تصویر: اعدام سه مقام ضد خارجی در پائوتینگ فو در جریان شورش باکسر، شرکت استریوسکوپی لندن
قیام باکسرها، یک قیام خونین در چین در آغاز قرن بیستم علیه بیگانگان، یک رویداد تاریخی نسبتا مبهم با پیامدهای گسترده است نام این قیام نامعمول است.
بوکسورها دقیقا چه کسانی بودند؟ آنها اعضای یک انجمن مخفی بودند که بیشتر از دهقانان شمال چین به نام I-ho-ch'uan (مشت های درستکار و هماهنگ) تشکیل شده بود و مطبوعات غربی آنها را "بوکسرها" می نامیدند. اعضای انجمن مخفی بوکس و آداب و رسوم کالیستنیکی را تمرین می کردند که فکر می کردند آنها را در برابر گلوله ها و حملات غیرقابل نفوذ مقاوم می کند و همین امر منجر به نام غیرعادی اما به یاد ماندنی از آنها شد.
زمینه
در پایان قرن نوزدهم، کشورهای غربی و ژاپن کنترل عمده ای بر سیاست های اقتصادی در چین داشتند و کنترل ارضی و تجاری قابل توجهی در شمال چین داشتند. دهقانان این منطقه از نظر اقتصادی در رنج بودند و این را به گردن بیگانگانی که در کشورشان حضور داشتند می انداختند. این خشم بود که باعث خشونت شد که به عنوان شورش بوکسور در تاریخ ثبت شد.
شورش بوکسور
از اواخر دهه 1890، بوکسرها شروع به حمله به مبلغان مسیحی، مسیحیان چینی و خارجی ها در شمال چین کردند. این حملات سرانجام در ژوئن 1900 به پایتخت پکن گسترش یافت، زمانی که بوکسرها ایستگاه های راه آهن و کلیساها را ویران کردند و منطقه ای را که دیپلمات های خارجی در آن زندگی می کردند را محاصره کردند. تخمین زده می شود که تعداد کشته شدگان شامل صدها خارجی و چندین هزار مسیحی چینی باشد.
دواگر تزو هزی، ملکه سلسله چینگ ، از بوکسرزها حمایت کرد و یک روز پس از اینکه بوکسرزها محاصره دیپلمات های خارجی را آغاز کردند، به همه کشورهای خارجی که روابط دیپلماتیک با چین داشتند اعلام جنگ کرد.
در همین حال، یک نیروی خارجی چند ملیتی در شمال چین آماده می شد. در آگوست 1900، پس از نزدیک به دو ماه از محاصره، هزاران سرباز متحد آمریکایی، بریتانیایی، روسی، ژاپنی، ایتالیایی، آلمانی، فرانسوی و اتریش-مجارستانی از شمال چین خارج شدند تا پکن را بگیرند و شورش را سرکوب کنند.
شورش باکسر به طور رسمی در سپتامبر 1901 با امضای پروتکل باکسر پایان یافت، که مجازات کسانی را که در این شورش نقش داشتند و چین را ملزم به پرداخت غرامت 330 میلیون دلاری به کشورهای آسیب دیده می‌کرد، پایان یافت.
سقوط سلسله چینگ
شورش باکسر باعث تضعیف سلسله چینگ شد که آخرین سلسله امپراتوری چین بود و از سال 1644 تا 1912 بر کشور حکومت کرد. این سلسله بود که قلمرو مدرن چین را تأسیس کرد. کاهش وضعیت سلسله چینگ پس از شورش باکسرها، در را به روی انقلاب جمهوری خواه در سال 1911 باز کرد که امپراتور را سرنگون کرد و چین را به جمهوری تبدیل کرد.
جمهوری چین ، از جمله سرزمین اصلی چین و تایوان، از سال 1912 تا 1949 وجود داشت. در سال 1949 به دست کمونیست های چینی افتاد و سرزمین اصلی چین رسما به جمهوری خلق چین و تایوان به عنوان مقر جمهوری چین تبدیل شد. اما هیچ معاهده صلحی هرگز امضا نشده است و تنش های قابل توجهی باقی مانده است.
