در این مقاله که در پایگاه Bleacher Report منتشر شده است پس از مقدمه ای کوتاه به بررسی شرایط لیگ قهرمانان خواهیم پرداخت.
بایرن که جام قهرمانی را فصل پیش بالای سر برد امسال نیز در رقابت ها را داغ تر خواهد کرد. مخصوصا با حضور پپ گواردیولای اسپانیایی که توانست دوبار در سال های 2009 و 2011 با تیم سابقش بارسلونا این جام را فتح کند. چه کسی می خواهد در اولین بازی به دیدار تیم مربیانی چون گواردیولا، مورینیو و مویس برود. با این که حضور این مربیان به داغ شدن رقابت کمک می کند اما افرادی که واقعا می خواهیم نمایش آن ها را ببینیم بازیکنان هستند.
بدون شک لیونل مسی و کریستیانو رونالدو دوتن از بهترین بازیکنان دنیا هستند. اما فصل گذشته مغلوب کار تیمی آلمانی شدند، باستین شوان اشتایگر موتور به فینال رساندن بایرن مونیخ شد و مارکو رویس در بوروسیا دورتموند درخشید. بارسا و رئال امیدوار هستند تا در 2014 بتوانند به روند پیروزی خود در لیگ قهرمانان ادامه دهند. آن ها در این راه باید از سد تیم های بزرگی چون منچستریونایتد، چلسی، پاری سن ژرمن، یوونتوس، منچسترسیتی و حتی بنفیکایی بگذرند که استادیوم اختصاصی اش (Estádio da Luz) میزبان بازی فینال خواهد بود. از قهرمان و نایب قهرمان دوره قبل فاکتور بگیریم!
در مرحله گروهی دوره گذشته یک گروه مرگ معاصر به وجود آمد. قهرمانان لیگ های اسپانیا، هلند، انگلستان و آلمان با یکدیگر رو به رو شدند که رئال مادرید و بوروسیا دورتموند به دور بعد صعود کردند و منچستر سیتی بدون حتی یک برد از گردونه حذف شد. آژاکس نیز با کسب مقام سوم گروه چهارم مسابقات راهی لیگ اروپا شد. شاید امسال نیز شاهد به وجود آمدن همچین گروهی باشیم. کسی چه می داند شاید حتی غلظت مرگ آن بیشتر باشد!
راهیابی به لیگ قهرمانان
76 تیم از 52 کشور وارد لیگ قهرمانان اروپای امسال شدند. اتحادیه فوتبال اروپا که از آن با نام یوفا نیز یاد می شود از 54 فدراسیون تشکیل شده است و تنها دو کشور لیختنشتاین و جبل الطارق در این مسابقات نماینده ای ندارند. با تشکیل لیگ در جبل الطارق، این کشور به زودی پنجاه و سومین عضو دارای نماینده در لیگ قهرمانان اروپا خواهد شد. 76 تیم شرکت کننده بر پایه ضرایب لیگ یوفا طبقه بندی می شوند. این ضرایب بر اساس شرکت در جام و دیرپایی (طول – مدت زمان) حضور در جام اروپایی در خلال پنج فصل گذشته است. رنکینگ همسان دیگری بر پایه پنج فصل گذشته نیز برای لیگ های شرکت کننده تعیین شده است.
هنگامی که این ضرایب باشگاهی و کشوری حساب می شوند 22 تیم از پیش صعود کرده مشخص می شوند. سپس 54 تیم باقی مانده (از 76 تیم کل) در سه مرحله به مصاف هم می روند تا در نهایت 20 تیم برای 10 سهمیه باقی مانده رقابت نهایی را برگزار کنند. با مشخص شدن ده تیم برنده، 32 تیم کامل می شوند و بدین ترتیب مرحله گروهی رسما آغاز می شود.
کدام تیم ها صعود کرده اند؟
1. بارسلونای اسپانیا (157.605 امتیاز)
2. بایرن مونیخ آلمان (146.922 امتیاز – قهرمانیپ فعلی)
3. چلسی انگلستان (137.592 امتیاز)
4. رئال مادرید اسپانیا (136.605 امتیاز)
5. منچستر یونایتد انگلستان (130.592 امتیاز)
6. پورتوی پرتغال (104.833 امتیاز)
7. بنفیکای پرتغال (102.833 امتیاز)
8. اتلتیکو مادرید اسپانیا (99.605 امتیاز)
9. شاختار دونتسک اوکراین (94.951 امتیاز)
10. المپیک مارسی فرانسه (78.800 امتیاز)
11. زسکا مسکوی روسیه (77.766 امتیاز)
12. پاری سن ژرمن فرانسه (71.800 امتیاز)
13. یوونتوس ایتالیا (70.829 امتیاز)
14. منچسترسیتی انگلستان (70.592 امتیاز)
15. آژاکس آمستردام هلند (64.945 امتیاز)
16. بوروسیا دورتموند آلمان (61.922 امتیاز)
17. المپیاکوی یونان (57.800 امتیاز)
18. گالاتاسارای ترکیه (54.400 امتیاز)
19. بایر لورکوزن آلمان (53.922 امتیاز)
20. کوپنهاگن دانمارک (47.140 امتیاز)
21. ناپولی ایتالیا (46.829 امتیاز)
22. اندرلشت بلژیک (44.880 امتیاز)
بر اساس این رده بندی انتظار می رود تیم های بایرن مونیخ، بارسلونا، چلسی، رئال مادرید، منچستر یونایتد، پورتو و بنفیکا در گلدان (سید) یک قرار گیرند. اتلتیکو مادرید در گلدان دوم قرار خواهد گرفت مگر این که آرسنال (113.592 امتیاز) در پلی آف مغلوب فنرباحچه ترکیه شود. قرار گرفتن شاختار دونتسک، پی اس جی، مارسی، زسکا مسکو و اتلتیکو مادرید در گلدان دوم حتمی است. تیم های یوونتوس، منچسترسیتی و آژاکس برای قرارگرفتن در گلدان دوم و یا سوم باید منتظر پایان یافتن بازی های پلی آف بمانند. نام این سه تیم در صورت صعود لیون (78.000 امتیاز)، میلان (93.829) و شالکه (84.922) به گلدان سوم منتقل خواهد شد. شرایط گلدان های سوم و چهارم پس از پایان یافتن نتایج مرحله پلی آف مشخص می شود.
کدام تیم ها در پلی آف هستند؟
اگر بگوییم بازی های پلی آف لیگ قهرمانان اروپا تاثیر زیادی بر این مسابقات دارد کم لطفی کرده ایم. این جاده دو انشعاب دارد: قهرمانان لیگ ها و تیم هایی که سهمیه حضور در لیگ قهرمانان را کسب کرده اند. با مدیریت میشل پلاتینی در یوفا، امکان حضور تیم های قهرمان فدراسیون های کوچک تر فراهم شده است. 20 تیم حاضر در پلی آف و نتایج بازی اول آن ها به شرح زیر است:
•قهرمانان:
دینامو زاگرب کرواسی (25.916 امتیاز) – آسترا وین اتریش (16.575 امتیاز) 0-2
لودوگورتس بلغارستان (3.450 امتیاز) – بازل سوئیس (59.785 امتیاز) 2-4
ویکتوریا پلژن جمهوری چک (28.745 امتیاز) – ماریبور اسلونی (9.941 امتیاز) 3-1
شاختار قزاقستان (2.941 امتیاز) – سلتیک اسکاتلند (37.538 امتیاز) 2-0
استوا بخارست رومانی (35.604 امتیاز) – لجیا ورشوی لهستان ( 13.650 امتیاز) 1-1
•کسب کنندگان سهمیه:
لیون فرانسه (25.916 امتیاز) – رئال سوسیه داد اسپانیا (17.605 امتیاز) 0-2
شالکه آلمان (84.922 امتیاز) – پائوک سالونیکای یونان (28.800 امتیاز) 1-1
پاسوس فریرا پرتغال (12.833 امتیاز) – زنیت سن پطرزبورگ روسیه (70.766 امتیاز) 1-4
پی اس وی آیندهوون هلند (64.945 امتیاز) – آث میلان آیتالیا (93.829 امتیاز) 1-1
فنرباحچه ترکیه (46.400 امتیاز) – آرسنال انگلستان (113.592 امتیاز) 0-3
همان طور که در نتایج دور اول می بینید تقریبا آرسنال و زنیت صعود خود را به مرحله گروهی قطعی کرده اند. در صورت نهایی شدن صعود این دو تیم، آرسنال در گلدان اول و زنیت در گلدان سوم قرار خواهد گرفت.
کنارگذاشته شدن متالیست خارکیف
باشگاه اوکراینی در 14 آگوست به دست یوفا از رقابت ها کنار گذاشته شد. سخنگوی یوفا دلیل کنارگذاشته شدن این تیم را تبانی در مسابقات اعلام کرد. متالیست خارکیف در 20 آگوست درخواست تجدید نظر خود را به دادگاه حکمیت ورزش می فرستد اما این دادگاه درخواست را رد می کند. یوفا پیش از این تصمیم، پائوک سالونیکای یونان را که در دور سوم به دست همین باشگاه اوکراینی حذف شده بود را جایگزین کرد. دادگاه حکمیت ورزش قرار است رای نهایی خود را در مورد پرونده متالیست خارکیف در 28 آگوست اعلام کند. این در حالی است که مراسم قرعه کشی مرحله گروهی لیگ قهرمانان یک روز بعد از این تاریخ (29 آگوست) برگزار می شود.
مربیان جدید در بالاترین سطح
باید تابستان امسال را فصل ”تغییرات زیاد“ نامید. رقابت ها و رقیبان قدیمی جای خود را به رقابت های نو و حریفان جدید دادند. ژوزه مورینیو ساک خود را در مادرید بست و بساط خود را در رختکن چلسی پهن کرد. دیوید مویس در منچستر یونایتد جایگزین سر الکس فرگوسن ”نامیرا“ شد. مانوئل پیگرینی خدای جدید آسمان آبی منچستر لقب گرفت و سکان دار هدایت سیتی شد. روزهای سرد رافائل بنیتز در چلسی به پایان رسید و سرمربی اسپانیایی روی صندلی داغ ناپولی نشست تا پس از اینتری شدن والتر ماتزاری، چشم امید هواداران ناپل به اندیشه های او باشد.
صبر کنید هنوز، این پایان ماجرا نیست! تیتو ویلانوا استعفایش را تقدیم سران بارسلونا می کند و ژراردو مارتینو ژنرال لشکر کاتالانی ها می شود. کارلو آنجلوتی برای پی اس جی دست تکان می دهد و سر از نیمکت رئال در می آورد. لورن بلان جای او را پر می کند تا پاریسی ها هموطن خود را روی نیمکت ببینند. آینده پورتو دو دستی تقدیم پائولو فونسکا می شود و میشل اسپانیایی آقای نیمکت المپیاکو نام می گیرد.
حسن ختام غم انگیز و فرح بخش این قسمت با نام بایرن مونیخ پیوند خورده است. یوپ هاینکس با سه گانه اش عکسی به یادگار می گیرد و سرافرازانه تالار افتخارات بایرن را ترک می کند تا لم دادن پپ گواردیولا روی صندلی خود را از خانه تماشاگر باشد.
تاکتیک ها: انتظار می رود...
تردیدی نیست که شکل، آرایش و تاکتیک تیم ها در دو دهه اخیر بیش از پیش انعطاف پذیر شده است. تغییرپذیرترین و منعطف ترین بازیکنان به راحتی در آرایش های نو، پست های جدید، و ضرب آهنگ های مدرن جای می گیرند و با شرایط وفق پیدا می کنند. در دو سه فصل اخیر بیشتر آرایش 4-3-3 و زیر شاخه هایش در بالاترین سطح فوتبال مورد استفاده قرار گرفته است. این ترکیب با سرعت روز افزونی در حال تبدیل شدن به آرایش پیش فرض برای تمامی تیم ها، فارغ از سبک و نظام ساختاری آن هاست. بارسلونا، میلان، اینتر، آژاکس و زنیت از نمونه های تیم هایی هستند که این نظام چینشی را بارها مورد استفاده قرارداده اند. مجبوبیت این آرایش در لیگ های داخلی با شتاب بسیار زیادی همراه است.
اما آرایش 4-2-3-1 اصلی ترین و قدرتمندترین رقیب برای ترکیب یادشده است. فینالیست های فصل گذشته مثال های بارز این آرایش هستند. بایرن مونیخ و بوروسیا دورتموند با استفاده از این نظام چینشی توانستند بازی های خوبی را به نمایش بگذارند. چلسی، رئال مادرید، آرسنال و بنفیکا نیز از همین آرایش استفاده کردند. با مونیخی شدن گواردیولا انتظار می رود آرایش بایرن به 4-3-3 مورد علاقه وی تغییر کند.
ترکیب 4-4-2 در سطح اول اروپا به نوعی به حاشیه رانده شده است. فقط دو تیم لهستان و ایرلند در یورو 2012 از این آرایش استفاده کردند. این درحالی است که تیم های بازل، بایر لورکوزن و زسکا مسکو از این آرایش استفاده می کنند.
در میان بزرگان اروپا، به نظر می رسد منچستر یونایتد را می توان تنها تیمی نامید که برای هر مسابقه از آرایش های مختلف استفاده می کند. شیاطین سرخ با هدایت سر الکس فرگوسن از 4-4-2 به 4-3-3 و 4-2-3-1 تغییر آرایش می داد که این اتفاق گاها در یک بازی هم دیده می شد. سوال اینجاست که آیا این اتفاق با مویس نیز تکرار خواهد شد یا خیر، چرا که مویس در اورتون معمولا از نظام چینشی 4-2-3-1 استفاده می کرد.
بزرگ ترین ناهنجاری در رقابت های اروپایی چند سال اخیر ناپولی والتر ماتزاری و یوونتوس آنتونیو کنته بوده است. ناپلی ها با اندیشه های ماتزاری آرایش 3-4-3 را با موفقیت به نمایش گذاشتند. اساسا ناپولی تنها تیمی بود که از این ترکیب به صورت معمول استفاده کرد. با توجه به این که رافائل بنیتز به استفاده از چهار نفر در خط دفاع اعتقاد دارد به نظر می رسد ناپولی در فصل جدید به ترکیب جدیدی روی بیاورد.
یوونتوس با هدایت کنته آرایش جدیدی را تجربه کرد. 3-5-2 کلاسیک انتخاب کنته برای این تیم بود. بسیاری از کارشناسان و مربیان کارکشته دنیای فوتبال اعتقاد دارند دوران ترکیب های کلاسیک گذشته است و در دوران معاصر استفاده از آرایش های مدرن درصد موفقیت را چندین برابر می کند. اما کنته با بیانکونری خط بطلانی بر این عقیده کشید. سوالی که همیشه برای فوتبال دوستانی مانند من مطرح می شود این است که آیا بهتر است سرمربی با استفاده از داشته های خود آرایش را انتخاب کند و یا به اندیشه های شخصی خود پایبند باشد.
علیرغم وجود نظام های تاکتیکی بسیار، تمامی تیم های مطرح و بزرگ در یک نکته مشترک هستند: مالکیت توپ و پاس دادن. بیشتر تیم ها از تاکتیک های انفعالی روی گردانده اند و توجه شان را متمرکز نگه داشتن مالکیت توپ برای دیکته کردن ضرب آهنگ خود بر بازی کرده اند. در سال 2012 بیشتر تیم های بزرگ میانگین 500 پاس در بازی را کسب کردند. گرایش و تمایل به فلسفه های پاس محور درحال افزایش است. اما مطمئنا تیم ها سبک و تاکتیک های خود را بر اساس بازی حریف تغییر خواهند داد.
تاریخ های مهم
آنچه در ادامه مشاهده می کنید تاریخ های مهم لیگ قهرمانان اروپاست.
قرعه کشی مرحله گروهی 29 آگوست 2013
1. مرحله گروهی – بازی های روز اول: 17 و 18 سپتامبر 2013 (26 و 27 شهریور)
2. مرحله گروهی – بازی های روز دوم: 1 و 2 اکتبر 2013 (9 و 10 مهر)
3. مرحله گروهی – بازی های روز سوم: 22 و 23 اکتبر 2013 (30 مهر و 1 آبان)
4. مرحله گروهی – بازی های روز چهارم: 5 و 6 نوامبر 2013 (14 و 15 آبان)
5. مرحله گروهی – بازی های روز پنجم: 26 و 27 نوامبر 2013 (5 و 6 آذر)
6. مرحله گروهی – بازی های روز ششم: 10 و 11 دسامبر 2013 (19 و 20 آذر)
قرعه کشی مرحله یک هشتم نهایی: 13 دسامبر 2013 (22 آذر)
قرعه کشی مرحله یک چهارم نهایی: 21 مارس 2014 (اول فروردین 1393)
قرعه کشی مرحله نیمه نهایی (و فینال): 11 آوریل 2014 (22 فروردین 1393)
کمی آمار
از سال 1992 که ساختار مسابقات تغییر کرد منچستر یونایتد امتیاز بیشتری نسبت به سایر تیم ها به دست آورده است. شیاطین سرخ توانسته اند از 190 بازی 253 امتیاز کسب کنند که تمامی این امتیازات با هدایت سر الکس فرگوسن به دست آمده است.
اسپانیا بیشنرین نماینده را نسبت به سایرین دارد. سیزده باشگاه اسپانیایی شرکت کرده اند که دو تیم رئال مادرید و بارسلونا به تنهایی در 18 رقابت حضور داشته اند. رکورد همچنان به نام شیاطین سرخ است. منچستر یونایتد در 19 دوره لیگ قهرمانان حاضر بوده است. دو تیم بزرگ اسپانیایی بیشترین حضور در نیمه نهایی را نسبت به دیگر تیم ها داشته اند. بارسلونا در 10 نیمه نهایی به میدان رفته و رئال هشت بار نیمه نهایی را تجربه کرده است.
فقط سه تیم توانسته اند لیگ قهرمانان را در فصلی بدون باخت فتح کنند. مارسی در سال 1993 اولین تیم بود. منچستر یونایتد در سال 1999 به این افتخار نایل آمد و بارسلونا در سال 2006 به جمع مارسی و منچستریونایتد اضافه شد.
هیچ تیمی موفق به فتح لیگ قهرمانان اروپا در دو دوره متوالی نشده است.
بین سال های 1956 تا 2008 فقط چهار تیم توانستند سه گانه کسب کنند:
سلتیک (1967)
آژاکس (1972)
پی اس وی آیندهوون (1988)
منچستر یونایتد (1999)
از سال 2009 به بعد نیز سه تیم توانستند نام خود را در زمره فاتحان سه گانه ثبت کنند:
بارسلونا (2009)
اینترمیلان (2010)
بایرن مونیخ (2013)
نیوکاسل تنها تیم در تاریخ لیگ قهرمانان است که با وجود باخت در سه بازی ابتدایی مرحله گروهی توانست بازگشتی شکوهمندانه داشته باشد. این اتفاق در فصل 2002-2003 روی داد. هرچند تیم انگلیسی نتوانست به مرحله بعد صعود کند اما هفت امتیاز در سه بازی باقی مانده خود به دست آورد.
دوره گذشته
کریستیانو رونالدو در دوره قبلی لیگ قهرمانان اروپا درخشید و شاید همین نکته به وی کمک کند تا در کسب توپ طلا از لیونل مسی پیشی بگیرد. رونالدو نه تنها با 12 گل آقای گل مسابقات شد بلکه شمار گل های خود در لیگ قهرمانان را به عدد 51 رساند تا فقط هشت گل با مسی فاصله داشته باشد. حالا دیگر این مرد پرتغالی پنجمین گلزن برتر لیگ قهرمانان اروپاست. رونالدو بیشترین شوت (53) را به سمت دروازه حریف داشته است و بازیکنی است که بیشترین خطا (28) روی او اتفاق افتاده است.
عجیب است اما زلاتان ایبراهیموویچ بیشترین پاس گل (7) را برای هم تیمی های خود ساخته است. در عصری که بازی سازهای ماهری چون پیرلو و ژاوی فوتبال بازی می کنند یک مهاجم بهترین پاسور گل می شود.
آلوارو آربلوا تنها بازیکنی است که بیش از یک بار در دوره گذشته با کارت قرمز داور مواجه شد. دومین کارت قرمزی که آربلوا دریافت کرد در بازی برابر گالاتاسارای بود که باعث شد رئال مادرید در بازی مقابل بوروسیا دورتموند بدون دفاع تخصصی به میدان برود.
روبرت لواندوفسکی را می توان شگفتی ساز رقابت ها نامید. مهاجم لهستانی نه تنها ده گل برای زنبورهای زرد آلمانی به ثمر رساند بلکه تنها در هزار دقیقه بازی سی بار مرتکب خطا شد. فیلیپ مکسس بازیکن میلان نیز تنها در 529 دقیقه بازی پنج بار کارت زرد داوران را جلوی چشمان خود دید. از این حیث او با چهار بازیکن دیگر از جمله آربلوا در شرایط مشابهی قرار دارد.
همان طور که انتظار می رفت بارسلونا با میانگین 66 درصد بیشترین میزان مالکیت توپ را به عهده داشته است. بایرن با 56 درصد و پورتو با 54 درصد در رده های بعدی قرار گرفتند.
بایرن مونیخ بیشترین گل (31) را به ثمر رساند، بیشترین کارت زرد (30) را دریافت کرد، بیشترین کرنر (108) را به دست آورد و بیشترین خطا (173) را انجام داد. تیم قهرمان آلمانی 113 بار برای گلزنی تلاش کرد که از این حیث در جایگاه سوم قرار گرفت. رئال مادرید با 135 تلاش و بوروسیا دورتموند با 115 تلاش عملکرد بهتری داشتند.
