اختصاصی طرفداری | بازیهای اکشن ماجراجویانه (Action-adventure) چه ویژگی دارند؟
برای پاسخ به این پرسش ابتدا به تعریف دو ژانر اکشن و ژانر ماجراجویانه میپردازیم. معمولا بازیهای اکشن به بازیکنانی نیاز دارند تا با سرعت و دقت عمل و با استفاده از مهارتهای خود بر دشمنان غلبه کنند. این بازیها بیشتر بر روی تعاملات سریع و هیجانانگیز تمرکز دارند. در بازیهای ماجراجویی کلاسیک نیز، بازیکن معمولاً با چالشهای مختلفی روبهرو میشود که نیازمند تفکر و حل مسئله برای پیشبرد داستان هستند.
بازیهای اکشن-ماجراجویی با ترکیب این دو سبک، تجربههای منحصر به فردی را برای بازیکن فراهم میکنند. در این بازیها، بازیکن هم باید از مهارتهای حل مسئله خود استفاده کند تا معماها را حل کند و هم باید با استفاده از مهارتهای اکشن خود با دشمنان مبارزه کند. این ترکیب باعث میشود که بازیهای اکشن-ماجراجویی هم چالش برانگیز و هم سرگرمکننده باشند. در واقع، بازیهای اکشن-ماجراجویی به بازیکن اجازه میدهند تا هم نقش یک کاوشگر ماهر و هم نقش یک قهرمان شجاع را ایفا کنند.
تعریف کلی ژانر اکشن-ماجراجویی
همانطور که گفتیم بازی اکشن-ماجراجویی، ژانری است که ترکیبی هیجانانگیز از عناصر دو سبک محبوب بازیسازی، یعنی اکشن و ماجراجویی را ارائه میدهد. در این بازیها، شما نه تنها باید با دشمنان مبارزه کنید و چالشهای فیزیکی را پشت سر بگذارید (نشان دهنده عناصر اکشن)، بلکه باید معماها را حل کنید، داستان را دنبال کنید و دنیای بازی را کاوش کنید (نشان دهنده عناصر ماجراجویی). به عبارت سادهتر، این بازیها ترکیبی از هیجان و تفکر هستند. شما باید هم مهارتهای حرکتی خود را به کار بگیرید و هم از هوش و منطق خود برای پیشروی در بازی استفاده کنید. بازیهای اکشن-ماجراجویی اغلب دارای داستانهای جذاب، شخصیتهای بهیادماندنی و محیطهای متنوع هستند.
رابطه ژانر اکشن-ماجراجویی با سایر ژانرها
مرز بین ژانرهای مختلف بازیسازی همیشه واضح نیست و بازیهای اکشن-ماجراجویی نیز از این قاعده مستثنی نیستند. گاهی اوقات تشخیص اینکه یک بازی دقیقاً به کدام ژانر تعلق دارد، دشوار است. برای مثال، برخی از بازیهای اکشن با وجود داشتن پازلهای ساده، همچنان به عنوان بازی اکشن طبقهبندی میشوند.
برخی از گیمرها معتقدند که بازیهای اکشن و ماجراجویی دو ژانر کاملاً مجزا هستند و بازی اکشن-ماجراجویی صرفاً ترکیبی از این دو است؛ اما بسیاری دیگر بر این باورند که بازیهای اکشن-ماجراجویی ژانری مستقل با ویژگیهای خاص خود هستند.
تاریخچه ژانر اکشن-ماجراجویی
سالهای 1979 تا 1988: تولد ژانر
به گفته بسیاری از کارشناسان، بازی سوپرمن (1979) ساخته شده برای کنسول آتاری را میتوان به عنوان اولین بازی اکشن-ماجراجویی شناخت که به طور نوآورانهای از چندین صفحه نمایش برای گسترش محیط بازی استفاده میکرد. گیمپلی این بازی شامل اکتشاف محیطهای دو بعدی، جمعآوری آیتمها با قابلیتهای خاص و مبارزات سریع با دشمنانی مانند اژدها بود که این بازی را به یک تجربه هیجانانگیزی تبدیل میکرد.
بازی قلعه ولفنشتاین (1981) از استودیو Muse Software نیز یکی دیگر از عناوین مهم در این دوره بود که با ترکیب عناصر اکتشاف، مبارزه، مخفیکاری و حل معما، یک فرمول موفق را ارائه داد. این بازی از بازیهای آرکید و فیلمهای جنگی الهام گرفته بود و به عنوان یکی از پیشگامان ژانر اول شخص شناخته میشود. در کل بازیهای اولیه اکشن-ماجراجویی در واقع نسخههای فانتزی بازیهای آرکید بودند.
بازی Tutankham (1982) از کونامی، یکی دیگر از بازیهای مهم این دوره بود که با ترکیب عناصر ماجراجویی، تیراندازی و حل پازل، یک تجربه بازی متنوع و جذاب را ارائه میداد. این بازی به عنوان یکی از اولین بازیهایی شناخته میشود که به خوبی عناصر مختلف را با هم ترکیب کرده است.
اگرچه افسانه زلدا (1986) شباهتهایی با بازیهای قبلی داشت، اما به عنوان یک نقطه عطف در ژانر اکشن-ماجراجویی شناخته میشود. این بازی با ترکیب عناصری مانند اکتشاف در یک محیط جهان باز، حل معما، مبارزه و سطحسازی، یک فرمول موفق و ماندگار را ارائه داد که تا به امروز الهامبخش بسیاری از بازیها بوده است. سری "زلدا" به عنوان یکی از موفقترین و محبوبترین فرانچایزهای این ژانر شناخته میشود.
بازیهای دیگری مانند کسلوانیا (1986) و Wizards & Warrior (1987) نیز با استفاده از فرمت اسکرول جانبی و گرافیک دوبعدی تجربیات جذابی را ارائه میدادند.
از سال 1989 تا به امروز
تکامل و تنوع بازی شاهزاده پارسی (1989) با گرافیک سینمایی و گیمپلی روان، یک نقطه عطف دیگر در ژانر اکشن-ماجراجویی بود. با ظهور گرافیک سه بعدی، بازیهای اکشن-ماجراجویی وارد یک دوره جدید شدند. بازیهای Alone in the Dark (1992)، Resident Evil (1996) و Tomb Raider (1996) با استفاده از گرافیکهای سه بعدی، تجربیات ترسناک و هیجانانگیزی را ارائه دادند.
به ویژه بازی Resident Evil با معرفی ژانر ترسناکِ بقامحور، تأثیر زیادی بر صنعت بازی گذاشت. در سالهای اخیر، بازیهای اکشن-ماجراجویی به یکی از محبوبترین ژانرهای بازی تبدیل شدهاند. عناوین معروفی مانند Uncharted، The Legend of Zelda: Breath of the Wild و Ark: Survival Evolved نمونههایی از این بازیها هستند که با تنوع گیمپلی، داستانهای جذاب و گرافیکهای خیرهکننده، تجربیات بازی بینظیری را ارائه میدهند.
زیرژانرهای بازیهای اکشن-ماجراجویی
بازیهای اکشن-ماجراجویی تنوع بسیار زیادی دارند و همین موضوع طبقهبندی دقیق آنها را کمی دشوار میکند. با این حال، میتوانیم برخی از زیرژانرهای برجسته در این دسته را شناسایی کنیم.
کلونهای زلدا: بسیاری از بازیهایی که الهامبخش آنها بازی کلاسیک افسانه زلدا بوده، به عنوان کلونهای زلدا یا بازیهای شبیه زلدا شناخته میشوند در دسته بازیهای اکشن-ماجراجویی قرار میگیرند.
کلونهای GTA: این زیرژانر شامل بازیهایی میشود که از دید سوم شخص و در یک محیط جهانباز اتفاق میافتند. این بازیها معمولاً شباهت زیادی چه از نظر گیمپلی و چه از نظر طراحی کلی به سری بازیهای Grand Theft Auto دارند. در این بازیها، بازیکنان آزادانه میتوانند در دنیای بازی پرسه بزنند، انواع وسایل نقلیه را برانند و از سلاحهای مختلف استفاده کنند.
مترویدوانیا (Metroidvania): این نام ترکیبی از دو بازی معروف، Metroid و Castlevania است. این بازیها معمولاً دوبعدی هستند و بر روی کاوش، حل معما و پلتفرمینگ تمرکز دارند. در این بازیها، بازیکن با کسب تواناییهای جدید، به بخشهای جدیدی از جهان بازی دسترسی پیدا میکند.
ترسناک بقامحور (Survival Horror): این زیرژانر بر روی ایجاد حس ترس و وحشت در بازیکن تمرکز دارد. در بازیهای ترسناک بقامحور، بازیکنان باید با کمبود منابع، موجودات ترسناک و محیطهای خطرناک مقابله کنند. مدیریت منابع، پیدا کردن آیتمهای مفید و حفظ سلامت از جمله مهمترین اِلمانهای این زیرژانر هستند.
اصطلاحات کلیدی که در ژانر اکشن-ماجراجویی استفاده میشود:
- پازل (Puzzle): معماهایی که برای حل آنها نیاز به تفکر و منطق دارید.
- خط داستانی (Storyline): داستانی که بازی را پیش میبرد و شما را درگیر خود میکند.
- شخصیتها (Characters): شخصیتهای مختلفی که در بازی با آنها تعامل میکنید.
- سیستم موجودی (Inventory system): سیستمی که به شما اجازه میدهد آیتمهای مختلف را جمعآوری و مدیریت کنید.
- جهان بازی (Game world): دنیایی که بازی در آن اتفاق میافتد و شما آزادانه میتوانید آن را کاوش کنید.
نمونههایی از بازیهای اکشن-ماجراجویی محبوب:
- The Legend of Zelda
- God of War
- Tomb Raider
- Uncharted
- Prince of Persia