به گزارش طرفداری، تیم ملی ایران در جام جهانی 2022 قطر که از روزهای پایانی آبان ماه آغاز می شود، به مصاف انگلیس، پلی آف اروپا (اسکاتلند/اوکراین-ولز) و آمریکا خواهد رفت. گروهی که سخت است اما قطعا روزنه های امیدی برای صعود تیم ملی ایران نیز وجود دارد. ایران تا به حال موفق به صعود از مرحله گروهی نشده است و لازم به ذکر است که تا یک قدمی عدم صعود به این جام جهانی هم رفت و پرقدرت بازگشت. حالا قطعا تیم ملی ایران تمام تلاش خود را می کند تا بتواند این طلسم را بشکند و به همین بهانه نگاهی تحلیلی به رقبای ایران در مسیر پرپیچ و خم قطر 2022 خواهیم داشت:
تحلیل حریفان ایران در گروه B
انگلیس
قطعا سخت ترین حریف ما در این گروه به سه شیرها هستند. تیمی که پیشتر و در سال 1966 موفق شده است فاتح این جام شود. آن ها پس از لغزش در ضربات پنالتی برابر ایتالیا و کسب مقام نایب قهرمان مسابقات یورو 2020 حالا می خواهند که گام بعدی را پرقدرت تر بردارند تا به روند ناکامی آن ها در کسب جام پایان دهند. آن ها یکی از گرانقیمت ترین ترکیب های جام را در اختیار دارند و همچنین یکی از کاملترین تیم های این مسابقات نیز می باشند.
گرت ساوتگیت علاقه بسیار زیادی به بازی محتاط دارد و سعی می کند با دیدن یک فضای مناسب، به تیم حریف ضربه بزند و پس از گلزنی تیم را عقب می کشد و شروع به ضدحمله می کند تا در صورت نیاز، گل های بیشتری را وارد دروازه حریف کند که بتواند خیال خود و هواداران را از پیروزی راحت کند. در صورتی که گل ابتدایی را دریافت کنند دفاع آن ها نیز به شدت شکننده ظاهر می شود و به ضربات جبران ناپذیری منجر می شود.
در ابتدا به تحلیل ترکیب انگلیس می پردازیم:
همانطور که می دانید ترکیب 1-3-2-4 نسخه محتاط ترکیب 3-3-4 است و در این سیستم فولبک ها اغلب رو به جلو می شوند و دبل پیوت کلوین فیلیپس و دکلان رایس، باعث می شود تا آزادی عمل به کلوین فیلیپس داده شود تا بتواند با توجه به اینکه بازیسازی بهتری از زوج خود در خط هافبک دارد، موقعیت های خوبی را برای عناصر تهاجمی خط حمله ایجاد می کند. وینگر های گرت ساوتگیت هم از سرعت بالایی برخوردار هستند تا بتواند بیشترین ضربه را به تیم حریف بزند و در امور دفاعی نیز دکلاین رایس وظیفه تخریب حمله حریف را دارد و در هنگام مواجهه با ضدحمله نیز، رایس بین مگوایر و استونز(دو مدافع اصلی تیم) قرار می گیرد و به سه دفاع تبدیل می شوند تا وقتی که فولبک ها به سر جای اصلی خود برگردند.
بهترین نمونه برای بازیسازی کلوین فیلیپس برای مهاجمان به گل رحیم استرلینگ به کرواسی برمی گردد که فیلیپس با یک حرکت در عرض و پاس تماشایی اش استرلینگ را صاحب توپ می کند و مهاجم منچسترسیتی نیز موفق به باز کردن دروازه کرواسی می شود.
آن ها به طور کلی بسیار هماهنگ هستند و به خوبی فضاهای خالی در زمین را شناسایی می کنند و با استفاده از آن، فضاهای مختلفی را برای هم تیمی های خود ایجاد می کنند و جای خالی همدیگر را نیز به خوبی پر می کنند. به عنوان مثال در عکس زیر و دیدار برابر آلبانی، آن ها وقتی لوک شاو تحت فشار قرار می گیرد، میسون مانت به لوک شاو نزدیک می شود و بلافاصله کلوین فیلیپس هوشیار می شود و سر جای میسون مانت می رود و جای خالی او را به خوبی پر می کند تا نبود وی احساس نشود.
در وظایف دفاعی نیز این تیم حالت سیستم 1-4-5 را به خود میگیرد. یعنی فارغ از 4 مدافع اصلی، دکلاین رایس هم به عقب می آید و 5 دفاع را تشکیل می دهد و فودن که هافبک تهاجمی ست به عقب میاد و زوج فیلیپس می شود و سانچو سمت راست خط هافبک می شود و استرلینگ نیز هافبک سمت چپ می شود(وینگر ها با توجه به ترکیب پیش فرض گفته شده است) و هری کین نیز تک مهاجم تیم است.
قطعا هری کین 28 ساله که آقای گل آخرین جام جهانی هم می باشد، خطرناک ترین بازیکن تیم ملی انگلیس است. ستاره گلزن سه شیر ها که در آستانه شکستن رکورد وین رونی می باشد، بیشترین حواس ها را به خود جمع خواهد کرد. او برای کشورش تا به الان در 69 بازی موفق به 49 بار گلزنی شده است.
آمریکا
تیم ملی آمریکا پس از غیبت در جام جهانی 2018 دوباره به این مسابقات بازگشته است و حریف بسیار خوبی هم از لحاظ مهره کلیدی و هم از لحاظ تاکتیکی نیز می باشند. سرجینیو دست، جیووانی رینا، کریسیتن پولیسیچ، تیموتی وه آ، وستون مک کنی، تایلر آدامز و ... از ستارگان آمریکایی حاضر در تیم های مطرح اروپایی هستند.
تیم آقای گرگ بلهالتر، بسیار وابسته به بازیکنان سرعتی هستند و بازیسازی آن ها به حالت مستقیم و روی زمین می باشد. آن ها از نفوذ فولبک هایشان به داخل محوطه جریمه بیشترین سود را برده اند و منتظر می مانند تا تیم حریف ذره ای اقدام روبه جلو داشته باشد و سپس با توجه به سرعت مهاجمان و هافبک های قدرتمندشان، به خوبی به تیم حریف ضربه وارد می کنند.
ترکیب ابتدایی آمریکا به صورت 3-3-4 است و همانند تیم ملی انگلیس دو فولبک وظایف تهاجمی بیشتری نسبت به امور دفاعی دارند و در هنگام حمله تایلر آدامز با توجه به ویژگی های دفاعی اش به عنوان هافبک دفاعی قرار می گیرد و موسی به همراه وستون مک کنی به هافبک شماره 8 تبدیل می شوند. در هنگام دفاع نیز هر سه هافبک در یک خط و راستا قرار می گیرند تا حریف را بیش از حد امکان تحت فشار قرار دهند. کریستین پولیسیچ نیز بازیکنی ست که تیم ملی آمریکا حول محور او می چرخد و بازیسازی اصلی نیز توسط او شکل می گیرد و او اغلب به عنوان هافبک تهاجمی در پشت تیموتی وه آ (وینگر راست در سیستم 3-3-4) و پپی قرار می گیرد و تبدیل به سیستم 2-1-3-4 می شود.
همانطور که در صحنه زیر ملاحظه می فرمایید، توپ در میانه میدان به بازیکنان تیم ملی آمریکا رسیده است و دو تا نکته مهم را می توان دریافت کرد:
1- بالاتر هم گفته شد که پولیسیچ به عقب می آید و بازیسازی را برای وینگر راست که تبدیل به مهاجم دوم شده است و مهاجم نوک اصلی تیم انجام می دهد.
2-آن ها علاقه بسیار زیادی به بازی مستقیم دارند و کمتر از کناره ها حمله می کنند.
لازم به ذکر است که گاهی اوقات نیز کریستین پولیسیچ در ترکیب حضور ندارد و این جیووانی رینا است که همانند وظایف او را انجام می دهد.
در دیگر صحنه نیز می توان دریافت کرد که رابینیسون و دست، هر دو با توجه به سرعت بالایی که دارند قابلیت فرار به محوطه جریمه را به خوبی دارند و گاهی اوقات سبک بازی این تیم به حالت 2-1-4-3 تغییر می کند. وستون مک کنی به خوبی فضای خالی برای دست را می بینند و او با سرعت بالایش به سمت محوطه حریف حرکت می کند و نقش وینگر راست را ایفا می کند.
پلی آف اروپا
اسکاتلند
تیم ملی اسکاتلند پس از سال ها موفق شد در تابستان گذشته در مسابقات یورو 2020 شرکت کند اما آن ها مقامی بهتر از چهارمی در گروهشان به دست نیاوردند و حالا به دنبال این هستند که در پلی آف اروپا، اوکراین را شکست دهند تا سپس با ولز برای حضور در گروه B بزرگترین مسابقه فوتبالی دنیا بجنگد.
ترکیب تیم ملی اسکاتلند دفاعی ترین ترکیب بین 3 تیم حاضر در پلی آف اروپا است. لاین آپ 1-2-4-3 به این دلیل است که آن ها فاقد یک هافبک دفاعی مسلط و خوب هستند و سعی می کنند و با تعداد نفرات بالا در میانه زمین حاضر شوند تا تیم حریف را دچار سردرگمی کنند. عدم حضور یک بازیساز قدرتمند در پشت تک مهاجم آن ها نیز باعث می شود که یکی از بی نظم ترین و بی برنامه ترین تیم ها در امور تهاجمی باشند. آن ها پس از اینکه گل اول را دریافت می کنند به حدی تیم خود را بدون برنامه ریزی جلو می کشند و به نوعی دچار شوک می شوند که شما به راحتی می توانید حداقل با دو بازیکن خودی به سمت دروازه بان بروید و دو به تک شوید اما به مشکل اصلی این است که گلزنی به این تیم که از لحاظ دفاعی اغلب بی نقص ظاهر می شود سخت است و شما باید غول مرحله آخر را همان اول از بین ببرید!
همانطور که گفته شد آن ها عملکرد فاجعه باری در یک سوم دفاعی دارند و طی 5 بازی اخیر تنها 11 بار اقدام به شوت کرده اند که البته 7 تای آن در چارچوب بوده است و آن ها از زمانی که استیو کلارک را به عنوان سرمربی خود می بینند به طور میانگین در هر مسابقه، میزان خطرناکی موقعیت شان (Xg) به 0.04 می رسد!
آن ها در ساختار جایگیری هم اشتباهات عجیبی دارند و به عنوان مثال در دیدار برابر اسرائیل، آن ها تحت فشار قرار دارند و هیچ کدام از هافبک های باکس تو باکس آن ها اقدامی برای حضور در فضاهای خالی نمی کند و آن ها مجبور می شوند که توپ را به دروازه بان بسپارند تا او توپ را تا حد ممکن دور کنند.
از دیگر نکات جالب آن ها این است که اندرو رابرتسون بازیساز که یکی از ارکان فوق العاده مهم لیورپول کلوپ می باشد در اسکاتلند هیچ کسی او را نمی بیند! یکی از مثال ها در صحنه زیر می باشد که او استارت می زند اما هیچ کسی او را نمی بیند و کیران تیرنی ترجیح می دهد با نزدیک ترین یار خود کار را دنبال کند.
جان مک گین ستاره تیم فوتبال استون ویلا نیز بازیکنی ست که اسکاتلندی ها با توجه به توپ ربایی، بازیسازی و شوتزنی فوق العاده او، روی او حساب ویژه باز کرده اند و کلیدی ترین بازیکن اسکاتلندی ها بی شک او می باشد.
اوکراین
تیم ملی اوکراین، طی این سال ها نترس و شجاعانه بازی می کند و این موضوع را هم در یورو برابر هلند و هم در دیدار مقدماتی جام جهانی برابر خروس ها به خوبی نشان دادند! الکساندر پتراکوف به خوبی راه آندری شوچنکو، اسطوره فوتبال اوکراین که سابقه سرمربیگری این تیم را هم در یورو و هم بخش عمده ای از مقدماتی جام جهانی 2022 بر عهده داشت ادامه می دهد. آن ها به همراه انگلیس، دانمارک و فرانسه از معدود تیم های بدون باخت مقدماتی جام جهانی هستند و این یک آمار فوق العاده از سوی آن ها می باشد.
در ترکیب 3-4-3 که آقای پتراکوف ارائه می دهد این تیم حول محور روسلان مالینوفسکی می چرخد. ستاره تیم آتالانتا در کشورش یک مهره بی جانشین می باشد که با پاس های خیره کننده اش به خوبی بازیکنان سریع خط حمله و همچنین وینگ بک های هوشیارشان را صاحب توپ می کند. دو وینگ بک اوکراین کمترین قابلیت دفاعی را دارند و همه جوره وظایف دفاعی به خط دفاع این تیم سپرده شده است. از دیگر نکات جالب ترکیب، حضور الکساندر زینچنکو به عنوان هافبک وسط می باشد. پتراکوف معتقد است که دوندگی و تسلط بر توپ او می تواند خط هافبک و میانه میدان را به سود تیم او کند و یک وزنه مهم در کمربند میانی زمین است.
همانطور که گفته شد بازیساز اصلی تیم ملی اوکراین، مالینوفسکی ست. او به خوبی هم تیمی های خود را می بیند و این تیم نیز علاقه زیادی به ارسال از کناره ها با استفاده از کات باک یا پاس های عرضی به داخل محوطه دارند.
گل تماشایی میکولا شاپارنکوی 23 ساله یک نمونه فوق العاده برای این موضوع است. حرکت رومن یامچوک از گوشه زمین و پاس او به داخل محوطه جریمه باعث می شود توپ به یار خودی برخورد کند و در مقابل پاهای این جوان شوتزن قرار بگیرد و او نیز به زیبایی هر چه تمام تر دروازه لوریس را فرو می پاشد.
همچنین آن ها در هنگامی که صاحب توپ نیستند، ترکیب را به 1-4-5 تغییر می دهند. یعنی دو وینگ بک به خط دفاع ملحق می شوند و دو وینگر هم به عنوان هافبک های کناری عمل می کنند تا با دفاع چند لایه شانس گل خوردن خود را به حداقل برسانند. دقیقا همانند عکس زیر که آن ها علاوه بر حضور متعدد بازیکنان در میانه زمین، از دو هافبک وسط سرعتی یعنی مالینوفسکی و زینچنکو برای تحت فشار دادن حریف و ضدحملات استفاده می کنند.
ولز
ولز که شرایط سختی را پیش از یورو 2020 تجربه کرد، حالا در یک قدمی صعود به جام جهانی 2022 قرار دارند. ولز که با رایان گیگز، اسطوره منچستریونایتد وضعیت خوبی را تجربه می کرد، پس از اتهاماتی که علیه او صادر شد او از تیم ملی برکنار شد و رابرت پیج در واپسین لحظات آغاز یورو 2020 به عنوان راس کادر فنی ولزی ها حاضر شد و آن ها در این مسابقات نیز تا مرحله یک هشتم نهایی بالا رفتند اما با شکست 2-0 برابر دانمارک از دور مسابقات کنار رفتند. آن ها امیدوار هستند تا برای دومین بار و پس از 64 سال به جام جهانی صعود کنند.
ترکیب تیم ملی ولز نیز همانند اوکراین و اسکاتلند 3 دفاعه می باشد و 2-1-4-3 که رابرت پیج استفاده می کند اغلب برای این است که عقب بنشیند و سپس با توجه به بازیسازی هری ویلسون و سرعت های فوق العاده دنیل جیمز و گرت بیل ضدحمله فوق العاده ای را ترتیب می دهند. در صورت نیاز نیز و در هنگام بن بست تاکتیکی (که اغلب در هنگام دریافت گل می باشد)، جیمز متمایل به چپ می شود و بیل هم متمایل به راست و بازیکنان بلند قد به داخل محوطه می آیند تا آن ها نیز بتوانند به خط حمله خود کمک کنند.گرت بیل قطعا ستاره ای ست که باید مدافعان بیشترین دقت را بر روی او داشته باشند. چرا که او بیشترین انگیزه ها را در تیم ملی کشورش دارد و سرعت و بازیسازی و شوتزنی اش می تواند بلای جان هر تیمی شود!
این تیم در کارهای دفاعی، علاقه زیادی به پرس از جلو دارند و با حالت خطی حرکت می کنند! یعنی مهاجمین در یک راستا و خط قرار می گیرند تا کمترین روزنه ای را در اختیار حریف برای ارسال توپ به هم تیمی خود داشته باشد. همانند صحنه زیر که آن ها در دیدار دوستانه برابر مکزیک دو مدافع وسط مکزیک را بسیار گیج می کنند که در نهایت نیز با خوش شانسی توپ را لو ندادند!
همچنین آن ها با پاس کاری زیاد علاقه دارند که بیشترین بازیکن ممکن را محور بازی خارج کنند. یعنی آن ها گاهی اوقات (همانند صحنه زیر برابر کرواسی) پاسی را رد و بدل می کنند که 4 هافبک همزمان به سمت آن حرکت می کنند که در صورتی که توپ را از آن منطقه خارج کنند یک موقعیت عالی را صاحب می شوند.
بهترین نتایج تیم های گروه B در تاریخ جام جهانی
تعداد حضور و بهترین نتیجه در جام جهانی:
انگلیس:قهرمانی در جام جهانی 1966-16 حضور
ایران: سومی در گروه با 4 امتیاز در جام جهانی 2018- 6 حضور
آمریکا: مقام سومی در اولین جام جهانی تاریخ در سال 1930- 11 حضور
ولز: مقام ششمی در گروه شش تیمه در جام جهانی 1958- 1 حضور
اسکاتلند: مقام سومی با 4 امتیاز در جام جهانی 1978 و 1982- 8 حضور
اوکراین: یک چهارم نهایی در جام جهانی 2006- 1 حضور
تحلیلی بر عملکرد تیم ملی ایران
تیم ملی ایران با مربیگری آقای دراگان اسکوچیچ به صورت 1-3-2-4 بازی می کند و زوج خط هافبک سعید عزت اللهی و احمد نوراللهی این اجازه را می دهد تا احمد نوراللهی با خیالی راحت تر به بازیسازی برای ایران بپردازد. حضور سامان قدوس نیز در پست هافبک تهاجمی بهترین کار ممکن خواهد بود. چرا که او با پا به توپ و تسلط خود می تواند به خوبی روزنه های حریف را شناسایی کند و با استفاده از هوش بالای خود به تیم حریف ضربه وارد کند. مهدی طارمی نیز اغلب در شماتیک سمت چپ حضور دارد اما او زوج سردار آزمون می باشد و همکاری های متعدد این دو باعث شده است که تیم ملی ما امیدوارتر از همیشه به صعود از گروه فکر کند. همچنین حضور جهانبخش در سمت راست نیز باعث می شود تا بار سنگین بازیسازی را تا حد زیادی از روی دوش سامان قدوس بردارد و گاهی اوقات این حرکت باعث می شود تا ما سیستم 2-2-2-4 را از ملی پوشان کشورمان شاهد باشیم.
ما در مقدماتی جام جهانی با دفاعی باز و تیمی تهاجمی بازی می کردیم و این باعث شد تا مقتدرانه راهی جام جهانی شویم. نکته ای وجود دارد باز بازی کردن مقابل تیم های بزرگ است که ضربات جبران ناپذیری را به تیم وارد می کند و بهترین کار برابر تیم های بزرگ همانند انگلیس، بازی کردن با دفاعی بسته و سیستم دفاع ضدحمله است. همانطور که اشاره شد، انگلیس تنها دنبال یک فضای خالی برای استفاده از سرعت وینگرهایش می باشد یا حتی تیم ملی آمریکا که روی سرعت بازیکنان کناری اش حساب ویژه ای باز کرده است.
بیشترین ضربه از این مسئله را از گلی که سون هیونگ مین هم در دیدار رفت به ثمر رساند و هم در دیدار برگشت واضح است که ما به گل برگشت می پردازیم:
این دقیقا آخرین لحظه شکار شده پیش از اقدام به شوت سون هیونگ مین است که هیچ کسی فضا را برای او تنگ نمی کند! نه خط هافبک تیم و نه مدافعان تیم هرگز سعی نمی کنند که وضعیت او را طوری رقم بزنند که شوتزنی برای او سخت به نظر برسد! از پشت احمد نوراللهی و احسان حاج صفی با فاصله نسبتا زیاد حضور دارند و حسین کنعانی زادگان نیز همانجایی که قرار داشت ایستاده و تکان نمی خورد!همچنین عارف غلامی نیز که وظیفه دارد به عنوان مدافع راست، وینگر چپ حریف را درگیر کند هم با فاصله عجیبی نسبت به او ایستاده است! در ادامه نیز نباید از اشتباه امیر عابدزاده گذشت.
همچنین باید ما تیم حریف را طوری مدیریت کنیم و چنان جایگیری کنیم که آن ها مجبور شوند جلو بکشند و در ادامه ما با یک ضدحمله موقعیت جدی و چه بسا گل را بسازیم! همانند گلی که مهدی طارمی برابر عراق به ثمر رساند.
ما عراق را مجبور می کنیم که دفاع خود را بیش از حد جلو بکشد. آن ها پس از این اتفاق که با پرس بازیکنان ایران همراه می شود توپ را لو می دهند و ایران نیز با یک ضدحمله برق آسا ستاره بوشهری ما را صاحب توپ می کند و او نیز به زیبایی دروازه را باز می کند.
تاریخچه تقابل تیم ملی ایران با تیم های حاضر در گروه B
انگلیس: این اولین دیدار دو تیم در برابر هم می باشد.
آمریکا: ایران در جام جهانی 1998 و با گل های حمید استیلی و مهدی مهدوی کیا موفق شدند 2-1 آمریکا در فرانسه شکست دهند تا اولین پیروزی تاریخ تیم ملی ایران در جام های جهانی رقم بخورد. همچنین این دو تیم در سال 2000 نیز در چارچوب دیداری دوستانه برابر هم قرار گرفتند که این دیدار با نتیجه 1-1 به اتمام رسید.
ولز: ایران در دیداری دوستانه در هجدهم آوریل سال 1978 برابر ولز قرار گرفت که این دیدار با نتیجه 1-0 به سودی ولزی ها به اتمام رسید. این دیدار تنها تقابل تاریخ دو تیم است و ممکن است پس از 44 سال دوباره تقابل این دو تیم را ببینیم. لازم به ذکر است این دیدار جهت آماده سازی تیم برای جام جهانی 1978 تدارک دیده شده بود.
اسکاتلند: تنها دیدار ما برابر اسکاتلند در سال 1978 و در جام جهانی آرژانتین است که اولین بازی تاریخ کشور ما در جام های جهانی نیز بود که آن دیدار با گل زنده یاد ایرج دانایی فرد و گل به خودی آندرانیک اسکندریان، با نتیجه 1-1 به اتمام رسید.
اوکراین: این دیدار نیز که اولین و تنها تقابل اوکراین و ایران بود، دقیقا 20 سال پیش برگزار شد که ایران در دیدار دوستانه موفق شد 1-0 اوکراین میزبان را شکست دهد. تک گل این دیدار را علی دایی در دقیقه 56 وارد دروازه اوکراین کرد.
نتیجه گیری نهایی
به طور کلی جام جهانی 2022 گروه "سخت" ندارد و همه گروه ها به طور میانگین از شرایط برابری برخوردار هستند. تیم ملی کشورمان نیز سخت به دنبال این است که برای اولین بار در تاریخ از گروه خود صعود کند که با تدارک دیدن بازی های خوب جهت آماده سازی تیم و برنامه ریزی دقیق این اتفاق دور از ذهن نیست.
بازی دفاعی به همراه ضدحمله دقیق می تواند عامل اصلی ما جهت نتیجه گیری برابر تیم های هم گروهی مان باشد و باید ببینیم که باید ببینیم که آقای دراگان اسکوچیچ چه تفکراتی را برای جام جهانی 2022 دارد.
دو تیم انگلیس و آمریکا و همچنین سه تیم حاضر در پلی آف اروپا از سرعت بالای بازیکنان خود بهره مند می شوند و از مدار خارج کردن ستارگان سرعتی آن ها می تواند تیم حریف را در شوک عمیقی فرو ببرد.
بخشی از متن و عکس ها برگرفته از سایت های totalfootballanalysis، The Guardian و 11vs11