اختصاصی طرفداری - گرچه نام حسام عوار در میان هواداران فوتبال پس از درخشش او در لیگ قهرمانان اروپای فصل گذشته مطرح شد، اما تاکتیک نویسان و آنالیزورها هافبک میانی فرانسوی لیون را از فصل 2017/2018 رصد کرده اند.
فصلی که حسام عوار توانست زیر نظر برونو ژنسیو نام خودش را در 19 سالگی مطرح کند و از همان زمان به عنوان یکی از آینده دار ترین هافبک های میانی فوتبال فرانسه شناخته شود. اما درخشش های عوار در ترکیب لیونِ رودی گارسیا در فصل گذشته باعث شد که در تابستان باشگاه های بزرگ زیادی برای جذبش به طور مستقیم ابراز علاقه کنند. منچسترسیتی، آرسنال و یوونتوس سه باشگاه اصلی هستند که نام حسام عوار در حوالی آن ها شنیده می شود. در این یادداشت به طور ویژه و مفصل به بررسی فنی حسام عوار خواهیم پرداخت. بازیکنی که از لحاظ فنی نکات مختلفی درباره اش وجود دارد.
کار را از فصل 2017/2018 آغاز می کنیم. فصلی که حسام عوار توانست درخشش را در سطح اول فوتبال اروپا شروع کند. این فصل در پروفایل فنی عوار بسیار حائز اهمیت است و در ادامه یادداشت باز هم به این فصل برخواهیم گشت. هافبک فرانسوی در فصل 2017/2018 غالبا دو نقش را زیر نظر برونو ژنسیو عهده دار بود. او یا یکی از دو «Holding midfielder» (توضیح مفصل فنی) لیون در نقش «Double pivot» (توضیح مفصل فنی) در جلوی خط دفاعی بود (غالبا در کنار لوکاس توزار) و یا در آرایش پایه 3-3-4 به عنوان هافبک میانی سمت چپ به بازی گرفته می شد. البته او در انتهای فصل در آرایش پایه 2-4-4 در نقش «Shuttler» (توضیح مفصل فنی) سمت چپ نیز انجام وظیفه می کرد.
فصل 2018/2019 نیز شرایط برای عوار زیر نظر ژنسیو به همان سبک و سیاق دنبال شد. او این فصل البته بیشتر در آرایش پایه 1-3-2-4 ژنسیو یکی از دو هافبک جلوی خط دفاعی لیون بود و غالبا این زوج را با تانگوی اندومبله تشکیل می داد. میان توانایی های تدافعی و توانایی های تهاجمی عوار در هر دو فصل زیر نظر ژنسیو تعادل فوق العاده ای وجود داشت و عوار هم در فاز تدافعی و هم در فاز تهاجمی تیمش می توانست تاثیرگذاری خود را نشان دهد.
فصل گذشته اما با روی کار آمدن رودی گارسیا، وضعیت عوار از لحاظ فنی در رقابت های داخلی دچار تغییراتی شد. گارسیا ترجیح داد تا از توانایی های عوار در فاز تهاجمی بیشتر استفاده کند. این طور شد که هافبک میانی لیون در آرایش پایه 1-3-2-4 گارسیا به عنوان یکی از بازیکنان خط جلو در نقش «Interiores» (توضیح مفصل فنی) به میدان رفت. گارسیا همچنین در برخی از دیدارها و در آرایش پایه 1-3-2-4 از عوار به عنوان بازیکن پست شماره 10 بهره برد تا هافبک فرانسوی ابعاد جدیدی از توانایی هایش را نشان دهد. جایی که مشخص شد عوار حتی می تواند خلاقیت لازم در فاز تهاجمی را به تیم از پست شماره 10 نیز تزریق کند.
اما این خلاقیت ها و توانایی های متفاوت عوار زیر نظر رودی گارسیا چه بود؟ او زمانی که در پست شماره 10 بازی می کرد به شکل حیرت انگیزی توانست ویژگی های بازیکنان موسوم به «فانتزیستا» (توضیح مفصل فنی) را از خود نشان دهد. عوار نشان داد که در ارائه فوتبال «One-touch pass» (توضیح مفصل فنی) تا چه اندازه توانا است. او در پست شماره 10 و یا در نقش «Interiores» به خوبی می توانست با هر لمس توپ اش اتفاق ویژه ای را خلق کند. سرعت تصمیم گیری های عوار در یک سوم تهاجمی زیر نظر گارسیا فوق العاده بود و این مسئله توانست به لیون در فاز تهاجمی کمک زیادی کند. عوار در فصل گذشته بیش از هر فصل دیگری توانست با آزادی عمل بیشتری که در اختیار داشت اقدام به دریبل زنی موفق کند و هنر فانتزی اش را نشان دهد. عملکرد عوار گرچه از لحاظ تدافعی نسبت به دو فصل گذشته افت کرده بود، اما در نقطه مقابل جنبه متفاوتی از توانایی های او در فاز تهاجمی زیر نظر گارسیا آشکار شد.
نکات گفته شده را به طور مصداقی درون زمین مسابقه با یکدیگر مرور می کنیم. به نمونه اول از دیدار لیون برابر مارسی دقت کنید. می بینیم که حسام عوار چگونه متمایل به سمت چپ زمین جایگیری کرده و در انتظار دریافت توپ از هم تیمی هایش است. در تصویر دوم به سر بالای عوار پیش از دریافت پاس دقت کنید. جایی که می بینیم چگونه او شرایط را در یک سوم تهاجمی رصد می کند و پیش از دریافت توپ در حال انجام محاسبات خود برای ارسال پاس است. در ادامه می بینیم که عوار طی یک ثانیه پس از دریافت پاس تصمیم خود را عملی می کند و پاس زمینی تقریبا با طول زیادی را بین مدافعان مارسی ارسال می کند. پاسی که در نهایت مکسول کورنت را در موقعیت تقریبا تک به تک با دروازه بان مارسی قرار می دهد تا یک موقعیت خطرناک جدی برای لیون ایجاد شود. یک لمس توپ، تصمیم گیری سریع و ارسال پاسی دقیق در یک سوم تهاجمی که یک گل برای لیون ارزش دارد.
به نمونه بعدی از دیدار لیون مقابل یوونتوس در لیگ قهرمانان اروپا دقت کنید. باز هم می بینیم که عوار در سمت چپ زمین خودنمایی می کند و این بار چسبیده به خط در انتظار دریافت پاس هم تیمی هایش است.
در ادامه می بینیم که عوار چگونه در شرایطی که رودریگو بنتانکور چسبیده به او قرار دارد، با یک لمس توپ ناگهان سرعت می گیرد و به راحتی هر چه تمام تر هافبک یوونتوس را از صحنه محو می کند. این هنر لمس توپ توسط حسام عوار در یک سوم تهاجمی است که از ویژگی های بارز بازیکنان «فانتزیستا» محسوب می شود. بازیکنانی که این روزها در فوتبال مدرن به شدت کمیاب شده اند. حسام عوار اما این توانایی را دارد که به سبک این بازیکنان با یک لمس توپ در یک سوم تهاجمی، اتفاق خاصی را رقم بزند.
نمونه بعدی از دیدار لیون مقابل پاری سن ژرمن در فینال لیگ کاپ انتخاب شده است. می بینیم که این بار عوار در یک سوم تهاجمی نزدیک به «منطقه 14» قرار گرفته است. «منطقه 14» توسط مربیان و تاکتیک نویسان به منطقه مرکزی چسبیده به باکس اطلاق می شود. فضایی که عموما بازیکنان شماره 10 و «فانتزیستا» در آن می توانند هنرنمایی کنند. عوار توپ را نزدیک «منطقه 14» دریافت می کند و خیلی سریع مورد هجوم دو بازیکن پاریس واقع می شود. تصاویر بعد همان لحظه ای است که باز هم هنر عوار در لمس و کار با توپ عیان می شود. نگاه کنید که چگونه عوار باز هم با یک لمس توپ این بار دو بازیکن حریف را به طور کامل محو می کند تا چسبیده به باکس در یک موقعیت ایده آل قرار گیرد.
به نمونه ای متفاوت از دیدار مقابل لیل باز هم در لیگ کاپ فرانسه دقت کنید. عوار باز هم در سمت چپ زمین در انتظار دریافت توپ است. او توپ را چسبیده به بازیکن لیل دریافت می کند و خیلی سریع حرکتش را آغاز می کند. می بینیم که او چه تسلط و کنترلی حین حمل توپ از خود نشان می دهد. در شرایطی که سه بازیکن حریف فضا را برای او تنگ کرده اند و به شدت او را تحت فشار گذاشته اند، عوار باز هم تسلطش روی توپ را حین حمل سریع آن از دست نمی دهد. در نهایت می بینیم که مدافعان لیل کاری از پیش نمی برند و در نهایت نیز عوار ضربه خود را در میان سه بازیکن لیل که به طور مستقیم او را تحت فشار گذاشته اند به سمت دروازه می زند. ضربه دقیق عوار تحت فشار در نهایت به گل تبدیل می شود. عوار توپ را در یک سوم میانی دریافت کرده بود، آن را تا یک سوم تهاجمی و چسبیده به باکس در میان انبوهی از بازیکنان لیل حمل کرد و در نهایت با ضربه ای تمام کننده گل زیبایی را برای تیمش به ثمر رساند. نمایی متفاوت از توانایی های هافبک فرانسوی لیون در فاز تهاجمی.
با این تفاسیر آیا بهترین پست و نقش ممکن برای عوار همان چیزی است که رودی گارسیا فصل گذشته از این بازیکن در رقابت های داخلی به نمایش گذاشته بود؟ برای پاسخ دقیق و فنی به این سوال به بررسی بیشتری نیاز داریم. در ابتدای یادداشت گفته بودم که فصل 2017/2018 برای عوار از لحاظ فنی بسیار کلیدی بود. بار دیگر به این فصل باز می گردیم. فصلی که عوار زیر نظر برونو ژنسیو به میدان می رفت. مطالعه و تحلیل داده های پیشرفته فنی در این فصل ابعاد هیجان انگیز دیگری از توانایی های حسام عوار را به ما نشان می دهد. توانایی که از دید من مهم ترین بخش فنی حسام عوار محسوب می شود. هشت داده فنی پیشرفته انتخاب شده اند که به دو بخش پارامترهای تدافعی و پارامترهای تهاجمی تقسیم شده اند.(داده های فنی از کمپانی مرجع StatsBomb استخراج شده است). داده ها را بر اساس «Percentile» (صدک) مشخص کرده ایم تا بهتر بتوانیم به مقایسه کیفیت عوار در هر یک از این داده ها با دیگر بازیکنان هم پستش در لیگ های مطرح اروپایی بپردازیم. به عنوان مثال وقتی می گوییم عوار از حیث داده فنی «xA» در صدک 86 اُم قرار دارد، به این معنی است که او از 86 درصد بازیکنان هم پستش در لیگ های مطرح اروپایی وضعیت بهتری از حیث این داده فنی داشته است.
در بخش داده های تهاجمی ما چهار داده پیشرفته «xA» (توضیح مفصل فنی)، تعداد دریبل موفق، «Deep Progressions» و «xGBuildup» (توضیح مفصل فنی) را می بینیم. همان طور که می بینید تمامی داده ها را در یادداشت های فنی گذشته توضیح داده بودم و در این یادداشت تنها به توضیح داده فنی پیشرفته «Deep Progressions» می پردازم. این داده فنی پیشرفته به ما می گوید که یک بازیکن چند بار توپ را از طریق سه کنش پاس، دریبل و حمل به یک سوم تهاجمی حریف انتقال داده است. داده ای که به ما کمک می کند مشارکت یک بازیکن را در انتقال موثر و سالم توپ به یک سوم تهاجمی مورد مطالعه و بررسی قرار دهیم.
در بخش داده های پیشرفته تدافعی نیز ما با چهار داده رو به رو هستیم. داده های پیشرفته ای که تمامی داده های آماتور مربوط به کارهای تدافعی را از دور خارج کرده اند و این روزها به شدت توسط مربیان و آنالیزورهای مختلف مورد استفاده و تحلیل قرار می گیرند. دو داده اول «PAdj Interceptions» و «PAdj Tackles» هستند که این دو داده را اینجا به طور مفصل توضیح داده ام و در این یادداشت به معرفی دو داده «Pressures» و «Pressure Regains» می پردازم.
داده نخست «Pressures» است. داده ای که کمک می کند کیفیت یک بازیکن از لحاظ توانایی ایجاد فشار و پرس روی بازیکنان حریف را مورد مطالعه قرار دهیم. این داده در واقع بیان می کند که یک بازیکن در طول 90 دقیقه چند بار در جهت بازپس گیری توپ روی بازیکنان مختلف حریف، فشار و پرس ایجاد کرده است. دقت کنید که پارامتر بازپس گیری موفق توپ در این داده فنی لحاظ نمی شود و لزوما قرار نیست هر «Pressure» ایجاد شده توسط بازیکن به بازپس گیری توپ ختم شود.
داده دوم «Pressure Regains» است. این داده فنی به ما کمک می کند تا کیفیت یک بازیکن از لحاظ ایجاد فشار و پرس شدید که اتفاقا به بازپس گیری موفق توپ نیز ختم می شود را مورد مطالعه و بررسی قرار دهیم. عدد «Pressure Regains» در واقع به این معنی است که یک بازیکن چند بار توانسته حداکثر تا 5 ثانیه پس از ایجاد فشار (Pressure) روی بازیکن حریف، توپ را پس بگیرد و مالکیت را از آن تیم خودی کند.
حالا به بررسی این هشت داده می پردازیم. به تصویر زیر دقت کنید که وضعیت عوار را از حیث این هشت داده فنی پیشرفته نشان می دهد. عوار در بخش داده های پیشرفته تهاجمی (رنگ قرمز) توانسته فوق العاده عمل کند. او به طور میانگین در هر 90 دقیقه توانسته مقدار 7.53 «Deep Progressions» را ثبت کند و خودش را در صدک 86 اُم قرار دهد. او به طور میانگین کیفیت موقعیت هایی که برای هم تیمی هایش ساخته در هر 90 دقیقه مقدار 0.14 بوده است (xA) و باز هم در صدک 86 اُم قرار گرفته است. عوار تنها در دادن پاس های نهایی با کیفیت فوق العاده نبوده بلکه از حیث مقدار «xGBuildup» که مقدار مشارکت یک بازیکن در بازیسازی تیم را مشخص می کند نیز توانسته در صدک 86 اُم قرار گیرد. کیفیت استثنایی و نزدیک به هم در سه داده پیشرفته بسیار مهم در فوتبال مدرن. گیلاس روی کیک برای عوار در فصل 2017/2018 نیز در پارامترهای تهاجمی تعداد دریبل موفق بوده که توانسته به طور میانگین در هر 90 دقیقه مقدار 2.01 را از خود ثبت کند تا در صدک 94 اُم در میان تمامی هافبک های میانی لیگ های مطرح اروپایی قرار گیرد.
قضیه زمانی استثنایی تر می شود که بخش پارامترهای تدافعی (رنگ سفید) را نیز با هم بررسی کنیم. عوار به طور میانگین در هر 90 دقیقه توانسته مقدار 2.32 و 2.20 «PAdj Interceptions» و «PAdj Tackles» را از خود ثبت کند و به ترتیب در صدک 94 اُم و 62 اُم قرار گیرد. او از حیث ایجاد فشار و بازپس گیری توپ نیز در دو داده «Pressures» و «Pressure Regains» خوب کار کرده و به ترتیب در صدک 73 اُم و 79 اُم قرار گرفته است.
تحلیل داده ها به ما چی می گوید؟ هر چند درخشش عوار در بخش داده های تدافعی به اندازه داده های تهاجمی نبوده، اما در بخش داده های پیشرفته تدافعی نیز عملکرد با کیفیتی داشته است. نکته مهم این تعادل فوق العاده در مجموع عملکردهای تدافعی و تهاجمی است. حسام عوار در فصل 2017/2018 و در سن 19 سالگی نشان داد که چه پتانسیلی دارد. او می تواند تبدیل به یک هافبک همه کاره شود. هافبک هایی که در میان تاکتیک نویسان به عنوان «all-round midfielder» معروف هستند. بازیکنانی که در میانه میدان هم در بخش تهاجمی و هم در بخش تدافعی تعادل حیرت انگیزی دارند و می توانند در تمامی نقش های یک هافبک میانی به میدان روند. مهم ترین بازیکنان در این مورد تونی کروس و لوکا مودریچ هستند. هافبک هایی کامل که نمونه بارز «all-round midfielder» محسوب می شوند. حسام عوار این پتانسیل را در خود نشان داده و می تواند با ادامه روند پیشرفتش به سطح چنین بازیکنانی برسد.
به این ترتیب به نظر می رسد بهترین نقش برای عوار بازی در خط میانی با سه هافبک مرکزی است. جایی که او بتواند متمایل به چپ در خط میانی قرار گیرد تا تعادل خیره کننده اش در بخش تدافعی و بخش تهاجمی را به تیم هدیه کند. نقش دیگری که حسام عوار پتانسیل درخشش در آن را دارد، نقشی است که من پیش از این از آن تحت عنوان «Free 8» (توضیح مفصل فنی) یاد گرده ام. بازیکنی مانند کوین دی بروین در منچسترسیتی. بازیکنی که آزادی عمل فوق العاده ای در خط میانی در رویکرد پپ گواردیولا دارد و در تمامی فضاهای خط میانی خودش را نشان می دهد. جهت بازیسازی به عقب می آید، به خوبی در فازهای مختلف انتقال رخ نمایی می کند و در یک سوم تهاجمی نیز خلاقیتش را نشان می دهد. این دقیقا همان پتانسیلی است که عوار دارد.
به این ترتیب می توان گفت که هر سه تیم سیتی، یوونتوس و آرسنال می توانند مقصد هیجان انگیزی برای عوار باشند. او اگر به سیتی بپیوندد به خوبی می تواند جایگزین داوید سیلوا باشد و تبدیل به دومین بازیکن در نقش «Free 8» در کنار کوین دی بروین شود. در یوونتوس و آرسنال نیز با توجه به وضعیت خط میانی این دو تیم فضای خوبی برای رسیدن به بهترین پتانسیل عوار فراهم است. حسام عوار بازیکنی است که پتانسیل بسیار زیادی دارد و اگر انتخاب درستی داشته باشد و بتواند خودش را با شرایط بازی در یک تیم مطرح اروپایی وفق دهد، می تواند تبدیل به یکی از بهترین هافبک های میانی در نقش «all-round midfielder» شود. بحث منچسترسیتی البته بحث متفاوتی است، اما یوونتوس و آرسنال بسیار بدشانس هستند که شیوع ویروس منحوس چینی باعث شده نتوانند با فراغ بال برای خرید حسام عوار اقدام کنند. مانند تشنه لبی که کوزه آب را مقابل چشمانش می بیند اما مجبور است با همان لبان تشنه سر کند.