سالانه در سراسر جهان، به مناسبت های مختلف مثل مذهبی، عقیدتی، سوگواری و بزرگداشت، جشن ها، مراسم کوچک و بزرگی برگزار می شود. برای مثال می توان به جشن کریسمس(سالروز میلاد مسیح) جشن شکرگزاری کشور هند و بسیاری موارد دیگر اشاره کرد. ایران هم مثل دیگر کشور های جهان، سالانه مراسم و جشن های زیادی را برگزار می کند که هریک، شرایط تاریخی، مناسبتی و حتی برگزاری خاصی دارند؛ برای مثال دراول فروردین ماه هر سال، جشن نوروز برگزار می شود. چهارشنبه سوری، یکی از جشن های مهم و سنتی ایران است که از زمان های خیلی دور تا به امروز، نسل به نسل بین مردم منتقل شده است. این سنت امروزه دستخوش تغییرات زیادی شده و شکل و شمایل قدیمی خود را از دست داده است و تبدیل به یک سری آتش بازی های صرفا خطرناک شده که نه تنها باعث شادی و جشن عموم مردم نمی شود؛ بلکه باعث ایجاد رعب و وحشت بین مردم و همچنین آسیب رساندن به یکدیگر می شود.
چهارشنبه سوری که با نام های جشن چهارشنبه پایان سال و شب چهارشنبه سرخ هم شناخته می شود؛ یکی از جشم های بزرگ ایرانی است که در شب آخرین چهارشنبه هر سال (سه شنبه شب) برگزار می شود که در اصل اولین جشن پیش از نوروز است. به طور کلی واژه چهارشنبه سوری از ترکیب دو واژه چهارشنبه (نام یکی از روز های هفته) و سوری به معنای جشن و پایکوبی ساخته شده است. بر اساس آیین باستانی ایران، در این روز، آتش بزرگی برافروخته شده و تا صبح فردا که خورشید طلوع می کند ادامه دارد.
از ظهر روز سه شنبه که آتش روشن می شود، مردم از روی آن می پرند و جمله «زردی من از تو، سرخی تو از من» را با خود تکرار می کنند؛ این جمله به معنای تطهیر و پاکسازی مذهبی است؛ از سوی دیگر مردم با گفتن این جمله، از آتش می خواهند تا زردی و مشکلات و بیماری های آن ها را از بین ببرد و سرخی، گرمی و همچنین نیروی جدیدی را برای آغاز سال نو به آن ها ببخشد. در شاهنامه فردوسی اشاره هایی به بزم و جشن چهارشنبه نزدیک و سال نو شده است که این موضوع، نشان دهنده کهن و قدیمی بودن این جشن دارد. مراسم و آداب سنتی این جشن ملی، از گذشته تا به امروز در فرهنگ مردم ایران جا افتاده است.
به طور کلی، جشن چهارشنبه سوری یکی از کهن ترین و زیبا ترین جشن های ایرانی است که در گذر زمان دستخوش تغییر های زیادی شده و بسیاری از آیین های اصلی و فرعی خود را از دست داده و تبدیل به یک سری آتش بازی های خطر ناک یا مهمانی های خانگی شده است. این جشن هر سال در آخرین چهارشنبه سال (شب سه شنبه) در سراسر ایران برگزار می شود. برای اینکه امسال چهارشنبه سوری متفاوت تری دور از استرس، ترس و تلفات تجربه کنیم؛
تمام رسم های جالب و اصیل این روز را برای شما جمع آوری کرده تا بتوانیم چهارشنبه ای به دور از دغدغه را تجربه کنیم.
به نظر مي‌رسد روشن كردن آتش به آيين زرتشتي برمي‌گردد اما دكتر نيك‌نام مي‌گويد: «چهارشنبه‌سوري رسم زرتشتي‌ها نيست. اصلاً زرتشتي‌ها هفته ندارند و شنبه و چهارشنبه ندارند تا جشن چهارشنبه‌سوري در كار باشد.» آذرميدخت مزداپور نيز مي‌گويد: «ما فقط براي همراهي با دوستان و هم‌محلي‌ها از روي آتش مي‌پريم و اين روز را جشن مي‌گيريم. معمولاً اين روز مراسم اوستاخواني در خانه‌هاي زرتشتيان برقرار است و هفت نوع ميوة خشك مثل كشمش، انجير، بادام، خرما،توت و پسته به مهمانان مي‌دهند »
هفت ميوة خشك زرتشتي‌ها شباهت زيادي به آجيل چهارشنبه‌سوري دارد كه خوردنش در اين شب واجب است.در بسياري از شهرها آش ترشي هم به نام اين شب با چند نوع سبزي درست مي‌شود.چهارشنبه‌سوري هم روز پُركاري براي زنان است و هم رسم‌هايي دارد كه مختص زنان است. فال‌گوش ايستادن يكي از اين رسم‌هاست كه در آن چند زن يا دختر جوان نيت‌هايي مي‌كنند، پشت ديواري مي‌ايستند و به حرف‌هاي رهگذران گوش مي‌دهند و سپس با تفسيرِ حرف‌هايي كه مي‌شنوند پاسخ نيت خود را مي‌گيرند. رسم ديگرْ قاشق‌زني است. به اين ترتيب كه زنان و حتي پسران جوان چادري به سر مي‌كنند، روي خود را مي‌گيرند و به در خانة همسايه‌ها و دوستان مي‌روند. صاحبخانه از سر و صداي قاشق‌هايي كه به كاسه مي‌خورد، در خانه را باز مي‌كند و آجيل چهارشنبه‌سوري، شيريني، شكلات، نقل و حتي پول به كاسة آنها مي‌ريزد.
چهارشنبه‌سوري براي پسران و مردان جوان هم روز پرجنب‌وجوشي است. در روستاهاي لرستان، مردان جوان قبل از غروب اسب‌هايشان را بيرون مي‌آورند و نمايشي اجرا مي‌كنند. در شهرهاي ديگر، پسران براي ايجاد هياهو دست به ابتكارهاي عجيب و غريب مي‌زنند. در بعضي جاها كوزه‌هاي گلي را با باروت پر مي‌كنند و روي آن را مي‌كوبند تا سفت شود، بعد سپس فتيله‌اي در كوزه مي‌گذارند و با آتش زدن فتيله اين‌طور به نظر مي‌رسد كه از كوزه آتش بيرون مي‌زند. يا ممكن است موشك‌هايي از كاغذهاي براق در مدل‌هاي مختلف درست كنند و در آن باروت بريزند و روي پشت‌بام‌ها فتيله‌اش را آتش بزنند و به هوا بيندازند. در بسياري از نقاط ايران، اعتقاد بر اين است كه بايد چهارشنبه‌سوري از خانه بيرون رفت و همراه بقية مردم جشن گرفت و شاد و سرخوش بود تا سال جديد سالي شاد و پر از موفقيت باشد.
در تهران قديم، بوته‌هاي خشك را از بيابان‌هاي اطراف جمع مي‌كردند و با شتر به شهر مي‌آوردند و در محلات مختلف مي‌چرخاندند. پس از غروب خورشيد، بوته‌هاي خشك و اسباب و اثاثية كهنه و شكسته‌اي را كه پس از خانه‌تكاني بيرون گذاشته شده بود جمع مي‌كردند و با آنها آتشي درست مي‌كردند كه همه بايد از روي آن مي‌پريدند و مي‌خواندند: «سرخي تو از من، زردي من از تو.» فشفشه و هفت‌ترقه هم بود اما از بمب‌ها و نارنجك‌هاي دستي كه نوجوانان امروزي مي‌سازند و با انفجار آنها شيشه‌هاي ساختمان‌ها به لرزه مي‌افتد، خبري نبود.
در شيراز دخترهاي بخت بسته به محل معروفي به نام “خانه سيد ابوتراب” كه در داخل شهر در كوچه “شيشه‌گرها” واقع شده است مي‌روند و زير درخت كهنسالي كه در آن خانه وجود دارد حلوا مي‌پزند و بين فقرا تقسيم مي‌كنند و از صاحب آن خانه يعني “سيد ابوتراب” كه گويا سيد بزرگواري بوده و ششصد سال قبل از اين مي‌زيسته و صاحب كرامت بوده حاجت مي‌خواهند.در اين شب شيرازيان “بوخوش اسفند” را در آتش مي‌ريزند كه خانه را معطر كند. بوي “بوخوش” خاصيت گندزدايي هم دارد و از گذشته‌هاي دور مورد توجه مردم بوده است.ازجمله خوردني‌هايي كه شب چهارشنبه سوري شيرازي‌ها ميل مي‌كنند آجيل چهارشنبه سوري است كه بدان آجيل شيرين هم مي‌گويند. اين آجيل مخلوطي است از كشمش، نخودچي، مغز بادام، مغز گردو، انجير، مويز، توت خشك، كنجد بوداده، شاهدانه، تخمك يا تخمه، گندم برشته، بدنجك، قصب، خارك (نوعي خرماي خشك) و قيسي.
در بسياري از روستاهاي استان مركزي رسم بر اين است كه جواناني كه نامزد دارند از روي بام خانه دختر، شال خود را پايين مي‌اندازند و دختران در گوشه شال، شيريني و تخمه مي‌پيچند. اين رسم را شال‌اندازي مي‌گويند. از ديگر رسم‌هاي چهارشنبه سوري، مراسم قاشق زدن است كه مردم و بعضا كودكان كاسه و قاشق را به هم كوبيده و در پشت در نهان مي‌شوند و صاحبخانه نيز تخم‌مرغ يا تنقلاتي داخل كاسه مي‌گذارد.
در آشتيان از توابع استان مركزي، مرسوم است كه كوزه‌اي خالي را از بالاي بام در شب چهارشنبه سوري به پايين مي‌اندازند. اهالي اين كار را به اين نيت انجام مي‌دهند كه قضا و بلاي خانه و اهل آن با شكستن كوزه از خانه بيرون برود.
بیایید با اجرای مراسم کهن و سنتی اصیل ایرانی، چهارشنبه آخر سال متفاوت تری را تجربه کنیم.« سرخي تو از من، زردي من از تو» چهارشنبه سوری مبارک
