دکتر علیرضا لاجوردیبا سلام
کردی بیشتر یک سبک زندگی است تا یک زبان
کردی یک سبک زندگی است که ریشه در ایران باستان. دارد .
بسیاری از ویژگی ها که در ایرانیان باستان وجود داشته و ما می خوانیم در کردهای امروزی وجود دارد
اما از نظر علم زبان شناسی بحث جداست
از نظر علم زبان شناسی سورانی یک زبان ایرانی است که در کردستان راق رسمی بوده و در دانشگاه های اروپا به عنوان زان معیار کردی تدریس می شود . سورانی برای کلهری ها فیلی ها و لک ها و لرها قابل فهم نیست . همچنین کرمانج ها به سختی سورانی متوجه می شوند
کرمانجی نیز یک زبان ایران غربی است که حدودا چهار برابر سورانی گویش ور دارد ولی با وجود اینکه کرمانجی زبان است و از نظر علمی ارزشی همچون فارسی دری ؛سورانی و لری دارد . در هیچ کشوری رسمی نیست و کمتر فردی حتی خود کرمانج ها می دانند که کرمانجی زبان جداگانه از سورانی است
در محافل علمی به مجموع گویش وران سورانی و کرمانجی که بالغ بر بیست میلیون نفر می باشند کرد می گویند . کردها سنی و شافعی مذهب هستند
کلهری فیلی و لکی هر کدام برای خود زبان جداگانه هستند . مردمان این سه قوم در واقع نه کرد هستند نه لر بلکه چیزی مابین کرد و لر هستند .
گویش وران سه زبان فیلی کلهر ی و لکی زبان همدیگر را متوجه می شوند اما زبان کردی (کرمانجی و سورانی)را متوجه نمی شوند . در گذشته بسیاری از پژوهشگران
لک ها فیلی ها و کلهرها را لر نامیدند در حالیکه اینها لر نیستند همچنین برخی از پژوهشگران هم کلهر ها فیلی ها و لک ها را کرد نامیدند در حالیکه اینها فقط بیست تا سی درصد لغات کردی معیار(زبان سورانی )را متوجه می شوند در واقع این سه قوم چیزی ما بین کرد و لر هستند و زبان آنها جز ربانهای ایران غربی و دوره آنها ایران میانی می باشد . این سه قوم شیعه و جعفری مذهب هستند
گورانی زارزاکی و البته اورامی زبانی جداگانه مربوط به حوزه زبانهای ایران شمالی است . اینها باقی مانده دیلیمیان هستند و اصلا ربطی به زبانهای غرب ایران ندارند از نظر زبان شناسی این زبانها با زبانهای شمالی همچون تاتی گیلانی تالشی و مازندرانی نزدیک است. جمعیت اورامی های ایران کمتر از پانصد هزار نفر است اما جمعیت آنها در ترکیه چندین میلیون نفر است
لری یک زبان ایرانی است که خود به چهار گویش عمده بختیاری ؛بویرر احمدی ؛ بروجردی و خرم آبادی تقسیم می شود . فهم گویش هر کدام از این طبقات چهارگانه برای همدیگر ممکن است . جمعیت لرها پنج تا شش میلیون نفر است و اکثر آنها شیعه جعفری هستند
