در ادامه مقالات نگاه هفته این بار به بررسی تیم ملی ایران خواهیم پرداخت.
یه فرصت خوب، حالا پشت مدافعان، خداداد عزیزی، توی دروازه، توی دروازه، گل، گل برای ایران
این جمله را همه ما خوب به خاطر داریم. رویای صعود به جام جهانی برای ما آنقدر به سختی و البته به ندرت تحقق یافته است که از آن ها خاطرات نوستالژیک زیادی را به خاطر داریم. چه تراژدی های حذف و چه جشن های صعود، همه و همه برای ما یادآور خاطرات بسیار زیادی است. جالب است، هرچه بگویند کشتی ورزش اول ایران است، والیبال، تکواندو یا وزنه برداری مدال آوردند، هیچ گاه خیابان ها را برای جشن شادمانی همانند فوتبال شلوغ نخواهد کرد. امکان ندارد مغازه های بسته را برای تماشای ورزشی جز فوتبال ببینیم. برای ایرانی، فوتبال یعنی زندگی.
تاریخچه حضور ایران در جام جهانی:
جام جهانی 1978 را خیلی ها ندیدند؛ اما همه ایرانیان می دانند که تک امتیاز ایران از این جام سند حذف رویایی ترین اسکاتلند تاریخ را امضا کرد. ایران در اولین بازی 3- صفر مغلوب هلند شده بود. اسکاتلند با حضور ستارگاني مثل کني دالگليش و گرام سونس، اميد بسياري داشت که براي نخستين بار به مرحله دوم اين پيکارها صعود کند. قبول باخت 3 بر یک مقابل پرو و تساوي 1 بر 1با ايران آنها را در موقعيتي قرار داد که حتی با برد هلند در بازی آخر نیز ناچار به ترک رقابت ها شدند. آندرانیک اسکندریان مدافع چپ ایران در دقیقه 44 با گل به خودی اسکاتلند را پیش انداخت، اما ایرج دانایی فر در دقیقه 60 دروازه آلن راف را گشود و اولین گلزن ایران در تاریخ جام جهانی لقب گرفت. ایران در بازی پایانی 4 بر یک مغلوب پرو شد.
ایران به جام جهانی 1998 صعود کرد؛ 20 سال طول کشید تا ایران بتواند مجدد طعم حضور در جام جهانی را بچشد. بازی رویایی ملبورن و معجزه ای با اسم عزیزی و عابدزاده ایران را بار دیگر به جام جهانی برد. جامی که علی رغم 2 شکست مقابل یوگوسلاوی و آلمان، تبدیل به بهترین خاطرات ایرانیان شد. بازی قرن در برابر آمریکا و البته گل به یاد ماندنی استیلی که بعد ها از آن به عنوان گل قرن یاد شد تا ابد در ذهن ها باقی خواهد ماند. فرار مهدوی کیا از چپ و گل دوم ایران باعث پیروزی تیم ملی کشورمان در این بازی شد. ایران 2 - آمریکا 1؛ همین نتیجه کافی بود تا بار دیگر خیابان ها پر از شور و شعف شود.
برخلاف دوره های قبلی این بار ایران پس از غیبت یک دوره ای به جام جهانی رفت. صعودی که چاشنی شادمانی اش شکست بحرینی بود که در مقدماتی 2002 نفسمان را گرفت و ما را به پلی آف فرستاد. ایران پا به جام جهانی 2006 گذاشت. خیلی از ایرانیان به این دوره خوشبین بودند. خوشبینی جاه طلبانه ای که حواشی زیادی را برای تیم ملی ایجاد کرد. جامی که قرار بود در آن پوست پرتغال را بکنیم با تساوی برابر مکزیک و برد آنگولا راهی دور بعد شویم، خاطرات تلخی را برایمان رقم زد. چند دستگی های تیم ملی و دعوای دایی و کریمی تلخ ترین جام جهانی را برایمان رقم زد. ثمره این دوره، باخت 3 بر یک مقابل مکزیک، 2 بر صفر برابر پرتغال و تساوی 1 بر 1 در دیدار پایانی برابر آنگولا بود.
ایران سنت شکنی نکرد باز هم با یک دوره غیبت پای به جام جهانی 2014 برزیل گذاشت.
مسیر صعود:
شکل صعود ایران به جام جهانی 2014 به این صورت بود که دو قدم به جلو و یک قدم به عقب میگذاشتیم. ایران بازیهایش را در مرحله انتخابی جام جهانی با پیروزی دقایق پایانی برابر ازبکستان آغاز کرد. در بازی دوم در خانه برابر قطر با تساوی بدون گل متوقف شد. شکست تحقیر آمیز برابر لبنان سومین بازی ایران در انتخابی جام جهانی ۲۰۱۴ بود.
نیمکت داغ تیم ملی برای کارلوس کیروش لرزان هم شده بود. انتقادات شدت گرفته بود و هیچکس امیدی به صعود نداشت. اما انگار راست گفته اند که ما مرد روزهای سختیم. تیم ملی ایران در یک بازی فوق العاده دشوار موفق شد کره جنوبی را شکست دهد.
ایران با وجود ۱۰ نفره شدن برابر کره جنوبی توانست با گل جواد نکونام پیروزی ارزشمندی را برابر ۱۰۰ هزار هوادار به دست آورد. اخراج مسعود شجاعی ایران را بیش از پیش تحت فشار قرار داد. در طول این بازی سه بار توپ به دیرک دروازه برخورد کرد و بارها رحمتی ناجی دروازه ایران شد. اما در پایان این کیروش و تیم ملی ایران بودند که موفق به کسب برد در یک بازی حساس شدند.
اما یک شکست خانگی برابر ازبکستان در بازی بعد شانس ایران را برای صعود مستقیم ایران به صورت جام جهانی ۲۰۱۴ کاهش داد تا باز هم همه چیز به سه بازی آخر و اما اگر کشیده شود. سه بازی که دو تا آنها خارج از خانه بود. بازی برابر لبنان در خانه و برابر قطر و کره جنوبی در خارج از خانه.
این بار علاوه بر ناامیدی سایه دودستگی نیز در تیم ملی هویدا شد. اینبار دعوای نکونام و رحمتی بالا گرفته بود. دعوایی که نهایتا منجر به خداحافظی سنگربان شماره یک تیم کیروش شد. خداحافظی که خیلی ها علت آن را قرار گرفتن نکونام و کیروش رودرروی رحمتی عنوان کردند.
مصدومیت اشکان دژاگه نیز مزید بر علت شد تا هیچکس امیدی به صعود نداشته باشد. اما این بار قهرمان دوم هم مشهدی بود. پس از حماسه سازی خداداد عزیزی، رضا قوچان نژاد فرشته نجات تیم ملی ایران شد. دو گل سه امتیاز قوچان نژاد در کره و قطر و برد 4 بر صفر مقابل لبنان ایران را بار دیگر به جام جهانی برد. ایران با وجود همهی ناامیدیها در عین ناباوری هر سه بازی پایانی و دشوار خود را برد و به صدر جدول گروه برسد. گل گوچی به کره را خیلی ها با گل خداداد به استرالیا مقایسه می کنند.
بهترین گلزنان ایران در دور انتخابی:
۱- جواد نکونام شش گل
۲- کریم انصاری فرد، رضا قوچان نژاد، مجتبی جباری و محمدرضا خلعتبری سه گل
۳- هادی عقیلی، اشکان دژاگه، غلام رضایی و آندرانیک تیموریان دو گل
۴- سعید دقیقی، جلال حسینی، علی کریمی و میلاد می داودی یک گل
بازیکنان کلیدی:
جواد نکونام:
کاپیتان کنونی تیم ملی و سابق اوساسونا برای تیم ملی نعمت بزرگی به حساب می آید. بازیکن باروحیه ای که علی رغم انتقادات به شدت مورد اعتماد کیروش است. زوج او و آندو مهم ترین نقطه اتکای تیم ملی در جام جهانی است.
اشکان دژاگه:
هافبک سابق زیر ۲۳ سال آلمان اکنون بهترین و آماده ترین بازیکن ایران است. دژاگه با تکنیک و قدرت بالای خود پس از گذراندن فصلی موفق در فولام، اکنون نه تنها یکی از عوامل اصلی رساندن ایران به جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل است، بلکه امید اکثریت کارشناسان و فوتبال دوستان ایرانی به حساب می آید.
رضا قوچاننژاد:
قهرمان غیرمنتظره. شاید کسی فکرش را نمی کرد او ناجی تیم ملی ایران باشد. شم گلزنی فوق العاده وی و البته انگیزه بسیار بالای وی در جام جهانی، می تواند کمک حال تیم ملی ایران باشد.
سید جلال حسینی و آندرانیک تیموریان نیز در کنار این بازیکنان از بهترین های ترکیب تیم ملی ایران هستند.
جوانان جویای نام:
پس از خط خوردن سردار آزمون، ابراهیمی، مسلمان و پیام صادقیان کمتر بازیکن رو به رشدی در تیم ملی کشورمان مشاهده می شود. در لیست نهایی تیم ملی شاید تنها بتوان از کریم انصاری فرد، محمدرضا خانزاده، بختیار رحمانی و علیرضا جهانبخش نام برد.
بررسی تاکتیک ها و مسیر آماده سازی تیم ملی ایران:
تیم ملی ایران پس از درگیری های پیش آمده بر سر تاریخ اردوی اول، که هفته آغازین آن با ده بازیکن برگزار شد در اردوی اتریش نیز حضور پیدا کرد. در اردوی ابتدایی بازی های ایران برابر تیم ها نه چندان مطرح لیگ این کشور با برد همراه بود.
اما در اردوی اتریش و در محک های جدی تر تیم ملی برابر بلاروس، آنگولا و مونتنگرو چیزی جز سه تساوی عایدمان نشد. تیم فوتبال کشورمان در دو بازی آغازین برابر بلاروس و مونتنگرو، با ارائه بازی سرد و کسل کننده به تساوی بدون گل دست یافت و در بازی پایانی برابر آنگولا 1 بر 1 متوقف شد. تک گل ایران در این سه بازی را کریم انصاری فرد به ثمر رساند.
چیزی که این اردو بر هیچکس پوشیده نبود تاکتیک های دفاعی ایران بود. واضح است که ایران از سطح اول فوتبال دنیا عقب افتاده و کسی از این تیم انتظار بازی شناور و هجومی ندارد، اما ایران در کارهای هجومی به شدت ضعیف نشان می دهد. از طرف دیگر ایران در بستن بازی و ارائه فوتبال تدافعی کم اشتباه ظاهر شد و به نظر می رسد روندمرحله گروهی شکل خاصی به خودش گرفته و ایران با تاکتیک های سراسر دفاعی پا به رقابت ها خواهد گذاشت.
ایران بسیار منظم دفاع می کند و مهم ترین نکته دوره مربی گری کیروش همین نظم در دفاع تیمی است. دفاعی که شاید در جام جهانی به کمک تیم ملی ایران بیاید و بتوان با تکیه بر خلاقیت های قوچان نژاد، جهانبخش و دژاگه گره گشای کار تیم ملی در بازی های جام جهانی باشد.
کسی نمی تواند از کیروش برای زیبا بازی نکردن ایراد بگیرد. او اکنون سرمربی ایران است و قطعا تصمیم گیرنده نهایی خواهد بود. اما آیا مدافعین ما در این میدان بزرگ نیز می توانند بدون اشتباه ظاهر شوند ؟
گروه تیم ملی ایران در جام جهانی:
ایران در جام جهانی با تیم های آرژانین، نیجریه و بوسنی هم گروه شد. این بار نیز هواداران فوتبال کشورمان امید به صعود دارند و این را در نظرسنجی های مختلف به نمایش گذاشته اند. اما یک نگاه واقع بینانه تشخیص می دهد که کار بسیار دشواری در پیش است.
سرگروه آمریکای جنوبی نیازی به معرفی ندارد. آرژانتین در دور مقدماتی موفق شد قاطعانه به جامجهانی صعود کند. آنها با گلزنیهای لیونل مسی و گونسالو هیگواین، صعود خود را به جامجهانی خیلی زود قطعی کردند. آرژانتینیها آخرین باری که توانستند قهرمان جهان شوند در سال ۱۹۸۶ بود که با جادوی مارادونا به این مهم دست یافتند. رویارویی با ستاره هایی نظیر لیونل مسی، گونسالو هیگواین و سرخیو آگرو، آنخل دی ماریا، پابلو زابالتا، ازکوئل لاوتزی، خاویر پاستوره و ... ترسناک به نظر می رسد.
نیجریه تیمی مستحکم در قاره آفریقا بود که موفق شد در گروه F بالاتر از تیمهای مالاوی، کنیا و نامیبیا به دور نهایی انتخابی جام جهانی صعود کند و در آنجا موفق شد با نتیجه چهار بر یک اتیوپی را از پیش روی بردارد تا مسافر برزیل شود. هرچند نیجریه با روزهای اوج خود فاصله زیادی دارد، ستارههایی نظیر احمد موسی یا اوبیمیکل، ویکتور آنیکبه ستارههای این تیم محسوب میشوند. همچنین آنها در خط حمله شولا آمه اوبی را دارند که وظیفه گلزنی نیجریه را بر دوش میکشد.
بوسنی برای نخستین بار است که حضور در جام جهانی را تجربه میکند. کشوری با چهار میلیون جمعیت، موفق شد با قرار گرفتن در رده نخست گروه خود بالاتر از یونان به جام جهانی صعود کند و یونان را به پلیآف بفرستد.
ستاره تیم فوتبال بوسنی ادین ژکو محسوب میشود که در تیم منچسترسیتی یک مهاجم قابل است. آنها که تاکنون طعم حضور در جام جهانی را نچشیدهاند، امیدوار هستند تا بتوانند زیر نظر سافت سوسیچ شگفتیساز شوند.
قلب و غیرتمان می گوید ایران صعود خواهد کرد؛ وقتی در جام جهانی هستیم ضعیف و قوی معنا ندارد. ولی باید در نظر گرفت که بازیکنان تیم ملی ما پس از گذراندن یک سال ضعیف و لیگی بی کیفیت پا به بزرگترین رقابت های فوتبالی جهان می گذارند. اینجاست که باید دست به دامان تفکرات کیروش و البته اتفاقات فوتبال و شانس شد. روی کاغذ ایران شاید شانس سوم صعود باشد اما در فوتبال هیچ چیز قابل پیش بینی نیست.