اکنونکه همه توجهات به لشکرکشی، تهاجم و تجاوز ظالمانه روسیه علیه ملت اوکراین معطوف شده، هیچکس به بحران انسانی عظیمی که در آسیای مرکزی به وقوع پیوسته، اهمیتی نمیدهد. مردم افغانستان، مردان، زنان، کودکان، جوانان و سالمندان، همگی براثر گرسنگی و سرما در حال از دست دادن جانشان هستند. همه این مرگها، خرابیها و جنایتها از دخالتهای خارجی سرچشمه میگیرند. مطابق معمول، هر جا اثری از هرگونه جنایت بینالمللی باشد، پای آمریکا نیز در میان خواهد بود. کارشناسان تخمین زدهاند، سیاستهایی که ایالاتمتحده پس از به قدرت رسیدن طالبان بر افغانستان تحمیل کرده، بیش از چهار برابر جنگ 20 ساله اخیر تلفات داشته باشد. حال در این بخش قصد داریم کمی از شرق اروپا دور شویم، نورافکن را بر همسایه همزبان خود بیندازیم و اشارهای کوچک به نتایج هولناک تحریمهای آمریکا علیه افغانستان داشته باشیم.
هنگامی که طالبان پس از دو دهه جنگ و درگیری افغانستان را اشغال کرد، مردم این کشور وارد دوره جدیدی از بحران شدند. گروهک افراطی، تروریستی و جنایتکار طالبان بهخودیخود این کشور تاریخی را در مردابی کثیف غرق کرده بود که قدرتهای خارجی و در رأس آن، ایالاتمتحده سر رسیدند و با دخالتهای بیجا، منفعتطلبانه و برتریجویانه، عمق مرداب فقر و قحطی را بیشتر کردند. هیئت حاکمه آمریکا قحطی بیسابقهای را در یکی از فقیرترین کشورهای دنیا ایجاد نموده است. افغانها در سال 2022 میلادی، بدترین سال تاریخ چند هزارسالهشان را تجربه میکنند و اکثر مردم این کشور (23 میلیون نفر) از گرسنگی شدید رنج میبرند. این از نتایج هولناک تحریمهای آمریکا علیه افغانستان است.
سازمان برنامه جهانی غذا (به انگلیسی: World Food Program) به این فاجعه جهانی، لقب «جهنم روی زمین» داده است. این تنها یک مصیبت بشری، تراژدی انسانی و یا بدشانسی طبیعی نیست. رد همه این شرارتها، به سیاستگذاران هیئت حاکمه آمریکا بازمیگردد. دولت دستنشانده آمریکا پس از خروج نیروهای نظامی این کشور سقوط کرد و افغانستان توسط گروهک تروریستی طالبان جارو شد؛ گروهکی که خود ایالاتمتحده برای مقابله با شوروی سابق ایجاد کرده بود. اما با همه اینها، در عوض واگذاری سرنوشت ملت افغانستان به مردم این کشور، ایالاتمتحدهآمریکا همان سیاست جنگافروزی گذشته خود را به شکلی دیگر ادامه داد.
کشتار سهگانه
خاورمیانه قدرتمند، پیشرفته و صلحآمیز برای قدرتهای جهانی غیرقابلقبول است و هرگاه کشوری در این منطقه به استقلال فرهنگی، اقتصادی و یا نظامی نزدیک شود، بهسرعت توسط ابرقدرتهای شرقی و غربی از بین خواهد رفت. آمریکا دیگر نمیتواند با گزینه نظامی کشوری را بهزانو درآورد و این موضوع در مورد افغانستان نیز صادق است. پس از شکست نظامی، جنگ اقتصادی تنها گزینه باقیمانده هیئت حاکمه آمریکا برای مقابله با افغانستان قدرتمند بود. نابودی کشور و فراهم آوردن درد و رنج بیشتر برای افغانهای بیگناه از نتایج هولناک تحریمهای آمریکا علیه افغانستان است.
آمریکا و متحدانش، پمپاژ میلیاردها دلار پولی را که به مدت 20 سال، اقتصاد افغانستان را به خود صددرصد وابسته کرده بود، بهطور کامل متوقف کردند. در یک شبانهروز، 75 درصد بودجه دولت نابود شد. بانک جهانی منابع مالی را قطع کرد که مسئول تأمین بودجه کل نظام آموزشی و بیش از دوسوم سیستم بهداشت و درمان مردم افغانستان بود. پسازاین اقدامات غیرانسانی، سرمایهداری جهانی تصمیم گرفت همان تحریمهایی را که بر طالبان وضعشده بودند، به دولت جدید نیز انتقال دهد و کشور را از چرخه اقتصاد بینالمللی اخراج کند. آخرین قطعه از کشتار سهگانه، ویرانگرترین آنها بود: مسدود کردن 10 میلیارد دلار از داراییهای بانک مرکزی افغانستان.
اقتصاد وابسته
10 میلیارد دلار دارایی که متعلق به مردم افغان بود، توسط هیئت حاکمه آمریکا ضبط و مسدود شد. به نظر تو چه اتفاقی میافتد، اگر همه ذخایر ارزی و مالی یک کشور فقیر، جنگزده و قحطیزده را مصادره کنیم؟ تورم حدومرزی نمیشناسد، میلیونها نفر در اثر گرسنگی میمیرند، بانکها از کار میافتند، کسبوکارها تعطیل میشوند و درنهایت تمام نظام مالی از هم میپاشد. متاسفانه این اتفاق اکنون در حال رخ دادن است. افغانستان با چنان سرعت بسیار بالایی در حال فروپاشی است که کارشناسان میگویند، اقتصاد این کشور به یکی از سریعترین فروپاشیهای اقتصادی در تاریخ بشریت تبدیلشده و این یکی دیگر از نتایج هولناک تحریمهای آمریکا علیه افغانستان است.
ایالاتمتحدهآمریکا و متحدانش، اقتصاد افغانستان را کاملاً بر اساس اتکا به منابع غربی بنا نمودند، اما بهطور ناگهانی خود را کنار کشیدند و مردم افغانستان را به حال خود رها کردند. سپس برای تکمیل جنایت فجیع و غیرانسانی خود، ذخایر ارزی ملت افغانستان را نیز مصادره نمودند. امروزه، مشاغلی که به دلیل اشغال نظامی به وجود آمده بودند، همگی نابود شدند و در کنار آن، افغانها تنها توانایی دسترسی به قسمت کوچکی از حساب بانکیشان را دارند. همه این اتفاقات در یک پاندمی بینالمللی رخداده است. بهعلاوه، در حال حاضر افغانستان بدترین خشکسالی 35 سال اخیرش را تجربه میکند.
دکتر پائول اسپیگل، استاد دانشگاه جان هاپکینز ایالاتمتحده، به شکلی صریح، روشن و واضح اذعان دارد: «من میتوانم بهوضوح بیان کنم که اگر ایالاتمتحدهآمریکا و دیگر دولتهای غربی، سیاستهای تحریمیشان علیه افغانستان را تغییر ندهند، تعداد افغانهایی که به دلیل تحریم کشته میشوند، از کشتارهای طالبان پیشی خواهند گرفت.» تنها بزرگترین پشتیبان تروریست در جهان، یعنی ایالاتمتحده، میتواند این بحران را تسکین دهد. خیلی از کشورها برای اهداف سلطهطلبانه، برتریجویانه و غیرانسانی، کمکهای خارجی ناچیزی به افغانستان هدیه میکنند، اما چنین حرکات سیاسی تنها برای منحرفسازی افکار عمومی از عمق فاجعه است.
همه میدانیم که کمک خارجی بهتنهایی نمیتواند یک اقتصاد باثبات بسازد. افغانستان نیاز به تجارت با دیگر کشورهای جهان و یک نظام بانکی کارآمد دارد. پس از 43 سال نزاع و درگیری با ابرقدرتهای خارجی و گروهکهای تروریستیشان، افغانها شایسته بازسازی کشورشان هستند؛ آنها این حق را دارند که خودشان سرنوشت خود را تعیین کنند و اقتصادشان را در ارتباط با کشورهای جهان بسازند. اما در عوض، آمریکا آنها را عقب نگهداشته و تمام تلاشش را میکند که وابستگی مردم به کمکهای خارجی قطع نشود.
رئیس کمیته بینالمللی نجات (به انگلیسی: International Rescue Committee) در مورد وضعیت اقتصاد افغانستان میگوید: «اقتصاد (افغانستان) تنها در سراشیبی سقوط قرار نگرفته، بلکه در حال خفه شدن است. ما میخواهیم رسا و واضح فریاد بزنیم که شما نمیتوانید مشکل سوءتغذیه جمعی را با کمکهای بشردوستانه حل نمایید!» یان اِگلِند، رئیس شورای مهاجران نروژ میگوید: «در حال حاضر تحریمهای غرب مانع اصلی ما در راه نجات جان مردم افغانستان است.» نتایج هولناک تحریمهای آمریکا علیه افغانستان در هرزمانی که هیئت حاکمه آمریکا اراده کند، میتوانند به اتمام برسند.
برای این کار باید کمی از تمایلات افراطی برتریجویانه خود دست بکشند و از جان میلیونها افغان محافظت نمایند. کشورهای مداخلهگر غربی و شرقی باید چنین سیاستهایی را تمام کنند و به مردم افغانستان اجازه دهند خودشان سرنوشت خود را تعیین نمایند. ما باید مطمئن شویم که تمام ملتهای جهان فرصت بقا داشته باشند و ملت افغانستان نیز نباید از این قاعده مستثنا باشد. بهترین راه متوقف سازی این تراژدی مرگ، برداشتن تحریمها و بازگرداندن پول دزدیدهشده از جیب مردم افغانستان است. هیچ بهانهای نیز پذیرفتنی نیست، زیرا بانک مرکزی افغانستان مستقل از طالبان است، توسط آمریکاییها طراحیشده و کارشناسان اذعان دارند که همه تراکنشهای مالی بهصورت شفاف قابلبررسی است.
مهم نیست که رسانههای وابسته به کمپانیهای کاپیتالیسم (به انگلیسی: Capitalism) و نئوکلونیالیسم (به انگلیسی: Neocolonialism) بینالملل چه در ذهن ما کاشتهاند؛ نباید فراموش کنیم که همه انسانها با یکدیگر برابر هستند، همه ما آزاد آفریدهشدهایم و حق تعیین سرنوشت، حق اساسی همه ملتهای جهان است. باید ارزش جان مردم افغانستان دقیقاً برابر با چشم آبیهای اوکراینی و ملت مظلوم یمن و فلسطین در نظر گرفته شود. در منشور بینالمللی حقوق بشر و همچنین استوانه اسطوره تاریخ جهان، کوروش بزرگ نیز چنین چیزی درجشده و وظیفه همه ما احترام به آن است. از دیدگاه صرفاً عملگرایانه نیز، بازهم فاجعه افغانستان نباید به فراموشی سپرده شود. اگر به کسانی که موقتاً در شرایط بدتر از ما هستند، کمک نکنیم، چطور انتظار داریم در صورت چرخیدن موقت چرخ گرد روزگار، آنها دست ما را بگیرند؟