Mohsen pippoاکبر کريمي
سال‌هاست که بحث سهم «فوتبال» از حق پخش تلويزيوني در کشور ما تبديل به مسئله لاينحلي شده و هر بار هم که عزمي براي احقاق حقوق حقه‌ي فوتبال به وجود آمده، منتج به نتيجه نشده است.
پيش از آغاز چهاردهمين دوره رقابت‌هاي ليگ‌برتر، فدراسيون فوتبال از تلاش خود براي دريافت حق پخش تلويزيوني از صدا و سيما خبر داد و در همين راستا مدعي شد براي هر فصل بايد مبلغ 60 ميليارد تومان از مسئولان جام جم دريافت کند اما مسئولان صدا و سيما حاضر به پرداخت بيش از 22 ميليارد تومان نيستند و معتقدند فدراسيون فوتبال از محل تبليغات محيطي در ورزشگاه‌ها منتفع شده و ديگر براي درخواست حق پخش تلويزيوني نمي‌تواند ادعايي داشته باشد چرا که هنگام پخش بازي‌ها تلويزيون همه آن تبليغات را به تصوير مي‌کشد.
اما اين سئوال مطرح است که چرا سازمان عريض و طويل صدا و سيما که از محل تبليغات تلويزيوني درآمد کلاني دارد، حاضر نيست بيش از 22 ميليارد تومان به فدراسيون فوتبال پرداخت کند؟ اصلا درآمد سازمان از پخش پيام‌هاي بازرگاني هنگام پخش رقابت‌هاي ليگ برتر چقدر است؟
تبليغ ثانيه‌اي 3 ميليون تومان!
سازمان صدا و سيما هر سال ضوابط و مقررات پذيرش و پخش آگهي‌هاي تلويزيوني را در قالب يک دستورالعمل ابلاغ مي‌کند ودر آن طبقه مربوط به هر آگهي را با توجه به زمان پخش آن تعيين و برايش نرخ تعيين مي‌کند. بر اساس اعلام اداره کل بازرگاني سازمان صدا و سيما نرخ پخش آگهي هنگام پخش رقابت‌هاي ليگ برتر در طبقه 33 قرار مي‌گيرد که نرخ آن مبلغي معادل 30 ميليون ريال براي هر ثانيه است. (جدول شماره يک)
البته ماجرا به همين جا ختم نمي‌شود و طبق دستورالعمل اداره کل بازرگاني حق پخش آگهي‌هاي بازرگاني در هر ماه شامل درصدي افزايش مي‌شود که رشد تعرفه در سه ماه پاياني سال به حداکثر مي رسد.
(جدول شماره دو)
300 ميليارد از 80 بازي
اگر براي پرسپوليس و استقلال که در يک فصل با احتساب جام‌حذفي نزديک به 40 بازي به صورت پخش زنده دارند، در هر بازي 20 دقيقه پخش آگهي تلويزيوني قبل و بعد بازي و بين دو نيمه متصور باشيم، مدت زماني حدود 1600 دقيقه پخش آگهي به دست مي‌آيد. ضرب اين عدد در قيمت هر ثانيه تبليغ که معادل 3 ميليون تومان است ما را به مبلغ 288 ميليارد تومان مي‌رساند. البته با احتساب درصد افزايش ضريب هر ماه قطعا اين مبلغ از مرز 300 ميليارد تومان هم عبور مي‌کند.
50 ميليارد زيرنويس
سازمان صدا و سيما علاوه بر تبليغات قبل و بعد از بازي و تبليغات بين دو نيمه، درآمدي نيز از محل تبليغات زيرنويس هنگام پخش مسابقات دارد که نرخ اين نوع نيز معادل همان تبليغات قبل از بازي است. البته مدت زمان پخش اين نوع آگهي‌ها نبايد کمتر از 15 ثانيه باشد. ضمن اين که آگهي‌هاي دعوت به تماشاي برنامه نيز 5/1 برابر گران‌تر از آگهي‌هاي قبل از بازي است که با احتساب دو آگهي دعوت به تماشا به همراه 10 آگهي زيرنويس براي هر بازي درآمدي حدود 500 ميليون تومان نصيب صدا و سيما مي‌کنند که اگر اين مبلغ را در 80 بازي سرخابي‌ها در يک فصل ضرب کنيم، عدد 50 ميليارد تومان به دست مي‌آيد.
تبليغات راديويي نصف تبليغات تلويزيوني
تبليغات راديويي در مقايسه با تبليغات تلويزيوني ارزان‌تر است و طبق دستورالعمل اداره کل بازرگاني صدا و سيما، تبليغات هنگام پخش بازي‌هاي ليگ برتر در طبقه 23 قرار مي‌گيرد که نرخ هر ثانيه آن رقمي معادل 5/1 ميليون تومان است يعني درست نصف قيمت تبليغات تلويزيوني! (جدول شماره 3) با يک حساب سرانگشتي اگر کدخدامنشانه چرتکه‌اي بيندازيم.متوجه خواهيم شد درآمد سازمان از محل تبليغات راديويي هنگام پخش بازي سرخابي‌ها حداقل 150 ميليارد تومان است.
چند نکته
با مرور اين پرونده به درآمد 500 ميلياردي صدا و سيما از محل پخش آگهي هاي بازرگاني هنگام پخش بازي سرخابي در رقابت‌هاي ليگ برتر و جام‌حذفي مي‌رسيم ولي يادآوري چند نکته لازم است.
1- اداره کل بازرگاني سازمان در قبال پخش چند باره آگهي‌ها تخفيفاتي را به صاحبان آگهي ارائه مي‌دهد که اين تخفيف‌ها از 5 درصد آغاز و پاره‌اي موارد به 20 درصد نيز مي‌رسد.
2- سازمان صدا و سيما براي پخش بازي‌ها متحمل هزينه‌هايي نظير پرداخت حقوق عوامل و هزينه سخت‌افزاري و تجهيزات و... مي‌شود.
3- در محاسبه درآمد سازمان تنها 80 بازي پرسپوليس و استقلال در ليگ و جام‌حذفي که از شبکه 3 پخش مي‌شود مدنظر قرار گرفته شده و اشاره‌اي به درآمد شبکه استاني استان‌هايي که در ليگ برتر نماينده دارند، اشاره نشده است. که به نظر مي‌رسد بتوان با بند 3 بتواند بندهاي 1 و 2 را تهاتر نمايد.
تعامل براي زنده کردن طلب
اين که چرا مسئولان صدا و سيما علي‌رغم درآمد کلان خود از تبليغات چرا حاضر به بيش از پرداخت 22 ميليارد تومان به فدراسيون فوتبال نيستند، سئوال مهمي است که ذهن بسياري از فوتبال دوستان را به خود مشغول کرده! در اين برهه از زمان که شاهد هجوم برنامه‌هاي ماهواره‌اي به خانه‌هاي مردم هستيم، چرا مسئولان حاضر نيستند براي فوتبالي که هم مطلوبيت رواني در جامعه ايجاد مي‌کند و هم به تعداد مخاطبان تلويزيون مي‌افزايد بيش از اينها هزينه کند! شايد اين هم از کم‌کاري مسئولان فدراسيون است که براي احقاق حقوق خود هنوز نتوانسته اقدامي عملي کنند.
