طرفداری | این فصل، اتفاقات عجیب و شگفتانگیزی در بارسلونا رخ میدهد. بازیهای بارسا نسبت به هر تیم دیگری در پنج لیگ برتر اروپا، گلهای بیشتری داشته است.
آنها همچنین بیشترین آفساید را در بین همه تیمها گرفتهاند. خط دفاعی بسیار بالای آنها به بازیها، ظاهری عجیب بخشیده و اتفاقاتی حتی عجیبتر رخ میدهد: هفته گذشته، وویچک شزنی، دروازهبان تیم، با زانویش به مدافع خودش برخورد کرد؛ در همان بازی، رافینیا، کاپیتان بارسلونا، به صورت اتفاقی با سر از بیرون محوطه جریمه گلزنی کرد.
گل جالب رافینیا به بنفیکا
همه این اتفاقات ممکن است خندهدار به نظر برسند، اما نتیجهبخش بودهاند و بارسا را در جایگاه خوبی قرار دادهاند. میتوان گفت بارسلونا امسال شبیه تاتنهام با نتیجهگیری بهتر است. آنها در لیگ قهرمانان اروپا پس از لیورپول در رتبه دوم قرار دارند و به همراه این تیم تنها تیمهایی هستند که قبل از فینال بزرگ چهارشنبه شب به مرحله یکهشتم نهایی صعود کردهاند. در لالیگا نیز بارسا در رده سوم است و با وجود افت اخیر، همچنان شانس قهرمانی دارد.
روبرت لواندوفسکی 36 ساله همچنان درخشش خود را حفظ کرده و صدرنشین جدول گلزنان لالیگا و لیگ قهرمانان است. رافینیا به یکی از بهترین بازیکنان جهان تبدیل شده است. پاسهای دقیق پدری از هر نموداری فراتر رفته و لامین یامال نیز به سرعت به سمت اوج فوتبال پیش میرود.
هانسی فلیک، سرمربی بارسلونا، تیمی بسیار سرگرمکننده اما مستعد اشتباه ساخته است. شاید جذابترین ویژگی این بارسلونا، این باشد که هیچ تیم بزرگ دیگری در اروپا به این شکل بازی نمیکند. دروازهبان تقریباً نصف زمین را پوشش میدهد، خط دفاعی در میانه زمین مستقر میشود و هافبکها و مهاجمان با فشاری شدید، حریف را تحت فشار قرار میدهند تا آنها را به اشتباه وادار کنند.
آنها به طور متوسط 67 درصد مالکیت توپ دارند و میانگین درصد پاسهای صحیح حریفان آنها، پایینترین آمار در بین پنج لیگ برتر اروپا است. در قلب برنامه فلیک، تعهدی شدید به تله آفساید وجود دارد که تا حد جنون میرسد.
بیشترین تعداد آفساید گرفته شده توسط هر دفاع در لیگ برتر متعلق به برایتون با 65 آفساید و در بوندسلیگا متعلق به اشتوتگارت با 54 آفساید است. خط دفاعی بارسلونا در این فصل 115 آفساید در لالیگا ثبت کرده است. خط دفاعی تیم فلیک یک خط دفاعی منسجم است که فواصل 50 متری را پشت سر خود باز میگذارد. فلیک اصرار دارد که هرچند این برای تیم به نظر خطرناک میرسد، اما واقعا خطرناک نیست.
این مربی 59 ساله همیشه سبک بازی هجومی را اتخاذ کرده است و این سبک در بایرن مونیخ موفقیتهای بزرگی برای او به همراه داشت، اما این رویکرد، در بارسلونا آزمایشیتر از همیشه است.
زمانی که این روش جواب میدهد، مانند پیروزی الکلاسیکو مقابل رئال مادرید در ماه اکتبر که دفاع بارسلونا کیلیان امباپه را هشت بار در 30 دقیقه در موقعیت آفساید گرفتار کرد، میتواند مهاجمان را احمق جلوه دهد. روشهای فلیک نیازمند تعهد و فداکاری کامل به این تاکتیک است. احتمالا او در نیمه دوم بازی در برنابئو به بازیکنانش گفته که هر کسی که یک متر عقبنشینی کند، تعویض خواهد شد.
کیلیان امباپه در دام تله آفساید بارسلونا
این یکی از بزرگترین تحولات بازی در عصر VAR است؛ یک تاکتیک پرریسک که به لطف فناوری نیمهخودکار آفساید لالیگا ممکن شده است و کوچکترین خطاها را هم تشخیص میدهد. برخی از آفسایدهای رئال مادرید به چند سانتیمتر هم نمیرسید، اما این افسایدها شانسی نبودند؛ چند ثانیه قبل از اینکه امباپه فکر میکرد گل زده، تکرار صحنهها نشان داد که پائو کوبارسی، مدافع ۱۸ ساله بارسا، به طرز هوشمندانهای برای لحظهای کوتاه دویدنش را متوقف کرد؛ همین زمان کوتاه برای مهاجم کافی بود تا کمی جلوتر از خط آفساید قرار بگیرد.
فلیک شکایت کرده است که کمکداوران به ندرت برای موقعیتهای مشکوک پرچم خود را بالا میبرند و این باعث میشود مدافعان او انرژی زیادی را صرف تعقیب بازیکنان حریف کنند تا اینکه در نهایت پرچم بالا برود.
اما او یک چالش دیگر هم دارد؛ حریفان به طور فزایندهای راههای خلاقانهای برای نفوذ به خط دفاعی بالای بارسلونا پیدا میکنند. خط دفاعی بارسلونا در برابر دو نوع حمله خاص آسیبپذیر است. اولی همان چیزی است که تاکه کوبه، مهاجم رئال سوسیداد، آن را «دویدنهای ثانویه از خط میانی» نامید.
او پس از پیروزی سوسیداد مقابل بارسلونا در ماه نوامبر به ESPN گفت:
ما روی خط دفاعی بالای آنها کار کردیم. فکر نمیکنم آنها دویدنهای بازیکنان خط دوم، هافبکها و حتی هافبک دفاعی را در نظر بگیرند. فکر میکنم این موقعیتها برای آنها دشوار است زیرا آنها تنها مهاجم یا وینگرها را تحت نظر دارند.
دومین مورد، نفوذ بازیکنان کناری حریفان به پشت مدافعان کناری بارسلونا در ضدحملههاست. فلیک با ریسکپذیری بالا، تعداد زیادی از بازیکنانش را در حملات شرکت میدهد و بلافاصله پس از از دست دادن توپ، فضای خالی قابل توجهی در پشت ژول کونده (مدافع راست) و الکس بالده (مدافع چپ) ایجاد میشود که حریفان از آن بهره میبرند.
در شکست کلیدی ماه دسامبر مقابل رقیب اصلی، اتلتیکو مادرید، گل پیروزی بخش الکساندر سورلوت پس از آنکه ناهوئل مولینا (مدافع راست اتلتیکو) با سرعت در جناحین پیشروی کرد و یک پاس عرضی ارسال کرد، به ثمر رسید. اوساسونا و لاس پالماس نیز با گلهایی که از فضای خالی شده توسط مدافعان کناری بارسلونا به ثمر رسید، توانستند در لیگ مقابل بارسلونا به پیروزی برسند.
نتایج ضعیف اخیر با تنها یک پیروزی در هفت بازی لیگ، تاکتیکهای فلیک را زیر ذرهبین قرار داد. زمانی که بارسلونا موقعیتهایی را واگذار میکرد، اغلب بازیکنان حریف در یک موقعیت به صورت تک به تک با دروازهبان قرار میگیرند و میانگین خطرناک بودن هر شوت به سمت دروازه آنها (xG) در لالیگا بالاترین بود. اما این مربی ایده «فاش شدن» تاکتیکهای بارسلونا را رد کرد و اظهار داشت که خستگی هافبکها مانع از پرسینگ موثر آنها شده است. پیروزی قاطع 7-1 مقابل والنسیا در آخر هفته، تا حدی این نگرانیها را برطرف کرده است.
این فصل به این شکل پیش رفته است: تیمها یا سد پرسینگ سنگین بارسلونا را میشکنند یا به کلی خرد میشوند. قضاوت نهایی در مورد آزمایش تاکتیکی فلیک به تعداد جامهای او بستگی خواهد داشت.
اگر بارسلونای هانسی فلیک با این تاکتیک بتواند قهرمان لیگ قهرمانان اروپا شود قطعا باعث خواهد شد تا سایر تیمها نیز از روی دست او کپی کنند. این چیزی است که غیرقابل انکار است، بارسلونا در حال حاضر جذابترین تیم اروپا است و سبکی از فوتبال هجومی و سرعتی را ارائه میدهد که کاملاً خلاف رویههای معمول است.
فوتبال مدرن به طور فزایندهای متهم میشود که به یک فرمول تاکتیکی یکنواخت تبدیل شده است؛ یک دستور پخت بیمزه که توسط پپ گواردیولا در آزمایشگاه ابداع شده و هر مربی جوان جاهطلب به آن پایبند است. اما در باشگاهی که گواردیولا نام خود را در آن ساخت، ممکن است یک مربی باتجربه در حال تغییر چهره فوتبال باشد.
نکته تکمیلی: کامیکازه که در تیتر آورده شده است، اصطلاحی ژاپنی است که در جنگ جهانی دوم برای توصیف حملات انتحاری خلبانان ژاپنی به کشتیهای جنگی متفقین استفاده میشد. این خلبانان به طور عمدی هواپیماهای خود را که با مواد منفجره پر شده بود، به کشتیهای دشمن میکوبیدند تا به آنها آسیب جدی وارد کنند. در اینجا به معنی این است که سبک بازی بارسلونا بسیار خطرناک است.
به قلم لارنس اوستلر برای The Independent