تیم های استقلال و پرسپولیس تاکنون 97 بار با هم بازی کرده اند و اولین دیدار این دو تیم هم به سال 1347 بر می گردد. در طول مقاطع زمانی مختلف گمانه زنی های زیادی در مورد تعداد دربی ها یا اتفاقی که در آن رخ داده است می شود و حالا رسانه طرفداری در این سلسله مطالب به مرور کامل و جامع تاریخچه دربی تهران می پردازد...
به گزارش طرفداری،ٰ در سال 1370 که یکی از شلوغترین فصول فوتبال باشگاهی ایران به شمار میرفت دو تیم بزرگ تهرانی به فاصله 41 روز از دیدار قبلی در هفته آخر جام باشگاه های تهران 1370، مجددا رو در روی هم قرار گرفتند، اما این بار در چهارچوب رقابت های لیگ سراسری آزادگان. در این فصل همانطور که در مطلب قبلی اشاره کردیم تیم های استقلال و پرسپولیس به جز رقابت های آسیایی، باید در چهار رقابت داخلی جام باشگاه های تهران، جام حذفی باشگاه های تهران، جام آزادگان و جام حذفی کشور به مصاف رقبا می رفتند به همین خاطر در فاصله کمتر از دو ماه فوتبال تهران شاهد تقابل مجدد سرخ آبی های پایتخت بود. در فاصله این دو دیدار ( دربی های سی و پنجم و سی و ششم ) دو تیم در جام آزادگان پنج بازی برگزار کردند و در مرحله یک چهارم نهایی جام حذفی به مصاف رقبا رفتند که با حذف استقلال برابر ماشین سازی تبریز و صعود پرسپولیس به نیمه نهایی همراه شد. این تقویم فشرده و نزدیکی دیدار سی و ششم دو تیم با دربی قبلی باعث شده بود تا از بازی هفته سیزدهم پرسپولیس و استقلال رو در روی هم در جام آزادگان، استقبال کمتری نسبت به دربی های قبلی صورت بگیرد و در حالی که در بازی قبلی ورزشگاه بزرگ آزادی پر از تماشاگر بود برای این بازی چیزی در حدود هفتاد هزار نفر روی سکوهای استادیوم حضور پیدا کنند.
این دوره از بازی های لیگ سراسری که اولین دوره رقابت های جام آزادگان به شمار میرفت، از مرداد ماه سال 70 کلید خورد و طبق برنامه باید در تیر ماه سال 1371 به پایان میرسید و تیم های استقلال و پرسپولیس باید در دو بازی رفت و برگشت به مصاف هم می رفتند. بازی رفت دو تیم باید طبق برنامه در روز پنجشنبه 15 اسفند 70 در ورزشگاه آزادی برگزار می شد، دیداری که به نوعی آخرین بازی باشگاهی سال 1370 به شمار میرفت.
برای این مسابقه پرسپولیسی ها سه غایب بزرگ داشتند. سعید عزیزیان، دروازه بان اصلی پرسپولیس، و محمد پنجعلی، کاپیتان تیم، به دلیل مصدومیت قادر به همراهی تیم خود نبودند تا وحید قلیچ در این بازی هم درون دروازه پرسپولیس بایستد و هم بازوبند کاپیتانی تیمش را به بازو ببندد.
مراسم ابتدای بازی و خوش و بش کاپیتان های دو تیم، شاهین بیانی و وحید قلیچ، در حضور تیم داوری
سومین غایب بزرگ پرسپولیسی ها هم مغز متفکر تیم علی پروین در میانه میدان، محسن عاشوری بود که به دلیل شرکت در مراسم خاکسپاری پسر خاله اش راهی نوشهر شده بود. علی پروین برای پر کردن جای خالی این بازیکنان از مجتبی محرمی در نقش دفاع پوششی استفاده کرد و حسن شیرمحمدی را به عنوان بازیساز در میانه میدان قرار داد، تغییراتی که با توجه به خصوصیات محرمی و شیرمحمدی برای پرسپولیس مثمر ثمر واقع نشدند.
علی پروین در مصاحبه ای کوتاه پیش از آغاز بازی گفت: « اگرچه ما مصدومان زیادی داریم اما برای برد به میدان می آییم و برای رسیدن به این هدف با تمام توان مبارزه خواهیم کرد. »
در سمت مقابل منصور پورحیدری که نسل طلایی استقلال را در اختیار داشت با یک غایب تیمش را روانه میدان کرده بود و آن هم فرشاد فلاحت زاده بود که به دلیل محرومیت قادر به همراهی تیمش نبود. البته امیر قلعه نویی هم که مدتها پیش آسیب دیده بود، کماکان قادر به همراهی تیمش نبود.
منصور پروحیدری قبل از بازی درباره تیمش گفت: « با وجود اینکه امیر قلعه نویی هنوز به تیم برنگشته است و ما در میانه میدان با مشکل مواجه هستیم اما با توجه به اینکه این بازی مثل بازی های قبلی از حساسیت بالایی برخوردار نیست فکر می کنم بازی قشنگی را از دو تیم ببینیم و اگر بچه ها به سمت کری خوانی و بازی احساسی نروند قطعا ما پیروز میدان خواهیم بود. »
ترکیب استقلال، ایستاده از چپ به راست: عابدزاده، غفوری های اصل، مرفاوی، موسوی نیا، حسن زاده، مهدی فنونی زاده
نشسته از چپ به راست: شاهین بیانی، شاهرخ بیانی، ورمزیار، ماجدی، سرخاب
شاهرخ بیانی و احمدرضا عابدزاده دو امید استقلالی ها برای درخشش در دربی
نکته جالب توجه در این مسابقه حضور علی پروین روی نیمکت پرسپولیس بود. علی پروین در آن دوران در عین حال که سرمربی پرسپولیس بود، هدایت تیم ملی فوتبال کشورمان را هم به عهده داشت و این موضوع باعث شده بود مسئولان باشگاه پرسپولیس زوران جورجوویچ یوگوسلاو را به جمع کادر فنی پرسپولیس اضافه کنند تا در صورت لزوم و جدایی علی پروین از پرسپولیس به خاطر تیم ملی، این مربی با سابقه یوگوسلاو هدایت سرخپوشان را به عهده بگیرد.
فشردگی رقابت های باشگاهی باعث شده بود تا در جدول رده بندی لیگ آزادگان تیم ها تعداد بازی های برابری با هم نداشته باشند. به همین دلیل تا پیش از برگزاری این بازی پاس تهران با 16 بازی و 26 امتیاز صدرنشین رقابت ها بود و پرسپولیس با 23 امتیاز از 14 بازی در جایگاه دوم قرار داشت. تیم های ملوان بندر انزلی و استقلال تهران هم به ترتیب با 17 و 13 بازی و کسب 23 و 22 امتیاز در رتبه های سوم و چهارم قرار داشتند.
عکسی زیبا به یادگار از چهار ملی پوش سرخ آبی پیش از دربی سی و ششم. از راست، مهدی فنونی زاده، محرمی، پیوس و شاهرخ بیانی
تصویری زیبا از دوستی و رفاقت بین بازیکنان پرسپولیس و استقلال در مسابقه بزرگ فرهنگی ورزشی، ایستاده از چپ به راست: عابدزاده، موسوی نیا، عبدالله نژاد، سرخاب، انصاری فرد، مرفاوی، مرادی، مهدی فنونی زاده، شیرمحمدی، غفوری های اصل، مرتضی فنونی زاده، ورمزیار، محرمی
نشسته از چپ به راست: ماجدی، عبدی، شاهرخ بیانی، محمدخانی، شاهین بیانی، پیوس، قنبرپور، قلیچ، حسن زاده
این بازی در اسفند ماه برگزار می شد و با توجه به نزدیکی ایام عید نوزروز و هم زمانی آن با حلول ماه مبارک رمضان، « کمیته مشترک تبلیغات باشگاه های پرسپولیس و استقلال » در اقدامی ارزنده با درج جمله « مسابقه بزرگ فرهنگی - ورزشی » روی لباس هر دو تیم به منظور کاهش تنش ها بین بازیکنان دو تیم و کم کردن حساسیت های مسابقه به استقبال دیدار حساس این دو رقیب سنتی رفتند.
اطلاعیه کمیته مشترک تبلیغات باشگاه های پرسپولیس و استقلال
نکته قابل ذکر دیگر در خصوص این بازی عدم پخش تلویزیونی مسابقه بود به طوری که دوربین های تلویزیونی این بازی را ضبط نکردند. علت این موضوع وجود تبلیغات دور زمین بود که با اعلام صدا و سیما مخالف با شئونات ورزشی عنوان شد و از پخش زنده این مسابقه جلوگیری به عمل آمد. هرچند که در برخی مجلات علت اصلی این اتفاق عدم توافق فدراسیون با صدا و سیما بر سر مسائل مالی حاصل از درآمد این تبلیغات عنوان شد.
اینفوگرافیک خلاصه دربی سی و ششم
داوران، مردان سرافراز میدان
(دنیای ورزش - 17 اسفند 1370)
به هر حال با سوت آقای ابهران سی و ششمین دربی تاریخ سرخ آبی ها آغاز شد و در همان ابتدای کار پرسپولیسی ها روی شوت راه دور انصاری فرد دروازه استقلال را با خطری جدی مواجه کردند که با خوش شانسی عابدزاده، توپ با اختلافی ناچیز از کنار تیر عمودی راهی اوت شد. این صحنه خطرناک با یک گل زودهنگام از جانب استقلالی ها پاسخ داده شد. در دقیقه هشتم توپی که با پاس شاهرخ بیانی به موسوی نیا رسیده بود از جناح راست روی دروازه پرسپولیس ارسال شد و صمد مرفاوی با یک ضربه سر تماشایی بالاتر از مرتضی فنونی زاده توپ را از بالای سر وحید قلیچ که در خروج از دروازه تعلل کرده بود به تور دروازه پرسپولیس چسباند تا حساب کار خیلی زود به سود استقلالی ها تغییر کند.
مرفاوی با ضربه سر و چشمانی باز، دروازه پرسپولیس را فرو ریخت، پس از آن، مرتضی فنونی زاده، بلندترین مرد دفاع قرمزها همه جا مواظب او بود
(دنیای ورزش - 24 اسفند 1370)
این گل آب سردی بود که بر پیکر پرسپولیسی ها ریخته شد. سرخپوشان برای جبران گل خورده حملات خود را شدت بخشیدند. روی یکی از همین حملات باز هم محمدحسن انصاری فرد در موقعیتی مناسب برای شوت زنی قرار گرفت که این بار ضربه او را عابدزاده به خوبی مهار کرد.
انصاری فرد یکی دوبار چنین خطرناک ظاهر شد و با آخرین مدافع استقلال، شاهین بیانی، روبرو گردید
(دنیای ورزش - 17 اسفند 1370)
استقلالی ها که بازیکنان توانمند خود قصد عقب نشینی نداشتند خیلی زود و تنها هفت دقیقه بعد از گل اول، صاحب گل دوم شدند. این بار توپ ارسالی از جناح چپ به محوطه جریمه پرسپولیس با دخالت مدافعان دفع شد اما توپ برگشتی در گوشه محوطه جریمه به صادق ورمزیار رسید تا با یک شوت سرضرب و تماشایی گل دوم بازی به ثمر برسد. شوت ورمزیار انقدر محکم بود که حتی دخالت وحید قلیچ هم مانع از ورود این توپ به دروازه پرسپولیس نشد تا خیلی زود استقلال قدرتمند آن روزها با دو گل از پرسپولیس علی پروین جلو بیافتد.
حلقه شادی یاران استقلال پس از پیروزی 2-0 برابر پرسپولیس
(دنیای ورزش - 24 اسفند 1370)
بعد از این گل استقلالی ها کمی بازی را به آرامش کشاندند و پرسپولیسی ها هم که توان مقابله با ستاره های استقلالی را نداشتند نتوانستند خطر جدی ای روی دروازه عابدزاده بوجود بیاورند و بازی در اکثر دقایق در میانه میدان جریان داشت. تنها موقعیت بازی در ادامه نیمه اول در سی و پنجمین دقیقه با ضربه نه چندان خوب ناصر محمدخانی روی دروازه استقلال خلق شد که احمدرضا عابدزاده به راحتی این توپ را مهار کرد.
ورمزیار روز به روز تکامل می یابد. او که در اینجا ناصر محمدخانی را محو کرده است یکی از بهترین گل های این فصل را زد تا به شادی آبی ها بیفزاید
(دنیای ورزش - 24 اسفند 1370)
با شروع نیمه دوم و در حالی که انتظار می رفت پرسپولیسی ها برای جبران دو گل عقب افتادگی تلاش بیشتری داشته باشند، باز هم این استقلالی ها بودند که توپ و میدان را در اختیار داشتند و ستارگان پا به سن گذاشته پرسپولیس که روی نیمکت ذخیره ها هم گزینه ای برای جانشینی خود نمیدیدند توان مقابله با حریف را نداشتند. بازی از جانب هر دو تیم در نیمه دوم کمی هم به خشونت کشده شد تا کار زرد داور در نیمه دوم چهار بار از جیبش خارج شود.
صمد مرفاوی در جدال با یار قرمزپوش کمی هم خشونت را چاشنی کار کرده است
در این شرایط استقلالی ها هم فقط با حفظ توپ و میدان داری به محافظت از دو گل خود پرداختند و خطری را روی دروازه وحید قلیچ ایجاد نکردند. تنها موقعیت های این نیمه شوت نصفه و نیمه شاهرخ بیانی و ضربه سر عباس سرخاب بودند که اولی با دخالت قنبرپور دفع شد و دومی با اختلاف از کنار دروازه به بیرون رفت تا بازی در نهایت با همان نتیجه نیمه اول، دو بر صفر به سود استقلال خاتمه یابد.
نمایی زیبا از درگیری هوایی مهاجمان و مدافعان سرخ آبی که با خروج عابدزاده خاتمه یافته است
بعد از بازی منصور پروحیدری که شادمان از این برد ارزشمند بود به خبرنگاران گفت: « اگرچه بچه های ما در طول نود دقیقه تنها چند دقیقه تمام خواسته های ما را در زمین پیاده کردند اما من از عملکرد آنها رضایت کامل دارم و این برد رو بهشون تبریک میگم. چیزی که ما رو در این بازی برنده کرد دفاع خوبمون بود که موفق شدیم به خوبی بازیکنان خطرناک پرسپولیس رو مهار کنیم. »
موفق ترین مرد میدان، حسن زاده بود. او علاوه بر مهار پیوس، مهاجمان پا به توپ حریف را هم زیر نظر داشت. هر کس این دو بازیکن را نمی شناخت با دیدن این عکس می پنداشت پیوس مدافع است و حسن زاده مهاجم!
(دنیای ورزش - 24 اسفند 1370)
علی پروین هم در یک جمله به خبرنگاران گفت: « استقلالی ها دو شانس گلزنی داشتند که همان دو توپ هم وارد دروازه ما شد. مصدومیت ها برای ما خیلی گران تمام شد و باعث شد ما نتوانیم تمام توانمان را در میدان به نمایش بگذاریم »
عبدی بازیکنی است جنگجو و خنثی کننده، بهترین پستی که او داشته است هافبک دفاعی است. او گرچه مثل یک مهاجم به عابدزاده حمله برده است اما عملا در پشت دو مهاجم اسیر شده پرسپولیس کاری از پیش نبرد
(دنیای ورزش - 24 اسفند 1370)
با این پیروزی استقلالی ها در جدول رده بندی با دو پله صعود به رده دوم رسیدند و پرسپولیس در رتبه سوم قرار گرفت.
استقلال در روزی که پرسپولیس بی ثبات و ناهماهنگ بود، تمامی راه ها را به روی حریف بست و 2 گل زد تا موقعیت خود را در جدول بهبود بخشد. در عکس، سرخاب و حسن زاده بالاتراز مرتضی فنونی زاده و عبدالله نژاد دیده می شوند
(دنیای ورزش - 17 اسفند 1370)
شاهین بیانی، پیوس را تعقیب میکند تا توپ وی را دفع نماید
مهدی فنونی زاده هافبک بالابلند و میانی استقلال پا به توپ از تکل عبدی، یار میانی پرسپولیس گذشته است. این صحنه را می توان نمایی عمومی از حال و هوای دیدار دو تیم پرطرفدار تهرانی دانست
(کیهان ورزشی - 17 اسفند 1370)
صحنه ای دیدنی از پیکار دو تیم استقلال و پرسپولیس که به شکست قرمزپوشان انجامید. همه نگران سرنوشت توپ، از چپ: موسوی نیا، ورمزیار، مرفاوی، حسن زاده، پیوس، عابدزاده، بیانی، سرخاب و عبدالله نژاد (19)
(روزنامه کیهان - 17 اسفند 1370)
اینفوگرافیک پیراهن های دو تیم در دربی سی و ششم