باور کنید که «استیون ویلسون» Steven Wilson یک ومپایر است! مگر می‌شود که چنین مهارت و تجربه‌ای در یک آدم 43 ساله بگنجد؟ و البته این را هم بگویم که اگر جایی شنیدید هر روز زندگی ویلسون 48 ساعت دارد تعجب نکنید! او یک شاهکار در موسیقی پراگرسیو راک دارد به اسم پورکوپاین تری و در کنارش همزمان چهار پروژه‌ی دیگر را در کنار فعالیت انفرادی‌اش پیش می‌برد.
حتماً خاطرتان است که سال 2008 ویلسون اولین آلبوم انفرادی‌اش را با عنوان «شورشیان» Insurgentes منتشر کرد. بعد از آن ویلسون غرق در پروژه‌های مختلف و گوناگونی شد: آلبوم آخر پورکوپاین تری یعنی «سانحه» The Incident را در سال 2009 و سومین آلبوم بلکفید با نام «به دی‌ان‌ای من خوش آمدی» Welcome to My DNA در سال 2011. اما فقط این نبود. ویلسون به همراه مایکل اکرفلت، رهبر گروه اوپت پروژه‌ی جدیدی به نام «استورم کوروژن» Storm Corrosion را راه‌اندازی کرد. ششمین مجموعه سینگل خود در سال 2010 را به بازار داد و در کنار تمام این‌ها در آلبوم‌های جدید اینجینیرز، اویو گفن، آناتما، اورفند لند، پندولوم و اوپت نیز به عنوان میکسر یا هنرمند مهمان حاضر شد. و البته در آخر این یک مورد را هم اضافه کنید: ریمستر کردن پنج آلبوم قدیمی گروه کینگ کریمسون برای انتشار مجدد!
اواخر سال 2010 بود که استیون ویلسون اعلام کرد کار بر روی دومین آلبوم انفرادی خود با عنوان «رحمت برای غرق شدن» Grace for Drowning را آغاز کرده است. ویلسون می‌گوید: «آلبوم شورشیان قدم مهمی در جهت رسیدن به تجربه‌ی تازه‌ای برایم بود. اما این آلبوم جدید برای من نقطه‌ی شروع به حساب می‌آید. برای من دوران طلایی موسیقی اواخر دهه 60 و اوایل دهه 70 است. زمانی که یک آلبوم تبدیل به اولین جلوه‌ی هنرمندانه می‌شد. زمانی که که موسیقیدانان خود را از بند موسیقی سه دقیقه‌ای پاپ آزاد می‌کردند و مخصوصاً با ترسیم موسیقی جز و کلاسیک به سایکدلیک می‌پیوستند و در صدا و صوت سفر می‌کردند. با در نظر گرفتن این مسئله آلبوم جدید من بیعتی با آن آلبوم‌هاست. اینجا همه چیز وجود دارد، از تمهای انیو موریکونه در ساخت موسیقی فیلم تا موسیقی کُر، از قطعات پیانو تا آهنگ 23 دقیقه‌ای پراگرسیو جز. این بار من از چند هنرمند موسیقی جز، که در ریمیکس کردن کارهای کینگ کریمسون با آنها آشنا شدم، هم کمک گرفته‌ام»
در کنار نسخه‌ی اصلی، آلبوم بصورت ویژه در نسخه‌ی بلو-ری به همراه موسیقی 5.1 ساروند و تصاویر گرافیکی و ویدئو برای هر آهنگ منتشر خواهد شد تا اسم این اثر به عنوان اولین آلبوم راک تاریخ موسیقی که بصورت Blu-Ray Video Disc ضبط شده است ثبت شود. همچنین این نسخه با کتابچه‌ای در 120 صفحه حاوی عکس‌ها، دست‌نوشته‌ها و ترانه‌ی آهنگ‌ها نیز همراه است. نسخه‌ی اصلی با مدت 84 دقیقه در دو سی‌دی منتشر خواهد شد.
در این اثر شما با استثنایی‌ترین و جاه‌طلبانه‌ترین اثر استیون ویلسون تا به امروز مواجه خواهید بود. این طور که مشخص است افکار و احساسات در درون او به جای کلمات با اصوات تعریف شده‌اند! ویلسون علاقه‌ی خاصی دارد که کارهای گوناگونش از هم تفکیک و جداپذیر باشند. حالا همان حرکت، به شکلی کاملا منسجم‌تر، در آلبوم انفرادی جدید او نمایان است. ویلسون در پورکوپاین تری یک اعجوبه‌ی پراگرسیو راک است، با موسیقی منحصر به فردی که خشونت خود را کنترل می‌کند و با وجود آن که هر از گاهی به امبینت هم سری می‌زند، اما کاملاً ساختارش مشخص است. بلکفیلد چیزی ما بین آرت راک و پاپ راک در نوسان است و البته خط مشی اصلی خود را از اویو گفن می‌گیرد. آهنگ‌هایی با مدت زمان کوتاه، زیبا و بدون پیچیدگی. آی‌ای‌ام و دیگر پروژه‌های کوچک ویلسون به طور کامل صرف امبینت و الکترونیک می‌شوند (همان چیزی که پورکوپاین تری در مجموعه‌های جانبی خود دارد) اما حالا ویلسون با آلبوم رحمت برای غرق شدن وارد فضای جدیدی می‌شود. فضایی که گرچه هیچ کدام از پروژه‌های قبلی نیست، اما ترکیبی از تمامی آنهاست. شما در استیون ویلسون ِ سولو، با وجه دیگری از شخصیت او روبرو خواهید بود.
آلبوم جدید به وضوح تاثیر ویژه‌ای از موسیقی جز گرفته است. در اینجا در کنار تمام پست‌های مشخص، وار گیتار (Warr Guitar: گیتاری با 12 سیم که با وجود انعطاف‌پذیری کم بسیار در نوازندگی بصورت تپینگ با دو دست کاربرد دارد)، فلوت، ساکسیفون، کلارینت و البته ارکستر زهی و گروه کر لندن را هم خواهید داشت. آلبوم با یک لالایی کودکانه به اسم رحمت برای غرق شدن آغاز و با آهنگ بعدی، «فرقه‌ای» Sectarian همراه می‌شود، آهنگی که فقط یک پیام دارد: تو با یک مجموعه‌ی جز مواجه هستی! 10 دقیقه از آلبوم گذشته و هنوز صدای ویلسون را نشنیده‌ایم! آهنگ سوم «تغییر شکل بده تا شکل یک ستاره شوی» Deform to Form a Star یکی از همان نشانه‌های تاثیر موسیقی دهه 70 است که با صدای جادویی کلارینت غوغا می‌کند. در آهنگ چهارم «هیچ بخشی از من» No Part of Me با پدیده‌ای خارق‌العاده مواجه خواهید شد. آهنگی دو بخشی که می‌توان ردپایی از «رها» Abandoner از آلبوم شورشیان را در آن یافت. آهنگ پنجم «پست کارت» Postcard با سولوی پیانو کمی به سمت بلکفیلد نزدیک است. ترک ششم «مقدمه‌ی مهاجم» Raider Prelude شما را به اشتباه نندازد! همچنان در حال شنیدن استیون ویلسون هستید، هر چند چیزی که به گوش می‌رسد موسیقی سنگین کُر در فضایی کاملا گوتیک با حال و هوای موسیقی فیلم است. این آهنگ همان طور که از اسمش پیداست یک مقدمه‌ی دو دقیقه‌ای برای طولانی‌ترین آهنگ آلبوم «مهاجم 2» Raider II در اواسط سی‌دی دوم است. ترک هفتم «باقیمانده‌ی سگ سیاه» Remainder the Black Dog آخرین آهنگ از سی‌دی اول، با فضایی وهم‌آلود، موسیقی جز را با اکسپریمنتال ترکیب کرده و به همراه افکت‌های روی صدای ویلسون به سادگی شما را می‌ترساند. اینجاست که هر سازی را سولو خواهید شنید که فلوت نقش اصلی را در این میان ایفا می‌کند.
اولین آهنگ از سی‌دی دوم، «دختر زیبا» Belle De Jour، انگاری قرار است استراحتی برایتان باشد بین دو مجموعه. موسیقی لطیف با سولوی گیتار آکوستیک و دخالت‌های ریز و درشت ارکسترال. آهنگ دوم «شاخص» Index را شوخی نگیرید! به مارش درامز الکترونیک دقت کنید، به قاطی شدنش با افکت‌های عجیب و غریب، به شیوه‌ی خواندن ویلسون، به دخالت سازهای زهی و به جادوئی که دارد رخ می‌دهد. «ترک یک» Track One کمی مانند آهنگ فرقه‌ای (دومین آهنگ از سی‌دی اول) مریض به نظر می‌رسد! فضایی دوگانه که تغییر فاز ناگهانی‌اش، پرت‌تان می‌کند از تاریکی به روشنایی و این دوست‌داشتنی و لذت‌بخش است. می‌رسیم به آهنگ چهارم، مهاجم 2. این آهنگ خودش یک آلبوم است! همه چیز را می‌توانید در آن پیدا کنید: روحانی می‌شود، شیطانی می‌شود، بالا می‌رود، پایین می‌آید، گروه کر می‌خوانند، سازهای زهی فریاد می‌زنند، فلوت کنترل را در اختیار می‌گیرد و با پیانو موسیقی جز را پیش می‌برد، گیتار می‌آید و فلوت را کنار می‌زند و قدرت راک را نشان می‌دهد و ویلسون ناگهان با صدای ملایم و آرام خود شروع به خواندن می‌کند و دوباره برای چند دقیقه ناپدید می‌شود. خلاصه بگویم: شما در اینجا با انقلابی حیرت‌انگیز مواجه هستید! آخرین آهنگ این مجموعه، «مثل گرد و غبار که از چشمم پاک کردم» Like Dust I Have Cleared from My Eye، با آن سولوی الکتریک گیتار، بیشتر شبیه یک شب بخیر یا خداحافظی است. با این آهنگ انگار که ویلسون ایستاده و برایتان دست تکان می‌دهد. خسته نباشید! شما یک مجموعه‌ی طولانی که به هیچ وجه خسته‌کننده نیست را پشت سر گذاشته‌اید. مجموعه‌ای که با یک لالایی شروع و با یک شب بخیر به اتمام رسیده است.
نکته‌ی مهمی که در رحمت برای غرق شدن وجود دارد تفاوت خاص و ویژه‌ی موسیقی متال آن با کارهای پورکوپاین تری است. همانطور که حتماً متوجه شده‌اید بسیاری از صداها و سولوهایی که در این آلبوم می‌شنوید زائیده‌ی گیتار نیستند. ویلسون در این مورد می‌گوید «به گمانم جشن موسیقی متال دیگر برای من به پایان رسیده است». به گفته‌ی برایان ریسمن (منتقد موسیقی) این آلبوم تاثیر مشخصی از کارهای برایان اینو، گانگ، یونیورس زیرو و کینگ کریمسون گرفته است، و البته ویلسون تاثیر از دو تای آخر را تائید می‌کند و می‌گوید: «گروه «یونیورس زیرو» Univers Zero با سازهای آکوستیک موسیقی متال خلق می‌کند، بدون آن که تظاهر به متال کند. مثل کارهای اولیه کینگ کریمسون. آنها به شما نشان می‌دهند که برای متال بودن خلق فضای تاریک کافی‌ست و نیازی نیست حتماً آن فضا با گیتار ایجاد شود. آلبوم شورشیان تاثیر گرفته از عشقم به موسیقی پست پانک دهه 80 بود و من از جوی دیویژن و کیور که در آن زمان گوش می‌کردم تاثیر گرفته بودم. اما در آلبوم جدید عشق من به موسیقی پراگرسیو دهه 70 با رویکردی به راک و جز کاملاً نمایان است. مهمترین نکته‌ی این آلبوم همین خواهد بود که هنرمندان موسیقی جز برایتان راک می‌نوازند!»
استیون ویلسون با این آلبوم دوباره تاکید می‌کند که نظیرش در موسیقی راک پیدا نمی‌شود و همچنان آمده تا مخاطبینش را غافلگیر کند
...............................................
برگرفته از مطلبی از دوست خوبم بردیا برجسته نژاد که توی زمینه موسیقی وبلاگ های خوبی مینویسه و پادکست هم داره، کسایی که علاقه دارن مطالب دوست قدیمی مارو از دست ندن:)
