این یادداشت که بیست و نهمین قسمت از سری یادداشت‌های معرفی تیم‌های حاضر در جام جهانی است، مروری بر تاریخ سیاسی، عملکرد گذشته و تیم اعزامی پرتغال به جام جهانی 2022 قطر خواهد داشت.
اختصاصی طرفداری| سلسائوی اروپا همواره یکی از کشورهای صاحب‌نام در دنیال فوتبال بوده که در سال 2016 موفق به کسب عنوان قهرمانی در جام ملت‌های اروپا و در سال 2019 هم به قهرمانی در لیگ ملت‌های اروپا رسیده است و با احتساب جام جهانی 2022 قطر، پرتغالی‌ها سابقه حضور در 8 دورۀ این تورنمنت مهم فوتبالی جهان را دارند. آنها با هدایت فرناندو سانتوس و کاپیتانی کریستیانو رونالدو به دنبال رویاهای بزرگی در جام جهانی 2022 قطر هستند.
تاریخ سیاسی پرتغال
پرتغال غربی‌ترین کشور سرزمین اصلی اروپا بوده و تنها همسایه آن کشور اسپانیا است. جمعیتی در حدود 10.3 میلیون نفر دارد و تنها با 92 هزار کیلومتر مربع از نظر مساحت، صد و سیزدهمین کشور پهناور دنیا محسوب می‌شود. دو شهر لیسبون به عنوان پایتخت در جنوب و پورتو در شمال، به عنوان دو شهر مهم این کشور به شمار رفته و بیشتر جمعیت پرتغال نیز در این دو شهر ساکن هستند. پایتخت کشور پرتغال را می‌توان از قدیمی‌ترین شهرهای جهان برشمرد. قدمت سکونت بشر در لیسبون بر طبق نظریه مورخان به 700 سال قبل از میلاد مسیح برمی‌گردد. این شهر حتی از روم هم قدیمی‌تر است. در واقع پس از آتن پایتخت یونان، لیسبون دومین شهر قدیمی اروپا محسوب می‌شود. در قرن دوم قبل از میلاد، این شهر تا مدتی تحت سیطره امپراطوری روم بود و آثار تمدن رومی‌ها لاقل تا سال 1775 در این شهر به خوبی دیده می‌شد. اما در آن سال، لیسبون یکی از شدیدترین زلزله‌های تاریخ را به خود دید، زلزله‌ای با بزرگی 9 ریشتر که موجب ویرانی کامل لیسبون گشت و بیش از 300 هزار کشته نیز بر جای گذاشت. این شهر میزبان یکی از مهم‌ترین رویدادهای ورزشی جهان، یعنی دوی ماراتن لیسبون نیز می‌باشد.
زبان پرتغالی که زبان رسمی مردم این کشور است، علاوه بر پرتغال در نُه کشور جهان از جمله برزیل، موزامبیک، آنگولا، گینه بیسائو، تیمور شرقی، گینه استوایی، کیپ ورد، سائو توم و پرینسیپ صحبت می‌شود. همچنین زبان پرتغالی ششمین زبان پرکاربرد جهان است و 240 میلیون نفر به این زبان صحبت می‌کنند. پرتغال با این وسعت و جمعیت کم، در گذشته‌های دور به عنوان کشوری استعمارگر شناخته می‌شد و دلیل آن هم، به ناوگان قدرتمند دریایی این کشور بر می‌گشت. ناوگانی که در گذشته، رقیب جدی بریتانیای کبیر در دنیا شناخته می‌شد و کشور خودمان ایران هم، از استعمارگری پرتغالی‌ها در امان نبوده است. هر چند در زمان صفویه، شاه عباس صفوی دست پرتغالی‌ها را به طور کلی از جنوب و به ویژه از جزیره هرمز کوتاه کرد. یکی از بزرگترین مستعمره‌های پرتغال تا صدها سال، کشور برزیل بود که بیشتر منابع این کشور نظیر قهوه، شکر، برنج و الماس آن را به یغما می‌بردند. البته بیشتر راه‌های دریایی و جزایری که در نقاط دوردست و در نقشه‌های فعلی جهان مشاهده و شناخته می‌شود، حاصل 400 سال اکتشاف ناوگان دریایی این کشور بوده است.
از جمله اکتشافات مهم پرتغالی‌ها می‌توان به جزیره واسکودوگاما و دماغه امید نیک، در جنوبی‌ترین نقطه آفریقا اشاره کرد. در پایتخت این کشور و در شهر لیسبون، دانشگاه کویمبرا قرار داشته که در سال1290 میلادی تاسیس شده است. کویمبرا، یکی از قدیمی‌ترین دانشگاههای فعال جهان بوده و قدیمی‌ترین دانشگاه در این کشور نیز به شمار می‌رود. پرتغال از معدود کشورهای قاره اروپا به شمار می‌رود که بیشتر روزهای سال در آن هوا آفتابی است. در این کشور 300 روز از سال هوا آفتابی بوده و جای تعجب نیست که حتی در ایام کریسمس هم اثری از برف در این کشور نبینید. پرتغال یکی از کشورهای پیشرو در زمینۀ استفاده از انرژی‌های پاک و تجدید پذیر در جهان است. این کشور تقریبا 70 درصد انرژی خود را از منابعی همچون پنل‌های خورشیدی، توربین‌های بادی، نیروگاه‌های برق آبی و ایستگاه‌های تامین انرژی از موج دریا تامین کرده است. پرتغال نخستین کشور جهان است که توانسته برق مورد نیاز خود را بیش از چهار روز متوالی، تنها از طریق منابع انرژی صد در صد تجدید پذیر تامین نماید.
در آخر بد نیست بدانید که پرتغال بزرگترین تولید کننده چوب پنبه در دنیاست. چوب پنبه محصولی گیاهی است که از قسمت مُرده برخی درختان گرفته می‌شود. عایق و غیرقابل نفوذ (درمقابل مایعات و گازها) بوده و دارای چگالی ناچیزی است. پرتغال با جنگل‌هايی با وسعت 800 هزار هكتار بلوط چوب پنبه، كه در هر سال هم ده هزار هكتار به جنگل‌های بلوط خود مي‌افزايد، بزرگترین تولید کننده چوب پنبه در جهان است. این کشور نزدیک به 60 درصد چوب پنبه مورد نیاز دنیا را به تنهایی تولید کرده و از این نظر رتبه نخست این محصول را به خود اختصاص داده است.
جایگاه پرتغال در نقشه جغرافیایی دنیا
رکوردداران بازی و گل ملی پرتغال
لیست برترین‌های آماری تاریخ پرتغال از حیث بازی ملی و گل را که به طور اختصاصی از سوی حسین خسروی برای طرفداری تهیه شده را مشاهده می‌کنید. توضیح اینکه ردیف‌های کم‌رنگ مربوط به بازیکنان بازنشسته این تیم و ردیف‌های پررنگ مربوط به بازیکنان فعال است.
رکوردداران بازی ملی در پرتغال
کریستیانو رونالدو، فوق ستارۀ پرتغالی دنیای فوتبال که از سال 2003 تاکنون یک پای ثابت بازی‌های کشورش به حساب می‌آید با انجام 191 بازی، رکورددار حضور در تیم ملی پرتغال است. ژائو موتینیو نیز که از سال 2005 تاکنون برای پرتغال به میدان می‌رود، 146 بازی انجام داده تا رده دوم را به خود اختصاص دهد. په‌په مدافع سرشناس پرتغالی‌ها هم با 128 بازی ملی، در ردۀ سوم قرار گرفته است. در بین این سه بازیکن ذکر شده، نام کریستیانو و په‌په در بین مسافرین جام جهانی قطر هم به چشم می‌خورد و آنها می‌توانند به شمار بازی‌های ملی‌شان در این مسابقات اضافه نمایند. در بین 10 بازیکن برتر پرتغال از حیث بازی ملی هم نام چهار بازیکن که هنوز در مستطیل سبز مشغول به بازی هستند به چشم می‌خورد.
رکوردداران گل ملی در پرتغال
در بخش گلزنان ملی باز هم این کریستیانو رونالدو است که نَه تنها در جایگاه نخست فوتبال پرتغال، بلکه در حال حاضر به عنوان برترین گلزن ملی تاریخ فوتبال نیز شناخته می‌شود. شمارۀ 7 پرتغال با زدن 117 گل در طول 191 دیداری که تاکنون پیراهن پرتغال را در میادین مختلف بین‌المللی پوشیده است با اختلاف فاحش در ردۀ اول برترین گلزنان برتر فوتبال پرتغال ایستاده است. CR7 می‌تواند با گلزنی در جام جهانی 2022 قطر و تورنمنت‌ها و بازی‌های ملی دیگر بر شمار گل‌های خود در این رده اضافه کند. پس از کریستیانو، پدرو پائولتا قرار دارد که برای پرتغال توانسته 47 گل به ثمر برساند تا در جایگاه دوم برترین گلزنان فوتبال پرتغال قرار گیرد. نفر سوم برترین گلزنان پرتغال نیز به اوزه‌بیو مرد افسانه‌ای فوتبال پرتغال تعلق می‌گیرد که توانسته با پیراهن کشورش 41 گل به ثمر برساند. گفتنی است در میان 10 بازیکن پرتغال از نظر گل ملی، تنها نام کریستیانو رونالدو به چشم می‌خورد که هنوز به روند بازی و گلزنی‌هایش در پیراهن کشورش ادامه می‌دهد.
عملکرد پرتغال در جام جهانی
پرتغال یکی از کشورهای صاحب‌نام در دنیال فوتبال بوده که در سال 2016 موفق به کسب عنوان قهرمانی در جام ملت‌های اروپا شده است. آنها همچنین در سال 2019 هم به قهرمانی در لیگ ملت‌های اروپا رسیده‌اند و با احتساب جام جهانی 2022 قطر، پرتغالی‌ها سابقه حضور در 8 دورۀ این تورنمنت مهم فوتبالی جهان را دارند. بهترین عنوان این کشور اروپایی در مسابقات جام جهانی به سال 1966 برمی‌گردد که از قضا نخستین حضور فوتبال این کشور در رقابت‌های جام جهانی بود و فوتبالیست‌های پرتغالی در آن جام توانستند به مقام سوم دنیا دست یابند.
جام جهانی 1966 به میزبانی کشور انگلستان برگزار می‌شد و سلسائوی اروپا در آن رقابت‌ها در گروهی سختی به همراه تیم‌های برزیل، مجارستان و بلغارستان قرار گرفته بود. پرتغالی‌ها در مرحلۀ گروهی به همراه ستاره‌شان، اوزه‌بیو خوش درخشیدند و با ارائۀ بازی‌های باکیفیت و خوب توانستند بالاتر از بزرگانی چون مجارستان و برزیل در جایگاه نخست گروهشان قرار گیرند و به دور حذفی صعود نمایند. پرتغالی‌ها با درخشش اوزه‌بیو و با برد 3-1 برابر برزیل، موجبات حذف این تیم بزرگ دنیای فوتبال را در همان دور گروهی رقم زدند و به همراه مجارستان موفق به صعود به مرحلۀ یک چهارم پایانی شدند. در دور حذفی، آنها مقابل یکی از تیم‌های شگفتی‌ساز آن تورنمنت یعنی کره شمالی قرار گرفتند و با برد 5-3 برابر این تیم موفق به صعود به مرحلۀ نیمه نهایی جام جهانی شدند. اما در دور نیمه نهایی، آنها برابر میزبان جام، انگلستان، صف‌آرایی کردند و با وجود ارائۀ یک بازی خوب، اما با حساب 2-1 شکست خوردند و نتوانستند به فینال این مسابقات صعود نمایند. پرتغال در دیدار رده‌بندی به مصاف تیم اتحاد جماهیر شوروی رفت و با پیروزی 2-1 برابر این تیم موفق به کسب عنوان سومی جام جهانی 1966 شد. انگلستان نیز با برد برابر آلمان غربی در فینال به نخستین و تنها قهرمانی‌اش تا به الان در جام جهانی دست یافت. البته پرتغالی‌ها یکبار دیگر و در سال 2006 هم موفق به حضور در جمع چهار تیم پایانی جام شده‌اند. تورنمنتی که تیم ملی فوتبال کشورمان نیز در آن مسابقات حضور داشت و در مرحلۀ گروهی نیز با این کشور همگروه شده بود. دیداری که پرتغال با گلزنی ستارگان خود، کریستیانو رونالدو و دکو، توانست با حساب 2-0 پیروز شود. پرتغالی‌ها در دیدارهای یک هشتم و یک چهارم نهایی آن جام به ترتیب برابر هلند و انگلستان به پیروزی رسیدند تا در دیدار نیمه نهایی مقابل فرانسه قرار گیرند. فرانسوی‌ها اما در این مرحله با تک گل زین الدین زیدان از روی نقطۀ پنالتی توانستند پرتغال را شکست دهند تا باز هم این تیم در یک قدمی فینال از صعود به این بازی مهم بازماند. در دیدار رده‌بندی نیز، فوتبالیست‌های پرتغالی با حساب 3-1 برابر آلمان شکست خوردند تا به مقام چهارمی جام جهانی بسنده کنند. به جز دو جام جهانی مذکور، فوتبال پرتغال موفقیت خاص دیگری در مهم‌ترین تورنمنت فوتبالی دنیا بدست نیاورده و آنها یا در مراحل گروهی حذف شده‌اند یا مهم‌ترین دستاوردشان حضور در دور یک هشتم پایانی جام جهانی بوده است.
آمار و ارقام پرتغال در جام جهانی
سلسائوی اروپا در مجموع 7 دوره حضورش در جام جهانی، 30 مسابقه انجام داده که حاصل آنها 14 برد، 6 تساوی و 10 شکست بوده است. آنها 49 گل زده و 35 گل دریافت کرده‌اند و با مجموع 48 امتیاز، در رده هفدهم جدول امتیازی تمام ادوار جام جهانی قرار گرفته‌اند.
کریستیانو رونالدو با 17 بازی در 4 دوره، رکورددار بازی در جام جهانی برای پرتغال است و پس از این فوتبالیست سرشناس، سیمائو با 11 و لوئیس فیگو و ریکاردو کاروالیو با 10 بازی در رده‌های بعدی قرار گرفته‌اند. همچنین اوزه‌بیو با 9 گلی که تمامی آنها را در جام جهانی 1966 به ثمر رسانده است، رکورددار گلزنی برای پرتغال در این رقابت‌های مهم به شمار می‌آید. اوزه‌بیو با این 9 گل توانست به مقام آقای گلی جام جهانی 1966 انگلستان برسد. پس از این مهاجم گلزن، کریستیانو رونالدو با 7 گل در رده بعدی قرار گرفته است. کریستیانو این فرصت را در جام جهانی 2022 قطر دارد که با بهبود آمار گلزنیش در این تورنمنت، بتواند عنوان بهترین گلزن کشورش را نیز در رقابت‌های جام جهانی بدست آورد.
پیراهن و اسپانسر پرتغال در جام جهانی قطر
پیراهن اول پرتغال در جام جهانی 2022 قطر با ترکیبی متفاوت نسبت به قبل برای اولین بار به صورت نیم قرمز، نیم سبز و به صورت مورب ارائه شده است. پیراهن دوم هم با زمینۀ کرم/سفید با یک نوار قرمز و سبز در مرکز آن است. پرتغالی‌ها برای اسپانسری پیراهن‌های خود سراغ نایکی رفته‌اند و یکی از 13 کشور مسابقات هستند که با این برند در جام جهانی بازی خواهند کرد. نایکی بیشترین تیم را در جام جهانی قطر، اسپانسری می‌کند.
پیراهن رسمی اول و دوم پرتغال برای جام جهانی 2022
پرتغال در جام جهانی 2022
تیم ملی فوتبال پرتغال در مرحۀ مقدماتی جام جهانی 2022 قطر در قارۀ اروپا در گروه نخست این رقابت‌ها قرار داشت و با انجام 8 بازی و کسب 17 امتیاز پس از صربستان 20 امتیازی در جایگاه دوم قرار گرفت تا برای صعود به دور پایانی مسابقات جام جهانی چشم به بازی‌های پلی‌آف بدوزند. پرتغالی‌ها در گروه اول انتخابی اروپا با کسب پنج برد، دو تساوی و یک شکست و 17 گل زده و 6 گل خورده راهی بازی‌های پلی‌آف شدند. در دور پلی‌آف پرتغال ابتدا به مصاف ترکیه رفت و با حساب 3-1 موفق به پیروزی برابر این تیم شد. آنها سپس در دومین دیدارشان در این مرحله برابر مقدونیه شمالی قرار گرفتند و با دو گل توانستند این تیم را شکست دهند تا برای هشتمین بار راهی مسابقات جام جهانی شوند. روند نتیجه‌گیری و صعود این تیم در جریان بازی‌های مقدماتی جام جهانی قطر را به تفصیل در تصویر مشاهده کنید.
نتایج پرتغال در بازی‌های مقدماتی جام جهانی 2022
هدایت تیم ملی فوتبال پرتغال در مسابقات جام جهانی 2022 برعهدۀ "فرناندو سانتوس" است که این سرمربی کهنه‌کار 68 ساله از سال 2014 تا به الان سکان هدایت این تیم را در دست داشته است. سلسائوی اروپا در جام جهانی 2022 قطر در گروه هشتم این مسابقات قرار گرفته است. گروهی که به جزء پرتغال شامل تیم‌های اروگوئه، غنا و کره جنوبی نیز می‌شود. به نظر می‌رسد جدال اصلی برای صعود از این گروه بین پرتغال و اروگوئه باشد و روی کاغذ این دو تیم از شانس بالایی برای صعود به دور حذفی برخوردارند. هر چند نباید از غنا و کره جنوبی نیز غافل شویم. پرتغال با تلفیقی از بازیکنان جوان و با تجربه تحت کاپیتانی فوق ستاره‌ای چون کریستیانو رونالدو قصد دارد تا به رویاهایش در جام جهانی تحقق بخشد. حال باید به نظاره نشست و دید که آیا پرتغال می‌تواند همانند سال‌های 1966 و 2006 بار دیگر در جمع چهار تیم پایانی این مسابقات حضور داشته باشد یا خیر؟
