حوض‌های کوچک آبی رنگ با ماهی‌های قرمز را یادتان هست؟ حوض‌هایی که به خاطر آن تند تند خانه مادر بزرگ می‌رفتید تا به هر بهانه‌ای سری به ماهی‌های رنگارنگ بزنید یا اصلا همان حوضچه‌هایی که در فیلم‌ها زیاد می بینید! آدم‌ها از قدیم عشق آب و ماهی بودند. برای همین هم خانه‌ای بدون حوض و ماهی کم پیدا می‌شد. حالا که سبک زندگی فرق کرده و حیاطش کم پیدا می‌شود چه برسد به حوض و ماهی‌اش، اما عشق و علاقه به دنیای ماهی‌ها همچنان وجود دارد برای همین پای آکواریوم‌ها به خانه‌های کوچک ما باز شده است. شما هم این بار می‌توانید یک قسمت از اقیانوس و دریا را به خانه‌تان بیاورید. اقیانوسی آرام...
● آکواریوم
آکواریوم‌ها کوچک و بزرگ دارد. از آکواریوم‌های خانگی بگیرید تا آکواریوم‌های عمومی! کوچک‌ترین و مناسب‌ترین اندازه برای یک آکواریوم خانگی ۲۰*۴۰*۴۰ است. آکواریوم‌ها با توجه به اندازه و کابینت‌هایشان قیمت گذاری می‌شوند.به تازگی آکواریوم‌های چینی هم به بازار آمده است که طراحی منحصر به فردی دارد و پمپ و ابزار تصفیه و تنظیم درجه حرارت آب را به صورت پکیج در خود دارد.
● ماهی
ماهی‌های زینتی مثل ماهی‌های قرمز شب عید ما نیستند! انواع و اقسام دارند. یک خاندان طول و درازند که بعضی‌هایشان حتی روی دیدن هم را ندارند! نوع ماهی هم در اندازه و قیمت آکواریوم تاثیر زیادی دارد.
این ماهی‌ها از نظر محیط زندگی‌شان به دو دسته «آب شور» و «آب شیرین» تقسیم می‌شوند. از نظر رفتاری هم به «مسالمت‌جو» و «تهاجمی» و از لحاظ تغذیه هم به دو دسته «گیاه‌خوار» و «گوشت خوار». حالا هر کدام از این‌ها با ضد خودشان کنار نمی‌آیند و حتی شاید مثلا ماهی‌های گوشت‌خوار و تهاجمی، ماهی‌های گیاه‌خوار و مسالمت‌جو را، غذایشان ببینند. همین طور ماهی‌ها از نظر دما هم باید تقریبا یکسان باشند. توصیه دیگر هم این است که ماهی‌های خیلی بزرگ را در کنار ماهی‌های خیلی کوچک نگذارید.
دو نوع دیگر هم می‌شود به این‌ها افزود: ماهی‌های تولید داخل و ماهی‌های وارداتی.
اولین چیزی هم که در خرید آکواریوم می‌شنوید، این است که ماهی‌های آب شور می‌خواهید یا ماهی‌های آب شیرین. چون شرایط نگهداری این دو نوع ماهی کلا متفاوت است.
● ماهی‌های آب شیرین؛
انواع زیادی دارند. نگهداری این ماهی‌ها ساده‌تر و آسان‌تر است و آدم‌های تازه کار و معمولی هم از پس آن بر می‌آیند. خرجش هم کمتر است. چون این نوع ماهی‌ها در همه جا پیدا می‌شود. این ماهی‌ها معمولا رنگی هستند اما پوست‌شان به روشنی ماهی‌های آب شور نیست. معمولا هزینه ماهی‌های عمومی و ارزان آب شیرین مثل گوپی و مولی از ۱۰۰۰ تومان شروع می‌شود.
● ماهی‌های آب شور؛
این ماهی‌ها خیلی زیبا، رنگارنگ و پر تحرک هستند اما نگهداری این ماهی‌های زینتی دریایی پرزحمت است. پیشنهاد ما هم این است اول کاری سراغ این نوع از ماهی‌ها نروید! بالاخره آب شور به تجهیزات تخصصی‌تر و در نتیجه گران‌تری نیاز دارد. ماهی‌هایش هم به تبع گران‌تر است. همه این‌ها هم به کنار؛ هزینه ساخت آب مورد نیاز، بسته به کیفیت نمک مصرفی را هم در نظر بگیرید. این ماهی‌ها به درد آکواریومیست‌های حرفه‌ای می‌خورد. ارزان‌ترین این ماهی‌ها هم، از حدود ۲۰ تا ۳۰ هزار تومان شروع می‌شود تا...
علاو بر همه این‌ها، نایابی و بزرگی انواع ماهی‌ها تاثیر زیادی در قیمت آن‌ها می‌گذارد.
● تجهیزات
خود ماهی‌ها، قیمت چندانی ندارند؛ لوازم نگهداری از آن‌ها به مراتب گران است. این‌جا اطلاعات مختصری از تجهیزات لازم آورده‌ایم
بخاری؛ هم در زمستان و هم در تابستان بخاری لازم است. زیرا علاوه بر نقش گرمایشی باعث تعادل گرمایی و ثابت ماندن دمای آب می‌شود. بخاری‌ها دو نوع اتوماتیک و غیر اتوماتیک دارند که اتوماتیکش بهتر است و گران‌تر است.
پمپ هوا؛ از اصلی‌ترین لوازم آکواریوم است که برای تامین اکسیژن مورد نیاز ماهیان زینتی و تهویه مداوم آکواریوم، استفاده می‌شود.
شن؛ بهتر است مقداری شن هم کف آکواریوم بریزید. این کار باعث می‌شود علاوه بر زیبایی، فضولات و مواد اضافی در بین لایه‌های شن پودر شود و حتی در اثر تجزیه به باکتری مثبت تبدیل شوند! شن‌ها هم انواع مختلفی دارد.
دماسنج؛ بهتر است دماسنج نواری بیرون شیشه آکواریم نصب شود تا همیشه از دمای آب اطلاع داشته باشیم.
فیلتر زیرشنی؛ صفحه‌ای پلاستیکی است که توسط شیلنگ به پمپ هوا متصل می‌شود و در کف آکواریوم قرار می‌گیرد. این فیلتر توسط پمپ هوا می‌تواند مواد زائد را زیر خود بکشاند. این چرخه سبب می‌شود آب، صاف و شفاف شود.
از دیگر تجهیزات یک آکواریوم می‌توان به سنگ هوا، فیلتر، شیلنگ و دماسنج هم اشاره کرد.
تزئینات؛ تزئینات مقوله جدایی است. می‌توان با دستگاه‌های حباب ساز، گیاهان آبزی، نورپردازی، چرخ‌های چوبی، کوزه و... محیط زیبایی ساخت. شما می‌توانید با گیاهان آبزی حتی یک باغ برای ماهی‌ها درست کنید! این طوری شما، هم منظره باغ دارید و هم دریا. اصلا یکی از مهم‌ترین عوامل تامین اکسیژن آب آکواریوم، گیاهان آبزی هستند. غیر از آن محل مخفیانه مناسبی برای ماهی‌ها می‌تواند باشد. نور پردازی داخل آکواریوم هم، دنیای دیگری است که با این کار شما به آکواریوم خود، حسابی نما می‌دهید. باید این را هم در نظر بگیرید که حتی بعضی گیاهان به نور خاصی نیاز دارند که با لامپ‌های خاصی تامین می‌شود.
جالب است بدانید. ماهی‌ها در آب اقیانوس‌ها و دریاها هیچ کدام از تجهیزات بالا را نمی‌خواهند! خودِ خالق این اقیانوس و دریا همه این‌ها را کنار هم گذاشته است. حالا وقتی که این ماهی‌ها، از محل زندگی‌شان جدا می‌شوند چه اتفاق‌ها که نمی‌افتد!
راه‌های نگهداری/ ماهی‌ها را دست کم نگیرید! برای خودشان اصولی دارند
دمای آب باید متناسب با نوع ماهی‌ها باشد. برای همین می‌گوییم ماهی‌ها باید با هم سازگار باشد. دمای آب کم شود، تحرک ماهی‌ها کم می‌شود و از اشتها می‌افتند. دما زیاد شود، تنفس ماهی‌ها شدید می‌شود و حالت خفگی پیدا می‌کنند.
روزی دو وعده باید غذا نوش جان ماهی‌هایتان کنید. ضمن این که هر ذره از مواد غذایی زائد در داخل آکواریوم ممکن است سبب رشد و نمو عوامل ناخواسته و در نتیجه آلوده شدن آب شود.
هر چه تعداد ماهی‌ها در آکواریوم زیادتر باشد، به همان نسبت تولید اکسیژن هم باید بیشتر باشد. تعداد ماهی‌ها با اندازه آکواریوم باید رابطه معقولی داشته باشد!
آکواریوم باید در جایی باشد که روزانه به اندازه کافی نور خورشید به طورغیرمستقیم به آن بتابد. اما در صورت استفاده از نور مصنوعی، می‌توانید آکواریوم را هر جا قرار دهید. نور طبیعی گرچه بهتر است اما ممکن است مشکلاتی را برای افراد مبتدی ایجاد کند.
توصیه می‌شود هر هفته ۲۰ درصد از آب آکواریوم یا هفته‌ای ۲ بار و به میزان ۱۰ درصد از آب آکواریوم جایگزین شود نه این که کلا آب آکواریوم را عوض کنید!
اول چیزی که در نگهداری آکواریوم موثر است، نوع تجهیزاتی است که می‌خرید. بعد هم دما، غذا و آب تاثیر گذار است.
● سرجمع‌اش چه قدر می‌شود؟!
حتما بعد ازهمه این‌ها، بعضی‌ها با یک حساب سرانگشتی به این نتیجه رسیده‌اند که از خیرش بگذرند وبه همان تُنگ و ماهی قرمز شب عید بسنده کنند، بهتر است. اما آکواریوم‌داری آن قدرها هم سخت نیست. این فهرست قیمت‌ها سرجمع آن قدرها زیاد نمی‌شود. البته بستگی به انتخاب خودتان دارد. آکواریوم منحصر به افراد ثرومند نیست! بهتر است بدانید که شما می‌توانید با ۵۰ هزار تومان هم یک آکواریوم متوسط و خوب و زیبا داشته باشید. از آن طرف هم بد نیست بدانید که می‌شود برای یک آکواریوم ۱۵ میلیون خرج کرد!
آکواریوم ۱۰ تومان به بالا (میزان قیمت بسته به ضخامت شیشه و نوع چسب و حجمی که آب می‌گیرد متفاوت خواهد بود.)
● وسایل مورد استفاده در آکواریوم آب شیرین
تجهیزات قیمت (تومان)
پمپ هوا ۴۰۰۰۰-۹۰۰۰
بخاری ۴۰۰۰۰-۱۰۰۰
فیلتر کف ۱۵۰۰۰-۱۵۰۰
سنگ هوا ۱۰۰۰-۵۰۰
شیلنگ متری ۶۰۰-۴۰۰
پمپ تصفیه ۵۰۰۰۰-۱۶۰۰۰
پمپ تخلیه ۹۰۰۰۰-۲۵۰۰۰
ماسه ۷۰۰۰-۳۵۰
نویسنده: زهرا نخعی‌راد
