طرفداری- روزهای تابستانی و فشرده مسابقات فوتبال در رده تیم های ملی به تدریج رو به پایان است و امشب با برگزاری فینال کوپا آمریکا 2016 بین تیم های شیلی و آرژانتین، یکی از دو تورنمنت مهم خاتمه می یابد. همان طور که می دانید، فینال کوپا آمریکا 2016 در سانتیاگو شیلی، دوباره در کوپا آمریکا 2016 نیز تکرار خواهد شد ولی شاید شرایط این بازی تفاوت های عمیقی با سال قبل داشته باشد. شیلی با «نسل طلایی» فوتبال خود به دنبال ساختن تاریخ است و رسیدن به همان رکورد خارق العاده دو قهرمانی متوالی در کوپا آمریکا در حالی که سال گذشته در چنین روزهایی، حتی تصور قهرمانی شیلی در این تورنمنت، امری محال به نظر می رسید. اما عبارت «نسل طلایی» برای تیم ملی آرژانتین چندان مصداقی ندارد چرا که آرژانتین معدن استعدادهای ناب فوتبال بوده و اکثر نسل های اخیر در تیم ملی این کشور، کلکسیونی از ستاره ها هستند. در این نوشتار، نگاهی خواهیم داشت به 8 نکته کلیدی پیرامون بازی فینال کوپا آمریکا 2016 بین تیم های شیلی و آرژانتین
نکته اول- انتظار 23 ساله و فشار ناشی از آن
همان طور که می دانید آخرین قهرمانی فوتبال آرژانتین در رده ملی و بزرگسالان، به کوپا آمریکا 1993 برتری 2-0 مقابل مکزیک با دو گل گابریل باتیستوتا باز می گردد و پس از آن، هیچ گاه آنها به عنوان قهرمانی نرسیده اند. همین عدم قهرمانی را یکی از بزرگ ترین حفره ها در دوران حرفه ای فوتبال مسی می دانند و شاید کسب یک یا دو عنوان معتبر به همراه تیم ملی آرژانتین کافی باشد که مسی را تبدیل به بزرگ ترین ستاره تاریخ فوتبال نماید. این که آرژانتین در 23 سال اخیر قهرمان نشده، دو روی یک سکه خواهد بود. همچنین انتظارات مردم این کشور از تیم ملی بالا رفته و آنها به چیزی جز قهرمانی راضی نیستند که همین واقعیت به طور خودکار، فشار روحی و روانی را روی بازیکنان افزایش می دهد.
از طرف دیگر، همین واقعیت می تواند باعث ایجاد انگیزه ای مضاعف درون بازیکنان شده تا به هر قیمتی و با چنگ و دندان برای فتح این جام بجنگند. آرژانتین در بهترین شرایط تیمی و روحی به سر می برد ولی از طرفی، تیم شیلی هم علی رغم تغییر مربی، همچنان از صلابت خاصی برخوردار بوده و بازیکنان آرژانتین نباید فریب آن برد مرحله گروهی مقابل این تیم را بخورند. شیلی هم برای قهرمانی انگیزه های زیادی دارد و بازیکنان «لا روخا» خوب می دانند که تکرار قهرمانی طی دو سال، چه اعتبار تاریخی به فوتبال شیلی خواهد داد و نام آنها را در تارک فوتبال شیلی، جاودانه خواهد ساخت. مسی ، ویدال، الکسیس، هیگواین و اغلب ستاره های دیگر دو تیم در دوره بعدی کوپا آمریکا دارای سن بالای 30 سال می شوند و به خوبی می دانند که این فینال، یک فرصت ویژه برای آنهاست.
نکته دوم- خنثی سازی مسی
در تورنمنت های اخیر، بارها دیدیم که لیونل مسی در مرحله گروهی یا مراحل حذفی درخشیده ولی به محض رسیدن به بازی فینال، از کارایی لازم برای تغییر نتیجه برخوردار نبوده است. (البته فقط در تیم ملی) کسی شک ندارد که مسی بهترین بازیکن کوپا آمریکا 2016 بوده اما اگر در این فینال هم شکست بخورد یا بازیکن مؤثری نباشد، آن گاه یک فرصت تاریخی را از دست داده است. بدون تعارف باید گفت، مسی باید و باید و باید، یک جام با تیم ملی آرژانتین به دست بیاورد حتی اگر آن جام فقط کوپا آمریکا باشد در غیر این صورت، یک جای خالی بزرگ در کارنامه او تا ابد باقی خواهد ماند. چه فرصتی بهتر از این که تیم ملی کشور خودت را پس از 23 سال به یک قهرمانی در سطح قاره برسانی؟
مسی از دو فینال جام جهانی 2014 و کوپا آمریکا 2015 خاطره خوشی ندارد. شیلیایی ها موفق به خنثی سازی مسی در بازی فینال شدند و حالا قصد دارند که آن حماسه را تکرار کنند. چارلز آرانگیز در آن بازی به کمک خط دفاعی شیلی رفت و مسی را در زمین «ایزوله» کرد. پس از او، تقریباً می توان گفت که هیچ بازیکنی به این مهم دست نیافت. آیا امشب نیز همان اتفاق تکرار می شود؟ استراتژی شیلی برای از کار انداختن قلب تپنده آرژانتین چیست؟ البته مسی از ورزشگاه محل برگزاری فینال یعنی ورزشگاه «مت لایف» خاطره ای شیرین دارد. آخرین باری که او در این ورزشگاه به میدان رفت، به پیروزی 4-3 آرژانتین مقابل برزیل در یک بازی دوستانه و هت تریک مسی ختم شد.
نکته سوم- یک گل زودهنگام، کلیدی برای باز کردن قفل بازی
پس از قهرمانی شیلی در فینال سال قبل و شکست دردناک برای آرژانتینی ها، این دو تیم دو بار دیگر با هم رو به رو شدند که هر 2 بازی با برتری 2-1 آلبی سلسته خاتمه یافت. یک بار در مسابقات مقدماتی جام جهانی 2018 و یک بار هم در مرحله گروهی همین رقابت ها. در بازی اخیر آرژانتین-شیلی، از آنجایی که مسی مصدوم بود، اساس قدرت آرژانتینی ها در ساق پای انخل دی ماریا گذاشته شد و او مرد میدان دار گردید. دی ماریا با تکنیک ناب خود توانست کفه ترازو را در میانه زمین به سود آرژانتین سنگین نماید. اکنون در بازی فینال اوضاع کاملاً معکوس است. دی ماریا مصدوم شده و حضور ندارد اما مسی، تمام و کمال برای آرژانتین خواهد جنگید.
در دو بازی اخیر تیم های آرژانتین و شیلی، دو اتفاق متفاوت رقم خورده هر چند که نتیجه نهایی هر دو بازی یکسان بوده است. در آن بازی که در چارچوب مقدماتی جام جهانی 2018 برگزار شد، هر 3 گل در 25 دقیقه نخست بازی به ثمر رسید اما در رویارویی اخیر این دو تیم در مرحله گروهی کوپا آمریکا، هر 3 گل در نیمه دوم زده شدند و جالب اینکه دو گل آرژانتین باز هم در دقایق نخستین نیمه دوم به ثمر رسید. می توان نتیجه گرفت که دقایق نخستین هر نیمه به ویژه دقایق نخستین نیمه اول بسیار حساس است و شاید هر تیمی در این دقایق به گل برسد، قادر به کنترل جریان بازی تا آخر بوده و تیم حریف را زمین گیر کند.
نکته چهارم- جنگ میانه میدان
با اینکه همه از مسی صحبت می کنند اما باید بدانیم که قدرت اصلی آرژانتین از میانه زمین و همان جایی می آید که خاویر ماسکرانو حضور دارد. اگر مسی را قلب تیم آرژانتین بدانیم، بدون شک ماسکرانو مغز آن خواهد بود. نقش کلیدی ماسکرانو در اوج پختگی و آمادگی در پست هافبک میانی و عقب انکار ناپذیر است. از طرف دیگر، شیلی هم آرتورو ویدال را در میانه زمین در اختیار دارد که شاید به اندازه ماسکرانو بازی خوان نباشد، اما کسی در مورد تکنیکی تر و فانتزی تر بودن ویدال شک ندارد.
این دو بازیکن قادر هستند تا کلاف سردرگرم یا همان گره کور مسابقه را باز کنند و نیروی محرک تیم خود باشند. هر تیمی که برنده میانه زمین باشد، برنده فینال هم خواهد شد. لازم به ذکر است که به احتمال زیاد، مارسلو دیاز هم به خط هافبک شیلی بر می گردد تا قدرت وسط زمین به سود «لا روخا» افزایش یابد هر چند که خبر مصدومیت الکسیس سانچز و احتمال از دست دادن بازی فینال، خبری هولناک برای شیلی خواهد بود.
نکته پنجم- رویکرد پیتزی
خوآن آنتونیو پیتزی سرمربی تیم ملی شیلی متولد آرژانتین است و فوتبال کشورش را مثل کف دست می شناسد. او نشان داده که یک مربی انعطاف پذیر است و در هر بازی، از سیستم های متفاوت برای رسیدن به هدف سود می جوید. در برد 2-0 شیلی مقابل کلمبیا در مرحله نیمه نهایی، همگان دیدند که پیتزی از یک رویکرد متفاوت استفاده کرد در حالی که بسیاری از کارشناسان پس از پیروزی تاریخی 7-0 مقابل مکزیک، انتظار داشتند که باز هم شیلی با همان ایده به مصاف کلمبیا برود.
شیلی در بازی مقابل مکزیک با حربه سرعت بالا و رویکرد تهاجمی و کوبنده توانست به هدف خود برسد اما آنها در مقابل کلمبیا نشان دادند که می توان با دفاع از عمق هم پیروز شد. در واقع رویکردی که پیتزی در بازی قبل انتخاب کرد، 180 درجه با آن چه انتظار داشتیم، متفاوت بود. «لا روخا» طوری بازی می کرد که کلمبیا حمله بکند و فشار بیاورد تا منتظر فرصتی مناسب برای اجرای ضد حملات مرگبار باشد. این تاکتیک هم توسط تیم شیلی به خوبی پیاده شد آن هم مقابل کلمبیا که یکی از تیم های درجه یک این جام بود و در نهایت هم که به مقام سوم رسید. حال باید منتظر ماند و دید که پیتزی برای جدال با آرژانتین از چه رویکردی استفاده خواهد کرد. شاید یک سورپرایز دیگر از سوی «لا روخا» در پیش باشد و شاید هم بر عکس، این بار «آلبی سلسته» تیر خلاص را بر پیکره حریف جسور شلیک خواهد کرد.
نکته ششم- کوپا آمریکا مهم تر از المپیک؟
شاید برای آن عده که کمتر اخبار فوتبال را دنبال می کنند، کمی عجیب باشد که بدانند پس از قهرمانی آرژانتین در کوپا آمریکا 1993 و ایجاد وقفه 23 در کسب جام، تیم های رده سنی جوانان و امید آرژانتین موفق به فتح 7 عنوان قهرمانی در جام جهانی و المپیک شدند. تیم ملی جوانان آرژانتین در این بازه زمانی، 5 بار قهرمان جام جهانی جوانان شد و تیم المپیک (امید) آرژانتین نیز به 2 مدال طلای المپیک رسید. با اینکه 7 عنوان قهرمانی معتبر نصیب فوتبال آرژانتین شده، اما بسیاری از مردم حاضرند همه آنها را یک جا بدهند تا تیم بزرگسالان آرژانتین در کوپا آمریکا به قهرمانی برسد.
البته آرژانتین در این بازه زمانی، سه فینال کوپا آمریکا و یک فینال جام جهانی را باخته است. فراموش نکنیم که بهترین و پر ستاره ترین آرژانتین در کوپا آمریکا 2011 به دست اروگوئه ناکام شد و همین تیم جوانان یا زیر 20 ساله های آرژانتین هم از سال 2005 به بعد به عنوان قهرمانی جام جهانی نرسید، پس باید با این قهرمانی، به همه این خاطرات تلخ مردم آرژانتین خاتمه داد. مسی می گوید که این آخرین شانس او برای قهرمانی با تیم ملی نیست اما باید به آن چنگ انداخت حتی اگر برخی درباره اعتبار این جام تشکیک کنند. الخاندرو دومینگز رئیس کونمبول هم به تازگی گفته که حتی در صورت قهرمانی آرژانتین در این جام موقتی، باز هم شیلی را قهرمان کوپا آمریکا تا سال 2019 و همچنین نماینده قاره در جام کنفدراسیون ها می دانیم.
نکته هفتم- کوبنده ترین آرژانتین تاریخ پس از سال 1957
آرژانتین در این تورنمنت برای اولین بار در 4 بازی متوالی، کمتر از 3 گل به حریفان نزد. آخرین باری که چنین اتفاقی برای «آلبی سلسته» افتاد، در رقابت های کمپیوناتو سودآمریکانا (نام قدیمی کوپا آمریکا) سال 1957 در کشور پرو بود که ستاره هایی همچون عمر سیووری، اومبرتو ماسکیو، عمر اورستس و آنتونیو آنخلیو در این تیم حضور داشتند. آرژانتین تا اینجا موفق به زدن 18 گل در این جام شده ولی شیلی فقط دو گل زده کمتر از حریف دارد. شیلی پیش از شروع این جام، در 6 بازی قبل فقط یک بار پیروز شده بود اما آخرین باخت آرژانتین به اکتبر 2015 مقابل اکوادور باز می گردد. چهرمین فینال لیونل مسی با تیم ملی آرژانتین به کجا خواهد رسید؟
نکته هشتم- شباهت های بین فینال آرژانتین و شیلی با فینال 2015 و بحران مصدومیت
سال قبل، سامپائولی مربی آرژانتینی شیلی با فرستادن گری مدل به جناح چپ، موفق به از کار انداختن مسی شد. این که پیتزی از چه راهی برای نیل به این مقصود استفاده می کند، بر ما پوشیده است. یکی از شباهت های این بازی به فینال سال گذشته کوپا آمریکا، مشکل مصدومیت آرژانتینی ها به ویژه بازیکنان جناح چپ می باشد. دی ماریا باز هم در آستانه یک فینال مهم مصدوم گردید و علاوه بر او، ازکوئیل لاوتزی و آگوستو فرناندز هم در کمال بدشانسی به این لیست اضافه شدند. نیکو گایتان و مارکوس روخو مدافع چپ آرژانتین نیز مصدوم هستند. احتمال می رود که در این شرایط، اریک لاملا به سمت چپ برود تا لوکاس بیلیا جای وی را در میانه زمین پر کند.
شیلی هم علاوه بر مدافع چپ خود یعنی اوگنیو منا و هافبک وسط یعنی پابلو هرناندز، یک مصدوم دیگر دارد که البته شاید به این بازی برسد و او کسی نیست جز مارسلو دیاز. این روزها بر خلاف گذشته، دیگر کسی از پیتزی سرمربی شیلی به علت میدان دادن به ادسون پوچ و خوزه فوئنسالیدا انتقاد نمی کند و همگان این دو بازیکن را پدیده شیلی در کوپا آمریکا 2016 می دانند که شاید، برگ برنده پیتزی در بازی فینال هم باشند. باید دید که آیا آرژانتینی ها بر بزرگ ترین رقیب خود یعنی فشار روحی و روانی از سوی خودی ها غلبه می کنند و از فینال سر بلند بیرون می آیند یا خیر؟
