حدود دو سال است که گزارشهایی عجیب در رابطه با خودکشی در نقاط مختلف جهان شنیده میشود. خودکشیهایی که به نظر مقصر اصلی آنان یک بازی اینترنتی به نام "نهنگ آبی" است. قربانیان آن اکثرا نوجوانهایی در رده سنی 13 تا 16 سال بودهاند که همگی قبل از انجام خودکشی، اعمال عجیب و مشترکی انجام میدادهاند. با توجه به این موضوع، تعجبی نیست که هماکنون بسیاری از خانوادهها از جمله بسیاری از خانوادههای کشور ما دچار نگرانی شدهاند. وقت آن رسیده که نهنگ آبی را کالبد شکافی کنیم و متوجه شویم از چه حقههایی برای عملی کردن اهداف خود استفاده میکند، اکثرا چه افرادی قربانی آن شدهاند و اینکه چگونه با آن مقابله کنیم.
blue whale 2
(تصویری که یکی از قربانیان بازی قبل از خودکشی در اینستاگرام خود پست کرده است.)
ماجرا از چه قرار است؟
نهنگ آبی (نام بازی اشاره به واقعه خودکشی نهنگها دارد) فعالیت خود را در سال 2013 در کشور روسیه آغاز کرد، یک بازی اینترنتی که شامل 50 مرحله یا به عبارتی دیگر "چالش" میباشد. اگرچه سازندگان این بازی هنوز به صورت رسمی پیدا نشدهاند، اما جوانی روسی به نام "فیلیپ بودکین" ادعا کرده است که بازی ساخته او میباشد. بودکین که کارشناسی روانشناسی دارد در آبان ماه سال پیش توسط پلیس روسیه دستگیر شد. هدف بازی نهنگ آبی به طور کلی این است که بازیکن را طی گذشت زمان در شرایط روانی فوقالعاده بدی قرار بدهد، شرایطی که سرانجام بازیکن را وادار به خودکشی بکند. چنین چیزی در نگاه اول احمقانه به نظر میرسد، اما متاسفانه تا کنون بیش از 100 خودکشی در نقاط مختلف جهان به آن ربط داده شدهاند. اما به راستی چطور ممکن است یک بازی تا حدی در ذهن یک شخص نفوذ کند تا سرانجام وی را مجبور به پایان رساندن زندگی خود بکند؟
blue whale 5
(تصویری که نادیا، یکی از قربانیان این بازی از خود گرفته است که مرتبط با یکی از چالشهای بازی است.)
همانطور که گفته شد، اکثر قربانیان این بازی نوجوانان بین 13 تا 16 سال بودهاند، این مقطع سنی به عنوان یکی از حساس ترین دورههای زندگی هر انسان شناخته میشود و افراد در این دوره بر اساس نیازهای روانی سعی در پیدا کردن مکان خود در بین اجتماع و انتخاب نحوه کلی ارتباط با زندگی هستند. مسائلی که گفته شد از جمله چیزهایی است که به نهنگ آبی در پیش بردن اهداف خود کمک میکند. با توجه به شخصیت انعطافپذیر و حساس انسان در مقطع سنی نوجوانی، نهنگ آبی راه نفوذ خود را به آرامی در ذهن مخاطب پیدا میکند. در طی مراحل بازی از مخاطب درخواست میشود کارهایی همچون گوش دادن به سبکی خاص از موسیقی، قطع کردن رابطه خود با والدین، تماشای ویدئوها و فیلمهای ترسناک را انجام دهد.
قرار دادن مخاطب در اتمسفری رمزآلود و افسردهکننده با استفاده از روشهای بالا، به ندرت موجب دگرگونی شیوه زندگی و تفکر وی به طور کامل میشود. یکی دیگر از حقههای نهنگ آبی برای پیش بردن اهداف خود استفاده از نیاز انسان برای برقراری ارتباط با دیگران و یا در این مورد بهتر است بگوییم "ثابت کردن میزان ارزش خود به دیگران" است. مراحل بازی تنها به گوش دادن به موسیقی، تماشای فیلم یا اینگونه مسائل محدود نمیشود. به ندرت این چالشها شکلی بسیار خطرناک و عجیبتر به خود میگیرند. برای مثال بازی از مخاطب میخواهد که از پاهای آویزان خود از بالای یک ساختمان بلند (هر چه بلند تر بهتر) عکس بگیرد و آن را با دیگر افرادی که این بازی را انجام میدهند به اشتراک بگذارد. و کمی بعد تر از آن بازیکنان موظف هستند تصویر یک نهنگ را با استفاده از وسیلهای برنده روی دست خود حکاکی کنند.
Blue Whale 3
(تصویر فیلیپ بودکین، شخصی که ادعا دارد این بازی ساخت اوست.)
بنابراین باید تا کنون متوجه شده باشید که نهنگآبی از هوش مصنوعی برای پیش بردن اهداف خود استفاده نمیکند بلکه بازیکنان را وادار میکند که شجاعت یا قدرت خود را به گونهای به یکدیگر ثابت کنند. برای مثال بازیکنان با وجود ترس و نگرانیای که از کندهکاری روی دست خود دارند اما برای اثبات شجاعت خود به دیگر بازیکنان این عمل را انجام میدهند. پس از اتمام تمامی مراحل، ذهن مخاطب به حدی شستشو شده و شرایط روانیاش تا حدودی به هم ریخته که مرحله آخر بازی یعنی خودکشی را، تنها راه نجات خود میبیند.
طراحی مراحل بازی
طراحی مراحل بازی بسیار عجیب است. مثلا در یک مرحله باید عبارت f57 را روی دستان خود حک کنید. یا باید در روزهای خاصی راس ساعت 4:20 از خواب بیدار شده و فیلمهای ترسناک خاصی را تماشا کنید. یا مثلا باید در یک روز خاص چندین بار سوزنی را در دستان خود فرو کنید و یا در موردی دیگر باید به بلندترین ساختمان محل زندگی خود رفته و روی لبههای آن طوری بنشینید که پایین ساختمان را ببینید ... متاسفانه اکثریت مراحل جنبه خودآزاری دارند که در نهایت باعث افسردگی شخص شده و زمینهساز خودکشی را فراهم میکنند.
نگاهی به برخی قربانیان نهنگ آبی
نهنگ آبی در کشورهای بسیاری اهداف خود را عملی کرده است، کشورهایی از جمله روسیه، هند، برزیل، اسپانیا، ایالات متحده و چند کشور دیگر. در ایالات متحده، نخستین قربانی این بازی دختر نوجوانی به نام نادیا بوده است. نادیا که نام کامل او به خواسته خانوادهاش فاش نشده است، قبل از خودکشی اعمالی عجیب انجام داده است که با مراحل مربوط به نهنگ سفید مطابقت دارد.
در یکی از شهرهای برزیل پسری 16 ساله که پس از سقوط از یک ساختمان 6 متری جان سالم به در برده بود، پس از بستری شدن در بیمارستان به پلیس گفت که از جمله بازیکنان این بازی بوده است و همچنین جای کندهکاری نهنگ نیز بر روی دست او دیده میشد.
در روسیه، یولیا کنستانتینوای 15 ساله و ورونیکا وولکوای 16 ساله از معروفترین قربانیان این بازی محسوب میشوند. یولیا قبل از خودکشی در فیسبوک خود کلمه "پایان" را پست کرده بوده است و همچنین در صفحه اینستاگرام خود نیز تصویری از یک وال آبی را پست کرده است. پستهای قبلی او نیز نشان از افسردگی او داشته است. این دو دختر به همراه هم خود را از آپارتمانی به پایین پرتاب کردند.
(تصویری از یولیا کنستانتینوا، یکی از قربانیان بازی)
چگونه با نهنگ آبی مقابله کنیم؟
برای مقابله با خطرات بازی نهنگ آبی هم فرزندان و هم والدین آنها باید کاملا هشیار و مراقب باشند. به والدین توصیه میشود:
_مراقب رفتار کودکان خود باشند، اگر تغییراتی ناگهانی در نحوه رفتار کودکان دیده شد با آنها صحبت کنید و دلیل ناراحتیشان را بپرسید، اما به یاد داشته باشید که رفتار شما باید کاملا دوستانه باشد، با کودکان خود صحبت کنید نه اینکه بازجوییشان کنید، مطمئن شوید که در هنگام صحبت به آنها فشار یا استرسی وارد نشود.
_به حرفهای کودک خود با دقت گوش کنید و نگرانیها و مشکلاتشان را جدی بگیرید، به گونهای رفتار کنید که کودکتان احساس نزدیکی به شما داشته باشد و متوجه شود که میتواند برای برطرف کردن مشکلاتش به شما اعتماد کند.
_همیشه به یاد داشته باشید زندگی شما با ارزشترین دارایی شماست و این تنها شما هستید که میتوانید برای آن تصمیم بگیرید، برای اثبات خود به جامعهای کوچک خود را از هزاران لذت موجود در این زندگی محروم نکنید، از نه گفتن ترسی نداشته باشید و اگر در رابطه با هر چیزی احساس خطر یا ناراحتی میکنید با آن مخالفت کنید و یا از آن دوری کنید.
در آخر بار دیگر توصیه ما این است که خواندن چنین مطالبی باید عامل دافعه برای شما باشد و سمت چنین چالشی نروید
منبع پردیس گیم