آندورا (به کاتالان: Andorra) با نام رسمی شاهزادهنشین آندورا (به کاتالان: Principat d'Andorra) کشور کوچک و مستقلی است که در کوههای پیرنه بین دو کشور فرانسه و اسپانیا قرار دارد. پایتخت آن آندورا لاولا است. جمعیت این کشور در حدود ۸۵٬۴۷۰ نفر است. واحد پول آندورا، یورو است هرچند که این کشور در اتحادیه اروپا عضو نیست. از شهرهای آندورا میتوان از اسکالدز-انگوردانی، انکمپ و سنت حولیا ده لوریا نام برد.
حکومت آندورا میان رئیسجمهور فرانسه و اسقف اعظم ناحیه اورخل کشور اسپانیا مشترک است. نمایندگانی دائمی از سوی این دو مرجع، کشور را اداره میکنند. سیاستهای آندورا در چارچوب دموکراسی پارلمانی جهتگیری میشوند که برابر این سیاستها، نخستوزیر در جایگاه نخست دولت قرار میگیرد و نظام چندحزبی بر این کشور حاکم میگردد. قانونگذاری بر عهده دولت و پارلمان است و دولت به تنهایی قوای اجرایی کشور را در دست دارد. کشور آندورا قوه قضائیه و دادگستری مستقل دارد. آندورا نیروی نظامی ندارد و دو کشور فرانسه و اسپانیا مسئولیت پشتیبانی از خاک این کشور را بر عهده دارند. پایتخت آندورا مرتفعترین پایتخت اروپا و در کوچکی ششمین کشور اروپاست. آندورا کشوری است شکوفا و مرفه که عمده درآمدش از گردشگری است. سالانه بیش از ده میلیون تن از این کشور مناسب اسکی و ورزشهای زمستانی دیدن میکنند. از این گذشته آندورا به اتحادیه اروپائی نپیوسته و مطبوع کسانی است که نمیخواهند مالیات پردازند.
آندورا به هفت استان (در اصطلاح آندورا: comuns) بخش شدهاست: آندورا لاولا ، کانیلو ، انکمپ ، اسکالدز-انگوردانی ، لا ماسانا ، اوردینو ، سنت جولیا ده لوریا. آندورا در کوههای پیرنه قرار گرفته و ۴۶۸ کیلومتر مربع مساحت دارد. در میان دو کشور فرانسه (از شمال) و اسپانیا (از جنوب) محصور است. جهانگردی، ۸۰٪ تولید ناخالص ملی را تشکیل میدهد. تنها دو درصد از زمینهای کشور قابل کشت است. غلات و سبزیجات از فراوردههای مهم کشاورزی آندورا هستند. محصولات چوبی و توتون از این کشور صادر میشود. کوهستانهای آندورا دارای مراکز اسکی هستند و سالانه ۵۰۰٬۰۰۰ نفر را به سوی خود جلب میکنند. مردم آندورا به زبانهای اسپانیایی، کاتالان، پرتغالی و فرانسوی سخن میگویند. زبان رسمی آندورا کاتالان است. بیشینه مردم پیرو کلیسای کاتولیک رم هستند. در حدود ۱۰۰۰ مسلمان در آندورا زندگی میکنند. تعداد زیاد آنها مراکشی میباشند مگر یک تعداد آن از کشورهای مختلف مانند الجزایر، تونس، افغانستان و حتی فرانسه میباشند. فعلاً در آندورا دو مسجد کوچک وجود دارد.
آندورا یا قلمرو پادشاهی آندورا به نام پادشاهی درههای آندورا نیز شهرت دارد. آندورا کشور کوچک محصوری در خشکی در منطقه جنوب غربی اروپا است که در شرق کوههای پیرنه قرار گرفته و با فرانسه و اسپانیا هم مرز است. این پادشاهی در سال ۱۲۷۸ ساخته شد. دلیل شناخته شدن آندورا به عنوان پادشاهی، حکمرانی دو پرنسس ( رئیس جمهور فرانسه و اسقف کاتولیک روم) است. هیچ سند کافی در رابطه با تاریخ آندورا وجود ندارد اما تنها مواردی که میتوان به آن استناد کرد این است که درههای آندورا هزاران سال است که مسکونی است. وسایلی چون جواهرات و سفالینههایی که در این منطقه پیدا شدهاند مربوط به دوران سنگی هستند. طبق فرضیات تاریخنگاران ساکنان اصلی این منطقه از اقوام مردمان باسک (Basque) شمال اسپانیا بودند. از دیگر اقوام ایبریها از جنوب هستند. باور بر این است که تاریخ آندورا از حمله موروها و اشغال اسپانیا آغاز شد. شارلمانی یا کارل بزرگ در مقابل آنها ایستاد و آنها را بیرون کرد. طی جنگها و اقدامات بعدی این شهر را از مورها خالی کرد و برای آندورا یک منشور تنظیم کرد. کنتهای ارجل (Urgell) از قرن ۱۰ تا ۱۲ وظیفه حکمرانی به این منطقه را داشتند اما به تدریج بین اعضای کلیسا به خصوص اسقف سوتفاهماتی در این باره که قدرت روحانی و فئودالی بیشتر در دستان کیست ایجاد شد. به تدریج درگیریهایی بین کنت آندورا و اسقف بر سر آندورا بوجود آمد که در سال ۱۲۷۸ با امضای قراردادی به نام قرارداد پریج (Acte de Pareage) رفع شد. طبق این قرارداد پادشاهی آندورا بین اسقف و کنت تقسیم میشود. تاریخ آندورا به همینجا خاتمه پیدا نمیکند اما به همین جا بسنده میکنیم چرا که بسیار طولانی و پرفراز و نشیب است. امروزه آندورا یکی از مناطق اصلی اروپا است که نیاز به پرداخت مالیات ندارد. به همین دلیل (علاوه بر صنعت گردشگری) خرید و فروش بخش عظیمی از اقتصاد این ملت را تشکیل میدهد.
زبان رسمی و تاریخی آندورا زبان کاتالونی، یک زبان رومیتبار است. دولت مردم را تشویق به صحبت به زبان میکند و حتی برای مهاجران کلاس زبا کاتالونی برگزار میکند. به خاطر حضور مهاجران بسیار زبانهای اسپانیایی، پرتغالی و فرانسوی هم در این منطقه صحبت میشود. زبان انگلیسی به ندرت رواج دارد اما با این وجود در اقامتگاههای گردشگری این زبان به راحتی صحبت میشود.
بیشتر مردم آندورا کاتولیک (وابسته به کلیسای روم) هستند. از دیگر طبقهبندیهای مسیحی در این کشور کلیسای انگلیس (Anglican church)، کلیسای یگانگی (Unification church)، کلیسای پاپ جدید (New Apostolic church) و کلیسای شاهدان یهوه (Jehovah’s Witnesses) است. یک اجتماع اسلامی کوچک نیز توسط مهاجران شمال آفریقا تشکیل شده است.همچنین اجتماعهای کچوک هندوها، بهاییها، و یهودیها را نیز در این کشور مشاهده میکنید.
صنعت گردشگری مهمترین اقتصاد این کشور کوچک را تشکیل میدهد.هر ساله ۱۰.۲ میلیون گردشگر را به سوی خود میشکاند. این گردشگران بیشتر بخاطر معاف بودن این کشور از مالیات، اقامتگاههای زمستانه و تابستانه، پیستهای اسکی با ۱۷۵ کیلومتر مساحت به این منطقه میآیند. کشاورزی بسیار محدود است و بیشتر مواد غذایی وارداتی هستند. از جمله محصولاتی که کاشته میشود تنباکو است. پرورش گوسفند از مهمترین فعالیتهای دامداری آندورا به حساب میآید. از تولیدات داخلی میتوان به تولید سیگار، سیگار برگ و اسباب منزل اشاره کرد. تا قرن ۲۰ام، آندورا حمل و نقل محدودی با دنیای خارج از خود داشت و پیشرفتهایش منوط به تغییرات داخلی خودش بود. حتی امروزه نزدیکترین فرودگاهها در تولوز و بارسلونا هر دو با آندورا ۳ ساعت فاصله دارند.
این کشور دارای یک شبکه جادهای ۲۷۹ کیلومتری است که ۷۶ کیلومتر آن هنوز دستنخورده باقی مانده است. دو جاده اصلی خارجی آندورا به اسپانیا و دیگری از طریق تونل به فرانسه میروند. اتوبوسها تمام مناطق شهرها و روستاها را پوشش میدهند. برای رفتن به بارسلونا و تولوز اتوبوسهای پر رفت و آمد، همچنین تورهای یک روزه وجود دارند. برخی از این اتوبوسها مربوط به شرکتهای خصوصی و برخی متعلق به دولت هستند.
در آندورا برای هواپیماهایی با بال ثابت فرودگاه وجود ندارد اما در لا ماسانا، اسکالدس انگوردانی هلیکوپترها همیشه به افراد سرویس ارائه میدهند. فرودگاهی در همسایگی یکی از استانهای اسپانیا به نام الت یورگل (Alt Urgell) در ۱۲ کیلومتری مرز آندورا- اسپانیا قرار دارد. از سال ۲۰۱۵ فرودگاه آندورا یورگل پروازهای تجاری را به مادرید و فرودگاه پالما د مایورکا آغاز کرد. همچنین این منطقه قطب هواپیمایی اصلی ایر آندورا و خط هواهی آندورا به شمار میرود. نزدیکترین ایستگاه راهآهن در ۱۰ کیلومتری شرق آندورا قرار دارد که تولوز و پاریس حرکت دارد.
کشور آندورا که به سرزمین دره ها هم شهرت دارد، به قدری کوچک است که در نقشه کره زمین، به سختی دیده می شود. حتی در نقشه اروپا هم، این کشور به اندازه یک شهر کوچک نمایش داده شده است. با این حال همین کشور کوچک، یک کشور توریستی است و از نظر اقتصادی، پیشرفت چشمگیری داشته است. سالانه بیش از ۱۰ میلیون گردشگر از آندورا دیدن می کنند. با جاذبه های این کشور همراه باشید
La Cortinada و کلیسای سنت مارتا : روستای لا کرتینادا یکی از جذابترین اماکن کوچک در آندورا است. این روستا در محوطه چمنزارها و کوه های ناهموار قرار گرفته است و در کنار آن کلیسای دوست داشتنی سنت مارتین د لا کرتینادا که در در قرن شانزدهم بنا شده قرار دارد که برای نقاشی های رومانتیک، خانه ی شانل و ساخت زیبا و قدیمی آن مشهور است. این روستای کوهستانی در یک مکان باشکوه قرار دارد و مکان عالی برای دیدن چشم انداز حومه های اطراف آن است.
شهر لس اسکالد : شهر آندورا Les Escaldes، فقط چند دقیقه از Andorra la Vella فاصله دارد، نام خود را از بسیاری چشمه های آب گرم در اطراف شهر می گیرد. آبهای شهر به خاطر محتوای بالای گوگرد و نیتروژن آنها از ۲۲ درجه سانتیگراد تا ۶۶ درجه سانتیگراد متفاوت است و از نظر خواص درمانی از دوران رم باستان شناخته شده اند.
دره والیرا : یکی از برجسته ترین محاسن از سفر به آندورا فرصتی است برای کشف این مناظر خیره کننده این کشور کوچک. کوه به راحتی با ماشین قابل بالا رفتن است. یکی از بهترین مسیرها در امتداد دره ولیرا، دره ای است که از لس اسکالد در شمال آندورا لا ولتا پایتخت آغاز می شود و با گذر از جاده باریک و پیچیده که به سنت میکوئل Engolasters در قرن ۱۲ منتهی می شود، نمونه هایی از بسیاری از کلیساهای کشور در سبک لومبارد رومی در این مسیر قرار دارد.
Encamp و موزه ملی خودرو : در مرکز جغرافیایی آندورا، شهر Encamp – با جمعیت نزدیک به ۱۲،۰۰۰ نفر – هیچگاه مهم نیست که چه موقعی از سال را برای سفر به این کشور انتخاب کنید . مرکز شهر آن یکی از زیباترین هاست. رودخانه والیرا دویورت از آن عبور می کند و ساختمان های قدیمی آن اکنون تبدیل به فروشگاه ها، کافه ها و رستوران ها شده است.
کلیسای سانتا کلما: در جاده اصلی از آندورا به اسپانیا، در روستای کوچکی از سانتا کلومه یکی از زیباترین کلیساهای رومی بنام کلیسای سانتا کلما کشور قرار دارد. برج بلند آن سه وجهی است که بسیار متمایز از طراحی مربع معمول دیگر برج های کلیسا در کشور است – این ساختار سنگی پر زرق و برق قدیمی از قرن ۹th بوده و شامل مجسمه بسیار زیبا قرن ۱۲ از ویرجین کلومه است، شامل تعدادی از نقاشی های مازاربی در ورودی آن و یک قلعه قرون وسطایی پر زرق و برق نیز می باشد.
آندورا سرشار از غذاهای خوشمزه به سبک کاتالانی است. با این که قیمت غذاها کمی گران تر از دیگر کشورهای اروپایی است اما کاملا ارزشش را دارد. کُکوز یکی از کیک های خوشمزه طعم دار آندورایی است که به عنوان عصرانه در کنار یک فنجان قهوه حسابی می چسبد. “trinxat” هم ترکیبی از سیب زمینی و کلم پخته شده است که به نظر می رسد، در لیست بهترین غذاهای این کشور قرار گرفته باشد.
به عنوان یک کشور کوهستانی برای بخش بیشتر آن، طبیعی است که انتظار پیست های پیشرفته اسکی را در آندورا داشته باشیم. بزرگترین پیست اسکی در آندورا Grandvalira است و دارای 128 مدل شیب در تمامی سطوح، از جمله برای مبتدیان تا دامنه هایی با شیب زیاد و چالش برانگیز برای کارشناسان اسکی است. فقط برای اینکه تصور کنید که این منطقه چقدر بزرگ است، تقریبا 210 کیلومتر از کل مسیرهای اسکی وجود دارد، سه پارک اسکی آزاد (از جمله یک پارک اسکی شبانه، که تنها پارک اسکی در Pyrenees است) و 6 مدرسه اسکی با بیش از 400 مربی. کودکان هم از حضور در پارک های اسکی موضوعی Mont Magic، Bababoom Circus و Circuit Imaginarium هم واقعا هیجان زده خواهند شد. منطقه اسکی Vallnord از Grandvalira خیلی کوچک تر است، اما هنوز هم یک پیست اسکی درجه یک است که، تله کابین آن سرعت بالایی دارد و در تابستان برنامه های فوق العاده ای در فضای باز دارد.
گرچه اکثر اتفاقات و چیزهای توریستی در پایتخت Andorra la Vella واقع شده است، زیبایی واقعی در روستاهای کوچکی از Andorran پنهان است. محبوب ترین آنها Ordino است. این روستای قرون وسطایی در ارتفاع 1300 متری در قسمت شمالی کشور واقع شده است. معماری در Ordino واقعا بی عیب و نقص است، همانطور که محلی ها کاملا دقت می کنند که روستای خودشان را به بهترین شکل ممکن نگهداری کنند. به همین دلیل تعداد زیادی گل و گیاه در خیابان های Ordino می بینید، در یکی از رستوران های محلی توقف کنید و یک غذا به نام trinxat را امتحان کنید (سیب زمینی پوره شده به همراه گوشت گراز) یا خوراک لذیذی مثل cargols a la llauna را امتحان کنید (حلزون کبابی).
Canillo، پاتوق اصلی اسکی بازان، پیست اسکی Grandvalira است. از آنجایی که 1562 متر بالاتر از سطح دریا واقع شده است، یکی از سردترین نقاط کشور است و برف های ان معمولا تا 5 ماه بر روی کوه ها می مانند. همین مورد هم درباره Pal صدق می کند؛ دوست داشتنی، روستایی خوش عکس که بهترین معماری رومی و پیرنه ای را در خود جا داده است و منظره اطراف آن شبیه افسانه می ماند.
اینم باید در نظر بگیرید که اگر Andorra خیلی اسکی ریزورت دارد، منطقی به نظر می رسد اگر بدونیم که همین اسکی ریزورت ها تبدیل بهشت کوهنوردان می شود. در اینجا اینقدر کار برای انجام دادن هست که عاشقان طبیعت را گیج می کند. یکی از این مکان هایی که به این عاشقان طبیعت توصیه می کنیم، دریاچه Siscaró است. در واقع کل این منطقه با دریاچه ها پوشیده شده است که، بزرگترین آنها Siscaró است که شمادر ان می توانید شنا کنید و از منظره فوق العاده اش لذت ببرید. پارک کوهستانی Vallnord برای کسانی که دوچرخه سواری در کوهستان را دوست دارند و یا دوست دارند که از کوه بیشتر بالا بروند، توصیه می شود. Grandvalira همانطور که در تابستان سرگرم کننده است، در زمستان هم سرگرم کننده است. در پارک خانوادگی Mont Magic Canillo شما می توانید از تفریحات متعددی به همراه دوستان و خانواده خود لذت ببرید. حتما زیپ لاین 500 متری رو امتحان کنید! خیلی باحاله!
پس از خستگی پیاده روی و بالا رفتن از کوه، هیچ درمانی بهتر از یک چشمه آب گرم معدنی وجود ندارد. Andorra شاید کشوری کوچک باشد اما کاملا به خاطر چشمه های آب گرم معدنی و درمانی اش شناخته شده است. این کشور به داشتن بزرگترین چشمه های آب معدنی در اروپا معروف است. ما در اینجا از Caldea spring که در Andorra la Vella قرار دارد، صحبت می کنیم. در این مرکز از آب گرم برای به تعادل رساندن بدن استفاده می کنند. این آب ها در Caldea غنی از گوگرد، سدیم، کلسیم و دیگر عناصر معدنی هستند. در اینجا چندین چشمه آبگرم روباز و سر پوشیده با موضوعات مختلف تعبیه شده است. از حمام ایسلندی تا حمام ترکی، که آرامش بدن را تضمین می کند در این مکان قرار دارد. علاوه بر چشمه آبگرم و حمام ها در اینجا جکوزی، چشمه جوشان اب گرم و معدنی و یک سولاریوم برای کسانی که می خواهند برنزه شوند، وجود دارد.
از جمله شهرهای آندورا می توان به اسکالدز-انگوردانی، انکام یا انکمپ و سنت حولیا ده لوریا نام برد. آندورا جزو اتحادیه اروپا نبوده ولیکن واحد پول آن یورو است. مساحت کشور آندورا ۴۶۸ کیلومترمربع بوده که یکصد و هشتاد و دومین کشور جهان بشمار می رود.
آندورا دارای مجلس نمایندگان بوده که با دولت بطور مشترک مسئولیت قانونگذاری را بر عهده دارند. ریاست حکومت بر عهده رئیس جمهور فرانسه و اسقف اعظم ناحیه اورخل اسپانیا است و نوع حکومت آن پرنس نشین مشترک مابین دو کشور فرانسه و اسپانیا بوده که نمایندگانی دائمی از سوی این دو کشور آنرا اداره می کنند. نکته قابل توجه این است که کشور آندورا نیروی نظامی ندارد و دو کشور فرانسه و اسپانیا مسئولیت حفاظت از خاک این کشور را بر عهده دارند.
تاریخچه پرچم کشور آندورا در اصل به سال ۱۸۶۶ میلادی بر می گردد ولی در سال ۱۹۷۱ میلادی به رسمیت شناخته شد. در مورخ ۲۷ آگوست سال ۱۹۷۱ میلادی برای اولین بار پرچم آندورا به رسمیت شناخته شد و به عنوان پرچم ملی این کشور مورد استفاده قرار گرفت. شکل پرچم مستطیل مانند و به تناسب ۷ به ۱۰ است که از نوارهای عمودی رنگ تشکیل شده است. پهنای نوار زرد رنگ میانی مقداری بیشتر از دو نوار جانبی است که در نگاه اول به چشم نمی آید. طراحی پرچم برگرفته از پرچم سه کشور فرانسه، اسپانیا و کاتالونیا است. نوارهای عمودی پرچم آندورا مشابه پرچم فرانسه است. در صورتیکه نوار پهن میانی پرچم برگرفته از پرچم اسپانیا است. از سالهای ۱۸۰۶ تا ۱۸۶۶ میلادی پرچم کشور آندورا متشکل از دو نوار عمودی زرد و قرمز بود. در نشان ملی واقع در نوار زرد مرکزی جمله ای با این مضمون نوشته شده است: Virtus Unita Fortior که به معنی Virtue United is Stronger است. همچنین طرح پرچم مشابه پرچم کشورهای چاد، مولداوی و رومانی است چنانچه همه آنها از سه رنگ آبی، زرد و قرمز تشکیل شده اند، ولی تنها تفاوت در این است که عرض نوارهای عمودی آنها برخلاف پرچم کشور آندورا یکسان است. پرچم آندورا از زمان پیدایش خود تا کنون تغییرات بسیاری را به خود دیده است تا اینکه به نسخه فعلی تغییر یافته است.
معنی پرچم کشور آندورا و نشان ملی واقع در مرکز پرچم به تاریخ آن کشور بر می گردد. نشان ملی در واقع یک سپر است که به چهار بخش تقسیم گردیده است. دو تا مربوط به دو شاهزاده قدیمی آندورا یعنی اسقف اورخل و کنت فویکس (فویکس نام یک منطقه در جنوب فرانسه است که از قدیم منطقه ای مستقل بوده، بعدها تبدیل به یک ایالت در جنوب فرانسه و در حال حاضر جزو کشور فرانسه است) و دوتای دیگر نشان اژدها و وایکانت به معنی فئودالهای قدیمی آندورا که بطور تاریخی از قرون وسطی در نشان ملی مورد استفاده قرار می گرفت تا اینکه در سال ۱۹۹۳ میلادی پس از عضویت در سازمان ملل رسمیت یافت. دو مربع بالایی به معنای دو محافظ سنتی و قدیمی کشور آندورا یعنی کنت فویکس و اسقف اورخل اسپانیا بوده بطوریکه هنوز هم کشور توسط دو شاهزاده که نمایندگان کشورهای فرانسه و اسپانیا هستند اداره می شود. دو مربع پائینی یعنی آراگون و برن اویکانت نیز اشاره به قلمروهای دیگری دارد که کشور آندورا از قدیم به آنها وابسته است. در پائین نشان ملی نیز شعار ملی کشور آندورا به زبان لاتین نوشته شده است و به معنی قدرت در اتحاد است می باشد.
رنگ های پرچم کشور آندورا از سه رنگ آبی، زرد و قرمز بصورت نوارهای عمودی تشکیل شده است که بر روی نوار عمودی میانی که به رنگ زرد است یک نشان به نام نشان ملی آندورا وجود دارد. همچنین پهنای نوار زرد رنگ میانی ضخیم تر از نوارهای جانبی قرمز و آبی رنگ است. در وسط نوار زرد رنگ میانی نشان ملی کشور آندورا و در پائین نشان ملی شعار ملی آن کشور درج شده است. پرچم آندورا طی سالیان دراز تغییرات زیادی را به خود دیده است تا به طرح امروزی رسیده است و نشان از تاریخ پرماجرای این کشور در قرون متمادی دارد.
والنورد یکی از مناطق تفریحی و فوق العاده جذاب موجود در سرزمین آندورا است که درست در میان رشته کوه های پیرنه واقع شده است. منطقه والنورد به دلیل برخورداری از پیست های اسکی فوق العاده مدرن و مجهز خود، همیشه با استقبال بسیار زیادی از سوی عموم اسکی بازان و علاقه مندان به رشته های ورزشی زمستانی مواجه شده است و تاکنون نیز چهره های کاملا شناخته شده ای در دنیای ورزش جهان از این منطقه توریستی و تفریحی بازدید کرده اند. در والنورد علاوه بر پیست اسکی می توان به آموزش آن در کلاس های برگزار شده در همین مکان، پینت بال، سورتمه سواری، اسنوزو و سایر تفریحاتی که اغلب گروهی و یا خانوادگی تلقی می شوند نیز پرداخت.
فکت های آندورا
1- مساحت کشور آندورا تقریبا یک سوم شهر لندن در انگلستان است.
2- تنها کشوری که در جهان زبان رسمی کاتالانی دارد آندورا می باشد. استان کاتالونیا در اسپانیا نیز زبان کاتالانی دارد اما هنوز به عنوان یک کشور مستقل محسوب نمی شود.
3- بزرگترین پارک طبیعی آندورا ، Madriu-Perafita-Claror Valley در سال 2004 به عنوان میراث جهانی یونسکو انتخاب شد.
4- پایتخت این کشور یعنی آندورا دلاولا در بالاترین نقطه اروپا از سطح دریا قرار دارد با ارتفاع 1023 متر (3535 فوت).
5- فقط یک سوم افرادی که در آندورا زندگی می کنند نژاد آندورایی دارند . یکی از بزرگترین گروه های قومی اسپانیایی ها هستند با 43 درصد جمعیت کل کشور.
6- در آندورا هیچ گونه فرودگاهی وجود ندارد و نزدیگ ترین فرودگاه ها به این کشور در بارسلون اسپانیا و تولوز فرانسه قرار دارند.
7- مردم آندورا یکی از بالاترین امیدهای زندگی در جهان را دارند . برای آقایان امید به زندگی در حدود 80 سال است ، در حالی که برای زنان حدود 84 است.
8- هیچ تهدیدی از بلایای طبیعی در این کشور کوچک وجود ندارد.
........................................
آشنایی با کشورها (172) : کاستاریکا
آشنایی با کشورها (171) : اسلواکی
آرشیو مطالب