم، به عدد 36 میلیون دلاری میرسیم. اما با توجه به چیزهایی که در بزرگترین کاخ رهبری جهان وجود دارد، هزینه ساخت 36 میلیون دلاریاش بسیار ناچیز به نظر میرسد. با در نظر گرفتن قیمت خانهها و زمینهای نزدیک عمارت نخستوزیر هند در شهر دهلینو (به انگلیسی: New Delhi)، کارشناسان ارزش کل بزرگترین کاخ رهبری در جهان را بین 10 تا 35 میلیارد دلار تخمین زدهاند.
ساختمان اصلی
در داخل ساختمان اصلی بزرگترین کاخ رهبری جهان سالن دوربار (به انگلیسی: Durbar Hall) وجود دارد. مراسمهای مهمی مانند مراسم تحلیف نخستوزیری و انتصابات دولتی در این سالن صورت میگیرد. از امکانات این سالن میتوان به لوستر 2 تنی و مجسمه بودائی که متعلق به قرن چهارم میلادی است، اشاره کرد. این مجسمه بهصورت نمادین با دروازه هند (به انگلیسی: India Gate) در یک سطح قرارگرفته است.
در کنار آن، کتابخانهای وجود دارد که پر از کتابهای هندی و بریتانیایی کمیاب و باارزشی است که قدمت آنها به قرن هجدهم بازمیگردد. سالن مارول (به انگلیسی: Marvel Hall) نیز دارای آثار ارزشمندی مانند مجسمهها و پرترههای کمیابی از حاکمان هندی و انگلیسی سابق هند است. این سالن، به موزه گنجینههای اهدایی باارزشی متصل است. در این موزه، تمام هدیههایی که به حاکمان گذشته و حال هند اهداشده، قرار دارند که ارزش آنها چند صد میلیون دلار تخمین زدهشده است.
اما یکی از خارقالعادهترین اتاقهای بزرگترین کاخ رهبری جهان سالن آشوکا (به انگلیسی: Ashoka Hall) است. درگذشته از این اتاق برای رقصهای رسمی استفاده میشد، اما در حال حاضر با لوسترهای شگفتانگیز و آثار هنری برجستهای مانند اشعار پارسی و نقاشیهای خلقشده به دست ایرانیان تزئین شده تا مهمترین، رسمیترین و پراهمیتترین مراسمها و قرار ملاقاتها در این مکان انجام گیرد.
حال در این عمارت عظیم، ملاقاتهای شخص نخستوزیر با مهمانان ویژه در چه مکانی صورت میگیرد؟ سالن بنکوئت (به انگلیسی: Banquet Hall) این مسئولیت را بر عهده میگیرد. در این سالن، تصاویری از سران گذشته کشور هند وجود دارد. در پشت دیوارهای این سالن، گروهی موسیقی وجود دارد که در حین صرف غذا برای مهمانها موسیقی محلی و یا حتی درخواستی (!) بهصورت زنده پخش میکنند. نکته جالب در اینجاست که این گروه موسیقی بههیچوجه توسط مهمانها دیده نمیشوند و تمام مهارت خود را از پشت دیوارهای سالن بنکوئت به رخ بازدیدکنندگان میکشند.
سالن دوارکا (به انگلیسی: Dwarka Hall) فوقالعادهترین، شگفتانگیزترین و بزرگترین سالن بزرگترین کاخ رهبری در جهان است. سالنهای خواب، غذاخوری و پذیرایی با فرشهای کشمیر، مبلمان چوبی اعلاء و لوسترهای گرانقیمت وارداتی از اروپا تزئین شدهاند. در یکزمانی، این سالن محل اقامت خود نایبالسلطنه بود، اما نخستوزیر تصمیم گرفت که به یک سالن کمی کوچکتر و شخصیتری در ضلع شمال عمارت نقلمکان کند.
این سالن تنها دوطبقه دارد و محل اقامت نخستوزیر فعلی هند نیز است. مانند خانه سران هر کشور دیگری، شایعاتی وجود دارد که در این اتاق پناهگاههای مخفی وجود دارد که در مواقع ضروری از آن استفاده میشود. البته با توجه به حضور گروه موسیقی در پشت دیوارهای اتاق مهمان، وجود چنین مخفیگاهی نباید تعجببرانگیز باشد.
باغهای مغولی و سازههای لاکچری
تصور بزرگترین کاخ رهبری در جهان بدون وجود باغهای زیبا، منظم و وسیع غیرممکن است. باغ مغولی (به انگلیسی: Mughal Garden) متشکل از صدها نوع گل و گیاه است که بازدید از آن برای عموم، هرسال در ماه فوریه آزاد است. جالب است بدانی که معمار این باغ تاثیر زیادی از باغهای پارسی گرفته بود. در کنار این منطقه سبز، 9 زمین تنیس و دیگر ورزشهای مرتبط، 37 فواره عظیم، زمینهای ورزشی ایرانی چوگان، زمین کریکت و زمین گلف بسیار بزرگ نیز وجود دارند. همچنین مکانی برای محل اقامت کارکنان، گاراژی مجهز و بیمارستانی خصوصی نیز در این منطقه بناشده است.
بهغیراز باغ بزرگ مغول، 6 باغ دیگر وجود دارد که هرکدام به نامهای مختلفی نامگذاری شدهاند. باغ هربال (به انگلیسی: Herbal Garden)، باغ دایرهای (به انگلیسی: Circular Garden) و باغ معنوی (به انگلیسی: Spiritual Garden) از دیگر باغهای معروف این کاخ عظیم هستند.
اگر اقامتگاه راشتراپاتی بهاوان، بزرگتری کاخ رهبری جهان نباشد، قطعاً یکی از بزرگترینها، گرانترینها و شگفتانگیزترینها است. درست است که این اقامتگاه سالانه توریستهای زیادی را جذب کشور هندوستان کرده و درآمدزایی میکند؛ اما آیا وجود چنین بنای لاکچری و مجللی در این کشور پرجمعیت و فقیر کاری عاقلانه، اخلاقی و انسانی است؟ آیا دموکراسی قرن بیستویکم مجوز وجود چنین بناهایی را در جهان میدهد؟ آیا احداث بناهایی مانند همین اقامتگاهها و یا مقبرههایی مجلل و گرانقیمت برای رهبران گذشته، آنهم در کشورهایی که اکثریت مردم در فقر به سر میبرند، تصمیم درستی است؟
هدف از نوشتن این یادداشت این نیست که بگوییم نمایندگان مردم حتما باید در یک خانه 70 متری و با کمترین امکانات زندگی کنند، اما این اختلاف بسیار زیادی که بین سطح زندگی نخستوزیر منتخب مردم و خود مردم وجود دارد، بههیچوجه موردپذیرش عموم نیست. کافی است به محل سکونت سران کشورهای اسکاندیناوی یا دیگر کشورهایی که مردمشان در رفاه بالایی زندگی میکنند، بنگریم تا متوجه خواست و اراده حقیقی ملتها در این موضوع شویم. اما حال از تو سؤال میپرسیم؛ آیا وجود چنین بنایی برای یک کشور فقیر ارزشمند است؟ دیدگاهت را در بخش نظرات همین پست یا در شبکههای اجتماعی ما به آدرس @vitaroir ارسال کن و آن را با دوستانت به اشتراک بگذار. نظرات و سؤالاتی که برای ما ارسال میکنی محرک ما برای ادامه کار است. وقتی نظراتت را میخوانیم بسیار خوشحال میشویم. این بازخوردها مایه دلگرمی ماست و انگیزهٔ ما را برای رسیدن به هدفمان دوچندان میکند.
متشکریم که با ما همراه بودی، تا بعد.