طرفداری - بخش ابتدایی ابتدایی یادداشت را هفته گذشته خواندید. تجربه توپ سفید در پیش فصل بازی های لیگ انگلیس مورد آزمایش قرار گرفت اما این تجربه از سوی بازیکنان، مربیان و حتی داوران مورد استقبال واقع نشد.
هفته گذشته گفتیم که کالدرهد، مربی چلسی یکی از منتقدین توپ سفید بود. شاید به این دلیل که او در پی یک ابداع دیگر در فوتبال بود. چلسی آماده می شد تا در روز دوشنبه برای اولین بار از پیراهن های شماره دار استفاده کند. هر چند پیش از آن در چند بازی لیگ های باشگاهی آماتور، از پیراهن های شماره دار استفاده شده بود، اما بدون شک در بازی های رسمی، این اولین بار بود. کالدرهد می گفت این اتفاق واقعا مفید خواهد بود. با این حال به دلیل سلیقه تماشاگران هنوز متقاعد نشده که ایده آن را به اتحادیه فوتبال انگلیس بدهد.
پدیده شماره دار شدن پیراهن بازیکنان نیز منتقدان ظالمی به خود می دید. سرمربی آن زمان وست هم، سیدنی کینگ در این مورد گفت:
بازیکنان با پیراهن شماره دار شبیه اسب های سوارکاری می شوند.
سرمربی تاتنهام، بیلی مینتر در این مورد گفت:
در تجربه طولانی من در فوتبال، همیشه هواداران به راحتی می توانند بازیکنان را تشخیص دهند و نیاز به شماره گذاری آنها نیست.
والتر هارت، رئیس بیرمنگام چنین کاری را "مخوف و زشت" خواند و اتحادیه فوتبال انگلیس این کار را "ناخوشایند و غیرضروری" خواند. چاپمن که یکی از دوستان خوب کالدرهد مربی چلسی بود، تنها کسی بود که با این ایده موافقت کرد:
نمی فهمم این ایده چگونه می تواند مفید نباشد. حتی اگر چیزهای نو در فوتبال خوشایند نیست اما ضروری است.
فصل بعد، از هفته ابتدایی فصل، چلسی و آرسنال از پیراهن های شماره دار استفاده کردند. جیمز کاتن، نویسنده معروف آن زمان فوتبال، در حمایت از این پدیده در ستون مخصوص خودش در روزنامه نوشت:
هدف هر تیمی بازی فوتبال و سرگرم کردن هواداران در استادیوم است. مخالفت بعضی باشگاه ها را با شماره دار شدن پیراهن بازیکنان درک نمی کنم زیرا این اتفاق به زیبایی فوتبال و به تماشاگران کمک می کند.
تجربه چلسی از این اتفاق بسیار خوشایند بود. هواداران این تیم بسیار راضی بودند. گاردین در آن زمان در گزارش این بازی نوشت:
تماشاگران به قدری از این اتفاق خوشحال بودند که می گفتند باید از سال ها پیش پیراهن ها شماره دار می شد زیرا هویت گلزن بازی گاهی اوقات برای تمام تماشاگران واضح نبود و نمی توانستند به خوبی چهره او را ببینند.
با این حال سازمان لیگ این کار را ممنوع اعلام کرد. در سوی مقابل، چلسی تسلیم نشد. آنها در سال 1929 در تور برزیل، باز هم از پیراهن شماره دار استفاده کردند. رئیس آن زمان چلسی، کلاد کربی در این مورد گفت:
من هیچ چیز بدی در شماره دار شدن پیراهن بازیکنان نمی بینم و امیدوارم در جلسه جدید لیگ انگلیس با آن موافقت شود. لیگ فوتبال پر از بازیکنان بزرگ است و این کار فرصتی است تا همه شناخته شوند. من معتقدم اگر ستاره های فوتبال بین هواداران شناخته شوند و با شماره خود در زمین بازی مشخص باشند، مردم بیشتری به ورزشگاه می آیند.
این ایده هرگز از بین نرفت و کم کم در اتحادیه فوتبال انگلیس موافقانی پیدا کرد. آرتور کینگ اسکات در این مورد گفت:
من در ابتدا با این ایده مخالف بودم اما زمانی که در تور کانادا دیدم تماشاگران به راحتی می توانند تک تک بازیکنان را دنبال کنند، حالا کاملا با آن موافق هستم.
در ژانویه 1933، به تاتنهام اجازه داده شد تا در بازی های اف ای کاپ مقابل واتفورد از پیراهن شماره دار استفاده کند. تاتنهام در آن بازی پیروز شد. در ماه مارس همان سال، در دیدار دوستانه تیم اول و دوم انگلیس باز هم از پیراهن شماره دار استفاده شد. پیشرفت واقعی زمانی بود که در فینال اف ای کاپ، قرار شد از پیراهن شماره دار استفاده شود. بازیکنان اورتون شماره 1 تا 11 پوشیده بودند. دروازه بان شماره 1 پوشیده بود و به همین ترتیب، هافبک چپ تیم آخرین شماره را به خود اختصاص می داد.. منچسترسیتی به بازیکنانش شماره های 12 تا 22 داده بود. شماره بازیکنان از هافبک چپ آغاز می شد و دروازه بان آخرین شماره را، یعنی 22 پوشید.
این ایده برای لیگ فصل آینده دوباره از طرف اتحادیه ممنوع اعلام شد و دفعه بعدی که پیراهن های شماره دار در انگلیس دیده شد، مربوط به سال 1939 در ومبلی است که این اتفاق از آن به بعد قانونی و قطعی اعلام شد.
توپ سفید هم قرار بود مجوز خود را بگیرد اما راه طولانی تری در پیش داشت. در پایان دهه 1940 توپ فوتبال در رنگ های عجیب و متفاوتی به بازی گرفته می شد. زمستان فصل 1946-1947 مطمئنا برفی ترین زمستان قرن بیستم در اروپا بود. بعضی تیم ها خط کشی زمین فوتبال را قرمز کردند و باشگاه ردینگ تیرک های دروازه ورزشگاه خود را به رنگ آبی درآورد. بدین ترتیب بلافاصله جانشین هایی برای توپ قهوه ای رنگ دوباره به میان آمد.
یکی از مهم ترین رویدادها در پذیرش توپ سفید، سال 1949 اتفاق افتاد. انگلیس و ایتالیا در وایت هارت لین به مصاف هم رفتند و از آنجایی که هوا ابری و تقریبا تاریک بود، از توپ سفید استفاده شد. رئیس وقت فیفا، سر استنلی روس در این مورد توضیح داد:
برای حاضرین در وایت هارت لین، دیدن توپ قهوه ای در آن هوا سخت بود. مخصوصا هر چه هوا تاریک تر شود، توپ قهوه ای در هوا سخت دیده می شود.
پس از آن بازی، دبیر اتحادیه لیگ انگلیس، هاوارد در این مورد گفت:
فکر نمی کنم توپ سفید مزیت های زیادی نسبت به توپ های معمولی داشته باشد.
با این حال توپ سفید مورد توجه تماشاچیان قرار گرفت. در سال 1950 تیم دوم انگلیس در هیلزبرو به مصاف تیم دوم سوئیس رفت. در نیمه اول از یک توپ براق زرد استفاده شد و در نیمه دوم تماشاچیان شاهد یک توپ نارنجی بودند. سال بعد پیشرفت بیشتری در این زمینه رخ داد. در سال 1951 اتحادیه لیگ انگلیس استفاده از توپ سفید را بلامانع اعلام کرد اما گفته شد تنها زمانی که نیاز باشد باید از این توپ استفاده کرد. طبیعتا بیشتر بازی ها با همان توپ های قهوه ای معمولی آغاز شدند. تنها در صورتی تیم ها از توپ سفید استفاده می کردند، که هوا غبارآلود یا تاریک بود. توپ سفید در آن فصل به ندرت مورد استفاده قرار گرفت اما هنوز یک مشکل بزرگ وجود داشت. توپ های سفید باید رنگ می شدند و بدین ترتیب وزن آنها بیشتر می شد و در زمین خیس این رنگ کم کم از بین می رفت و سیمای خوشی نداشت.
با این حال یک تغییر باعث شد اتفاقات بهتری برای توپ سفید بیفتد. کم کم توپ ها با چرم سفید ساخته شدند و بدین ترتیب مشکلات قبلی دیگر وجود نداشت. این ابداع در سال 1951 رخ داد و خیلی چیزها را عوض کرد. مثلا در سال 1951 در یک بازی آماتور بین انگلیس و ولز، در ابتدا در هوای تاریک و غبار آلود از توپ قهوه ای استفاده شد و بازی تا دقیقه 15، 1-1 مساوی بود. در آن لحظه از یک توپ سفید استفاده شد و انگلیس موفق شد 3 گل دیگر به ثمر برساند. در سال 1952 ساندرلند اکو اعلام کرد که توپ های سفید برای بازیکنان کوتاه قد بهتر است. همچنین تیم هایی که دوست دارند از پاس های کوتاه بیشتری استفاده کنند، با توپ سفید راحت تر هستند.
در سال 1953، اتحادیه انگلیس اعلام کرد که بنا به مصلحت اندیشی داور هر بازی، می توان از توپ سفید یا قهوه ای برای آغاز هر مسابقه استفاده کرد. در نوامبر همان سال در دیدار مجارستان و انگلیس در ومبلی از توپ سفید استفاده شد و بازیکنان مجارستان با آن خیلی راحت بودند. آنها موفق شدند 6 بار دروازه انگلیس را باز کنند و نشان دادند که توپ های سفید تا چه حد برای بازیکنان تکنیکی بهتر است.
بهترین تبلیغ برای توپ های سفید همان سال به وقوع پیوست و آن هم زمانی بود که یک تیم مجارستانی به نام هانود در انگلیس به مصاف وولورهمپتون رفت. شاید این بازی دوستانه، یکی از مهم ترین بازی های دوستانه تاریخ فوتبال باشد. در این بازی از توپ سفید استفاده شد و از آنجایی که دو تیم و تماشاگران همه راضی بودند، روزنامه اکیپ فرانسه این ایده را برای رقابت های اروپایی در نظر بگیرد.
جام جهانی 1958، اولین جام جهانی بود که تیم ها از توپ سفید استفاده کردند و به نظر می رسید با این رویداد بزرگ، دیگر جنگ به سود توپ سفید به پایان رسیده بود. دو سال بعد در بازی بین برنلی و منچسترسیتی، زمانی که هوا تاریک شده بود و توپ قهوه ای مورد استفاده قرار گرفته بود، تمام ورزشگاه یک صدا فریاد می زدند:
توپ سفید، توپ سفید، توپ سفید...
حالا پس از گذشت تقریبا 90 سال از زمانی که برای اولین بار برخی برای استفاده از توپ سفید و شماره دار شدن پیراهن ها تلاش کردند، این دو پدیده برای ما کاملا بدیهی و معمولی به نظر می رسد. با این حال نباید از تلاش آنها در این راه گذشت.
