بیوگرافی شهرام ناظری خواننده و موسیقی دان سنتی ایرانی
نام:شهرام ناظری
تاریخ تولد:29 بهمن 1328
محل تولد:کرمانشاه
سبک (ها):موسیقی اصیل ایرانی
ساز: سه تار
سال های فعالیت از 1354 تا کنون
------------------------------------------------------
زندگینامه شهرام ناظری
شهرام ناظری 29 بهمن 1328 در محله برزه دماغ کرمانشاه متولد شد او خواننده، موسیقی دان، آهنگ ساز و موسیقی اصیل معروف به شوالیه ایران میباشد.
وی از دوران خردسالی توسط مادرش با شعر و آواز آشنا شد؛ پدرش نیز صدای لطیفی داشت و ضمن آشنایی با گوشه ها و ردیف های آواز ایرانی، سه تار هم می نواخت.
شهرام ناظری در سن 7سالگی اولین برنامهٔ هنری خود را در رادیوی کرمانشاه همراه با تار درویشی، از نوازندگان معروف آن زمان کرمانشاه، اجرا کرد. پس از آن در سن 11 سالگی نیز توانست در رادیو تلویزیون ایران چند برنامهٔ دیگر آواز ایرانی اجرا کند.
حافظ ناظری متولد 8 مرداد 1358، فرزند شهرام ناظری آهنگساز و خواننده ایرانی است. یادگیری موسیقی را از نه سالگی در نزد پدرش آغاز کرد. او نوازنده حافظ (ساز) و دف می باشد. وی ساز حافظ را بر اساس ساز سه تار و الهام از نام حافظ شیرازی ابداع کرده است.
فعالیت حرفه ای شهرام ناظری
وی در سال 1345 برای بهره گیری از محضر استادانی چون عبدالله دوامی، نورعلی خان برومند، عبدالعلی وزیری، محمود کریمی عازم تهران شد و ضمن بهره گیری از محضر این اساتید، سه تار را نیز نزد استادان احمد عبادی، جلال ذوالفنون و محمود هاشمی فرا گرفت.
درسال 1354 بنا به پیشنهاد نورعلی خان برومند به استخدام رادیو تلویزیون ایران درآمد و اولین برنامهٔ خود را با گروه شیدا به سرپرستی محمدرضا لطفی با مثنوی مولوی و ترانه ای از شیخ بهایی اجرا کرد، پس از آن با گروه عارف به سرپرستی حسین علیزاده و پرویز مشکاتیان کار خود را ادامه داد.
ناظری درسال 1355 در نخستین آزمون موسیقی سنتی ایران با نام باربد شرکت کرد و توانست مقام نخست را در رشتهٔ آواز در این آزمون به دست آورد. در سال 1356 همراه با گروه سماعی به سرپرستی اصغر بهاری و حسن ناهید برای اجرای کنسرت در جشنوارهٔ توس انتخاب شد.
ناظری از سال 1357 تا 1360 در آلبوم های چاووش به شاره های 2، 3، 4، 7 و 8 را با همکاری گروه های شیدا و عارف کانون فرهنگی و هنری چاووش به سرپرستی محمدرضا لطفی، حسین علیزاده و پرویز مشکاتیان آواز خوانی کرد.
تصنیف ای پدر در سال 1358 توسط محمدرضا لطفی و به یاد آیت الله طالقانی ساخته شد، اما برخی به اشتباه این تصنیف را در سوگ آیت الله منتظری می نامند؛ درحالی که او در سال 1388 از دنیا رفت.
همکاری گسترده با کیخسرو پورناظری و جلال ذوالفنون
شهرام ناظری آلبوم مثنوی موسی و شبان را با همکاری جلال ذوالفنون و بهزاد فروهری، بنمای رخ را با همکاری نوازندگان مرکز حفظ و اشاعه موسیقی سنتی ایران و گروه مولانا به سرپرستی محمدجلیل عندلیبی، آلبوم صدای سخن عشق را باهمکاری گروه تنبور شمس و لاله بهار را با همکاری گروه عارف به سرپرستی پرویز مشکاتیان تهیه کرد.
او در سال های 1360 تا 1364 به روش های مختلف مشغول تدریس موسیقی و ردیف های آوازی به علاقه مندان گردید. در این دوران آثار زمستان، بشنو از نی و نجوا را منتشر نمود. از سال 1364 به بعد با همکاری گروه های موسیقی ایرانی کارهای زیبایی را به بازار موسیقی عرفانی و اصیل ایرانی عرضه ساخت که از درخشان ترین این آثار می توان شورانگیز با همکاری حسین علیزاده، گل صدبرگ و آتش در نیستان با همکاری جلال ذوالفنون، یادگار دوست و ساقی نامه 1 و ساقی نامه 2 را با همکاری کامبیز روشن روان نام برد.
در این سال هاست که ناظری آلبوم بی قرار را با همکاری گروه جلیل عندلیبی و همچنین کنسرت اساتید موسیقی ایران را با همکاری گروه اساتید موسیقی ایران (گروهی به سرپرستی فرامرز پایور) اجرا و منتشر کرده است. لازم است ذکر شود گل صدبرگ معروف ترین اثر شهرام ناظری و بسیاری از مردم ناظری را با تصنیف اندک اندک با شعر مولانا اجرا شده در این آلبوم می شناسند.
در سال های دهه هفتاد خورشیدی شهرام ناظری آثار بسیاری را اجرا نمود که از آن جمله می توان به آلبوم های نوروز به همراهی با حسین علیزاده، مهتاب رو را با گروه تنبور شمس (آهنگ سازی کیخسرو پورناظری) و دل شیدا را با آهنگ سازی فرامرز پایور اشاره نمود. همکاری ناظری با کامکارها نیز منجر به آفرینش دو اثر ماندگار به نام های کنسرت کامکارها 76 و کنسرت 77 گشته است. وی با انتشار دو آلبوم ساز نو آواز نو و سفر به دیگر سو مسیر نوینی از موسیقی خویش را نمایان ساخت به طوری که سفر به دیگر سو را دکترین موسیقایی خود می داند.
در سال 1390 ناظری یک آلبوم موسیقی به نام امیرکبیر با آهنگ سازی پژمان طاهری منتشر کرد که بیش تر اشعار آن را شعرهای نو تشکیل می دادند. مدتی بعد پس از 6 سال تأخیر کنسرت شهرام ناظری و لوریس چکناوریان منتشر شد.
این اثر مربوط به اجرای ارکستر بزرگ کومیتاس ارمنستان به رهبری مایسترو لوریس چکناوریان در سال 1384 می باشد که بیش تر قطعات آن به زبان کردی (زبان مادری شهرام ناظری) می باشند. البته در این اثر 4 قطعهٔ فارسی نیز به نام های زین دوهزاران من و ما، شیدا شدم، آواز به همراه چنگ و آب حیات عشق اجرا شده است. بیش تر قطعات این آلبوم در سایر آثار ناظری به همراه سازهای ملی نیز اجرا شده اند و در این اثر در قالب موسیقی ارکستری با سازهای غربی آرایه شده اند.
از دیگر آثار برجسته ایشان که بر روی شعرهای مولوی اجرا شده می توان به آلبوم مولویه که در خارج از ایران با نام شور رومی شناخته می شود نیز اشاره کرد این اثر نامزد دریافت جایزهٔ گرمی ایالات متحده در سال 2007 میلادی برابر با 1386 خورشیدی نیز شده است. دیپاک چوپرا فیلسوف هندی-آمریکایی الاصل نیز در این آلبوم حضور دارد.جادو در گذشته نهفته است.
این کار در سال بزرگداشت مولانا عرضه شد و به عنوان یکی از بهترین لوح های فشرده سال جهان معرفی شد. روزنامهٔ بوستون گلوب و لس آنجلس تایمز چاپ آمریکا، در گزارشی با عنوان «شعر مولانا در حرکت»، به بررسی تلاش های شهرام و حافظ ناظری برای زنده نگه داشتن اشعار مولانا پرداخته است.
اجراهای بین المللی
ناظری در سراسر جهان در سالن ها و فستیوال های بزرگ برنامه و کنسرت هایی اجرا نموده است. جشنواره موسیقی اکس-آن-پروانس، جشنواره موسیقی آوینیون، تئاتر دلاویل پاریس، جشنواره سامر توکیو، سالن تئاتر دالبی لس آنجلس، رویال آلبرت هال، جشنواره دل پوپولو در ایتالیا، جشنواره بیت الدین لبنان، ارکستر فیلارمونیک کلن آلمان، مجمع انجمن آسیا، مؤسسه جهانی موسیقی بروکلین، آکادمی موسیقی بام نیویورک، جشنواره اروپا رم، جشنواره موسیقی سائو پائولو و جشنواره موسیقی فاس مراکش و اجرا در شهرهای ونیز، بارسلون، مادرید، ژنو، بروکسل، آمستردام، استکهلم، اسلو و کپنهاگ از جمله بزرگترین اجراهای جهانی ناظری به شمار می رود.
افتخارات و جوایز شهرام ناظری
جایزهٔ «کونکورز» موسیقی فولکلور در سال 1975
دریافت جایزهٔ «بهترین موسیقی عرفانی جهان» در جشنوارهٔ فاس مراکش در سال 1997 (وی پس از دریافت این جایزه، از سوی مطبوعات آمریکا لقب پاواروتی ایران را نیز دریافت کرد.)
دریافت جایزه ویژه شهر ارواین ایالت کالیفرنیا برای گسترش پیام معنوی مولانا و صلح از طریق زبان موسیقی در سال 2006
دریافت نشان «لژیون دونور» از سوی دولت فرانسه در سال 2007
دریافت نشان «شوالیه ادب و هنر» از سوی دولت فرانسه در سال 2007
این نشان بالاترین نشان فرهنگی فرانسه است و پاس داشتی است از طرف دولت فرانسه به هنرمندانی که تلاش ویژه ای در جهت اعتلای فرهنگ و هنر دارند.
دریافت عنوان هنرمند برتر آسیا از طرف مجمع آسیاسوسایتی 2007
در این مراسم بان کی مون دبیر کل سازمان ملل متحد تقدیر ویژه ای از شهرام ناظری به عمل آورد.
دریافت جایزهٔ «اسطورهٔ زنده»از دانشگاه یوسی اِل اِی
دریافت نشان طلایی سماع بارگاه مولانا از دست اسین چلبی نواده مولانا در سال 1386 در شهر قونیه ترکیه و انتخاب به عنوان رئیس افتخاری مرکز مولانا پژوهی دانشگاه سلجوق در ایران.
دریافت لوح سپاس از شهرداری شهر ایرواین کالیفرنیا به پاس قدردانی از تلاشهای شهرام ناظری در ترویج پیام معنوی صلح در قالب موسیقی و شعرهای مولوی
نام گذاری روز 25 ماه فوریه سال 2006 به نام «شهرام ناظری»، توسط رئیس شواری شهر و شهردار سن دیه گو در حوزهٔ جغرافیایی سن دیه گوی ایالت کالیفرنیا. در مدت کوتاهی پس از این نامگذاری، کنگرهٔ آمریکا نیز با اهدای لوح سپاس از وی تقدیر نمود.
دریافت تقدیرنامه از سوی دانشگاه هاروارد به دلیل نقش مؤثر ناظری در معرفی مولوی به دنیای غرب و نوآوری در موسیقی ایرانی و جذب مخاطبان غربی
آلبوم ها ی شهرام ناظری
نام آلبوم سال اجرا / انتشار آهنگ ساز نوازندگان / گروه خواننده ناشر توضیحات
مثنوی موسی وشبان1354
چاووش 2 1357
چاووش 3 1357
چاووش 4 1357
چاووش 7 1358
چاووش 8 1357–59
صدای سخن عشق 1358
باد صبا می آید 1360
بشنو از نی اجرا در 1360
گل صدبرگ 1360
لاله بهار 1360
نوروز 1362
بنمای رخ 1363
یادگار دوست 1363
بهاران آبیدر 1364
کیش مهر 1365
بی قرار 1366
زمستان 1366
در گلستانه 1366
شورانگیز 1367
ساقی نامه 1 1367
ساقی نامه 2 1367
آتشی در نیستان 1367
سخن تازه 1367
کنسرت اساتید موسیقی ایران 1368
کنسرتی دیگر 1368
لیلی و مجنون 1368
چشم به راه اردیبهشت 1370
حیرانی 1375
ساز نو آواز نو 1377
کنسرت 77 1377
سفر به دیگر سو 1377
آواز اساطیر 1379
غم زیبا 1382
لولیان 1384
بیست سال با آثار پرویز مشکاتیان 2 زمستان 1385
مولویه (شور رومی) 1386
سفر عسرت 1388
امیرکبیر 1390
کنسرت شهرام ناظری و لوریس چکناوریان 1390
بعد یازدهم 1392
درفش کاویانی، کاوه آهنگر 1393
رقصانه1394