اختصاصی طرفداری - فینال جنجالی وزن 100 کیلوگرم کشتی آزاد المپیک 1996 آتلانتا روز 31 جولای 1996 معادل با 10 مرداد 1375 برگزار شد، هرچند که به دلیل اختلاف ساعت قابل توجه بین ایران و امریکا، این مسابقه در بامداد روز 11 مرداد به انجام رسید. رقابتی که برای ورزش ایران اهمیت فوق العاده ای داشت. تا قبل از این رقابت ها 28 سال از آخرین مدال طلای ایران در مسابقات المپیک می گذشت و ورزش ایران بعد از دو طلای محمد نصیری و عبدالله موحد در المپیک 1968 مکزیک دیگر موفق به کسب مدال طلا نشده بود. البته بعد از ناکامی عباس جدیدی، دو روز بعد رسول خادم با کسب مدال طلا موفق به شکستن طلسم 28 ساله شد و ایران از سال 1996 تاکنون در تمام ادوار المپیک تابستانی موفق به کسب حداقل یک مدال طلا شده است.
پیش زمینه
عباس جدیدی بعد از ناکامی در مسابقات جهانی 1991 بار دیگر در سال 1993 با شکست رسول خادم در مسابقات انتخابی وزن 90 کیلوگرم به عضویت تیم ملی ایران در آمد و در مسابقات جهانی کانادا به مدال طلای جهان هم رسید، مدال طلایی که به دلیل مثبت شدن نمونه دوپینگ از وی پس گرفته شد. با بخشیده شدن چند ماه از محرومیت دو ساله جدیدی، وی توانست فرصت حضور در مسابقات جهانی 1995 آتلانتا را به دست بیاورد. اما در غیاب جدیدی، رسول خادم در سال 1994 در وزن 90 کیلوگرم قهرمان جهان شده بود و با تثبیت جایگاه خادم، جدیدی برای حضور در تیم ملی مجبور به صعود به یک وزن بالاتر و حضور در وزن 100 کیلوگرم بود. مسابقات جهانی 1995 در همان سالنی برگزار شد که یک سال بعد میزبان رقابت های المپیک هم بود. جدیدی در این مسابقات در شرایطی که کاملا آماده بود حریفانی مانند دیوید موسولبز روس و ژامبولات تدیف اوکراینی (سرمربی فعلی تیم ملی روسیه) را از پیش رو برداشت ولی روی یک لحظه غفلت روی فن بارانداز خودش مقابل کشتی گیر کوبا گیر افتاد و ضربه فنی شد و در نهایت با شکست سایر حریفان مدال برنز جهان را تصاحب کرد. در فینال این وزن آراوات سابیف آلمانی مدافع عنوان قهرمانی 1-1 مغلوب کرت انگل امریکایی شد. در این کشتی هم به مشابه اتفاقی که یک سال بعد افتاد بعد از تساوی در امتیاز و اخطار، داوران رای به قهرمانی انگل امریکایی دادند.
کرت انگل در ابتدای سال 1996 دچار مصدومیت شدیدی از ناحیه گردن شد اما بهرحال موفق شد با شکست رقبای داخلی به عضویت کاروان المپیک کشورش در بیاید. در سمت دیگر هم عباس جدیدی با کسب مدال طلا در مسابقات قهرمانی آسیا 1996 چین سهمیه المپیک را برای ایران کسب کرد تا در تیم تحت رهبری منصور برزگر جایی برای خود رزرو کند.
در مسابقات المپیک سخت ترین کشتی جدیدی قبل از حضور در فینال مقابل لری خابلوف از روسیه دارنده 6 مدال طلای جهان و المپیک بود که جدیدی 4-0 قهرمان المپیک 1992 را از سر راه برداشت، در سمت مقابل جدول هم کرت انگل در کشتی سوم خود مقابل سگید مورتازعلیف از اوکراین (کشتی گیری که سال 2000 از روسیه قهرمان المپیک شد) به طور جدی به دردسر افتاد و در حالی که 3-0 هم عقب افتاده بود در نهایت 4-3 به برتری رسید.
قوانین سال 1996
بر اساس قوانین آن زمان مسابقات کشتی در 5 دقیقه و بدون زمان استراحت برگزار می شد و کشتی گیران برای پیروزی باید حداقل 3 امتیاز کسب می کردند و در غیر این صورت 3 دقیقه وقت اضافه به زمان کشتی افزوده می شد. در صورت تساوی در پایان وقت اضافی تعداد اخطارها تعیین کننده کشتی گیر پیروز بود. اما در حالت برابری اخطارها این داوران بودند که بر اساس تهاجم و تلاش بیشتر کشتی گیر پیروز را معرفی می کردند. در قوانین آن زمان نحوه امتیازگیری با چیزی که امروز رایج است متفاوت بود و برای مثال خروج از دشک فقط در حالت فرار از فن با اخطار و امتیاز روبرو می شد و برخلاف قوانین فعلی اخطار کم کاری با جریمه امتیازی همراه نبود.
گزارش کشتی فینال
5 دقیقه زمان قانونی با احتیاط هر دو کشتی گیر همراه بود، اولین اخطار کم کاری به عباس جدیدی تعلق گرفت که حریف امریکایی توفیقی در کسب امتیاز نداشت، اما وقتی نوبت به اخطار کم کاری انگل رسید، جدیدی موفق به اجرای فن فتیله پیچ شد که به دلیل چرخش حریف روی کف دست فقط یک امتیاز به قهرمان ایران تعلق گرفت. ثانیه هایی بعد جدیدی در شرایط بی تعادلی اقدام به زیرگیری کرد که با واکنش حریف در خاک نشست تا نتیجه 1-1 مساوی شد. در زمان اندک باقی مانده تا پایان 5 دقیقه یک اخطار کم کاری دیگر هم به جدیدی داده شد که این بار هم انگل موفقیتی در اجرای فن در خاک نداشت. در طول زمان قانونی انگل با چند اقدام اکثرا ناقص برای اجرای فن پیچ پیچک در مجموع کمی فعال تر از عباس جدیدی به نظر می رسید.
با آغاز وقت اضافه جدیدی که تا آن لحظه به دلیل داشتن اخطار بیشتر بازنده بود بر حملات خود افزود، یورش های متوالی جدیدی سرانجام منجر به اخطار کم کاری دوم انگل شد اما این بار جدیدی در اجرای یک پا روکار و سپس فتیله پیچ موفق نبود. در 30 ثانیه پایانی انگل توانست با زیرگیری به پاهای جدیدی برسد اما موفق به کسب امتیاز نشد و کشتی در همان حالت زیرگیری به پایان رسید. با توجه به نتیجه 1-1 مساوی و همینطور تساوی 2-2 در تعداد اخطارها، سرنوشت تعیین قهرمان المپیک به تصمیم داوران واگذار شد. در این لحظه جدیدی به کنار دشک رفت تا در جریان صحبت های سه داور قرار بگیرد. جدیدی با این تصور که از سوی داوران به عنوان فرد پیروز برگزیده شده خوشحال به مرکز دشک برگشت، هر چند که با توجه به مسلط نبودن عباس جدیدی به زبان انگلیسی مشخص نیست جدیدی چه چیزی را از صحبت های داوران برداشت کرده است؟! بعد از بازگشت داور وسط به مرکز دشک ابتدا عباس جدیدی دست خود را به عنوان فرد پیروز بالا برد که با مقاومت داور روبرو شد و سرانجام با اشاره رئیس دشک این دست کرت انگل بود که توسط داور وسط مغولی بالا رفت. این رای با اعتراض شدید کاروان ایران روبرو شد اما در نهایت عباس جدیدی در حالی که نارضایتی خود را همچنان نمایش می داد روی سکوی دوم المپیک قرار گرفت و مدال نقره را با چهره ای درهم بر گردن انداخت.
اعتراضات عباس جدیدی روی سکو هم ادامه داشت
آیا رای داوران عادلانه بود؟
جدیدی دو بار در وقت اضافه مدعی کسب امتیاز بود، در نوبت اول انگل با یورش عباس جدیدی به شکل فرار از فن به منطقه قرمز دشک عقب نشینی کرد، اما کشتی گیر امریکایی آخرین لحظه قبل از خروج از دشک چرخید تا در این حالت از دشک خارج نشود. هرچند که در تصاویر تلویزیونی به نظر می رسد که پای انگل پیش از چرخیدن از دشک خارج شده است. صحنه دیگر چند ثانیه بعد اتفاق افتاد که جدیدی موفق شد حریف امریکایی را بیرون از دشک بی تعادل کند، فنی که از منطقه قرمز دشک آغاز شده بود و می توانست با حداقل یک امتیاز برای کشتی گیر ایرانی همراه باشد. در هر دو صحنه هر سه داور اعتقادی به اعطای امتیاز به عباس جدیدی نداشتند.
با پایان کشتی و تساوی در اخطار و امتیاز تصمیم گیری بر عهده داوران افتاد. با نگاهی به 8 دقیقه کامل کشتی می توان دید که جدیدی در مجموع حملات بیشتری نسبت به حریف انجام داده است. انگل در مجموع در 5 دقیقه اول تلاش بیشتری نشان داد اما حملات بی امان جدیدی در 2 دقیقه ابتدایی وقت اضافه کفه ترازو را به سمت کشتی گیر ایرانی سنگین تر می کند. گفته می شد که در صورت تساوی در امتیاز و اخطار، قانون نانوشته ای وجود داشت که کشتی گیری که اخطار آخر را به حریف تحمیل کرده شانس بیشتری برای پیروزی دارد که در این حالت هم عباس جدیدی در اولویت قرار می گرفت. با شمارش تعداد حملات هر دو کشتی گیر، حتی با احتساب پیچ پیچک های ناقص کرت انگل می توان دید که عباس جدیدی حداقل دو اقدام به حمله بیشتر در طول 8 دقیقه انجام داده بود، البته باید در نظر گرفت که داوران تعداد حملات کشتی گیران را روی کاغذ یادداشت نمی کنند و رای آنها بر اساس چیزی است که از مسابقه در ذهن به خاطر می آورند و به نظر می رسد حمله آخر انگل در 30 ثانیه پایانی نقش مهمی در برنده شدن وی ایفا کرده است. هر چند که شاید بحث میزبانی و تمایل همیشگی داوران به سمت ورزشکار کشور میزبان نقش پررنگ تری در اعلام این رای داشته است!
اشک های کرت انگل
کرت انگل که خودش نیز از بالا رفتن دستش توسط داور وسط غافلگیر شده بود، در اظهار نظری بعد از مراسم توزیع مدال گفت:
با نتیجه تساوی ما تعیین برنده را در اختیار داوران قرار داده بودیم، در این حالت باید هر تصمیمی را پذیرفت، چه برنده اعلام شوی و چه بازنده. واضح است که او (جدیدی) برای باخت آماده نبود.
ما هر دو شایسته پیروزی بودیم، اما اگر من بازنده اعلام می شدم رای را می پذیرفتم.
فیلم سه دقیقه وقت اضافی این کشتی و حواشی اعلام تصمیم نهایی را با گزارش شبکه NBC امریکا مشاهده می کنید:
