طرفداری | در پی تحقیقات این جانب جهت انتشار قسمت اول پاورقی بوندسلیگا، به مطلبی جالب نوشتهٌ جیمز مسترز، آتیکا شوبرت و مایکل شوارتز برای CNN برخوردم که به طور مفصل به مبارزه بروسیا دورتموند علیه راست گرایان افراطی و همچنین مبارزه این باشگاه با نژادپرستی، یهود ستیزی، اسلام ستیزی، همجنسگراهراسی و هرگونه تبعیض پرداخته بود. اکنون که زمان و مکان مجال داده، قصد دارم آن مقاله را که از انتشارش چیزی حدود چهار سال می‌گذرد بازخوانی کنم.
مبارزه با نفرت
دنیل لورچر هنوز هم با گذشت چندین سال سرودهایی را که در «دیوار زرد» تیم محبوبش می‌شنید را به یاد می‌آورد. او در ضلع جنوبی ایستاده بود. در میان در میان هیاهوی زرد و مشکی‌ها، ناگهان سرود شروع شد:
از گلزنکرخن تا آشویتس ریل قطار بکشید! [تا هواداران شالکه به اردوگاه کار اجباری فرستاده شوند]
گلزنکرخن شهر رقیب سرسخت دورتموند، شالکه است. حتی اکنون، پس از گذشت این همه سال، سرود هواداران دورتموند که درخواست ارسال هواداران شالکه به آشویتس را داشتند - جایی که یهودیان زیادی در آنجا توسط نازی‌ها به قتل رسیدند - در حافظه لورچر باقی مانده است. لورچر به یاد می‌آورد که سرودهای یهودستیزی و سرودهای نژادپرستانه با هدف بازیکنان سیاه‌پوست، در اواخر دهه 80 و 90 بسیار معمول بود. او معتقد است که در این لحظه، فوتبال با نفرتی که در آن نهفته شده بود شروع به بیدار شدن کرد. در باشگاه‌هایی همچون بروسیا دورتموند، این هواداران بودند که کنترل مبارزه با نژادپرستی را در دست گرفتند و با باشگاه برای از بین بردن عنصر راست افراطی که در طول دهه 1980 بخشی از هواداران دورتموند را تشکیل می‌دادند، همکاری کردند. لورچر، اکنون به طور فعال در یک پروژه آموزشی نوآورانه شرکت می‌کند و طرفداران دورتموند را به بازدید از اردوگاه های کار اجباری مانند آشویتس و تربلینکا می‌برد. او اینطور می‌گوید:
در پایان دهه 1980 و اوایل دهه 1990، جنبش هولیگان در آلمان بسیار قوی بود. در اوایل دهه 2000، جنبش اولتراها شروع به تغییر کردن کرد. اولتراها مراقب بودند که مردم در استادیوم چه آوازهایی را بخوانند؛ همچنین بحث در مورد کلمات و شعارهایی که باید در داخل استادیوم استفاده شود وجود داشت.
او درباره فعالیتهای خود این چنین می‌گوید:
هواداران بخشی از جامعه هستند و ما یک باشگاه فوتبال بزرگ با بیش از 150000 عضو هستیم. ما بخشی از جامعه آلمان هستیم و مطمئناً باید از موضوع مهمی همچون هولوکاست آگاهی لازم را داشته باشیم.
باشگاه‌ها کنترل را در دست می‌گیرند
دورتموند تنها باشگاهی نیست که در مخالفت با نژادپرستی و تبعیض پر سر و صدا بوده است. در ژانویه سال گذشته، پیتر فیشر رئیس آینتراخت فرانکفورت، قول داد هر کسی را که از حزب راست افراطی آلترناتیو برای آلمان (AfD) حمایت می‌کند، از عضویت در این باشگاه منع کند. در پاسخ، AfD نیز اتهاماتی قانونی علیه فیشر تنظیم کرد. هوبرتوس هس گرونوالد، مدیرعامل وردربرمن نیز از AfD انتقاد کرد و مدعی شد که رای دادن به این حزب با ارزش‌های باشگاه ناسازگار است. AfD که همواره اتهامات مربوط به فعالیتهای ضدیهودی و ضد اسلامی را رد کرده است، در انتخابات فدرال سال 2017، 12.6 درصد آرا را به دست آورد. 92 قانون‌گذار از این حزب وارد بوندستاگ شدند و این، یعنی آنها اولین حزب راست افراطی تاریخ آلمان در 60 سال گذشته هستند که به پارلمان این کشور راه یافته‌اند.
برای بروسیا دورتموند به عنوان یکی از باشگاه‌های فوتبال پیشرو در آلمان، نبرد علیه یهودستیزی و نژادپرستی یک امر طولانی و اغلب چالش برانگیز بوده است. در طول دهه های 1980 و 1990، این باشگاه طرفدارانی را از جناح راست افراطی، از جمله طرفداران بدنام «Borussenfront» که در آن زمان یکی از مخوف‌ترین باندهای هولیگان کشور بودند، جذب کرد. اما ترکیبی از جنبش اولتراهای متمایل به چپ و پروژه‌های باشگاه، به مهار نفوذ هولیگان‌های راست افراطی کمک کرد.
اکنون، لورچر در بطن پروژه جدیدی است که به آگاهی هواداران باشگاه در مورد هولوکاست کمک می‌کند. این پروژه که از سال 2011 اجرا می‌شود، هواداران را به اردوگاه‌های کار اجباری می‌برد که در آن تعداد زیادی از یهودیان شهر دورتموند به قتل رسیدند. باشگاه تا کنون هواداران خود را به آشویتس، مایدانک، بلزک، تربلینکا و همچنین زاموسک - شهری در لهستان تحت اشغال نازی‌ها - برده است که بسیاری از خانواده‌های یهودی دورتموند به آنجا منتقل شده بودند. لورچر در ادامه مصاحبه خود با سی ان ان گفت:
این فقط بخش کوچک و کوتاهی از برنامه ما است، اما با این حال من می‌توانم بگویم که تأثیر آن در همین بازه زمانی نیز بسیار قوی بود. در حال حاضر ما ابتکاری علیه تبعیض برای هواداران داریم. ما همچنین کارکنان خود را که به این موضوعات علاقه‌مند هستند را آموزش میدهیم.
بازدید هواداران دورتموند از اردوگاه تربیلنکا
تقاضا برای شرکت در این برنامه‌ها چنان است که لورچر اغلب مجبور است تعداد کثیری از هواداران را از لیست خط بزند. او می‌گوید موفقیت این برنامه به‌حدی بوده است که بروسیا دورتموند شروع به کمک به سایر باشگاه‌ها در پروژه‌های مبارزاتی خود کرده است. او اکنون تخمین می‌زند که بین 10 تا 15 باشگاه در آلمان برنامه مشابه دورتموند را ارائه می‌دهند. او گفت:
در وهله اول، ما این ایده را داشتیم که مردم را توانمند کنیم و به آنها این احساس را بدهیم که می‌توانند کارهای مثبتی با باشگاه محبوبشان انجام دهند. سپس، ایده خام ما به سرعت توسعه یافت.
دورتموند در برابر نژادپرستی ایستاده است
دورتموند که در قلب منطقه صنعتی روهر قرار دارد، مدت‌هاست برای کسانی که گرایش‌های راست افراطی دارند، کانونی داغ بوده است. به گفته ژورنالیست «فلیکس تامسوت» که گزارش‌های گسترده‌ای درباره فرهنگ هواداران در آلمان گزارش کرده، این موضوع همان چیزی است که کار ضد تبعیض بروسیا دورتموند را حیاتی‌تر و با ارزش‌تر کرده است. او نوشت:
از نظر شهر، از نظر منطقه، از نظر تاریخ، از نظر الگوی رای دادن، مردم تمایل بیشتری به رای دادن به احزاب راست افراطی دارند. از این حیث دورتموند نسبت به دیگر شهرهای بزرگ مستعد است و این واقعیتی است که وجود دارد. این موضوع، همان چیزی است که کار اجتماعی دورتموندی‌ها با جوانان را مهم‌تر می‌کند. بروسیا دورتموند در برابر نژادپرستی، علیه تبعیض، به‌ویژه علیه یهودستیزی و اسلام‌ستیزی، علیه همجنس‌گرا هراسی و علیه تبعیض جنسیتی می‌ایستد. چندی پیش، بسیاری از مردم در دیوار زرد معروف ترانه‌هایی را می‌خواندند که امروزه به هیچ وجه پذیرفته نمی‌شوند، و این تا حد زیادی مربوط به چند گروه اولترا است که با این موضوع درگیر شدند و تصمیم گرفتند به آن پایان دهند.
من وقتی به مدرسه می رفتم، کلمه یهودی توهین رایجی نبود... اما الان است. در حالی که حوادث ضدیهودی در سطوح بالاتر فوتبال آلمان پراکنده است، اما در سطوح پایین‌تر به وفور دیده می‌شود. اوایل این ماه (آگوست 2019)، آلموگ کوهن، بازیکن اسرائیلی تیم اینگولشتات در توییتر مورد آزار یهودستیزانه یک هوادار فوتبال قرار گرفت. این کاربر توئیتر که گفته می‌شود از هواداران یونیون برلین است، با اشاره به اتاق‌های گاز سمی که توسط نازی‌ها برای کشتن یهودیان در جریان هولوکاست استفاده می‌شد، به کوهن گفت که باید به این اتاق‌ها برود و بمیرد. این توییت که پس از اخراج کوهن در جریان شکست 2-0 تیمش در شهر برلین منتشر شد، توسط یونیون برلین و اتحادیه فوتبال آلمان محکوم شد. در حادثه دیگری در همان آخر هفته، باشگاه دسته چهارمی کمنیتز پس از اینکه به هواداران اجازه داد برای یک هوادار تازه فوت شده که یک نئونازی معروف بود ادای احترام کنند، جنجال بسیاری به پا کرد. این باشگاه در بیانیه‌ای اعلام کرد: «کمنیتز شهری بردبار و صلح‌آمیز است. ما به طور قاطع از همه اقدامات و اظهارات نژادپرستانه و راست‌گرایانه فاصله می‌گیریم.»
به گفته پلیس آلمان، این حوادث در شرایطی اتفاق افتاد که در سال گذشته، جرایم علیه یهودیان نزدیک به 10 درصد افزایش یافت. به طور کلی، وضعیت بسیار بهتر از 20 تا 30 سال پیش است و این تا حد زیادی به لطف جنبش اولترا و به طور کلی فعالیت هواداران است. اما یهود ستیزی به تدریج در حال بازگشت به یک معضل در جامعه آلمان است، بنابراین مطمئناً به نوعی بر بازی فوتبال نیز تأثیر می‌گذارد. در فوتبالِ سطح بالا شما به احتمال زیاد احساسات یهودستیزی را حس نمی‌کنید، اما در برخی از لیگهای پایین‌تر داستان متفاوت است.
هویت
نظرسنجی سی‌ان‌ان که در هفت کشور اروپایی آلمان، بریتانیا، سوئد، فرانسه، لهستان، مجارستان و اتریش انجام شد، شیوع یهودستیزی در سال 2018 را آشکار کرد. در آلمان، این نظرسنجی نشان داد که 55 درصد از شرکت کنندگان بر این باور بودند که امروزه یهودی‌ستیزی یک مشکل رو به رشد در کشور است. علاوه بر این، همچنین مشخص شد که 40 درصد از جوانان آلمانی بین سنین 18 تا 34 سال تنها اندکی درباره هولوکاست می‌دانند. با وجود گذشت 70 سال پس از واقعهٌ هولوکاست، یهودستیزی هنوز در آلمان زنده است.
برای مارکوس گونویگ، دستیار مدیر موزه شهر دورتموند، نتایج بسیار شگرف است. از چهار سال گذشته تاکنون، هواداران بروسیا دورتموند از موزه‌ای که زمانی بدنام‌ترین زندان سیاسی شهر بود، بازدید می‌کنند. به گفته گونویگ، حدود 6600 نفر بین سال‌های 1933 و 1945 در این مکان زندانی بودند که بسیاری از آنها شکنجه شدند یا از زندان به اردوگاه‌های کار اجباری فرستاده شدند. او گفت:
مردم نام آشویتس را می‌دانند و همچنین می‌دانند که شش میلیون یهودی توسط نازی‌ها به قتل رسیده‌‌اند. اما جزئیات برای اکثر مردم، حتی معلمان ناشناخته است. شما نمی‌توانید انتظار داشته باشید که دانش‌آموزان بدانند چرا که حتی معلمان نیز چیزی در این باره نمی‌دانند.
به گفته گونویگ، زمانی که نازی‌ها در سال 1933 به قدرت رسیدند، حدود 4500 یهودی در دورتموند زندگی می‌کردند؛ اما در پایان جنگ جهانی دوم فقط 100 یهودی باقی مانده بود. گونویگ امیدوار است که همکاری موزه شهر با باشگاه بروسیا دورتموند به آموزش هواداران این باشگاه درباره هولوکاست و سرنوشت یهودیان شهر در طول هولوکاست کمک کند. او معتقد است که کار انجام شده توسط باشگاه برای کمک به مبارزه با یهودستیزی و بیگانه‌هراسی در جامعه بسیار مهم است.
هوادار دورتموند با پلاکاردی در دست که مضمون حمایت از قربانیان هولوکاست را دارد
گونویگ افزود:
تاریخ بخش بسیار مهمی از هویت ماست و بخشی از این هویت، فوتبال است. برای اکثر مردم، هویت چیز بسیار مهمی است. کاری که ما در سال‌های گذشته انجام داده‌ایم، این است که تاریخ ناسیونال سوسیالیستی و هولوکاست را بخشی از این تاریخ محلی و بخشی از هویت بسیاری از مردم کنیم. بنابراین به دلیل این هویت، خود به خود دورتموندی‌ها و هواداران باشگاه‌های فوتبال محلی، به آن بخش از تاریخ نیز علاقه‌مند هستند. تورهایی که ما با هواداران باشگاه‌های فوتبال انجام میدهیم بخشی از تلاش بزرگ این باشگاه‌ها برای مبارزه با نژادپرستی و نئونازیسم است.
مطلب فوق گزارشی بود که آتیکا شوبرت و مایکل شوارتز از دورتموند و جیمز مسترز از لندن برای CNN در تاریخ 23 آگوست 2019 ارسال کردند.
- مقالهای که اکنون خواندید، صرفا ترجمهای بود از گزارش سی ان ان و مترجم به هیچ وجه محتوای آن را رد یا تایید نمیکند.
