اختصاصی طرفداری - در شرایطی که رفته رفته تکلیف پیگیری لیگ های فوتبال در سراسر دنیا در حال مشخص شدن است و لیگ های بزرگ و کوچک دنیا به صفحه نتایج زنده برگشته اند، در ایران اما همچنان بحث با بیش ترین شدت ممکن جریان دارد.
بیش ترین حجم این بحث ها نیز از سمت اتحادی است که با بیش ترین شدت و حدت بر این عقیده است که لیگ برتر نه تنها باید لغو شود، بلکه قهرمان هم نباید مشخص شود و سهمیه ها نیز باید طبق جدول فعلی میان تیم های مختلف تقسیم شود. بزرگ ترین شعار این اتحاد نیز در راستای اصرار بر این مسئله، "جان مهم تر از جام" است. یعنی این اتحاد معتقد است که به خاطر سلامتی جامعه فوتبال، بهتر است لیگ پیگیری نشود. دقت کنید که اصرار این اتحاد تنها لغو لیگ نیست، بلکه لغو لیگ به همراه عدم تعیین قهرمان است. یعنی اگر قرار باشد لیگ لغو شود و جان مهم تر از جام شود اما قهرمان را معرفی کنند، آن گاه این اتحاد بار دیگر معترض خواهد بود و دوباره جام مهم تر از جان می شود!
برای شفاف تر شدن مسئله اما نیاز به بررسی بیشتر شرایط است. اینکه وضعیت کشور ایران از لحاظ محدودیت های بیماری کووید - 19 چگونه است و سایر نقاط دنیا چه فرمولی را برای حل این مسئله با توجه به شرایط کشور خودشان انتخاب کرده اند. صورت مسئله بسیار واضح است. کشور ایران در لحظه نگارش این یادداشت به جز چند شهر خاص، در باقی شهرها شرایط کاملا - دقت کنید - کاملا عادی را از لحاظ محدودیت های این بیماری سپری می کند. یعنی اگر شما ندانید که چنین بیماری اصلا وجود خارجی دارد، بسیار بعید است که از ظاهر شهر و نوع زندگی مردم در شهر متوجه این مسئله شوید.
در شرایطی که تمامی شغل ها، ادارات دولتی، شرکت های خصوصی، کارخانه ها و ... بر سر کار خود برگشته اند و هیچ محدودیتی (به جز یک عدد ماسک و یک جفت دستکش در بهترین حالت) در محیط های کاری وجود ندارد، صحبت از عدم برگزاری فوتبال به علت سلامتی آن هم بدون تماشاگر بیشتر شبیه به یک شوخی نه چندان خنده دار است. نمی شود که 99% فعالیت های جامعه در شرایط عادی باشد و تنها 1% ادعا کنند که ما نمی خواهیم فعالیت کنیم چرا که سلامتی مان در خطر است! فوتبال البته در ایران از لحاظ اقتصادی یک رکن نیست که عدم برگزاری اش مثل بسیاری از نقاط دنیا به کشور ضربه مهمی بزند، اما در هر صورت برای افرادی که در آن فعالیت دارند، یک "شغل" محسوب می شود. نمی شود که 99% شغل ها فعالیت خودشان را به اجبار آغاز کنند و 1% ادعا کنند که به خاطر سلامتی حاضر به بازگشت بر سر کار نیستند آن هم در کشوری که امروزش هیچ فرقی با همین زمان در سال گذشته که اثری از این بیماری وجود نداشت، نکرده است.
حالا بگذارید کمی با اعداد و ارقام صحبت کنیم تا مسئله شفاف تر هم بشود. بوندس لیگای آلمان با آن قدرت بین المللی و دنبال کننده رسانه ای دوباره با قوانین مشخصی از سر گرفته شده است. بازی ها بدون تماشاگر است و درون استادیوم در زمان برگزاری بازی نباید بیشتر از 213 نفر حضور داشته باشند. این البته ماکزیمم مقدار است. یعنی در بدترین شرایط 213 نفر. این عدد برای بوندس لیگای دو 188 نفر است. می دانیم که حتی بوندس لیگای دو نیز از لحاظ اعتبار رسانه ای کیلومترها از لیگ برتر ایران جلوتر است و طبیعتا افراد بسیار بیشتری در طول برگزاری بازی در استادیوم ها حضور دارند. واضح است که بسیاری از بازی های لیگ برتر ایران را می شود پشت درهای بسته با اعدادی کمتر از این مقدار برگزار کرد، مثلا 150 نفر. برای برگزاری هر بازی لیگ برتر ایران پشت درهای بسته در بدترین حالت، به 150 نفر در استادیوم نیاز است. حالا به نظر شما این عدد 150 نفر تجمع در یک استادیوم عدد زیادی در جامعه ایران با توجه به وضعیت بیماری محسوب می شود؟
پاسخ خیر است. نه تنها خیر است که در جامعه ایران همین حالا، تجمعاتی بسیار بیشتر از این عدد هر روز جریان دارد. به یک مثال ساده و حداقلی توجه کنید. اداره کل امور اقتصادی و دارایی استان خراسان رضوی که در شهر مشهد واقع است، 135 نفر کارمند ثابت دارد. یعنی این روزها که قوانین دو سوم و یک سوم در بسیاری از ادارات دیگر اجرا نمی شود، هر روز باید 135 نفر بر سر کار خود حاضر شوند. این عدد بدون محاسبه ارباب رجوع این اداره است. دقت کنید این مثال یک نمونه حداقلی از یک اداره استانی است نه یک سازمان یا وزارتخانه بزرگ در مقیاس کشوری. شاید بگویید در ادارات فاصله بین افراد مشخص است و مانند درون زمین فوتبال این گونه نیست که 23 نفر در تماس مستقیم و نزدیک به هم باشند. اما باز هم این عدد 23 عدد عجیبی نیست. در همین مثال، در هر طبقه از اداره کل امور اقتصادی و دارایی استان خراسان رضوی 17 نفر حضور دارند که کنار یکدیگر مشغول به کار هستند. مجددا تاکید می کنیم که این در شرایطی است که هیچ ارباب رجوعی در طول ساعت کاری در طبقات حضور نداشته باشد. پس عدد 23 نفر نیز به هیچ عنوان عدد عجیبی محسوب نمی شود.
می بینیم که برگزاری یک مسابقه در لیگ برتر ایران بدون تماشاگر قرار نیست اتفاقی عجیب و شوکه کننده در این روزهای شیوع بیماری باشد. چرا که هر روز ما در هزاران نقطه تجمعاتی مشابه و حتی بیشتر را در طول روز تجربه می کنیم. حالا اصلا شاید شما بگویید فوتبالیست ها اختیار شغلشان به طور مستقیم دست خودشان است و عدم حضورشان در شغلشان نیز تاثیر مستقیم و زیادی بر اقتصاد کشور ندارد و می خواهند برای خودشان تصمیم گیری کنند. این گزاره را می شود با اغماض از بسیاری حقایق در بدترین حالت پذیرفت.
پس در چنین شرایطی لیگ می تواند با تصمیم مستقیم جامعه فوتبال و بازیکنان لغو شود. حالا در این میان عدم مشخص شدن قهرمان با چه متر و معیاری است؟ یعنی برای اینکه شعار جذاب "جان مهم تر از جام" تحقق پیدا کند باید هم لیگ لغو شود و هم قهرمان مشخص نشود؟ با چه منطقی تیمی که 10 امتیاز (استقلال یک بازی عقب افتاده دارد و احتمال اینکه این عدد به 8 تقلیل یابد وجود دارد اما در اصل قضیه خللی وارد نیست) با نزدیک ترین تیم فاصله دارد و تنها 9 بازی نیز به پایان لیگ باقی مانده نباید همچون نمونه های خارجی مشابه (که فاصله معناداری در صدر جدول وجود داشته) به عنوان قهرمان معرفی شود؟ آن هم در شرایطی که این تیم تمامی بازی های سختش را برگزار کرده و تیم های تعقیب کننده اش نیز همه با یکدیگر بازی دارند. با هر فرمولی که شما محاسبه کنید، روی کاغذ در صورت عدم برگزاری لیگ همچون نمونه های خارجی مشابه، چنین تیمی لایق و شایسته صد در صدی کسب عنوان قهرمانی است. اگر دغدغه اتحاد عدم برگزاری لیگ واقعا جان جامعه فوتبال است، می شود بسیار ساده چنین فرمولی را اجرا کرد.
حالا به نقطه پایانی شفاف تر شدن مسئله می رسیم. جایی که فرض می کنیم خواسته این اتحاد به طور تمام و کمال اجرا شود. یعنی هم لیگ لغو شود و هم قهرمان تعیین نشود. تصمیمی که به درخواست مستقیم اکثر جامعه فوتبال برای حفظ سلامتیشان گرفته می شود. آن وقت این جامعه فوتبال و این بازیکنان تضمین می دهند تا ریشه کن شدن این بیماری قوانین بهداشتی موجود را رعایت کنند؟ یعنی تمام و کمال در خانه بنشینند، از خانه بیرون نروند، در مهمانی و تجمعات روزانه شرکت نکنند و تمامی قوانین بهداشتی موجود را رعایت کنند. طبیعتا وقتی بازیکنان و مربیان تا این اندازه نگران سلامتی خود و خانواده شان هستند که بر خلاف کل کشور حاضر شده اند از شغل خود عبور کنند، باید ابتدایی ترین قوانین بهداشتی را در راستای تحقق اهداف خود به کار گیرند. اما ما وقتی به صفحات شخصی همین بازیکنان یا مربیان سر بزنیم، موارد جالب توجهی را مشاهده می کنیم. آن ها همزمان با اینکه فریاد سلامتی خود و خانواده شان را سر می دهند، عکس های مهمانی منتشر می کنند، کنار استخر همراه با قلیان و دوستانشان حضور دارند، در کوه و دشت با دوستانشان می چرخند و عکس های جمعیتی منتشر می کنند. آیا آن ها تنها نگران سلامتی خود و خانواده شان هستند؟ باور کنید این شوخی ها اصلا خنده دار نیست.
تا لحظه نگارش پاراگراف آخر این یادداشت و طبق آمار مرجع Worldmeters ویروس منحوس چینی جان 367586 نفر از مردم سراسر دنیا را گرفته است. اتحاد مخالف برگزاری لیگ می تواند تمامی این عدد را هم مصادره کند و به آمار جدال کرونا و فوتبال اضافه کند اما باز هم تغییری در شفافیت ماجرای برگزاری یا عدم برگزاری لیگ برتر کشور ایران وارد نمی شود. در شرایطی که بسیاری از کشورهای دنیا به تصمیم واحدی برای برگزاری لیگ رسیده اند، در ایران هر روز نکات جدیدی از بحث و جدل منتشر می شود. سوء استفاده از یک بیماری جهانی که جان مردم بی گناه زیادی را گرفته است در راستای بغض و نفرت شخصی مسئله ای نیست که تاریخ به این زودی ها آن را فرموش کند.
