در این یادداشت به بررسی تیم منتخب بازیکنان فقید دنیای فوتبال پرداخته ایم. با ما همراه باشید.
تاریخ فوتبال بازیکنان بزرگی به خود دیده است. نوابغی که با ارائه بازی هایی چشم نواز و دیدنی، خود را در قاب تاریخ ماندگار کردند، آنگونه که حتی گذر زمان و مرگ نیز نتوانست نام و یاد آنان را از دریچه ذهن عاشقان مستطیل سبز، خارج سازد. اینک به بهانه سالروز درگذشت دو تن از بازیکنان افسانه ای تاریخ ایتالیا و جهان فوتبال، گائتانو شیره آ (سوم سپتامبر 1989) و جیاچینتو فاکتی (چهارم سپتامبر 2006) به بررسی و معرفی تیم منتخب ستارگان فقید دنیای فوتبال پرداخته ایم. با ما همراه باشید.
دروازه بان: لو یاشین
فوتبال شوروی را بسیاری از فوتبالدوستان، با نام و یاد لو یاشین به خاطر می آورند. دروازه بانی افسانه ای که به عنکبوت سیاه مشهور بود و در دهه شصت میلادی کابوس مهاجمان نامدار آن زمان به شمار می رفت. یاشین که در دوران بیست و یک ساله حضور خود در میادین فوتبال، جز برای دینامو مسکو به میدان نرفت، دو مرتبه با شوروی به فینال جام ملتهای اروپا «یورو» راه پیدا کرد. در سال 1960 با غلبه بر یوگسلاوی به مقام قهرمانی رسید و چهار سال بعد با شکست در برابر اسپانیا به نایب قهرمانی بسنده کرد. یاشین همچنین شوروی را به نیمه نهایی جام جهانی 1966 رساند که توفیقی جز مقام چهارمی جهان به دست نیاورد. عنکبوت سیاه در طول دروان حرفه ای خود 270 کلین شیت انجام داد و موفق به مهار 150 پنالتی شد. وی که تنها دروازه بان دارنده توپ طلا در تاریخ فوتبال به شمار می رود در پایان قرن بیستم به انتخاب فدراسیون بین المللی تاریخ و آمار فوتبال، به عنوان بهترین دروازه قرن بیستم جهان انتخاب شد. یاشین در سال 1990 از دنیا رفت.
ذخیره: ریکاردو زامورا (اسپانیا)
دفاع راست: ژالما سانتوس
فوتبال برزیل همواره فول بک های قدرتمند و فوق العاده ای به دنیای فوتبال عرضه کرده است که یکی از بهترین های این جمع بدون تردید کسی نیست جز ژالما پریرا دیاز دوس سانتوس. این دفاع راست کم نظیر که از ارکان دو قهرمانی متوالی برزیل در جام های جهانی 1958 و 1962 به شمار می رود، بیشتر دوران حرفه ای خود را در باشگاههای پورتوگوئسا و پالمیراس طی کرد. ژالما سانتوس به تکل های هنرمندانه، قدرت در بازی و جوانمردی مشهور بود. او یکی از سه بازیکن تاریخ جام جهانی است که در سه دوره مختلف، در تیم منتخب مسابقات قرار گرفت. همچنین نام وی در لیست فیفا 100، به عنوان یکی از بهترین بازیکنان تاریخ فوتبال ثبت شد. سانتوس بدون شک یکی از بهترین دفاع راست هایی است که تاریخ فوتبال به خود دیده است. این فوتبالیست برجسته سرانجام در سال 2013 زندگی را وداع گفت.
ذخیره: کارلوس آلبرتو (برزیل)
دفاع میانی: بابی مور
رابرت فردریک چلسی مور، مشهور به «بابی مور» یکی از نوابغ دنیای توپ گرد و از بزرگترین اساطیر تاریخ بریتانیا محسوب می شود. مور یکی از بزرگترین بازیکنان تاریخ فوتبال است که هیچگاه در تیم های بزرگ و صاحب نام بازی نکرد اما در عین حال به دلیل کیفیت فنی بالایی داشت همواره به عنوان یکی از بهترین های عصر خود یاد می شد. وی بیشتر دوران حرفه ای خود را در تیم های وستهام و فولام گذراند و به مدت یازده سال نیز در تیم ملی انگلستان حضور داشت. انگلیس با کاپیتانی بابی مور بود که در سال 1966 و در خانه فاتح جام جهانی شد و بدین ترتیب بزرگترین افتخار تاریخ فوتبال انگلستان با رهبری یکی از بهترین مدافعان تاریخ فوتبال حاصل شد. مور به دلیل بازی های فوق العاده خود در آن تورنمنت به عنوان دومین بازیکن برتر مسابقات فاتح توپ نقره ای جام جهانی شد. از ویژگی های بازی مور می توان به قدرت بازیخوانی و رهبری فوق العاده، تکل های دقیق، قدرت حمل توپ بالا و سبک دفاع هوشمندانه وی اشاره کرد. پله اسطوره جهان فوتبال از بابی مور به عنوان بهترین مدافعی که در برابرش به میدان رفت، یاد می کرد. مور همچنین سال 2013 از سوی مجله ورلدساکر به عنوان مدافع میانی تیم منتخب تاریخ برگزیده شد. بابی مور در سال 1993 بدرود حیات گفت.
ذخیره: بیلی رایت (انگلستان)
دفاع میانی: گائتانو شیره آ
یکی از محبوب ترین بازیکنان تاریخ یوونتوس و ایتالیا و نماد شخصیت و جوانمردی در دنیای فوتبال بدون شک کسی نیست جز گائتانو شیره آ. ستاره محجوب ایتالیایی 16 سال در سطح اول فوتبال حرفه ای دنیا به میدان رفت که دو سال آن در آتالانتا و چهارده سال دیگر آن در یوونتوس سپری شد. شیره آ را می توان از کاملترین مدافعان تاریخ فوتبال دانست. ظرافت، قدرت، آرامش، سرعت، تکنیک و هوش را می شد در بازی این ستاره نابغه به وضوح لمس کرد. شیره آ علاوه بر نبوغ ذاتی خود در زمین فوتبال، یک جنتلمن واقعی در بیرون زمین مسابقه بود. شخصیتی آرام، فروتن و به دور از حاشیه داشت و حتی در میدان بازی نیز از خشونت پرهیز می کرد آنگونه که در دوران ورزشی خود هیچگاه با کارت قرمز مواجه نشد. شیره آ با یوونتوس فاتح هفت اسکودتو و یک جام باشگاههای اروپا شد و با تیم ملی ایتالیا نیز فاتح جام جهانی 1982 لقب گرفت. او را می توان یکی از بهترین و کاملترین مدافعان تاریخ فوتبال به شمار آورد. شیره آ در سال 1989 در سانحه رانندگی بدرود حیات گفت. واقعه ای که شوک بزرگی به هواداران یوونتوس و فوتبال ایتالیا وارد کرد.
ذخیره: دامینگز داگویا (برزیل)
دفاع چپ: جیاچینتو فاکتی
تا پیش از ظهور نابغه ای بنام پائولو مالدینی، بهترین فول بک چپ تاریخ ایتالیا و جهان کسی نبود جز جیاچینتو فاکتی. اسطوره ابدی باشگاه اینتر میلان که در دوران ورزشی خود پیراهنی جز نراتزوری را بر تن نکرد یکی از نوابغ دنیای فوتبال در دهه های شصت و هفتاد به شمار میرفت. فاکتی از ارکان تیم اینتر کبیر «هلنیو هررا» بود و با وجود پست تدافعی خود تا فتح توپ طلا نیز پیش رفت اما در سال 1965 قافیه را به اوزه بیو فوق ستاره پرتغالی واگذار کرد. دوان ورزشی فاکتی با کسب چهار اسکودتو، دو جام باشگاههای اروپا، دو جام بین قاره ای و یک جام قهرمانی ملت های اروپا به پایان رسید. وی همچنین در تیم های منتخب جام ملت های اروپا (1968) و جام جهانی (1970) برگزیده شد. فاکتی سال 2006 بر اثر بیماری لوز المعده از دنیا رفت.
ذخیره: نیلتون سانتوس (برزیل)
هافبک دفاعی: دیدی
والدیر پریرا مشهور به «دیدی» یکی از نوابغ بزرگی است که مستطیل سبز تا کنون به خود دیده است. دیدی در طول دوران ورزشی خود در تیم های مختلفی از جمله فلومیننزه و بوتافوگو به میدان رفت. وی حتی مدت کوتاهی در رئال مادرید توپ زد اما به دلایلی این همکاری به درازا نیانجامید. اوج هنر دیدی در تیم ملی برزیل به چشم می آمد. جایی که او در دو جام جهانی 1958 و 1962 به عنوان فرمانده میانه میدان، تیم را رو به جلو هدایت میکرد و رهبری و بازیسازی را بر عهده داشت. نمایش های درخشان دیدی در جام جهانی 1958 سوئد باعث شد بالاتر از پله جوان که پدیده آن مسابقات بود، توپ طلای تورنمنت را از آنِ خود کند. درخشش و قهرمانی در دو جام جهانی متوالی موجب گردید نام دیدی به عنوان یک هافبک همه کاره و کامل در تاریخ فوتبال ماندگار شود. دیدی در پایان قرن بیستم از سوی فدراسیون بین المللی تاریخ و آمار فوتبال به عنوان یکی از بیست بازیکن برتر قرن بیستم معرفی شد. وی سرانجام در سال 2001 جان به جان آفرین تسلیم کرد.
ذخیره: دانکن ادواردز (انگلستان)
هافبک میانی: یوهان کرایوف
هندریک یوهانس کرویف مشهور به «یوهان کرویف» یکی از بزرگترین فوتبالیست های تمامی ادوار به شمار می آید. برترین بازیکن تاریخ هلند، بخش اعظم فوتبال خود را در دو باشگاه آژاکس آمستردام و بارسلونا گذراند. با آژاکس موفق به کسب سه قهرمانی متوالی جام باشگاههای اروپا شد و بارسلونا را نیز در اولین فصل حضورش پس از چهارده فصل به قهرمانی لالیگا رساند. کرایوف در تنها جام جهانیِ دوران حرفه ای خود چنان درخشید که به عقیده بسیاری نمایش او در جام جهانی 1974، یکی از سه نمایش انفرادی برتر تاریخ فوتبال بوده است. کرایوف در آن مسابقات به تنها فوتبالیست تاریخ بدل شد که در یک دوره جام جهانی آمار 30+ دریبل موفق و 30+ خلق موقعیت گلزنی از خود برجای گذاشته است. گرچه نمایش های خارق العاده یوهان کرایوف به قهرمانی جام جهانی ختم نشد اما توپ طلای مسابقات را بدست آورد. در پایان همان سال کرایف با کسب سومین توپ طلای دوران حرفه ای خود نام خود را به عنوان اولین فاتح سه توپ طلا در تاریخ فوتبال ماندگار کرد. وی اولین فوتبالیستی است که در طول یکسال تقویمی میلادی علی رغم عدم قهرمانی در جام جهانی موفق به کسب توپ طلای فرانس فوتبال و توپ طلای جام جهانی شده است. نابغه هلندی همچنین در پایان قرن بیستم از سوی فدراسیون بین المللی تاریخ و آمار فوتبال «IFFHS» به عنوان بهترین فوتبالیست قرن بیستم اروپا برگزیده شد. یوهان کرایوف در سال 2016 بدرود حیات گفت.
ذخیره: نیلز لیدهولم (سوئد)
هافبک میانی: آلفردو دی استفانو
دی استفانو را می توان یکی از کاملترین بازیکنان تاریخ فوتبال به شمار آورد. بازیکنی که در همه جای زمین حضور داشت و در هر نقطه از میدان بهترین عملکرد را از خود بروز می داد. دون آلفردو در دوران ورزشی خود در تیم های مختلفی از جمله ریورپلاته آرژانتین، میلوناریوس کلمبیا و رئال مادرید اسپانیا گذراند. در ریورپلاته بخشی از بهترین تیم تاریخ این باشگاه بود و در کنار ستارگانی چون خوزه مانوئل مونرو، آدولفو پدرنرا و آمادئو کاریزو دو مرتبه فاتح لیگ آرژانتین شد. اما اوج کار دی استفانو در رئال مادرید بود. جایی که وی در اولین فصل حضورش در جمع لوس بلانکوس، پایتخت نشینان را پس از 20 فصل ناکامی در لالیگا دوباره قهرمان لیگ اسپانیا نمود. با شروع جام باشگاههای اروپا دی استفانو رهبری رئال را به سوی فتح قله های اروپایی عهده دار شد و با گلزنی در پنج فینال پیاپی جام باشگاههای اروپا، رئال مادرید را به افتخار بینظیر پنج قهرمانی متوالی در این مسابقات رساند. دی استفانو در این دوران دو مرتبه نیز فاتح توپ طلا شد و به اولین فاتح دو توپ طلا در تاریخ فوتبال تبدیل شد. وی در سال 2014 زندگی را وداع گفت.
ذخیره: سوکراتس (برزیل)
وینگر راست: مانه گارینشا
گارینشا را می توان یکی از تکنیکی ترین و دریبل زن ترین بازیکنان تاریخ فوتبال دانست. بازی نمایشی، تماشاگر پسند و باطراوت گارینشا آن چنان مردم را شیفته خود کرده بود که به او القابی چون «پرنده کوچک» و «مایه شادمانی مردم» داده بودند. یک پای او از دیگری کوتاه تر بود اما این مسئله هیچگاه موجب نشد که گارینشا رویای فوتبال را از ذهن خود خارج سازد. گارینشا بخش عمده دوران ورزشی خود را در باشگاه بوتافوگو گذراند و به مدت دوازده سال هوادران این تیم را از تکنیک ناب خود سیراب کرد. اوج هنرنمایی او اما در تیم ملی به چشم آمد جایی که در آن زوجی شکست ناپذیر را به همراه پله تشکیل داد، آنگونه که برزیل هیچگاه با حضور همزمان این دو فوق ستاره رنگ شکست را به خود ندید. در جام 1958 در کنار ستارگانی چون دیدی، پله، واوا، ژالما سانتوس، نیلتون سانتوس، گیلمار و ... اولین مرتبه طعم قهرمانی جهان را چشید. اما چهار سال بعد و در جام جهانی 1962 پس از مصدومیت پله در همان ابتدای کار، بار تیم را بر دوش کشیده و به ستاره اول برزیل بدل شد. گارینشا در آن مسابقات با ارائه نمایش هایی شگفت انگیز به اولین بازیکن تاریخ جام جهانی بدل شد که در یک دوره این مسابقات، قهرمانی، توپ طلا و کفش طلای تورنمنت را بدست می آورد. در پایان قرن بیستم گارینشا از سوی فدراسیون بین المللی تاریخ و آمار فوتبال به عنوان هشتمین بازیکن برتر قرن بیستم جهان انتخاب شد. وی در سال 1983 از دنیا رفت.
ذخیره: والنتینو ماتزولا (ایتالیا)
وینگر چپ: جرج بست
بهترین بازیکن تاریخ ایرلند شمالی، یکی از بهترین دریبل زنان تاریخ فوتبال نیز به شمار می رود. جرج بست که در طول دوران حرفه ای خود برای تیم های باشگاهی مختلفی به میدان رفت، بخش عمده فوتبال خود را در باشگاه منچستر یونایتد گذراند. بست یکی از اضلاع مثلث مخوف خط حمله منچستر در کنار بابی چارلتون و دنیس لاو بود. وینگر با استعداد و پرحاشیه شیاطین سرخ و یکی از بهترین بازیکنان تاریخ این باشگاه در طول یازده فصل حضور خود در این تیم موفق به کسب دو قهرمانی لیگ و یک قهرمانی جام باشگاههای اروپا شد.بست که در راه قهرمانی منچستر یونایتد در فصل 68-1967 جام باشگاههای اروپا درخشیده بود در پایان همان سال موفق به دریافت تنها توپ طلای دوران ورزشی خود شد. در پایان قرن بیستم از سوی فدراسیون بین المللی تاریخ و آمار فوتبال، جرج بست به عنوان شانزدهمین بازیکن برتر قرن جهان انتخاب شد. وی در سال 2005 از دنیا رفت.
ذخیره: جوزپه مئاتزا (ایتالیا)
مهاجم نوک: فرانس پوشکاش
برترین بازیکن تاریخ مجارستان و یکی از بهترین مهاجمانی که تاریخ فوتبال به خود دیده است کسی نیست جز فرانس پوشکاش افسانه ای. پوشکاش دوران ورزشی خود را در دو باشگاه بوداپست هانود و رئال مادرید گذراند و در هر دو باشگاه، پنج مرتبه فاتح لیگ داخلی شد و چهار مرتبه آقای گلی لیگ را بدست آورد. وی همچنین با رئال مادرید سه مرتبه فاتح جام باشگاههای اروپا شد و رکورد شگفت انگیز ثبت پوکر در فینال جام باشگاههای اروپا را بنام خود زد. پوشکاش در عرصه ملی نیز درخششی چشمگیر داشت. او بهترین بازیکن و رهبر یکی از بهترین تیم های ملی تاریخ فوتبال در دهه پنجاه میلادی بود. مجارستانِ پوشکاش یکی از مقتدر ترین تیم هایی بود که تاریخ فوتبال تا کنون به خود دیده است. از سال 1950 تا 1954 مجارستان در 33 بازی متوالی شکست نخورد و معمولا حریفان خود را با بردهای پرگل روانه خانه می کرد، به عنوان مثال آنگونه که انگلستان را در ومبلی با نتیجه 6-3 خرد کرد و در مجارستان نیز با 7 گل از بریتانیایی ها استقبال کرد. فقط یک معجزه میتوانست پوشکاش و یارانش را در راه قهرمانی جام جهانی 1954 ناکام بگذارد که همانطور هم شد. معجزه برن و پیروزی دور از انتظار آلمان برابر مجارستان دستان پوشکاش را از رسیدن به جام قهرمانی بازداشت و اینگونه یکی از بهترین بازیکنان تاریخ فوتبال بدون قهرمانی در جام جهانی به کار خود پایان داد. پوشکاش در پایان قرن بیستم از سوی سوی فدراسیون بین المللی تاریخ و آمار فوتبال به عنوان چهارمین بازیکن برتر قرن اروپا برگزیده شد. وی سرانجام در سال 2005 چشم از جهان فرو بست.
ذخیره: اوزه بیو (پرتغال)
تیم منتخب ستارگان فقید دنیای فوتبال در یک نگاه
