طرفداری- به نشان آژاکس در تیتر نگاهی بیندازید. شرط می بندم قبلا هزاران بار آن را دیده اید اما بی توجه از کنارش رد شده‌اید . اما آیا تاکنون فکر کرده‌اید که برای یک دقیقه متوقف شوید و به این فکر کنید که واقعا جریان از چه قرار است؟ آن چهره جنگجو مانند را در تصویر می بینید؟ نام آن فرد نیز آژاکس است. حال انگشتان‌تان را بیرون بیاورید و سعی کنید تعداد خط هایی را که لازم است بکشید تا این چهره به وجود بیاید، بشمارید. چه ارتباط خاصی به فوتبال دارد؟ خب، تصویر به خودی خود گویاست و نیازی به توضیح خاصی وجود ندارد.
هنگامی که آژاکس، 120 سال پیش در کافه هند شرقی در آمستردام تشکیل شد، تصمیمات مختلفی اتخاذ شد. یکی از کلیدی ترین‌ها، نام این باشگاه بود که بنیانگذار، فلوریس استمپل با نامیدن Amsterdamsche Football Club، آن را آژاکس نامگذاری کرد. سه حرف این اسم کاملا منطقی به نظر می آید اما نام آژاکس از کجا نشات گرفته است؟
پاسخ، در هزاران سال پیش در آن سوی اروپا، یعنی یونان قرار دارد. آژاکس یکی از قهرمانان اساطیر یونان بود که در ایلیاد هومر، از او به عنوان فردی قدرتمند، قوی، بی باک و بسیار باهوش نام برده شده است. او به عنوان یكی از رهبران اخائیان، در نبردهای بی شماری شرکت کرد که می توان به نبرد با شاهزاده تروجان، هکتور اشاره کرد. آژاکس هیچوقت شکست نخورد.
یکی از جنبه هایی که استمپل را به نام آژاکس جلب کرد، این ویژگی شکست ناپذیری بود. برخلاف بخش بزرگی از شخصیت های اساطیر یونان، آژاکس با گرفتن جان خودش، این شکست ناپذیری را ابدی کرد. یک تصمیم مهم دیگر که در آن کافه گرفته شد، رنگ پیراهن بود که در نهایت رنگ پرچم آمستردام - قرمز، سفید و سیاه - انتخاب شد. در ادامه متن، بازیکن آژاکس را مشاهده خواهید کرد که یکی از اولین کیت های باشگاه را - پیراهن راه راه قرمز و سفید، پیراهن و جوراب سیاه - برتن کرده است.
پس از صعود به دسته اول لیگ هلند در سال 1911، آن پیراهن راه راه به پیراهن امروزی این باشگاه تغییر پیدا کرد. یعنی پیراهنی سفید و ساده که یک خط قرمز از وسطش عبور کرده است. آژاکس این تغییر را به این خاطر انجام داد که باشگاه اسپارتا روتردام دقیقا با همان پیراهن در لیگ بازی می کرد. در نهایت باشگاه مجبور شد نشان باشگاه را هم عوض کند.
آژاکس با عناوین منطقه ای و ملی، به عنوان بخشی از بیست و پنجمین سالگرد خود، تصمیم گرفت از نام آژاکس بیشتر استفاده کند و نام قهرمان یونانی از طناب دایره ای بیرون کشیده شد و با تصمیم طراحان، آژاکس به عنوان نام اصلی در پرچم و نشان باشگاه مورد توجه و استفاده قرار گرفت.
اگر به اندازه کافی زوم کنید، می توانید چند شکل را روی کلاه آژاکس مشاهده کنید که به احتمال زیاد یکی از آن ها یک قنطورس - حیوانی که قسمت پایین تنه از نوک تا بالای کمر مثل اسب و قسمت بالا تنه‌اش شبیه به انسان است - به نام شیرون است که طبق افسانه‌ها، آژاکس را تعلیم داده است. دیگری احتمالا آشیل، پسر عموی آژاکس باشد که او هم توسط شیرون آموزش دیده. به هر حال، این فقط حدس و گمان است. قسمت ریش آژاکس هم، خیلی بیشتر از نماد یک باشگاه فوتبال در آمستردام است.
این نشان هنگامی که یوهان کرویف پیراهن آژاکس را پوشید و سه قهرمانی اروپایی پیاپی در لندن، روتردام و بلگراد کسب کرد، به عنوان نشان رسمی باشگاه مورد استفاده قرار می گرفت. جالب این است که آژاکس در فینال 1971، رقیب یونانی‌اش پاناتینایکوس را شکست داد و اگر می پرسید آیا آژاکس برابر تیم های یونانی شکست ناپذیر بوده، جواب نه است. متاسفانه آن ها شکست ناپذیر نبوده‌اند و برابر المپیاکوس و پاناتینایکوس شکست خورده‌اند که حقیقتا من هم ناراحت شدم چون می توانست بسیار حماسی و شاعرانه باشد.
با ورود فوتبال و آژاکس به دوران مدرن، آن ها نیز مانند بسیاری از تیم های سراسر قاره، به نشان روی سینه خود کمی تغییرات اعمال کردند. در سال 1991، نقاشی با مداد آژاکس به تصویری انتزاعی تر تبدیل شد؛ با 11 خط - نماینده 11 بازیکن در یک تیم فوتبال - چهره جنگجوی یونانی ترسیم شد.
حتی طی سال های اخیر، اعتراضاتی صورت گرفته بود که خواستار بازگشت چهره مناسب و با جزئیات شخصیت آژاکس به نشان اصلی باشگاه شده بودند. این کمپین حتی با شعار «Geef Ajax z Tern» -یعنی به آژاکس صورت اصلی‌اش را پس بدهید، سر و صدای زیادی به پا کرد اما خب تاکنون موفق و تاثیرگذار نبوده است.
اکنون آژاکس با افتخار نسبت به پرچم و نشانی که دارد، همان 11 خط خود که نه تنها نشان دهنده تعداد بازیکنان یک تیم فوتبال، بلکه نشان دهنده تعداد بازیکنانی است که می توانند در تیم آژاکس بازی کنند، به کارش ادامه می دهد. هرطور که حساب کنید، این نشان، کاملا برای یک باشگاه فوتبال خارق العاده محسوب می شود و پر از نمادهای غنی و پر رمز و راز است.
به قلم BILLY MUNDAY برای وبسایت Thesefootballtimes
