فرشاد پیوس مهاجم افسانه ای پرسپولیس امروز 57 ساله شد
فرشاد پیوس آقای گل تاریخ ادوار فوتبال ایران است که در ۲۲ دی ۱۳۴۰ در تهران متولد شد. وی بازی را در تیم راهآهن آغاز کرد سپس به باشگاه شاهین پیوست، پس از آن به تیم نیروی هوایی و در سال ۱۳۶۴ به پرسپولیس تهران رفت و بعد از سه سال برای بازی در تیم الاهلی راهی قطر شد و پس از یکسال باردیگر به پرسپولیس تهران بازگشت و فوتبال را در این تیم به پایان رساند. او تقریبا در تمام رقابتهایی که حاضر می شد عنوان آقای گلی را نصیب خود می کرد. فرشاد پیوس بهترین گلزن تاریخ رقابتهای باشگاهی ایران و بهترین گلزن تاریخ باشگاه پرسپولیس می باشد.
پیوس بهترین گلزن تاریخ باشگاه پرسپولیس با 153 گل و بهترین گلزن باشگاهی تمام ادوار ایران با 212 گل زده است. فرشاد پیوس بهترین میانگین گلزنی را دربین تمام مهاجمان تاریخ باشگاه پرسپولیس را دارد. دارد و در 211 بازی موفق به زدن 153 گل و ثبت آمار 0.7 گل شده است. پیوس در تمام ادوار مسابقات لیگ ایران 277 بار به میدان رفته است. در این یادداشت مروری خواهیم داشت به دوران حرفه ای گلزن بالفطره سابق پرسپولیس.
براي مهاجمان پس از او پيوس قله اي دست نيافتني به حساب مي آمد، گلزني قهار که نبوغش در باز کردن دروازه حيرت انگيز بود و مي توان گفت تاريخ فوتبال ايران چنين تمام کننده اي به خود نديده است. فرشاد آقاي گل در 22 دي 1340 در تهران به دنيا آمد و در محله نازي آباد بزرگ شد، از کودکي به او نظم در کارها را آموخته بودند، پيوس فوتبال حرفه ايش را با راه آهن در سال 59 شروع کرد، پيوس در زمين مرغوبکار بازي مي کرد و همانجا توسط لارودي کشف شد و به راه آهن آمد، در ابتدا که در تيم هاي پايه بازي مي کرد هافبک چپ بود اما با تشخيص مربيان يک خط جلوتر آمد و مهاجم شد، سه سال در راه آهن بازي کرد و در 28 بازي که براي اين تيم انجام داد تنها 2 بار موفق به گلزني شد. فصل 62-63 را در شاهين احيا شده دهه شصت بازي کرد و علي رغم تعداد کم بازي هايي که انجام داد آماري مناسب ثبت کرد، 5 گل در 6 بازي.
بعد از 6 ماه حضور در شاهين در سال 62 براي سپري کردن خدمت سربازي به تيم نيروي هوايي رفت و دو سال در اين تيم بازي کرد، نيروي هوايي سکوي پرتاب پيوس شد و برخلاف راه آهن و شاهين در آنجا توانست به خوبي استعدادش را بالفعل کند و آمار خيره کننده 60 گل در 69 بازي را از خود برجاي گذاشت و نيروي هوايي با حضور او از ليگ دسته يک به ليگ باشگاهي تهران صعود کرد.
در سال 64 به پرسپوليس آمد و تا سال 68 عضو پرسپوليس بود، بين دو مقطع حضورش در پرسپوليس يک فصل را در خارج از کشور بازي کرد، فصل 68-69 به الاهلي قطر پيوست و يک فصل در اين تيم قطري بازي کرد، آن جا هم آمار خوب 12 بازي و 9 گل را ثبت کرد و در آن فصل مقام سوم ليگ قطر را کسب کردند.
در سال 64 پيوس مسئوليت گلزني در خط آتش سرخپوشان را برعهده گرفت، مارزنگي آسيا که در زمين به مانند خوردن شربتي گوارا تور دروازه رقيب را با نواخت ضربات پا و سرش به توپ مي لرزاند و دروازه بانان با شنيدن اسمش مثل بيد مي لرزيدند با لباس قرمز بيش از پيش محشر به پا کند. با سيستم علي اصغري! دهه شصت و با سازماندهي مناسب دفاع و حمله و توسل به بازيساز هاي درجه يک و سانتر از جناحين در 442 علي پرويني، پيوس با پرسپوليس ليستي بلند بالا از جام و عنوان و رکورد به وجود آورد که کمتر کسي را مي تونا با آن قياس کرد. آن هم بدون اينکه از پول و پله و قراردادهاي نجومي خبري باشد. حتي تمرينات هم بسيار متفاوت با مروز بود، هفته اي سه جلسه تمرين داشتند و مابقي اوقات را بايد براي امرا معاش کار مي کردند و بازهم با همان شرايط بهترين نتايج را مي گرفتند.
من يک عمر با عشق بازي کردم. داغ گلوله قرمز هنوز روي سينه من هست. آن سال ها کسي نمي دانست چک سفيد امضا و تراول يعني چه؟ يک پيراهن قرمز بود و يک دنيا دلدادگي.
پيوس به سرعت در پرسپوليس جا افتاد و زوجي تکرارنشدني با ناصر محمدخاني تشکيل داد که در بهترين حالت توسط محسن عاشوري تغذيه مي شد، پيوس با 153 گل در 211 بازي بالاتر از علي پروين و صفر ايرانپاک بهترين گلزن تاريخ باشگاه پرسپوليس است، البته اين آمار گل هاي رسمي اوست و در بازي هاي غير رسمي و دوستانه در مجموع بيش از 200 گل براي پرسپوليس به ثمر رساند. پيوس تنها مهاجم تاريخ باشگاه است که تعداد گل هايش از مرز عدد صد عبور کرده است و به عبارت ديگر گل هايش سه رقمي است، پيش از پيوس رکورد گلزني براي پرسپوليس در اختيار علي پروين بود که 95 گل براي پرسپوليس زده بود. نکته قابل ذکر اين رکورد اين است که تنها 9 گل از 153 گل پيوس از روي نقطه پنالتي به ثمر رسيده است و بعيد به نظر مي رسد که به اين زودي ها کسي بتواند رکوردهاي پيوس را در پرسپوليس تهديد کند. در دهه شصت که به دليل شرايط کشور ليگ سراسري برگزار نمي شد و مسابقات در سطح ليگ هاي استاني بود، پيوس 5 بار آقاي گل باشگاه هاي تهران شد، در سال 65 با 7 گل، در سال هاي 66 و 67 با 13 گل، در سال 69 با 16 گل و در سال 70 مجددا با 16 گل اين عنوان را از آن خود کرد. همچنين آقاي گلي در جام در جام آسيا با 8 گل(پيوس در مجموع 9 گل در رقابت هاي جام در جام آسيا به ثمررسانده و 2 گل هم در مسابقات جام باشگاه هاي آسيا زده است)، در ليگ سراسري هم پيوس دو مرتبه آقاي گل ليگ شد يکبار در سال 70 با 11 گل و بار دوم در سال 73 با 20 گل. از رکوردهاي ديگر او مي توان به اين موارد اشاره کرد:
- بهترين گلزن تاريخ پرسپوليس در رقابت هاي آسيايي با 11 گل
- بهترين گلزن تاريخ پرسپوليس در ليگ سراسري با 52 گل در 94 بازي
- بهترين گلزن تاريخ پرسپوليس در جام حذفي با 22 گل در 30 بازي
- بهترين گلزن تاريخ پرسپوليس در ليگ تهران با 65 گل در 70 بازي
- بيشترين هتريک در تاريخ پرسپوليس با 13 هتريک
به راستي مهاجمي مثل پيوس که چشم بسته دروازه حريف را باز مي کرد در فوتبال امروز چه قيمتي در ليگ ايران داشت؟
5 ميليارد؟
6 ميليارد؟
يا بيشتر؟
پيوس با پرسپوليس زلزله سال هاي فعاليتش دوبار در سال هاي 76 و 75 با هدايت استانکو قهرمان ليگ آزادگان شد به همراه سه نايب قهرماني در ليگ سراسري در سال هاي 69 و 72 و 73 که در سال هاي 69 و 72 با فرمت عجيب مسابقات در فينال به استقلال و پاس(در ضربات پنالتي) نتيجه را واگذار کردند. دو قهرماني جام حذفي در سال هاي 71 و 67، چهار قهرماني ليگ تهران در سال هاي 70 و 69 و 67 و 66، قهرماني جام حذفي تهران در سال 66 و البته قهرماني جام در جام آسيا در سال 70 افتخارات تيمي فرشاد پيوس با پرسپوليس بود. که اکثرا زير نظر پروين به دست آمدند، يک مربي کاريزماتيک که هر وقت تيم عقب بود چشمان سرخش بازيکنان را مجبور مي کرد سرشان را هم مقابل توپ قرار دهند.
اين رکوردها حکايت از آمار خيره کننده پيوس در ميانگين گل زده نسبت به بازي انجام شده دارد، پيوس با 0.72 گل در هر بازي آماري غير قابل دسترس را به نام خود ثبت کرد که بعيد است کس ديگري در آينده بتواند آن را بهبود ببخشد. پيوس پس از اتفاقات شهرآورد سي و هشتم در سال 1373 شش ماه محروم شد.
پيوس در 34 بازي ملي 19 گل به ثمر رساند، شايد در نگاه اول آمار دلفريبي نباشد اما بايد توجه داشت که فوتبال ايران در دهه شصت به دليل شرايط خاص کشور و جنگ تحميلي دچار سکته شد و در تورنومنت هاي کمي حضور پيدا کرد. گويي تمام هفت تير هاي دنيا آن نسل فوتبال ايران و ستارگانش را نشانه گرفته بودند و گلوله هايشان را به سمتشان شليک کردند پيوس عضو تيم ملي اميد بود و در سال 62 در جام ارتش ها به تيم ملي بزرگسالان دعوت شد.. پيوس همچنين در منتخب بازيهاي آسيايي پکن در سال 1990 قرارگرفت، و در اين مسابقات که کسب نشان طلا براي تيم ايران به پايان رسيد با 4 گل آقاي گل شد و به او لقب مار زنگي آسيا را دادند. او جزو ?? نفري بود که در سال ?? و هنگام بازيهاي آسيايي ???? در اعتراض به کادر فني تيم ملي، از اين تيم استعفا داد. او در آبان ?? بدون پس گرفتن استعفا به تيم ملي دعوت شد. در جام ملت هاي آسيا 1992 پس از درگيري و حمله به داور از سوي کنفدراسيون فوتبال آسيا يک سال از حضور در کليه ديدارهاي داخلي و بين المللي محروم شد.
از آنجايي که دوست داشت در اوج خداحافظي کند در سال 76 کفش هايش را در شرايطي که هنوز جا براي بازي هاي بيشتر داشت آويخت. آخرين بازي پيوس مقابل استقلال در سال 76 بود که 13 دقيقه به ميدان رفت و بعد از پايان بازي پيراهنش را به مهدوي کيا داد که به گفته خودش هنوز آن را نگه داشته. پيوس مربيگري را از فصل 82-83 با تيم تربيت يزد آغاز کرد و تا سال 95 که هدايت سپيدرود رشت را به عنوان آخرين تيم دوران مربيگريش بر عهده داشت تيم هاي شموشک نوشهر، تراکتورسازي تبريز، هما، برق شيراز، گل گهر سيرجان، صنعت ساري، خونه به خونه بابل و پارسه تهران را بر عهده داشت. تنها حضور يک تيم يزدي در ليگ برتر با پيوس رقم خورد، او شهيد قندي را که در دسته سوم بازي مي کرد را پله به پله به تيمي ليگ برتري تبديل کرد.
پيوس در بالابردن تيم هاي دسته هاي پائين تر به دسته بالاتر مهارت داشت، او خونه به خونه را نيز از ليگ دسته سوم به دسته دو آورد و در شرايطي که تيم اول جدول و بخت نخست صعود به ليگ آزادگان بودند به دليل اختلاف با مديرعامل استعفا داد. در گل گهر سيرجان بيشتر بازيکن سازي را در دستور کار قرار داد و موفق هم بود، در آخرين تجربه مربي گريش هم سپيدرود دسته دومي را به تيمي دسته اولي تبديل کرد. در سال 95 پيوس در مراسمي به عنوان بهترين و تاثيرگذارتين مربي ليگ دسته دوم برگزيده شد. البته انتخاب هاي اشتباهي مثل برق شيراز داشت اما در کل به عنوان مربي کارنامه غيرقابل دفاعي ندارد.
هرچند فوتبال ايرن حرفه اي نبود اما پيوس از ابتدا بازيکني حرفه اي بود و خواب و خوراکش سر وقت روي نظم بود، نظم و انضباط حرف اول را در زندگيش مي زد و از آن تخطي نمي کرد، هنوز که هنوز است پيوس خوابش را در ساعت ده شب تنظيم کرده است، بدون عقب و جلو.
افتخارات تیمی فرشاد پيوس با پرسپوليس:
قهرمانی جام برندگان آسيا در سال 1370
قهرمانی ليگ آزادگان در فصل 1375-76
قهرمانی ليگ آزادگان در فصل 1374-75
قهرمانی جام حذفی در سال 1371
قهرمانی جام حذفی در سال 1367
قهرمانی ليگ تهران در سال 1370
قهرمانی ليگ تهران در سال 1369
قهرمانی ليگ تهران در سال 1367
قهرمانی ليگ تهران در سال 1366
قهرمانی جام حذفی تهران در سال 1366
نايب قهرمانی ليگ تخت جمشيد در فصل 1372-73
نايب قهرمانی ليگ تخت جمشيد در فصل 1371-72
نايب قهرماني ليگ تخت جمشيد در فصل 1368-69
نايب قهرمانی ليگ تهران در سال 1371
نايب قهرمانی جام برندگان آسيا در سال 1372
افتخارات انفرادی فرشاد پيوس با پرسپوليس:
آقای گل ليگ آزادگان در فصل 1370-71
آقای گل ليگ آزادگان در فصل 1373-74
آقای گل ليگ تهران در سال 1366
آقای گل ليگ تهران در سال 1367
آقای گل ليگ تهران در سال 1368
آقای گل ليگ تهران در سال 1370
آقای گل ليگ تهران در سال 1371
استانکو پوکله پوویچ؛ معمار و بانی خاطرات خوب پرسپولیس دهه هفتاد
از سلطان و سر طلایی فوتبال ایران تا موشک و جادوگر؛ 80 اسطوره بزرگ تاریخ باشگاه پرسپولیس تهران(قسمت چهارم و پایانی - معرفی بیست نفر اول)
به مناسبت زادروز آقای گل دربی ها زنده یاد صفر ایرانپاک
به مناسبت زادروز سرطلایی فوتبال ایران و پدر معنوی پرسپولیس، همایون بهزادی