به یادِ سوپر استارِ کشتی و سینمای کشورمان.
ممکن است عده ای بدانند و عده ای ندانند که فردین تا قبل از اینکه تبدیل به سوپر استار سینمای ایران بشود، قبل تر در ورزش کشتی برای خود اسم و رسمی داشت و از ستاره های کشتی ایران محسوب می شد و توانسته بود عناوین جهانی و بین المللی و کشوری هم کسب کند!
.
او در ١۵ بهمن ماه ١٣٠٩ در تهران متولد شد.
زمانی که ١۵ ١۶ سال سن داشت علی رغم مخالفتِ پدرش تمام وقت خود را بصورت حرفه ای صرف ورزش می‌کرد. ابتدا با فوتبال از باشگاه شماره سه شروع کرد. بعد از مدتی به شنا و ژیمناستیک روی آورد و این رشته را تا قهرمانی ادامه داد، سپس به ورزش هالتر پرداخت اما سرانجام آن را هم کنار گذاشت و به کشتی روی آورد.
او کشتی را هم از همان باشگاه شماره سه شروع کرد و پس از مدتی به باشگاه نیرو و راستی رفت و زیر نظر کیومرث ابوالملوکی به فراگیری فنون کشتی پرداخت.
.
ابوالملوکی در مورد فردین می‌گوید: “بسیار باهوش بود. فنون کشتی را به‌راحتی یاد می‌گرفت و راحت‌تر از آن اجرا می‌کرد. بیش از آن که از زور بازو و قدرت خود استفاده کند، از هوش و ذکاوت خود بهره می‌برد”.
پس از باشگاه نیرو و راستی، فردین به باشگاه تهران رفت. در این‌جا بود که با تختی آشنا شد. بسیاری معتقدند که تختی و فردین از دوستان دوران دبستان بوده‌اند، اما دست‌نوشته‌های فردین بیانگر آن است که او در باشگاه کشتی با تختی آشنا شد.
فردین در این باشگاه زیر نظر حبیب‌الله بلور به صورت حرفه‌ای کشتی را دنبال کرد و بعدا به تیم ملی هم راه یافت.
///
او در قهرمانی کشور سال ١٣٣٢ در وزن ٧٩ کیلو گرم موفق شد مدال برنز را کسب کند.
سال بعد اما سالِ فردین بود او در این سال موفق شد در وزن ٧٣ کیلو گرم قهرمان مسابقات کشوری شود که حکم انتخابی تیم ملی را داشت و بعد از قهرمانی راهی مسابقات جهانی ١٩۵۴ توکیو شد.
در این مسابقات محمود ملاقاسمی ، محمدمهدی یعقوبی ، ناصر گیوه‌چی ، توفیق جهانبخت ، محمدعلی فردین ، عباس زندی ، غلامرضا تختی و احمد وفادار اعضای تیم ایران بودند .
محمد علی فردین در اولین تجربه جهانی خود کولاکی به راه انداخت!
در حضور هزاران هزار تماشاگر، ابتدا گونزالو اسکوردو از فیلیپین را به آسانی ضربه فنی کرد. سپس آلبرتو لوناگارلا از آرژانتین را نیز با جشنواره‌ای از فنون کشتی مغلوب کرد.
اوج کار فردین برتری مقابل «پِر بِرلین» کشتی گیر نامدار سوئد بود، برلین نایب قهرمان المپیــــــــک هلسینکی و نفرِ سومِ المپیــــــــک ملبورن بود. او از معدود ستاره‌های تاریخ کشتی است که هم در آزاد و هم در فرنگی از سکوی المپیک بالا رفته بود!!!
اما فردین کاری کرد کارستان. وقتی داور در سوت خود دمید و پیروزی با ضربه فنی فردین را اعلام کرد، کمتر کسی باورش می‌شد که پشت ستاره سوئدی به همین آسانی و با اجرای فن سگک و کلیدکشی همزمان، به تشک دوخته شده باشد. اما این اتفاق افتاده بود!
فردین در پنجمین کشتی به واختانگ بالاوادزه از شوروی باخت.( بالاوادزه دارنده برنز المپیک، ٢ طلا و ١ نقره جهان است و در فینال قهرمانی جهان ١٩۵٩ مقابل امام علی حبیبی از ایران با ضربه فنی شکست خورد) پس از این کشتی بود که فردین مدال برنزش قطعی شد. از طرفی، گوش شکسته‌اش هم با ضربات بالاوادزه دچار خونریزی شده بود.
همین دو دلیل کفایت می‌کرد که دیگر به مسابقات ادامه ندهد. خصوصا که رقیب آخر اهل ژاپن بود و در کشورش مبارزه می‌کرد و هزاران مشوق پرشور در سالن مملو از جمعیت، با ریتمی آهنگین و سه‌هجایی، نام او را فریاد می‌زدند.
اما استاد کیومرث ابوالملوکی، فردین را مجاب کرد که برود روی تشک و خودش هم بر نیمکت نشست تا شاگردش را هدایت کند.
یوتاکا کانه‌کو از ژاپن دارنده ۴ مدال طلای المپیک آسیایی است اما فردین او را هم در خانه خود تسلیم کرد. کانه‌کو بعدا ٢ مدال طلای جهانی هم گرفت.
محمدعلی فردین با شایستگی در اولین حضور خود در مسابقات جهانی روی سکوی نایب قهرمانی جهان ایستاد. پر برلین سوئدی با همان شکست ضربه فنی از دستیابی به مدال باز ماند و در رده چهارم قرار گرفت.
بیوک بکر کشتی‌گیرِ قدرتمندِ ترکیه‌ای نیز به رتبه پنجم بسنده کرد.
.
در این مسابقات عباس زندی و توفیق جهان بخت اولین طلاهای تاریخ کشتی ایران را بدست آوردند تا تیم ایران با این ٢ طلا و نقره فردین در جایگاه سوم جهان قرار بگیرد.
.
این مسابقات خاطره ای تلخ برای فردین نیز بهمراه داشت، جهان پهلوان تختی در این مسابقات چهارم شد و فردین می گفت:
تختی وقتی در مسابقه با پالم سوئدی خارج از تشک زمین خورد و زمین خورده محسوب شد، در حالی که زمین نخورده بود و در مسابقات چهارم شد. من در رختکن گریه او را دیدم. او روی تختخواب سنگی به پشت خوابیده بود و آهسته اشک می ریخت.
این وضع او روی من خیلی تاثیر گذاشت و من هم نشستم کنارش و بدون این که حرفی بزنم گریه ام گرفت و دوتایی دقایقی با هم گریه کردیم. آن زمان ارتباط من با تختی زیاد بود و با هم دوست خانوادگی شده بودیم.
///
فردین بعد از این مسابقات همراه با پهلوان عباس زندی، امامعلی حبیبی، توفیق جهانبخت و جهان پهلوان غلامرضا تختی، در آذر ماه ۱۳۳۳ با دعوت فدراسیون کشتی سوئد به این کشور سفر کرد تا ضمن برگزاری مسابقات دوستانه، شگردهای کشتی ایران را به کشتی‌گیران جوان این کشور آموزش دهند. در مسابقات تیم به تیم فردین از هیچ کسی شکست نخورد و ستاره ایران در این مسابقات لقب گرفت.
.
فردین در مسابقات قهرمانی کشور ١٣٣۶ هم مدال طلا را به سینه زد، او در این مسابقات توانست قربانی محمد بهادری استاد بی‌بدیل فنون لنگ از مشهد را مقهور توانایی خود کند و به مقام اول برسد. این خراسانی خود بعدا توانست با همین ترفند، پشت امامعلی حبیبی را به تشک برساند و بر او فایق آید. حبیب پنبه‌چی چهره سرشناس تیم تبریز نیز سوم شد.
فردین همراه تیم ما به مسابقات جهانی ١٩۵٧ استانبول اعزام شد و در این مسابقات که در استادیوم فوتبال و با حضور بیش از ۳۰ هزار تماشاگر برگزار شد هم می‌توانست مدال بگیرد.
اما واختانگ بالاوادزه آنجا نیز حضور داشت. اسماعیل اوغان نامی هم در خانه خودش و مقابل دیدگان تماشاچی‌های پرشور، مدعی کسب مدال طلا بود.
مورتازوف از بلغارستان که هیچ برتری خاصی مقابل فردین نداشت، اما مدال برنز را از چنگ او قاپید و از سکوی سومی بالا رفت و فردین در آخر به مقام چهارم جهان دست پیدا کرد.
///
جالب است بدانید فردین تبحر خاصی در کشتی فرنگی نیز داشت!
او توانست در مسابقات قهرمانی کشور ١٣٣٧، باز هم قربان‌محمد بهادری را مغلوب کند و به مقام اول برسد.
فردین از معدود قهرمانانی است که هم در کشتی آزاد و هم در کشتی فرنگی، عنوان قهرمانی ایران را نصیب خود کرد.
او بعد از این قهرمانی به دلیل آسیب دیدگی و پاره ای نامهربانی از کشتی خداحافظی کرد!
////
یکسال از فردین خبری نبود تا به یکباره سر از سینما در آورد! و تبدیل به سوپر استار تاریخی در این حرفه شد او بیش از دو دهه به عنوان بازیگر، کارگردان، نویسنده، تهیه کننده و حتی تدوینگر در سینمای ایران درخشید و فقط فیلمبرداری را تجربه نکرد! او در ۵٠ ۶٠ فیلم هنر نمایی کرد و لقب سلطان قلبهارا به خود اختصاص داد.
او با فیلم دوقلوها و در نقش بدلکار ناصر ملک مطیعی وارد عرصه سینما شد. با حمایت فردین بود که حبیب‌الله بلور از برجسته‌ترین مربیان تاریخ ورزش ایران پس از برخی بی‌مهری‌ها در فضای ورزش وارد عرصه سینما شد تا با ایفای چند نقش کوتاه، ممر درآمدی برایش مهیا شود. فردین این محبت و خیرخواهی خود را در قبال چند پیشکسوت دیگر کشتی نیز تکرار کرد.
.
از کشتی‌های فردین، ویدئویی به جا نمانده اما از شگرد هایش می توان به دو خم و به پل زدن حریف، اجرای فن دشوار لنگ تندر که نیاز به انعطاف و آمادگی بدنی ویژه‌ای دارد، زیر یک خم و تبدیل آن به خورجین‌تکون اشاره کرد. اینها فنونی است که فردین با چیره‌دستی و زیبایی به نمایش می گذاشت.
.
وی بعد از انقلاب اسلامی همچون بسیاری دیگر از هنرمندان در دوران بعد انقلاب فعالیت هنری نداشت و تقریباً خانه نشین شد. سر انجام در ١٨ فروردین ١٣٧٩ قلبِ سلطان قلب ها ایستاد و محمد علی فردینِ محبوب و محجوب و مردمی چشم از جهان فرو بست.
.
او با اینکه اسطوره ورزش و هنر بود اما امروزِ روز متاسفانه در رسانه ها نامی از او دیده نمی شود و درباره اش اصلا صحبت نمی شود!!!
حتی وقتی زنده بود در جریان مسابقات جهانی ۱۹۹۸ تهران، فردین برای تماشای کشتی‌ها به سالن ۱۲ هزار نفری آزادی رفت اما با جلوگیری حراست سازمان تربیت بدنی که ریاستش در آن مقطع به عهده حاج بهزاد کتیرایی بود، مجبورش کردند سالن مسابقات را ترک کند و به نوعی او را از سالن بیرون انداختند!!!!!😔😔😔
روحش شاد و یادش مانا
.
.
.
افتخارات :
۷۹ کیلوگرم: قهرمانی کشور ۱۳۳۲ _ برنز
۷۳ کیلوگرم: قهرمانی کشور ۱۳۳۳ _ طلا
۷۳ کیلوگرم: مسابقات جهانی ۱۹۵۴ توکیو _نقره
۷۳ کیلوگرم: بدون شکست در رقابت‌های تیم به تیم در سوئد
۷۳ کیلوگرم: عضو تیم ملی، اعزامی به جشنواره جهانی ۱۹۵۵ ورشو
۷۳ کیلوگرم: قهرمانی کشور ۱۳۳۶ _ طلا
۷۳ کیلوگرم: مسابقات جهانی ۱۹۵۷ استانبول _چهارم
۷۹ کیلوگرم: کشتی فرنگی قهرمانی کشور ۱۳۳۷ _ طلا
