رابُر، یکی از شهرهای استان کرمان و مرکز شهرستان رابر است. بنا بر سرشماری سال ۱۳۹۵ مرکز آمار ایران، جمعیت شهر رابر برابر ۱۳٬۲۶۳ نفر است. شهر رابر در سال ۱۳۴۱ دارای پنج محله (قلعه – توده و علیا – دیوران- – کشکوئیه – موردوئیه) بودهاست. این شهر در سال۱۳۸۸ از شهرستان بافت جدا گردیده و مستقل شدهاست.
«رابُر» به راه بریدن، طی کردن و پیمودن راه گویند. ساکنان اولیهٔ رابُر، برای رسیدن به این محل، مجبور شدهاند که تعداد زیادی از درختان جنگلی را ببُرند و راهی برای رسیدن به این منطقه ایجاد کنند. بدین سبب، راهیان این منطقه راه طولانی طی کردهاند و راه را با بریدن درختان جنگلی ایجاد کرده و در اصطلاح راهبُر گفتهاند. آب و هوای شهر رابر به دلیل قرار گرفتن در دامنه کوههای مرتفع و نیز ارتفاع بالا از سطح دریا معتدل و کوهستانی است. رابر تابستانهای کوتاه و خنک و زمستانهای سردی دارد.
وصیف رابر از نسخهٔ خطی مجموعهٔ ناصری (جغرافیای ایالت کرمان در عهد ناصری) «قریهٔ رابر: قریهایست دلگشا و قطعهایست مسرت بنا. به خوبی آب و هوا موصوف و به حیثیت نزهت و صفا بین آن قراء معروف. مشتمل است بر باغات بسیار و بساتین بیشمار. اکثر مردم آنجا به صباحت منظر، شهره و از متاع حسن و ملاحت با بهرهاند؛ و از فواکه آنجا آنچه ممتاز و قرین به امتیاز است، سیب است که گویا لطافت و آب رنگ از رخسار گلرخانش نصیب، و شعر جناب شیخ [سعدی] رحمهالله این مطلب را شاهدی است، قریب. بیت: سیب گویا وداع یاران کرد کش بود نیم سرخ و نیمی زرد آبش رود و هوایش فرح نمود، در دامن کوهی رفیع و قله جبالی منیع واقع و اطرافش نسبت به سایر کوهستان واسع است. منبع آبش همان کوه است که ذکر آن در شرح کارزار و قلعه عسکر بیان شد. زیرا که این کوه بلند «الوند مانند» مابین کارزار و رابر است، چنانچه کارزار و قلعهعسکر به سمت شمال آن کوه است، نیز رابر سمت جنوبش واقع شده. الحق این کوه «البرز شکوه» از بسیاری برف در سالی دو ماه از برف تهی است، بلکه اغلب مغاره و درّهای [درّههای] او را هرگز خالی از برف ندیده و نشنیدهاند. گیاهای [گیاهان] آن کوه بسیار و خواص و فواید گیاه آن بی شمار است. کوه مذکور موسوم و مشهور به «کوه شاه قطب الدین حیدر» است و در سنوات که به سبب نزول رحمت بسیار، سیلهای بی شمار از یمین و یسار آن قریهٔ خلدآثار در گذار و به سمت جیرفت و رودبار میرود و اهل آن قریه هم اگر محتاج به آب باشند، به قدر شرب مزارع و باغات خود میگیرند و اگر سالی هم کم رحمت اتفاق افتد نیز به قدر کفایت زراعت و بساتین آنجا میآید که زیانی به آنجا نمیرسد. اغلب مزارع آنجا قنات هم دارد؛ غرض از خشکسال، نقصان به آنها نمیرسد. برخلاف سایر قراء رودآب از آنجاست که مردم آنجا نسبت به سایر بلوکات صاحبمایه و استطاعت و ارباب دولت و بضاعتند و به قدر چهار صد خانوار در آنجا تمکن دارند و روزگار به خرمی میگذرانند و رعایای آنجا، مثل سایر بلوک اقطاع، به کرایهکشی مشغولند، و رؤسای آنجا، فیزماننا، خوانین ده دیوان و از منتسبان نواب شاهزاده آزاده، فتحالله میرزایند (۱). و خالصهٔ آنجا که موسوم به ده دیوان است، در بدو طلوع آفتاب سلطنت حضرت خاقان کشورستان و پادشاه جم جاه، دارا دربان فتحعلی شاه ـ نورالله تربته ـ به تیول و سیورغال آنها برقرار و اناث و ذکور آن سلسله، ریزه خوره خوان احسان این دولت جاوید عدّت، گیتی مدارند؛ و بیوت و باغات آنجا در هم و بهغایت خرم است و قلعه خارج از باغات و ده دارد که حصاری کشیده و چهار برجی و سردری و عمارتی که یک صد درب خانوار در آن بسر توان برد، دارد؛ و در حوالی قلعه هم به قدر یک صد خانوار عمارت دارد که دو درب مسجد و دو درب حسینیه و یک درب حمام در آنجا ساختهاند و تفصیل مزارعات به قرار این است. مراد فتحالله میرزا شعاع السلطنه است. در سال ۱۲۰۷ق؛ که فتحعلی شاه از جانب آقا محمد خان قاجار مأمور تصرف و نظم کرمان گردید، در رابر با دختر عسکر کفشدوز ـ فاطمه خانم رابری، سنبل باجی ـ ازدواج کرد، و فتحالله میرزا شعاع السلطنه و فخرالدوله و والیه از این خانم میباشند. در ضمن علی اکبرخان رابری، برادر این زن، ملقب به خالو شد و اولاد و اقوام او در این ناحیه معروف به خالویی هستند و یکی از دهات آنان حدود ده دیوان نیز به آنان تیول داده شد.
شغل اهالی کشاورزی سنتی و دکانداری است. به گزارش خبرگزاری کشاورزی جمهوری اسلامی ایران قدیمیترین گردوی جهان در شهرستان رابر و در بخش هنزا قرار دارد قدمت آن را یک هیئت المانی بیش از ۲۰۰۰{۲هزار}سال تخمین زدهاست. در آیندهای نزدیک با بهرهبرداری از صنایع مس درالو و بندر هنزا شهرستان رابر و سد صفا رود چهرهٔ دیگری به خود میگیرد. این معدن سومین معدن مس بزرگ کشور میباشد؛ که تا ۳ سال آینده کارخانه مس کنستانتره در رابر افتتاح میشود عملیات اجرایی آن شروع شدهاست.
شهرستان رابر یکی از شهرستانهای کوهستانی استان کرمان در جنوب شرق ایران است. مرکز این شهرستان شهر رابر بوده و فاصله این شهر تا مرکز استان کرمان ۱۷۵ کیلومتر است. این شهرستان با مساحتی بالغ بر ۱۸۷/۱۶۶۷ کیلومتر مربع بین طول جغرافیایی ۵۶ درجه و ۴۵ دقیقه تا ۵۷ درجه و ۱۶ دقیقه و عرض جغرافیایی ۲۹ درجه و ۲۷ دقیقه تا ۳۸ درجه و ۵۴ دقیقه و در جنوب غربی استان کرمان قرار گرفتهاست بهطوریکه از شمال به شهرستان بردسیر، از شمال غرب، غرب و جنوب غرب به شهرستان بافت، از جنوب، جنوب شرق و شرق به شهرستان جیرفت و از شمال شرق به شهرستان کرمان محدود میشود.
رابُر؛ راه بریدن، طی کردن و پیمودن راه را گویند. ساکنان اولیه رابُر برای رسیدن به این محل مجبور شدهاند که تعداد زیادی از درختان جنگلی را ببرند و راهی برای رسیدن به این منطقه ایجاد نمایند. بدین سبب راهیان این منطقه راه طولانی طی کردهاند و راه را با بریدن درختان جنگلی ایجاد کرده و در اصطلاح راه بر گفتهاند. اقلیم براساس پهنه بندی اقلیمی استان کرمان، شهرستان رابُر دارای آب و هوای بری، نیمه خشک، معتدل تا سرد است. وجود ارتفاعات شهرستان از یک طرف و واقع شدن در معرض جریانات و تودههای هوایی که در فصول مختلف این منطقه را تحت تاثیر قرار میدهند، از مهمترین عوامل موثر بر اقلیم منطقه میباشد.
کوههای مهم شهرستان رابُر عبارتند از: -کوه لاله زار(شاه) با ارتفاع ۴۰۴۰ متر در ۱۰کیلومتری شمال غرب – کوه ماران از رشته کوه ایران مرکزی با ارتفاع ۳۴۰۰متر واقع در ۷ کیلومتری شرق رابُر – کوه طلا و لق با ارتفاع ۲۷۸۰متر در ۱۱کیلومتری غرب – کوه باغ شاه با ارتفاع ۲۷۲۳ متر در ۴ کیلومتری شمال شرق – کوه کلوک گاو با ارتفاع ۲۳۸۰ متر در ۲۷ کیلومتری جنوب غرب – کوه میخانه با ارتفاع ۲۳۶۲ متر در ۳ کیلومتری جنوب شرق – کوه حاجی زاغیه با ارتفاع ۲۰۷۱ متر در ۲۴ کیلومتری جنوب غرب – کوه بند کیواز با ارتفاع ۲۰۴۸ متر در ۲۸ کیلومتری جنوب – کوه کنار با ارتفاع ۱۹۸۴ متر در ۲۸ کیلومتری جنوب-کوه دیمموئیه در بندر سیه بنوئیه ارتفاع۳۰۵۵
شهرستان رابر زیر حوضههای آبخیز هلیل و نهایتاً حوضه بزرگ آبریز جازموریان را در خود جای دادهاست. از حوضههای مهمی که مطالعات آبخیزداری روی آنان انجام گرفتهاست میتوان حوضه اسکر، لنگر، هنزاء را نام برد. منابع آبی موجود در این حوضهها تأمین کننده آب شرب آبخیزنشینان را فراهم میآورد. ارتفاعات لاله زار موسوم به کوه شاه رابُر قسمتهای شمالی رابُر را پوشش میدهند که در فصل زمستان تا اواسط بهار پوشیده از برف هستند. بیشترین برف را در شمال رابُر، این ارتفاعات دارند و تمامی رودخانههای این بخش در منطقهای بنام نهر بادام به هم پیوسته و سرچشمه قسمت مهمی از رودخانه بزرگ هلیل رود میگردند. همچنین پنج رودخانه فصلی در این منطقه جریان دارند که از برفهای ارتفاعات مذکور تغذیه میگردند. رود خانههای مهم شهرستان رابر عبارتند از:۱- رودخانه دائمی رودبر(رودر) که در حوضه آبریز جازموریان قرارگرفته و از کوههای لاله زار ودیمموئیه سرچشمه گرفته و در جهت شمال- جنوب جریان دارد. بعد از ملحق شدن چند شاخه فرعی به این رودخانه و عبور آن از روستاهای گنجان، گُلینوئیه، زمین بر و رودبر و دریافت رودخانه جواران در ۲ کیلومتری جنوب شرق رابر به رودخانه رابُر متصل میگردد. رودخانه مذکور عمدتاً از مناطق بی کربناته و سیلیکاته میگذرد. ۲- رودخانه دائمی رابُر که از دامنههای جنوبی لاله زار سرچشمه میگیرد و پس از ورود به دشتهای دامنهای دارنجان با جهت جنوب شرق ضمن عبور از روستاهای تذرج و موسی آباد وارد شهر رابُر میگردد و در طی مسیر خود پس از دریافت رود خانه رودبر با تغییر جهت به سمت جنوب ادامه مسیر داده و در مجاورت روستای نهربادام با اتصال به رود خانه سید مرتضی به رودخانه هلیل رود میریزد. این رود خانه نیز عمدتاً از مناطق بی کربناته و در سازندهای سیلیکاته جریان دارد. از دیگر رودخانههای شهرستان رابُر میتوان رودخانههای سرمشک، هنزاء، اسپارچ، دره پهن، شصت فیچ را نام برد.
وجود مراتع کوهستانی در حوضههای ذکر شده میزبان ییلاق نشینان بخشی از عشایر استان کرمان است. این مراتع درمنطقه رویشی ایران- تورانی قرار گرفتهاند. فلور رابُر از غنای کم نظیری در استان کرمان برخوردار است. بطوریکه بیش از ۸۰ گونهٔ گیاهی را از جنسهای مختلف در خود جای دادهاست از اینجهت بررسیهای بوم شناسی و جامعه شناسانه گیاهی در این منطقه از اهمیت زیادی برخوردار است. عمده درختان جنگلی موجود در این مراتع شامل: بنه، بادام کوهی، ارژن، قوسک، کیکم، ارس و شیرخشت میباشند. از گونههای درختچهای، قیچ، تربیت، زرشک و پرند را میتوان نام برد. همچنین اکثر گونههای بوتهای و علفی موجود در فلور ایران- تورانی در این مراتع وجود دارد. از این تعداد گونههای گیاهی، اکثرشان جزو گیاهان دارویی – صنعتی و اقتصادی محسوب میشوند که جهت آگاهی از محاسن آنان نیازمند مطالعات بنیادی میباشند. عمده تیپهای مهم مرتعی موجود در منطقه مذکورشامل: درمنه گون، گون درمنه، درمنه گارچی، جامعه گیاهی بادام کوهی درمنه هستند که بسته به شرایط توپوگرافی تغییرات فراوانی به چشم میخورد. ذخیره گاه ژنتیکی ارس گلوچار از مهمترین مناطقی است که جزو مراتع مشجر شهرستان رابُر بحساب میآید. در مجموع تنوع گونهای مراتع شهرستان رابُر ارزش منابع طبیعی این شهرستان را بخوبی نشان میدهد. محصولات فرعی مراتع در این شهرستان شامل زنبورداری، پرورش ماهی قزل آلا و… است.
تل کوشک با پیشینه بیش از ۲۵۰۰ سال که در جنوب شهر رابر وجود دارد و هنوز کاوش نشده از نقاط باستانی آن است. از مناطق دیدنی این شهر میتوان به چشمه عروس اشاره کردکه در فصول بهار و تابستان میزبان هزاران گردشکر از سراسر کشور به خصوص استانهای هرمزگان و کرمان می باشد.همچنین روستای دیدنی سیه بنوئیه در ۵ کیلومتری این شهر به عنوان یکی از روستاهای پلکانی کشور می باشد واز لحاظ سرسبزی و دارای آب هوای کوهستانی عالی می باشدواز دیگر مناطق دیدنی بندر سیه بنوئیه(دیزنگماه)میباشد که درآن غارمموشا وآبشارهای دیمموئیه وپسله ودرخت توت ۴۰۰ساله وقله ی دیمموئیه قرار دارد از دیگرا مناطق دیدنی این شهرستان می توان به عشق آباد، گردودره کار، تنگل هونی، تنگ کررو، آبشارگرموئیه، آبسر، مقبره امازاده سید مرتضی ، باغ رفعت الدوله،قلعه شهر،تپه باستانی تل کوشک اشاره کرد. همچنین مناطق گردشگری به صورت فهرست وار :چشمه عروس،عشق آباد،منطقه توریستی گردشگری تخت سرتشتک،بندر هنزا،چق چق،چشمه علی،چهرن،امامزاده سید مرتضی،تخت شاهزاده کوشا، و صدها منقطه بکر و زیبای دیگر. بندر سیه بنوئیه.غارمموشا.قله ی دیمموئیه ودرختان زیبای گردو در دیزنگماه(دیزما)از زیباییهای این شهرستانند.
رابر تابستانهای کوتاه و خنک و زمستانهای سردی دارد آب و هوای شهر رابر به دلیل قرار گرفتن در دامنه کوههای مرتفع و نیز ارتفاع بالا از سطح دریا معتدل و کوهستانی است. از مناطق دیدنی این شهر میتوان به چشمهی عروس، غارمموشا و آبشارهای دیمموئیه و پسله ودرخت توت ۴۰۰ ساله و روستای پلکانی سیه بنوئیه، بندر سیه بنوئیه، قله دیمموئیه و درختان زیبای گردو در دیزنگماه (دیزما) گردو درکار (قدیمیترین گردوهای جهان)، روستای انجرک، روستاهای زیبای اسکر (گلی اسکر)، عشق آباد، دارنجان، تذرج، جواران، گنجان، قدرودخانه و بنه سوخته، گرموئیه، عشقآباد اسکر در شمال غرب شهرستان، تخت سرتشتک، بندر هنزا، چق چق، چشمه عسلی، چهرن شمال رابر امامزاده سید مرتضی (فرزند بزرگ امام موسی بن الجعفر) شرق شهرستان، تخت شاهزاده کوشا، گردودره کار شمال غرب رابر، تنگل هونی، تنگ کررو جنوب رابر، آبشارگرموئیه، آبسر، باغ رفعت الدوله، قلعه شهر، تپه باستانی تل کوشک، تاج آباد، ده فیروز، آبدر اشکان تل کوشک: با پیشینه بیش از ۲۵۰۰ سال که در جنوب شهر رابر وجود دارد، اشاره کرد.گلیم، پته، نمد مالی، صنایع چوبی و تراش سنگهای قیمتی از صنایع دستی این شهرستان به شمار میرود.شبیه خوانی، تعزیه خوانی، حلیم پزی روستای سیه بنوییه، الله خدا بارانی و مراسم سده از مهمترین مراسمات این شهرستان هستند. این منطقه یکی از ییلاقات مهم عشایر شهرستان رابر است که در تابستانها از شهرهای کهنوج و جیرفت و عنبرآباد به این منطقه کوچ میکنند و در واقع ییلاق عشایر علیدادی، ایل لری، سلیمانی، کوچیمی، ایل امیری و ایل علیدادی از مهمترین ایلهای این شهرستان هستند.
جاذبه های گردشگری رابر
آبشار کوه شاه: آبشار کوه شاه در استان کرمان واقع است. این آبشار در دامنه های قله ۴۳۵۰ متری کوه شاه در ۱۲ کیلومتری شمال غربی شهرستان رابر قرار گرفته است. این آبشار در ارتفاعات هزار قرار گرفته که بلندترین قله آن کوه هزار با ارتفاع ۴۵۰۱ متر چهارمین قله مرتفع کشور محسوب می گردد. کوه هزار به دلیل داشتن هزار نوع گیاه گوناگون ، هزار نامیده شده است و با مساحت ۹۰۰ کیلومتر مربع سرچشمه رودخانه هایی چون هلیل رود تهرود میباشد.
رودخانه چشمه عروس : چشمه عروس نام رودی است در سه کیلومتری شهرستان رابر واقع در استان کرمان است و این رود به طول ۸۷ کیلومتر سومین رود بلند کرمان است. جذابیت و زیبایی چشمه عروس باعث شده است که در فصل های بهار و تابستان افراد زیادی از شهرهای دور و نزدیک روستاها برای گشت و گذار به این منطقه بیایند. به طوری به رامسر جنوب ایران نامگذاری شده است. جریان آب رودخانه و جوشش چشمه سارها بر زیبایی این منطقه افزوده است. چشمه عروس نام رودی است در سه کیلومتری شهرستان رابر واقع در استان کرمان است و این رود به طول ۸۷ کیلومتر سومین رود بلند کرمان است.
دره گلی هوک : در بخش شرقی رابر درهای بهنام گلی هوک واقع شده است. جایی که جریان آب رودخانهی سرمشک دیوارههای سنگیِ سخت و بلند را فرسوده و درهای باریک را پدید آورده است. این دره بلند حدود ۲ کیلومتر در شیب سنگی دامنه کوه ادامه دارد و عمق آن در نقاطی به بیش از ۱۰۰ متر میرسد. در بخش بالایی دره، فاصله دیوارهها بیشتر است و در میانه، دیوارهها نزدیک شدهاند که در منظر گردشگران درهای باریک را به تصویر میکشند. پوشش دامنه را درختان اورس و کهکم پر کردهاند. چشمهای بهنام چشمه بد ذات سرچشمه آب رودخانه است. پوشش دامنه را درختان اورس وکهکم به صورت پراکنده معطوف زیبایی ها ی خود کرده، کف این تراشه طبیعی را که چون کوچه ای باریک و طولانی جلوه گر است، جریان آب با عمق های متفاوت دربرگرفته و از بال تصویر هراس انگیز و پرهیجانی را در ذهن هر بیننده ای حک می کند.و چشمهای بهنام چشمه بد ذات سرچشمه آب رودخانه است. آبشارهای مسیر رودخانه و حضور پرندگان و خزندگان هر دوستدار طبیعتی را بهاین منطقه فرا میخواند.
دره عشقآباد : در شمال رابر و در دامنه جنوب غربی رشتهکوه لالهزار، درهای سرسبز با شیبی ملایم وجود دارد که عشقآباد نام دارد. جریان آب، درختان گردو در پاییندست و عطر پونه، درمنه و آلاله در بالادست آرامش و دلربایی طبیعت را شگفت نمایان ساختهاست. در پاییندست دره تفریحگاه وسیعی در میان درختان گردو و چمنزار وجود دارد. خنکای آب چشمهْ عسلی در این محل زبانزد است. تپههای اطراف نیز پوشیده از سنگوارههای دریایی است. در عمق دره سقوط آب خنک و زلالِ قلههای لالهزار بر دیوارههای سنگی، آبشاری دیدنی را به پدید آورده است. فرو ریختن آب و جریان یافتنش در میان انبوه پونههای کنارههای رود تا رسیدن به خزههای سرسبز پاییندست فضای شورانگیزی را به تصویر میکشد.
آبشار چِهرِن : روستای چِهرِن یکی از مناطق زیبا و بکر رابر است که ییلاق بخشی از جمعیت عشایر منطقه است. چهرن چون دیگر نقاط این منطقه پوشیده از درختان گردو، زردآلو، صنوبر و نیز چمنزار، چشمه و مسیر رودخانه است. در ۲ کیلومتری شمال روستا رودخانهای جریان دارد که از ارتفاعات لالهزار سرچشمه میگیرد. رسیدن به آبشار چهرن نیازمند حدود یک کیلومتر پیادهروی در مسیر رودخانه است. این مسیر پوشیده از درختان اورس، کهکم، نسترن وحشی، گارچی و درمنه است. بعد ازین مسافت آبشار چهرن در میانهی تنگهای رخ مینماید. بلندی این آبشار به ۱۲ متر میرسد. در بالای این آبشار، آبشار کوچکتری با حدود ۳ متر ارتفاع فرو میریزد. سرسبزی و طراوت بخش میانی دو آبشار، احساس غیر قابل وصفی را برای هر بینندهای به ارمغان میآورد.
آبشار آبسر : آبشار آبسر از ارتفاعات بحر آسمان سرچشمه میگیرد و در حدود ۲۵ کیلومتری جنوب شرقی رابر فرو میریزد. ارتفاع این آبشار زیبا به ۲۵ متر میرسد. فاصله آبشار تا روستای سید مرتضی در حدود ۷ کیلومتر است. دسترسی به آبسر از طریق جادهی رابر-هنزاء-جیرفت، جادهی فرعی امامزاده سید مرتضی ممکن است.
روستای کلدان : روستای کلدان یکی از روستاهای زیبای شهرستان رابر استان کرمان می باشد. این روستا بین شهرستان رابر و شهرستان جیرفت قرار گرفته است. فعالیت عمده مردمان این روستا دامداری و کشاورزی می باشد. محصولات زراعی روستای کلدان (گندم- جو- آفتابگردان – کنجد ..) می باشد و میوه هایی چون آلو زرد – زرد آلو – هلو در این روستا حاصل می گردد.
منطقه حفاظت شده بحر آسمان : این منطقه در ۲۱۵ کیلومتر ی جنوب مرکز استان و در ۲۵ کیلومتری شرق شهرستان رابر و همچنین ۴۰ کیلومتری شمال غرب شهرستان جیرفت واقع شده است. منطقه دارای اقلیم سرد و خشک بوده و در زمستانها بخش های زیادی از آن پوشپیده از برف می گردد. به واسطه شرایط آب و هوایی خاص در فصول گرم سال از مهمترین ویژگی های جلب توریسم به منطقه می باشد. منطقه بحرآسمان مجموعه ای کوهستانی است که به همراه جبال بارز طولانیترین و مرتفع ترین رشته کوه جنوب شرقی کشور را ایجاد کرده است. در واقع این کوهستان به مانند بسیاری از کوهستانهای واقع شده در مجموعه فلات مرکزی تنها یکسری کوه پراکنده نبوده بلکه کاملاً رشته کوهی مرتفع است که از نظر توپوگرافی و اقلیمی هیچ سنخیتی با مناطق دشتی اطراف خود ندارد. ارتفاعات این کوهستان که در جنوب شرقی شهر کرمان واقع شده و در نزدیکی کوهستانهای هزار و جوپار قرار دارد زمستانهای بسیار سردی دارد که همراه با بارش برف است و این برف در ارتفاعات تا مدتها باقی می ماند. ارتفاعات بحرآسمان در بخش جنوبی با قرار گرفتن در حوزه آبریز هلیل رود و جازموریان نهایتاً به مناطق دشتی با ارتفاع ۶۰۰ تا ۱۲۰۰ متر ختم میشود که از آب و هوای بسیار گرمی و تا حدودی مرطوب برخوردار است.
بُندرِ هَنزاء: در حدود ۳۰ کلومتری شرق شهر رابر و در حوالی مرز شهرستان جیرفت، بخش هنزاء در حاشیه رودخانهای بههمین نام گردشگران را بهخود میخواند. علاوه بر انبوه درختان سردسیری و گردوهای تنومند، کوچه-باغهای شیبدار این بخش از شهرستان رابر فضای دلانگیزی برای گشتوگذار ایجاد کرده است. رودخانهی دائمی هنزاء در میان روستا جاری است. در گذشته تعدادی آسیاب آبی در مسیر رود وجود داشته که متاسفانه اثری از آنها باقی نمانده است. طبیعت زیبای بُندرِ هنزاء میزبان خیل گردشگرانی است که از گرمای تابستان به این منطقهی ییلاقی پناه میآورند. در این منطقه اقامتگاههایی برای مسافران در نظر گرفته شدهاست. تخت سرتشتک، یکی از بکرترین جاذبههای طبیعی منطقه، نیز در حدود ۱۲ کیلومتری بندر هنزاء واقع شده است.
تخت سرتشتک: تخت سرتشتک در ۱۲ کیلومتری بُندرِ هنزاء و در حدود ۴۰ کیلومتری شهر رابر واقع شده است. سرزمینی هموار با پستی و بلندیهای ملایم، پوشیده از چمنزار، برکههای کوچک و چشمههای روان که بیش از ۳ هزار و ۶۰۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. تخت سرتشتک یکی از بکرترین جاذبههای طبیعی منطقه است.تخت سرتشتک منطقهای دیدنی است که به دلیل ارتفاع زیاد و شرایط جوی، بیشتر طول سال خالی از سکنه است. بهدلیل سردی هوا درختی در آن نمیروید اما سرتاسر آنرا بوتهزار و چمنزار فراگرفته است. با قرار گرفتن در نقاط بلند این منطقه که مابین شهرستانهای رابر و جیرفت قرار گرفته است میتوان قلههای بلند استان از جمله لالهزار و کوه هزار را تشخیص داد. این منطقه از اردیبهشت ماه هر سال میزبان عشایر شهرستانهای جنوبی کرمان است. سیاه چادرهای عشایری، بوی آتش و جستوخیز گوسفندان تا اواخر تابستان تخت سرتشتک را به یکی از دیدنیترین نقاط استان کرمان تبدیل میکند.
غار جواران: روستای جواران در ۱۰ کیلومتری شرق رابر و با فاصله ای۴ کیلومتری در سمت چپ جاده رابر–جیرفت واقع شده است. آب زلال چشمه سارها، باغهای گردو، استخرهای آب و چشم اندازهای این منطقه چون درهای لبریز از زیبایی است. در دیوارههای کوه مشرف بر جواران که دامنههای غربی کوه «تنگ» را شامل میشوند، دهانه بزرگ غاری خودنمایی میکند و کاوش آن هر چند کوتاه، حسی خاص، توام با دلهره و هیجان را حاصل میآورد.
روستای زمین انجیر: روستای زمین انجیر در ۶ کیلومتری شرق شهرستان رابر واقع شده است. نام دیگر روستای زمین انجیر، نهرانجیر بوده است.مشاغل عمده این آبادی شامل: زراعت،باغداری، دامداری و کارگری است.محصولات عمده زراعی شامل: غلات (جو و گندم) ، صیفی جات و حبوبات می شود.محصولات عمده باغی هم شامل : انار، سیب، زردآلو و از همه مهمتر گردو می شود.
روستای سیه بنوئیه: روستای ديدنی سيه بنوئيه در ۵ كيلومتری رابر به عنوان يكی از روستاهای پلكانی كشور می باشد واز لحاظ سرسبزی و دارای آب هوای كوهستانی عالی می باشدواز دیگر مناطق دیدنی بندر سیه بنوئیه(دیزنگماه)میباشد که درآن غارمموشا وآبشارهای دیمموئیه وپسله ودرخت توت ۴۰۰ساله وقله ی دیمموئیه قرار دارد.
روستای گُنجان: بعدازطی کردن حدود ۱۸۰کلیومتر به رابر میرسید .اگر سراغ گنجان را بگیرید.جاده ای را نشانت میدهند که از بین درختان سربه فلک می گذرد.که واقعا دل را میبرد بعد از گذشتن از روستاهای ننیز وسیه بونیه و عبور از جاده ای پر پیچ خم از بین باغ ها و درختان گردو .روستای پلکانی و زیبای گنجان چهره نمای میکند.این روستاکه در بین کوههای که بیشتر سال پوشیده ازبرفند حصار شده است.این روستا مردمانی خون گرمی دارد که با عشق از روستایشان میگویند.گنجان دارای اب و هوای سردی در زمستان و هوای معتدلی در تابستان است.که به خاطرهوای دلپذیرش در بهار و عید نوروز پذیرای جمع کثیری از هم وطنانمان است.
روستای ننیز عليا: روستای ننیز علیا در شرق رابر در استان کرمان واقع شدهاست. روستای ننیز با توجه به اسناد موجود قدمتی چند صدساله دارد و از سفالینههای بدست آمده مشخص است که در زمان مغولها به آتش کشیده شدهاست.
آبشار عشق آباد: آبشار عشق آباد در استان کرمان واقع است. در بخش شمالی رابر ودر دامنه های جنوب غربی رشته کوه لاله زار، دره ای با طراوت به نام عشق آباد با شیبی ملایم وجود دارد که جریان آب بر کف آن آرامش و دل ربایی طبیعت را به شکلی مناسب نمایان ساخته است. در انتهای این دره که با گل های وحشی و عطر پونه در آمیخته است؛ سقوط آب خنک و زلال قله های لاله زار بر دیواره های سنگی، آبشار جالبی را به وجود می آورد.
.....................
آرشیو