اختصاصی طرفداری - رتبه مردان و زنان ایران در رنکینگ جهانی بسکتبال سه نفره هیچ سنخیتی با رتبه ایران در هر دو رده در بسکتبال 5 نفره ندارد! در این بخش تیم مردان ایران رنک 22 جهان است و تیم زنان هم در رده 72 جهان قرار دارد. البته این همه ماجرا نیست و دختران ایرانی در بخش سه نفره حتی در مقطعی در رده ششم رنکینگ جهان هم حضور داشتند! اما دلیل این اختلاف بزرگ چیست؟ راز موفقیت بسکتبال سه نفره دختران ایران کجاست؟
بسکتبال سه نفره برای اولین بار در المپیک 2020 توکیو وارد برنامه مسابقات شده و بر اساس قوانین حداکثر دو تیم از هر قاره می توانستند بر اساس رنکینگ جهانی سهمیه مستقیم بگیرند که همین امر باعث شد در بخش زنان رقابت سنگینی بین ایران، مغولستان و چین تایپه برای کسب سهمیه دوم آسیا بعد از چین شکل بگیرد! رقابتی که در نهایت با اعلام رنکینگ نهایی در اول نوامبر سال 2019 به سود مغولستان به پایان رسید تا مغولستان در کنار چین، روسیه و رومانی چهار کشوری باشند که از طریق رنکینگ راهی المپیک می شوند. ایران هم در نهایت در رتبه ششم به کارش پایان داد و از کسب سهمیه مستقیم باز ماند، هرچند به دلیل همین رتبه ششمی تیم بسکتبال زنان ایران امکان حضور در هر دو مرحله انتخابی باقی مانده را به دست آورد، البته حتی مقامات فدراسیون بسکتبال هم اذعان دارند که تیم ایران شانسی برای کسب سهمیه از طریق مسابقات انتخابی ندارد.
رنکینگ جهانی بسکتبال سه نفره زنان در روز 10 اکتبر 2019
سابقه بسکتبال سه نفره زنان در ایران
تیم بسکتبال سه نفره زنان ایران اولین بار در سال 2017 تشکیل شده است و تاکنون در 6 تورنمنت رسمی آسیایی و جهانی شرکت کرده است.
| تورنمنت |
نتیجه کسب شده |
| بازیهای آسیایی داخل سالن 2017 |
پیروزی مقابل چین تایپه و افغانستان و شکست مقابل ترکمنستان (حذف در یک چهارم نهایی) |
| کاپ آسیا 2018 |
شکست مقابل ژاپن و استرالیا (حذف در دور اول) |
| جام جهانی 2018 |
شکست مقابل روسیه، امریکا و اوگاندا، پیروزی مقابل آندورا (حذف در دور اول) |
| بازیهای آسیایی 2018 (زیر 23 سال) |
پیروزی مقابل قزاقستان و باخت مقابل تایلند و چین (حذف در یک چهارم نهایی) |
| کاپ آسیا 2019 |
شکست مقابل تایلند و ترکمنستان (حذف در دور اول) |
| جام جهانی 2019 |
شکست مقابل اسپانیا، رومانی و جمهوری چک و پیروزی مقابل مغولستان (حذف در دور اول) |
نگاهی به نتایج کسب شده تیم زنان ایران نشان می دهد که با وجود اینکه تیم سه نفره زنان ایران شرایط به مراتب بهتری نسبت به تیم 5 نفره دارد اما باز هم این نتایج به هیچ وجه در سطح تیم ششم رنکینگ جهان نیست!
راز موفقیت در فرمول عجیب رنکینگ جهانی
بر اساس قوانین فدراسیون جهانی بسکتبال تا سال 2019، امتیاز هر کشور حاصل جمع امتیاز 100 بازیکن برتر آن کشور بود. اما نکته تاثیر گذار اینجا است که بازیکنان بسکتبال سه نفره می توانند با شرکت در مسابقات داخلی امتیاز کسب کنند! با استفاده از همین روش کشورهایی مثل ایران و مغولستان چند برابر امریکا امتیاز جمع آوری کردند! در حالی که به طور طبیعی برگزاری یک تورنمنت بسکتبال 2 تا 3 روز زمان می برد، در هفته های پایانی باقی مانده تا مهلت نهایی اعلام رنکینگ، هر دو کشور بعلاوه چین تایپه در بسیاری از روزها چند تورنمنت را در یک روز با حضور همان بازیکنان آغاز کرده و به پایان رساندند! اتفاقی باورنکردنی که باعث شد هر سه کشور هر روز امتیازات زیادی به اعداد قبلی اضافه کنند، البته با توجه به سواستفاده برخی از کشورها فیبا تصمیم گرفت که در 10 روز پایانی، رنکینگ را از سایت خود حذف کند و با بررسی دوباره برخی از امتیازات را هم از این سه کشور آسیایی کم کرد که به نظر می رسد بدون برگزاری مسابقه با عددسازی به دنبال افزایش امتیازات خود بوده اند. برای مثال تصویر زیر نشان می دهد که مغولستان در روز 9 اکتبر سه تورنمت بسکتبال برگزار کرده است!
سه تورنمنت در یک روز برای مغولستان
فیبا، مقصر اصلی
بدون شک عامل اصلی این اتفاق قوانین بد فدراسیون جهانی بسکتبال بوده است، فدراسیون بسکتبال ایران و سایر کشورها در واقع کاری خلاف قانون انجام نداده اند. بالا بردن رنکینگ با برگزاری مسابقات داخلی قانون عجیبی بود که شاید تا به حال در هیچ ورزش دیگری سابقه نداشته است، بعد از این ماجرا، فیبا تصمیم به اصلاح قوانین گرفت و برای مثال از این به بعد بجای 100 نفر، امتیاز 50 نفر اول هر کشور را جمع بندی می کند. بعد از اصلاح قوانین بود که رنکینگ شکل واقعی تری به خود گرفت و مثلا ایران از رتبه 6 به 19 سقوط کرد، هرچند که حتی رتبه نوزدهم هم جایگاه واقعی بسکتبال زنان ایران نیست و هنوز هم می توان با برگزاری مسابقات داخلی امتیاز جمع کرد. هرچند که با توجه به اتمام مهلت کسب سهمیه المپیک، دیگر خبری از برگزاری چند تورنمنت در یک روز نیست!
حضور در المپیک به چه قیمتی
حضور در المپیک افتخار بزرگی است اما این حضور وقتی ارزشمند است و باعث پیشرفت می شود که سهمیه المپیک به شکل واقعی و بر اساس توانایی فنی به دست بیاید. تیم مغولستان توانست به المپیک صعود کند اما به احتمال قریب به یقین ضعیفترین تیم مسابقات خواهد بود و با شکست هایی سنگین در رتبه آخر قرار خواهد گرفت، اتفاقی که در صورت صعود برای تیم ایران هم اتفاق میفتاد. به نظر نمی رسد تبدیل شدن به سوژه تمسخر دیگران کمکی به پیشرفت بسکتبال زنان ایران بکند. درست است که این موضوع سبب شد فدراسیون بسکتبال مسابقات متعددی برای بسکتبال سه نفره دختران برگزار کند که این می تواند نکته مثبتی تلقی شود اما برگزاری چند تورنمنت در یک روز قطعا بار فنی نخواهد داشت و کمکی به پیشرفت سطح بسکتبال زنان ایران نمی کند. فدراسیون اسکی سالهاست با استفاده از روشهای مشابه در المپیک زمستانی سهمیه کسب می کند و در بیشتر موارد هم اسکی بازان ایرانی در رتبه های آخر مسابقات قرار می گیرند و تقریبا هیچ پیشرفتی در ورزش اسکی کشورمان اتفاق نیفتاده است.
