Ennio Morricone (متولد ۱۰ نوامبر سال ۱۹۲۸) آهنگساز، تنظیمکننده، رهبر ارکستر و نوازنده ایتالیایی است. از ۱۹۶۱، انیو موریکونه برای بیش از ۴۰۰ اثر سینمایی و تلویزیونی موسیقی نوشتهاست. علاوه بر این، افزون بر ۱۰۰ اثر مستقل در زمینههای دیگری چون موسیقی برای ارکسترهای بزرگ یا مجلسی، کنسرتوهایی برای پیانو و دیگر سازها، آثار کرال، و قطعاتی برای باله از دیگر ساختههای اوست. وی با کارگردانان بسیاری چون سرجو لئونه، برناردو برتولوچی، رومن پولانسکی، فرانکو زفیرلی، الیور استون، کوئنتین تارانتینو، جوزپه تورناتوره، و پیر پائولو پازولینی همکاری داشتهاست. انیو موریکونه از سوی دولتهای ایتالیا، فرانسه و مقدونیه نشان لیاقت دریافت کردهاست.
در سال ۲۰۰۷ آکادمی علوم و هنرهای سینمایی آمریکا یک عمر فعالیت هنری وی را “مشارکتی درخشان و چند وجهی در هنر موسیقی فیلم” تلقی نمود و اسکار افتخاری آکادمی را به او اهدا کرد. او که از ۱۹۷۹ تاکنون نامزد دریافت شش جایزه اسکار در بخش بهترین موسیقی فیلم بودهاست در سال ۲۰۱۵ موفق به دریافت این جایزه برای موسیقی «هشت نفرتانگیز» در بخش رقابتی نیز گردید. وی نخستین آهنگساز سینما است که در سال ۲۰۱۰ برنده جایزه پولار مشهور به «نوبل موسیقی» در استکهلم سوئد شد. برخی منابع از انیو موریکونه به عنوان پرکارترین آهنگساز سینمای جهان یاد میکنند. روزنامه گاردین در فوریه سال ۲۰۰۱ در مقالهای با عنوان «موتسارت موسیقی فیلم» به کارکرد آثار او در ارائه ژانرهای متفاوت موسیقی پرداخته و بر تعدد آثارش در همکاری با فیلمسازان برجسته سینما تاکید ورزیده است.
در نوامبر ۲۰۱۲، نشریه ورایتی با کسب نظر از ۴۰ آهنگساز فعال سینمای جهان، موسیقی انیو موریکونه برای فیلم «مأموریت» را بهترین موسیقی نوشته شده برای یک اثر سینمایی تا به آن زمان اعلام نمود از میان آثار وی که بالغ بر ۶۰ میلیون نسخه از آن در جهان به فروش رفتهاست «روزی روزگاری در غرب» با فروش تقریبی ۱۰ میلیون نسخه از پرفروشترین آلبومهای اینسترومنتال موسیقی فیلم در تاریخ سینما بهشمار میآید در گستره عملکرد آهنگسازان سینما از سده بیستم تا به اکنون، انیو موریکونه بیش از اغلب مصنفان گذشته و امروز در سیر تحول و ترفیع هنر موسیقی فیلم نقشی آشکار داشته و افراشته بر جای میماند.او در سال ۲۰۲۰ درگذشت.
۱-A Fistful of Dollars
علاقه مندان به سینما برای اولین بار در اسپاگتی وسترن پیشگام سرجیو لئون،مرد بدون نام با بازی کلینت ابستوود را دیدند.برای نوع جدیدی از ضد قهرمان،موریکونه نوع جدیدی از موسیقی را ایجاد کرد.
با شعارهای مردانه،گیتارهای اسپانیایی،سوت و زنگ.
این آهنگساز ایتالیایی یکی از عوامل موثر در شهرت این فیلم بود.
۲-The Good, the Bad and the Ugly
سومین فیلم از سه گانه دلار به دنبال فیلم به خاطر یک مشت دلار و برای چند دلار بیشتر ساخته شد.
این فیلم حول محور سه هفت تیرکش که در حال رقابت برای یافتن ثروت و طلا در نبرد هستند.مشهورترین اثر موریکونه ترکیبی از مضامین کلاسیک و گیتارهای الکتریکی و جیغ های سوتی چشمگیر است که به یک شاهکار تاریخی تبدیل شده و هنوز هم شنیدنی است.
۳-Once Upon a Time in the West
یک داستان حماسی با ترکیبات مورد انتظار.یک غریبه مرموز با ساز دهنی،یک مرد بدنام،یک بیوه زیبا در معرض خطر و یک قاتل بیرحم که برای راه آهن کار میکند.
این موسیقی دارای متن شعری متناسب با ساز دهنی،به ساخت فیلم وسترن خشونت بار سرجیو لئون با بازی هنری فوندا و چارلز برانسون کمک زیادی کرده و به یک کلاسیک همیشگی تبدیل شده است.
۴-Maddalena
Chi Mai قطعهٔ موسیقی بدون کلام از ساختههای انیو موریکونه است. این اثر بهعنوان موسیقی متن فیلمهای «مادالنا» (۱۹۷۱)، «حرفهای» (۱۹۸۱) و مجموعهٔ تلویزیونی «زندگی و دوران دیوید لوید جرج» (۱۹۸۱) استفاده شدهاست. این مورد آخر باعث شد «کی مای» در سال ۱۹۸۱، تا ردهٔ دوم جدول پرفروشترین تکآهنگهای بریتانیا صعود کند. «کی مای» در دههٔ ۱۹۸۰ میلادی و بهواسطهٔ استفاده شدن در آگهیهای تبلیغاتی شرکت فرانسوی Royal Canin محبوبیت ویژهای در کشور فرانسه پیدا کرد.
۵-Once Upon a Time in America
موسیقی با نام هارمونیکا، با صدا گذاری عالی و سوت زدن دلخراش خود به یکی از عاشقانه های موریکونه تبدیل شده که در درام حماسی سرجیو لئونه درباره گنگسترهای یهودی در نیویورک ظاهر میشود.
رابرت دنیرو و جیمز وودز در راس بازیگران این فیلم درخشان قرار گرفته اند.
۶-The Mission
در این موسیقی که نامزد جایزه اسکار هم شده است،انیو موریکونه برای ساخت موسیقی متن این فیلم گروه های کُر باروک را با طبل های قبیله ای تلفیق میکند تا درگیری فرهنگ اسپانیایی با سرخپوستان آمازون در قرن ۱۸ را نشان دهد.
رابرت دنیرو و جرمی آیرونز بازی های چشمگیری داشتند اما موسیقی و فیلمبرداری این اثر در سطح بالاتری قرار داشت.
۷-The Untouchables
نماینده فدرال،الیوت نس با بازی کوین کاستنر تصمیم میگیرد تا جلوی آل کاپون را بگیرد.او یک تیم کوچک و انتخاب شده از جمله جیم مالون با بازی شان کانری را جمع میکند.فضای تنش زا در در این درام گانگستری به کارگردانی برایان دی پالما این اثر را به فیلمی هیجان انگیز تبدیل کرده است.
انیو موریکونه برای این فیلم نامزد اسکار و برنده جایزه بفتا شد.
۸-Cinema Paradiso
نقش موسیقی انیو موریکونه در سینما پارادیزو بسیار پررنگ است، به طوری که همیشه از آن به عنوان یکی از نقاط قوت و دلایل جاودانگی این فیلم یاد میشود. موسیقی سینما پارادیزو یکی از بهترین آثار کارنامه درخشان موریکونه است اما چیزی که شاید همه ندانند، نقش پسر موریکونه یعنی آندریا در موسیقی این فیلم است. آندریا موریکونه آهنگساز و رهبر ارکستر ایتالیایی فرزند انیو موریکونه آهنگساز بزرگ سینماست. او موسیقی فیلمهای آمریکایی همچون Liberty Heights و Capturing the Friedmans و بسیاری از فیلمهای ایتالیایی از جمله همچون The Inquiry و The Entrepreneur را ساختهاست. آندریا با پدرش در ساخت موسیقی فیلم سینما پارادیزو همکاری کرد و آنها برای موسیقی این فیلم برنده یک جایزه بفتا شدند.
۹-Malèna
قطعهای که Malena – Titoli di coda نام دارد که محبوبترین و شناختهترین موسیقی این فیلم است. اثری که به نحوه احسن داستان مالنا را روایت میکند، زیباست همچون مالنا ولی در حین حال غمگین هم به نظر میرسد، انگار ما فراموش میکنیم زیبایی همه جا هم به نفع آدم نیست و گاهی اوقات به مانند یک نفرین در زندگی انسان است. چیزی در صدای سازهای این آهنگ است آدم را هیپنوتیزم میکند و در آن حالت حتی سختترین انسانها هم احساساتی میشوند. به راستی که موریکونه استاد به جریان انداختن احساسات است.
۱۰-The Hateful Eight
و سر انجام یک جایزه در خور لیاقت او که سالها انتظارش را کشید.در این فیلم انیو موریکونه، آهنگساز شهیر ایتالیایی، برای چهارمین بار برای فیلمی از تارانتینو موسیقی ساخته است. فیلم The Hateful Eight در هشتاد و هشتمین دوره جوایز اسکار در سه رشته نامزد اسکار بود که در نهایت موفق شد جایزه اسکار بهترین موسیقی را برای انیو موریکونه بدست آورد. این فیلم در هفتاد و سومین دوره جوایز گلدن گلوب هم برنده جایزه بهترین موسیقی متن شد.