از دیرباز انسانها از حقایق و قوانین خشک این جهان فراری بودهاند و یکی از راهحلهای آنها خلق داستانهای فانتزی بود که امروزه از این داستانها به عنوان اساطیر یاد میشود. اساطیر شامل مجموعهای از موجودات (اژدها، پگاسوس و...)، انسانها (هرکول، زئوس و..)، مکانها (کوه اولمپ و...) و هر چیزی میشود که به نوعی نسبت به واقعیت متفاوت باشند. همانجور که گفتیم حیوانات نیز بخش از اساطیر میباشند که ممکن است به صورت ترکیبی از چند حیوان (پگاسوس ترکیبی از اسب و پرنده) و یا به صورت یونیک (سیمرغ) باشند همچنین ممکن است مختص یک کشور و تمدن خاص باشد (یتی یا پاگنده) و یا موجودی مشابه در چندین تمدن و کشور مختلف مشاهده شود (ابوالهول در ایران، یونان و مصر). در این مقاله به معرفی تعدادی از این حیوانات جالب میپردازیم.
اژدها / چین
اژدها جانوری است که بدنی خزنده مانند و بسیار تنومند است که در برخی افسانهها توانایی پرواز و یا پرتاب آتش از راه دهان را دارد. با شنیدن نام اژدها اولین کشوری که به یاد میآوریم قطعا فرهنگ و تمدن چین است؛ شاید دلیل آنهم تبلیغات گسترده چین است اگر سری به کشور چین بزنید امکان ندارد به مکانی گردشگری بروید و با تصویری از اژدها روبرو نشوید. دلیل اصلی این است که این حیوان در آیین و تمدن چین به شدت مقدس است و آن را نماد بارندگی و آب میدانند. البته این موجود در بسیاری از تمدنها وجود دارد همانند مبارزه رستم با اژدها در خان سوم شاهنامه و یا مبارزه هرکول با اژدها در تمدن یونان. در فرهنگ شرق همانند چین و ژاپن این موجود غالبا نیروی خوب و حیوانی مقدس است اما در تمدن غرب معمولا به عنوان نمادی از پلیدی است و قصد آسیب رساندن به انسان را دارد.
پگاسوس (اسب بالدار) / یونان
نحوه تولد این حیوان به یک داستان اسطوره شناسی یونان باستان اشاره دارد که توضیح آن کمی طولانی است اما همینقدر بدانید که این حیوان برای اولین بار در اسطوره شناسی خدایان یونان باستان ظاهر شده است. این موجود یک اسب است که دو بال در پهلوهای خود دارد و قابلیت پرواز کردن را دارد. در نوشتههای نویسنده بزرگ یونان باستان هسیود آمده است که پگاسوس برای زئوس صاعقه حمل میکرد. ویژگی دیگر این حیوان نامیرا بودن آن است.
یونی کورن (تکشاخ) / بریتانیا
تکشاخ حیوان اسطورهای در فرهنگ اروپای کهن و قرون وسطی است. البته این حیوان در تمدنهای ایران باستان، مصر نیز دیده شده است. این حیوان اسبی سفید که یک شاخ در سر خود دارد و در بعضی داستانها دارای بال نیز میباشد. ریشه اصلی تولد این موجود افسانهای مشخص نیست اما داستانهای بسیاری در اروپا مخصوصا بریتانیا در مورد این حیوان وجود دارد. این موجود اسب سفید بزرگ با یالهای بلند است که شاخی به شکل مارپیچ بر روی صورت خود دارد. طبق افسانهها این موجود در بدو تولد طلایی رنگ است سپس به رنگ نقرهای در میآید و بعد از بلوغ کامل سفید رنگ میشوند.
ابوالهول / مصر
عمده شهرت این موجود افسانهای مسجمه بسیار بزرگی است که در مصر قرار دارد. این موجود که سری شبیه انسان و پایین تنهای همانند حیوانات گربهسانان همچون ببر، شیر و حتی گربه در مناطق مختلف دیده شده است. هر چند بخاطر اینکه مجسمه آن در مصر قرار دارد اغلب به عنوان اساطیری از مصر یاد میشود؛ با این حال مجسمههای کوچکی در یونان، ایران باستان و حتی چین و هند دیده شده است. دلیل این نامگذاری هیبت بزرگ و عجیب آن است که ابوالهول یعنی پدر وحشت نام گرفت در یونان و زبان انگلیسی اسفنیکس نام دارد. از این موجود در فرهنگهای مختلف به عنوان نگهبان یاد شده همانند داستان معروف ادویپوس شاه است که ابوالهول به عنوان نگهبان بیرونی شهر برای هر رهگذر معمایی مطرح میکرد که اگر فرد معما را حل نمیکرد او را میکشت.
سیمرغ / ایران (یونان)
مهمترین ویژگی این موجود افسانهای تولد دوباره است به این صورت که در هنگامی که سنی زیادی از این موضوع گذشته و رو به پیری میگذارند به دورن آتش میرود و از خاکستر او ققنوس یا سیمرغ دوباره متولد میشود. در ادبیات و فرهنگ بسیاری از کشورها این موجود وجود دارد اگر به داستان هری پاتر دقت کرده باشید نماد خاندان دامبلدور یک ققنوس است و هر فرد درون این خاندان یک ققنوس مخصوص خود دارد که دقیقا همان ویژگی تولد دوباره پس از مرگ درون آتش را دارا است از ویژگیهای این موجود این است که قطره اشک او خاصیت شفا بخشی دارد.