مطلب ارسالی کاربران
سیاست های بازار نقل و انتقالات در ایران (بخش اول)
در خلال فصل نقل و انتقالات باشگاه های فوتبال ایران و جهان هستیم و لازم دیدم مسائلی که در این زمینه بیشتر دچار مشکل و ایراد هستند را با شما عزیزان به اشتراک بگذارم.
فصل نقل و انتقالات در فوتبال همواره دارای حاشیه و اخبار جذاب برای فوتبال دوستان میباشد و بخاطر اهمیتی که به جهت نتیجه گیری برای تیم های باشگاهی مورد علاقه مان دارد از طرف تمامی علاقمندان و هواداران به شدت دنبال میشود، ولی نقل و انتقالات بازیکنان و مربیان همواره در ایران دچار ضعف های اساسی و ریشه ای بوده که در ذیل به نکاتی از آنها اشاره میشود.
1) سیستم چرخشی مربیان
در لیگ برتر ایران 16 تیم و در لیگ آزادگان نیز در سال اخیر 18 تیم حضور دارند، پس با این وجود 34 نیمکت داغ برای جلوس مربیان ایرانی و درجه چندم خارجی مهیاست تا برای آن به مبارزه با هم بپردازند ولی موضوع مهمی که وجود دارد این است که در ایران یک دسته از مربیان از قانون انرژی استفاده کرده و بسان انرژی "هرگز بی تیم نمیمانند، بلکه از تیمی به تیم دیگری نقل مکان میکنند" این چرخش سیکل وار که مربی ایکس از دهه گذشته ده تیم لیگ برتری و دسته اولی را چرخیده، به نکته ثابت فصل نقل و انتقالات لیگ های ایران تبدیل شده و نادرند تیم هایی که سکان هدایت خود را به مربیان جوان یا بی کارنامه ولی کاربلد و مجهز به علم روز بسپارند، ولی آقای مربی که سال گذشته فلان تیم را به دسته پایین تر فرستاده یا تیمی با امکانات لازم و دارای شرایط قهرمانی را به تیمی میانه جدولی تبدیل کرده امسال هم به تیم دیگری نقل مکان کرده و هرگز خانه نشین نخواهد شد.
2) خرید بازیکن های مشهور
خوشبختانه استعداد به قدر کافی در این مرز و بوم وجود داره و همین موضوع باعث میشه هرساله تعداد زیادی پدیده در لیگ های معتبر ای ان معرفی شده و تبدیل به چهره شوند و مربیان تیم های لیگ برتری هم بشدت بدنبال جذب این بازیکنان پدیده و معروف هستند، ولی سوالی که در این مورد دهن یک هوادار را به خود مشغول میکند این است که آیا فلان بازیکن معروف و دارای کیفیت مطلوب، اصلا با تفکرات تاکتیکی، شیوه و سبک بازی تیم، ترافیک در پست مربوطه و در مجموع با پازل تیمی باشگاه خواهان دارای هماهنگی و همخوانی هست یا نه؟ یا منِ مربی یا مسئول نقل و انتقالاتی باشگاه صرفا به خاطر معروفیت و کیفیت بالای این بازیکن اقدام به جذب او کرده و رقم های نجومی و بسیار بالاتر از ارزش بازیکن را به وی پیشنهاد میدهم و در انتهای فصل یا حتی تیم فصل، بدون حتی یک بازیِ موثر هم سرمایه مادی را به باد داده ام و هم سرمایه ملی را. متاسفانه در این مقوله چشم و هم چشمی و رقابت بیهوده مابین مربیان و باشگاه ها باعث میشود هم سرمایه هنگفتی از بیت المال هزینه شده و هم بازیکن مربوطه که در تفکرات تاکتیکی و سبک بازی تیم دیگری میتوانسته هم برای باشگاه مربوطه و هم برای فوتبال ملی مهره ای تاثیر گذار و کارآمد باشد.
3) دلال، مدیر برنامه ها یا کارگزار (ایجنت)
خب این یکی هم چندسالی است که وارد کارزار نقل و انتقالات کشور شده، ایجنت یا مدیر برنامه در تمام دنیا مرسوم است به این شیوه که مدیران برنامه های بازیکنان سعی میکنند بازیکن را به بالاترین قیمت و در بهترین شرایط از جهت منفعت بازیکن به باشگاه های خواهان معرفی میکنند و از آن طرف هم باشگاه برای جذب بازیکن مورد علاقه نه با خود بازیکن سر کار دارد و نه با هیئت مدیره و مدیرعامل باشگاهِ کنونی بازیکن، بلکه مسئول ترنسفر باشگاه فروشنده همراه مسئول ترنسفر باشگاه خریدار با مدیر برنامه ی بازیکن جلساتی سه جانبه و دو جانبه را برگزار کرده و در این راه برای سود و منفعتِ طرف خود چانه زنی میکنند، ولی در ایران بدین صورت است که مدیربرنامه بازیکن به همه باشگاه ها سیگنال می فرستد و از طرف بازیکن و کلیه باشگاه های لیگ برتری با تمامی روزنامه ها و خبرگزاری ها و سایت های ورزشی مصاحبه کرده و تمام باشگاه های ای ان و جهان را خواهان موکل (بازیکن) خود معرفی میکند، مربی بی خبر که تا امروز اصلا بازی چنین بازیکنی را ندیده و در تفکرات تاکتیکی تیم خود روی چنین بازیکنی اصلا فکر نکرده، در اخبار بشدت بدنبال این بازیکن معرفی میشود و در موارد بسیاری این حربه و دامِ مدیر برنامه، کارگر افتاده و تیمی که اصلا قبل از این روی چنین بازیکنی فکر هم نمیکرده هفته آینده قرارداد یک ساله(یا 6ماهه ای) با او منعقد میکند. دلال ها بازیکنی که ارزشی بیش از 300~400 میلیون ندارد را با بازارگرمی و اخبار بی پایه و اساسی که هرروز در رسانه های مختلف شایع میکنند به بالای یک میلیارد میرسانند و این وسط تنها کسانی که ضرر میکنند باشگاه و هوادار بیچاره هستند چون هم پولشان از جیبشان رفته و هم بازیکن مورد نظر هیچ تاثیر مثبتی بر روی تیم نداشته و بعضا حتی یک بازی هم در طول فصل انجام نمیدهد.
4) قراردادهای ترکمنچای فوتبالی ویرایش هزار سوم
در صنعت فوتبال و لیگ های معتبر اروپایی بازیکن ها با مبالغ سرسام آور میلیون دلاری جابجا میشوند، این بازیکنان کالای باارزش این صنعت هستند که مالکیتش با مبلغ n میلیون دلار با قراردادی معقول (معمولا سه تا پنج ساله) از تیمی به تیم دیگر منتقل میشود، باشگاه خریدار طی سال های مدت قرارداد از بازیکن بهره برداری فنی کرده و بسته به سن و سال و شرایط بازیکن در خلال مدت قرارداد، قرارداد وی را تمدید کرده و یا با مبلغی کمتر یا بیشتر به تیمی دیگر واگذار کرده یا پس از پایان مدت قرارداد و منتفع شدن از لحاظ فنی وی را بازیکن آزاد معرفی میکند، این روش بسان هر صنعت روز که دستگاه یا ابزار کار خود را خریداری کرده و پس از سالها بهره برداری از ابزار فوق آن را بفروش رسانده یا اوراق (بازنشسته) میکند.
ولی در ایران چون هنوز نه فوتبال بصورت حرفه ای درآمده و نه هیچکدام از شرایط و اصول صنعت بودن را دارا میباشد، چنین سیستمی که از اساس و پایه های فوتبال حرفه ای است پیاده و اجرا نمیشود، بلکه بجای صنعت و تولید باشگاه ها مصرف کننده هستند، مثل یک خانواده که با صرف هزینه ای یک یخچال یا تلویزیون برای مصرف شخصی خریداری کرده و پس از چند سال مصرف ابزار فوق را از چرخه مصرفی خارج میکنند، در طول مدت مصرف نه سود چندانی از صرف آن ابزار بدست آورده اند و نه در آخر کار (پایان قراراداد) سودی از بابت فروش ان بدست میآورند. بازیکن با قراردادی نیم یا یک فصلی به باشگاه ملحق شده و با انجام صفر تا سی بازی و اثرگذاری مثبت یا منفی در پایان مدت قرارداد بعنوان بازیکن آزاد به تیمی دیگر میرود، در حالیکه باشگاه میتوانسته با فروش وی سود هنگفتی از چرخه نقل و انتقالاتی خود ببرد، در ای ان نه تیم های سازنده ای مثل فجرسپاسی، نساجی و فولاد از ساخته ها و تولیدات خود بهره برداری درستی مثل تیم های مشابه خارجی مثل آژاکس و دورتموند و آرسنال میکنند و نه تیم های مصرف گرا مثل پرسپولیس، استقلال، سپاهان و تراکتور جام های زیادی مثل تیمهای مشابه خارجی مثل منچستر، بارسلونا، بایرن مونیخ و رئال درو میکنند. هرچند همین تیم های مصرف گرای خارجی هم در نقل و انتقالات گاها و در برخی سالها به سوددهی هم می رسند، چیزی که در ایران بیشتر به یک جوک شبیه است.
ادامه دارد...
موارد دیگر از جمله نقل و انتقالات بازیکنان خارجی ، انتخاب درست باشگاه و بازیکن، مسئول نقل و انتقالات باشگاه ها، قوانین نقل و انتقالاتی ایران، نقل و انتقالات سهمیه تیم ها در لیگ و... در مطلب بعدی ارسال خواهد شد.