سوکراتس کورینتیانسبدترین آسیبی که استبداد به مخالفان خود میزند دزدیدن ثروت کشور یا سرکوب خشن منتقدین نیست. آسیب بزرگ استبداد این است که مخالفان خود را به خودش شبیه میکند. آنها را پرخاشگر و عصبی و ستیزه جو بار می آورد. استبداد در یک شخص یا یک سیستم خلاصه نمی شود. استبداد یک بیماری خطرناک و واگیردار است. درست مثل کرونا. نوجوان یا بزرگسالی که برای بیان عواطف یا عقایدش نمی تواند جز کلمات رکیک چیزی در چنته ذهنش بیابد دچار ویروس استبداد است. در خانه و مدرسه و خیابان و صف نانوایی و پارک سرکوب شده. تنها چیزی که از محیط نصیبش شده تنفر عمیق است. پس جایی که کنترلی بر او نباشد، شخصیتش را بدون پرداخت هزینه نمایان می کند. چه جایی بهتر از فضای مجازی؟ اینجا جایی است که فوتبال و رقابت باشگاهی می تواند بهانه ای باشد برای خالی کردن عقده های شخصی. هر استوری، هر مصاحبه، هر تحلیل و هر آمار می تواند دستاویزی باشد برای لشکر کشی و هتاکی. فحاشی در واقع مانند تب یک نشانه روشن برای بیماری است. هر چه پرخاشگرتر باشیم بیمارتریم. استبداد به شما فضایی برای شکوفایی نمیدهد و شما را به کندی یا به تندی به ورطه ای میکشاند که شبیه خودش بشوید. شما از برقراری رابطه درست با صاحبان عقاید و عواطف مختلف عاجز می شوید. اما استبداد کاری میکند که شما گمان کنید این که به دیگران حمله میکنید و فحش می دهید نشانه توانایی شماست. مثل پزشکی که بیمارش بگوید تب 40 درجه دقیقا از علائم سلامت جسمی است. تویی که در خیابان جرات نداری به پلیس راهنمایی بگویی من نباید از خودروی خودم پیاده شوم و قانونا شما باید بیایید کنار خودروی من، به خاطر این بی شهامتی از خودت متنفر میشوی و برای گریز از این حس عمیق تنفر باید کاری کنی. باید قدرتت را به کسی نشان دهی. اما قانون بقا می گوید جایی قدرتنمایی کن که له نشوی. پس تو می نشینی پشت سیستم و شروع میکنی به فحاشی به مرده و زنده دیگران. کسی هم جلودارت نیست. تو نیرومندی. فضای مجازی بهشت سرخورده ها و استبدادزده هاست. جایی که ستیز میکنند و سرکوب میکنند اما تاوان نمی دهند. تو دقیقا شبیه همان چیزی هستی که از ان متنفری. روزی صدبار به این ارگان و آن نهاد و فلان مسئول فحاشی میکنی اما شباهت تام و تمام خودت را به آنها نمی بینی. این خاصیت استبداد است که مبتلایانش خود را پاک و پاکیزه می بینند. تو اینجا کامنتهایی می گذاری که دوست نداری پدرت مادرت خواهرت و حتی برادرت آنها را بخوانند. اسمش را میگذاری حریم خصوصی. اما خودت بهتر میدانی که پنهان کردن کامنت های پر از هتاکی ات ربطی به حریم خصوصی ندارد. تو در واقع از رسوا شدن می ترسی. از اینکه بستگانت بفهمند پس این ظاهر متمدن چه حجمی از بزهکاری اجتماعی نهفته است.