مطلب ارسالی کاربران
تاریخچه جام های جهانی، جام جهانی 1978، جام ژنرالها و نخستین حضور ایران در بزرگترین میهمانی فوتبالی جهان
جام جهانی پس از 16 سال به امریکای جنوبی برگشت. این بار آرژانتین بود که میزبان مسابقات شد. متاسفانه آرژانتین دچار دیکتاتوری شدید نظامیها به رهبری ژنرال ویدلا شده بود. هزاران نفر کشته شده بودند و رئیس جمهور عمر آکتیس هم که رئیس کمیته ساماندهی مسابقات جام جهانی بود، بدست چریکها ترور شده بود. بسیاری تیمها نگران امنیت تیمشان بودند. ولی به آنها اطمینان داده شد که مسابقات در امنیت کامل برگزار می شود. همینطور هم شد و هیچ نشانه ای از خشونت و درگیری مشاهده نشد. بسیاری ستاره ها در این جام انتظار می رفت حضور داشته باشند که غایب بودند. برای مثال بکن بائر به تازگی از بازیهای ملی خداحافظی کرده بود یا پل برایتنر که عقاید سیاسی جنجالی داشت و یوهان کرایف بدلیل دیکتاتوری و شرایط سیاسی خاص حاضر به شرکت در مسابقات نشدند. البته بازیکنان جوان دیگری بودند که با درخشش در این بازیها توانستند توجه تماشاگران را جلب نمایند. بازیکنانی نظیر رومینیگه، کنی داگلیش، پائولو روسی، تئو فیلیو کوبیاس، هانس کرانکل و یوهان نیسکنس. بهترین بازیکن جام اما ماریو آلبرتو کمپس بود. تنها بازیکن غیر آرزانتینی الاصل که توسط سرمربی سزار منوتی به تیم دعوت شد. در کنار گلزنیهای کمپس، دروازه بانی فوق العاده فیلول، رهبری دانیل پاسارلا در خط دفاعی و دوندگیهای بی امان آدریله نخستین قهرمانی را برای آرژانتین به ارمغان آورد. لحظه ای که از 1930 و پس از باخت در فینال نخستین جام جهانی مقابل اوروگوئه میزبان آرژانتینیها منتظر آن بودند.
هلند برای دومین بار متوالی در فینال به میزبان باخت. این بار آنها حتی بیش از چهار سال پیش به جام نزدیک شده بودند. در وقتهای تلف شده رنسن برینگ توپ را به تیرک دروازه آرژانتین کوبید. اگر این توپ گل شده بود، علاوه بر اینکه رنسن برینگ با 6 گل، آقای گل مسابقات می شد، آنها به مقام قهرمانی جام جهانی نیز می رسیدند و نخستین کشور اروپایی می شدند که در امریکای جنوبی قهرمان شده است. در آن لحظه ماریو کمپس تنها پنج گل به ثمر رسیده بود. ورزشگاه در سکوت عجیبی فرو رفته بود. در وقتهای اضافه ماریو کمپس با آن شادی گل دیوانه کننده به گل رسید تا علاوه بر رساندن آرژانتین به قهرمانی، عنوان آقای گلی رقابتها را هم از آن خود کند. هلند که دو دوره متوالی به فینال رسیده بود، نه تنها دستش از جام کوتاه ماند، بلکه تا 1990 نتوانست به جام جهانی راه یابد. ایتالیا با ستاره های آینده داری پای به جام جهانی گذاشت. آنها چهار سال بعد در اسپانیا بر قله فوتبال جهان قرار گرفتند. اما آنها که در گروه میزبان، فرانسه و مجارستان قرار گرفته بودند، با شکست دادن میزبانی که در نهایت قهرمان مسابقات شد، توانایی خود را نشان دادند. فرانسه نیز تیمی جوان و آینده دار را به مسابقات فرستاده بود. تیمی که در 82 اسپانیا به کمال رسید. ولی در گروه ایتالیا و آرژانتین میزبان آنها شانسی برای صعود از این گروه نداشتند.
برزیل بدون باخت تورنمنت را تمام کرد. اما آنها کیفیت ادوار گذشته را نداشتند. ریوه لینو که از نسل طلایی با 32 سال سن بر جای مانده بود تنها یک بازی در ترکیب اصلی و دو بار هم بصورت ذخیره به میدان رفت. زیکو 25 ساله نیز، اغلب نیمکت نشین بود. البته نیلینیو و دیرکئو با ضربات آزاد و شوتهای راه دور که تخصص برزیلیها بود همه را تحت تاثیر قرار می دادند. پیروزی مشکوک روز آخر مرحله دوم گروهی آنهم با نتیجه 6-0 برای آرژانتین مقابل پرو که ازدروازه بان آرژانتینی الاصل استفاده کرده بود، باعث شد برزیل تنها به دلیل تفاضل کمتر در برابر آرژانتین به رده بندی برود. این مساله جنجالهای زیادی را موجب شد و بحث تبانی به وجهه مسابقات خدشه وارد کرد. تونس با برد 3-1 مقابل مکزیک، نخستین کشور آفریقایی شدند که توانستند در جام جهانی پیروز شوند. همچنین آلمان غربی، مدافع عنوان قهرمانی، را بدون گل متوقف ساختند. با وجود این نتوانستند به دور بعدی مسابقات راه یابند و لهستان به همراه آلمان غربی از این گروه صعود کردند. اسکاتلند تنها نماینده بریتانیا در جام جهانی یکبار دیگر در صعود به مرحله دوم ناکام ماند. آنها به پرو باختند و در کمال ناباوری با ایران مساوی کردند. با این حال و در شرایطی که امیدی به صعود نداشتند، توانستند، پیروزی حیرت انگیز 3-2 را مقابل هلند رقم بزنند. در این دیدار آرشی گمیل زیبا ترین گل انفرادی تورنمنت را وارد دروازه هلند کرد. همچنین گل نخست بازی که رنسن برینگ از روی نقطه پنالتی در دقیقه 34 به ثمر رسید هزارمین گل ادوار جام جهانی بود.
آلمان در جام جهانی یازدهم
مدافع عنوان قهرمانی، همچون بسیاری قهرمانان جام جهانی در دور بعد با مشکلاتی روبرو شد. معمولا تیمی که قهرمان می شود، اگرچه مسن نیست، ولی با تجربه است. لذا چهارسال بعد با همان تیم نمی تواند وارد مسابقات شود. مگر آنکه بازیکنان را پس از قهرمانی فریز کند تا برای جام جهانی بعدی دست نخورده و شاداب باقی بمانند. حتی در این صورت نیز، دیگر تیمها دست تیم قهرمان را خوانده اند و برای آنها برنامه ویژه ای دارند. فرستادن تیمی جوان و دگرگون شده این مشکلات را ندارد. ولی جام جهانی به خصوص برای مدافع عنوان قهرمانی که با همه در برابر آن با آمادگی دوچندان ظاهر می شوند، نیاز به تجربه بالا دارد. بیجهت نیست که بیش از نیم قرن است تیمی در دفاع از عنوان قهرمانی موفق نبوده است. هلموت شون با تجربه که در سه جام جهانی قبلی هر سه مدال را به گردن آویخته بود، بهتر از هر کسی میدانست. او در سال 1958 سوئد، دستیار هربرگر بود و میدانست چقدر بعد از قهرمانی جهان بازی در جام جهانی دشوار است. انگار همه از قبل منتظرت هستند. او ترکیبی از جوانها و با تجربه ها را راهی آرژانتین کرد. در دیدارهای دوستانه قبل از جام جهانی ایتالیا و انگلیس را از پیش رو برداشته بودند، ولی مقابل برزیل شکست خورده بودند. در کل حضور سنتی آنها در نیمه نهایی امری قابل انتظار بود. هر چند شاید کمتر کسی از کسانیکه تیم ملی آلمان را موشکافانه دنبال می کرد، از آنها انتظار قهرمانی داشت.
آنها در جام جهانی ابتدا دیدار چهار سال پیش مرحله دوم گروهی مقابل لهستان را که حکم نیمه نهایی داشت تکرار کردند. دو تیم حملات زیادی را به دروازه یکدیگر داشتند که باید قبول کرد سهم لهستان بیشتر بود. اما دقت مهاجمین دو تیم کم بود و دروازه بانها چندان به زخمت نیفتادند. این چهارمین بار متوالی بود که دیدار افتتاحیه بدون گل به پایان می رسید. در دیدار با مکزیک آلمان حریف را گلباران کرد. در این بین کارل هاینز رومینیگه و هاینز فلوهه هر کدام دو گل و دیتر مولر و هانسی مولر هر کدام یک گل زدند. واووو. 6 بر صفر مکزیک را در هم شکستند. البته این نه یک نتیجه قاطع که نشانگر عطش فتح جام که در واقع ته مانده آبی بود که هنگام خالی کردن یک دبه از آن بیرون می آید. همینطور هم شد. آلمان در دیدار با تونس هم نتوانست توپی را وارد دروازه حریف کند. حتی خوش شانس بودند که تونس هم نتوانست از فرصتهای خود استفاده کند. آنها با امتیاز کمتر نسبت به لهستان به عنوان تیم دوم صعود کردند.
در دور دوم گروهی آنها باید با ایتالیا دیدار می کردند. آیا زمان انتقام 1970 فرا رسیده بود؟ تقابل دینو زوف با زپ مایر این دیدار را فوق العاده جذاب نموده بود. دیدار با برتری آلمان شروع شد و شوت فوق العاده هولزنباین از پشت محوطه جریمه را زوف با عکس العملی دیدنی و البته در دو ضرب مهار کرد. بازی با برتری آلمان پیگیری می شد و موقعیتهای این تیم یکی پس از دیگری از دست می رفت. حال نوبت ایتالیا بود تا خودی نشان دهد. همچون هشت سال پیش حملات ایتالیا زهر دار تر بود. در دو صحنه مهاجمان ایتالیا از زپ مایر گذشتند و در شرایطی که برای شادی پس از گل آماده می شدند، با واکنشهای دیدنی از جانب مدافعان آلمان در گام آخر ناکام بودند. میانگین سنی بالاتر ژرمنها شاید یکی از دلایلی بود که تیم آلمان که برای انتقام وارد زمین شده بود، پس از سوت پایان بازی چندان هم ناراضی نبود. زیرا متاسفانه موقعیتهای ایتالیا بیشتر و خطرناکتر بود. برای رسیدن به فینال آنها باید سرگروه می شدند. ولی بازی با هلند حتی شاید سخت تر هم باشد. هلندی که در نهایت هم با پیروزی بر ایتالیا سرگروه شد و برای دومین بار متوالی به فینال رفت. بد نیست به نتایج آلمان پیش از دیدار با هلند نگاه کنیم. بجز پیروزی پر گل برابر مکزیک، آلمان در سه دیدار دیگر بدون گل متوقف شده بود. نه تنها در این چهار دیدار که در 88 دقیقه پایانی فینال چهار سال قبل، آلمانها گلی دریافت نکرده بودند. زپ مایر و برتی فوگتس عوامل اصلی این رکورد بسته نگه داشتن دروازه آلمان در ادوار جام جهانی هستند. آلمانی که با 224 گل زده و 121 گل خورده، رکورد دار گل زده و گل خورده در جام جهانی است، در جام یازدهم از چهار بازی ابتدایی فقط در یکی گلزنی می کند و عجیب آنکه هرگز دروازه اش باز نمی شود.
بازی مقابل هلند با حملات آلمانی که به این پیروزی نیاز داشت شروع شد. ابتدا در سومین دقیقه بازی از پشت محوطه جریمه بونوف ضربه خطا را به گوشه دروازه هلند شلیک می کند. واکنش دروازه بان توپ را مقابل هاقبک رودیگر آبرامزیک می فرستد و او با ضربه سر شیرجه ای دروازه را باز کند. شاید اگر آلمان گل نمی زد، هلند که در دیدار اول 5-1 اتریش را در هم کوبیده بود، به آب و آتش نمی زد و رکورد زپ مایر افزایش می یافت. به هر حال هلند که می خواست هم انتقام فینال چهار سال پیش را بگیرد و هم به فینال برود، از پای ننشست. در دقیقه 27 شوت وحشتناک و دقیق آری هان از حدود 30 متری به گوشه دروازه رفت و مایر که تصور می کرد توپ به بیرون می رود، تنها نظاره گر آن بود. آلمانها باز هم در دقیقه 70 پیش افتادند. سانتر اریش بیر را دیتر مولر، مهاجم آلمان با سر به گوشه دروازه فرستاد. تا ژرمنها خود را برای رفتن به صدر گروه آماده کنند. شش دقیقه به پایان بازی اما هلند بازی را به تساوی کشاند. ون دی کرکوف که وارد محوطه جریمه شده بود با یک تو سر توپ مدافع روبرو را از پیش رو برداشت و با یک ضربه دقیق دروازه را گشود. بازی مساوی شد تا تکرار فینال چهار سال قبل برنده نداشته باشد.
بازی با اتریش به نظر ساده ترین بازی آلمانها بود. اتریش به هر دو رقیب آنها باخته بود. اتفاقا بازی با برتری آلمان شروع شد. یک و دوی رومینیگه و دیتر مولر، اولی را راهی دروازه کرد تا ژرمنها روی شوت زمینی رومینیگه که با دروازه بان تک به تک شده بود، پیش بیفتند. در دقیقه 59، روی یک سانتر، برتی فوگتس که از ارکان استحکام دفاع آلمان بود، به اشتباه دروازه خودی را باز کرد. در ادامه سانتر از جناح چپ اتریش صورت گرفته بود، باعث شد کرانکل که یارگیری نشده بود، توپ را سر فرصت کنترل کرده و در دقیقه 66 با یک ضربه دقیقه به گوشه مخالف شلیک کند و اتریش را که حذف آن قطعی بود را جلو بیندازد. دقیقه 72 سانتر بونوف و ضربه سر زمینی کلاوس فیشر بازی را مساوی کرد. اما آلمانها نتوانستند گل برتری را به ثمر برسانند یا همین مساوی را حفظ کنند تا بدون شکست جام را ترک کنند. کرانکل در دقیقه 88 از جناح چپ اتریش نفوذ کرد. براحتی از میان دو مدافع آلمان گذشت و زمینی توپ را به گوشه دروازه مایر فرستاد. پایان عصر هلموت شون بزرگ که پر افتخارترین مربی آلمان در یورو و جام جهانی است و کسیکه تمام مدالهایی را که در جام جهانی و یورو پخش می شود را برای آلمانها بدست آورده کمی تلخ تمام شد. پایان یک عصر پرشکوه. مرسی شون!
ایران در نخستین تجربه جام جهانی
ایران که چهار سال قبل در آخرین گام در سد استرالیا اسیر شده بود و نتوانسته بود به جام جهانی برسد، سر انجام رویایش تعبیر شد و با پیروزی مقتدرانه در برابر کویت، کره جنوبی و استرالیا به جام جهانی رسید. حشمت مهاجرانی سر مربی تیم دیدارهای دوستانه فراوانی با تیمهایی چون ولز، بلغارستان، یوگسلاوی، فرانسه و آرژانتین برگزار کرد و ایرانیها که علی پروین دوستداشتنی را به عنوان کاپیتان و ناصر حجازی اسطوره ای، دومین دروازه بان قرن آسیا، درون دروازه داشتند با بازیکنانی چون روشن، دانایی فرد، عبداللهی، نظری، کازرانی، فرکی، قاسمپور، بهتاش فریبا، غفور جهانی، آندرانیک اسکندریان، حسن نایب آقا و جواد الله وردی امید زیادی به درخشش در این مسابقات داشتند. دیدار اول مقابل هلند نایب قهرمان جهان باعث شده بود بازیکنان بترسند. بی تجربگی و اهدای پنالتیهای ناشیانه هلند را 3-0 برنده کرد. در دیدار دوم اما ایران دست به کار بزرگی زد و اسکاتلند را با گل ایرج دانایی فرد متوقف کرد. بریتانیاییها توقع نداشتند توسط ایران متوقف شوند. در بازی با پرو ایران بیش از آنکه مقهور درخشش نماینده امریکای جنوبی شود، به کم تجربگی خودش باخت. اهدای پنالتیهای ناشیانه باعث شد کوبیاس ستاره پرو که در این دیدار موفق به هت تریک شد، دو گلش را از روی نقطه پنالتی به ثمر برساند. تک گل ایران را حسن روشن به ثمر رساند تا ایران 4-1 بازنده باشد. ایران که یکسال قبل از مسابقات توانسته بود در جام جهانی کوچک (که آن دوران برای آمادگی میزبان برگزار می شد) آرژانتین را 1-1 متوقف کند، بدلیل نداشتن تجربه بین المللی خیلی زود با یک امتیاز، دو گل زده و هشت گل خورده به کار خود پایان داد. در عظمت آن تیم همان بس که ایران که در 1978 تنها سهمیه آسیا و اقیانوسیه را کسب کرده بود تا 20 سال و پس از 32 تیمه شدن مسابقات و اعطای چهار سهمیه به آسیا و اقیانوسیه نتوانست به این مسابقات راه یابد.
جام در یک نگاه
آرژانتین
قهرمان : آرژانتین
نایب قهرمان : هلند
بهترین خط حمله : آرژانتین و هلند با 15 گل
آقای گل : ماریو کمپس از آرژانتین با 6 گل
توپ طلا : - (در آن زمان بهترین بازیکن انتخاب نمیشد.)
بهترین بازیکن جوان : آنتونیو کابرینی از ایتالیا
برنده بازی جوانمردانه : آرژانتین
بهترین دروازه بان : - (در آن زمان بهترین دروازه بان انتخاب نمیشد.)
کارت زرد : 59
کارت قرمز : 3 (دو مجارستانی و یک هلندی)
گل بخودی : 3
تعداد تیمها : 16
تعداد بازی : 38
تعداد گل : 102
میانگین گل زده : 2.68
تعداد تماشاگر : 1610215
میانگین تماشاگر : 42374
بیشترین تماشاگر : گروهی آرژانتین-ایتالیا و فینال آرژانتین-هلند 77260 نفر
میانگین بازی ملی تیم قهرمان : 25
میانگین سن تیم قهرمان : 25.6 سال
میانگین قد تیم قهرمان : 1754 میلیمتر
میانگین بازی ملی تیم آلمان : 34
میانگین سن تیم آلمان: 27.8 سال
میانگین قد تیم آلمان: 1790 میلیمتر
