طرفداری- امروزه زندگی ماشینی و عدم تحرک ، بدن ما را به مخزن و انبار تنش های آزاد نشده تبدیل نموده است . عدم وجود روزنه طبیعی برای آزادی تنش ها منجر به ضعف و لاغر شدن عضلات می شود و دیگر قادر نخواهیم بود از نیروی خود برای زندگی استفاده کنیم در نتیجه کم تحرکی ، ضعف عضلات ، و جمع شدن چربی و مواد زائد در بدن با بروز چاقی نمایان می شود چنان چه افراد جامعه به پیشگیری و درمان آن اقدام نکنند به یک معضل بهداشتی و اجتماعی بدل می گردد . بحث ما در این نوشته دیدگاه تخصصی طب فیزیکی و توانبخشی است که بیشتر به نقش ورزش توجه دارد .
چاقی چیست ؟
چاقی به معنی ذخیره شدن چربی اضافی در بدن است که در حالت طبیعی چربی بدن حدود 15 درصد از وزن مردان و 25 درصد از وزن زنان را تشکیل می دهد ، هر گاه مقدار انرژی دریافتی بیش از انرژی مورد نیاز بدن باشد ، در صورتی که این عدم تعادل انرژی ادامه یابد ، منجر به چاقی فرد خواهد شد .
علل چاقی :
عدم فعالیت بدنی توام با خوردن زیاد چه در نوجوانان و چه در بزرگسالان منجر به چاقی خواهد شد البته بعضی افراد به علت ژنتیک و بعضی به سبب بیماریهایی چون کم کاری تیروئید دچار چاقی خواهند شد .
بی تمرینی و پر خوری سبب تحریک تشکیل تعداد ادیپوست ها ( یاخته های چربی ) می گردد . لذا چاقی ، ترکیبی از تعداد ایادیپوست و محتوای چربی آنها می باشد . افراد چاق دارای تعداد زیادی از یاخته های چربی می باشند که حاوی حجم بیشتری از چربی نسب به هم سن و سالان لاغرشان می باشد .
مضرات چاقی :
چاقی یک عامل خطر ساز در بیماریهای عروقی قلب ، بیماری دیابت ( قند ) ، افزایش فشار خون و سنگ های صفراوی ، نقرس و آرتروز مفاصل است 0 همچنین ارتباط بین چاقی با سرطانهای پستان ، روده ی بزرگ و پروستات وجود دارد . در نتیجه سنگینی وزن موجب کف پای صاف و آسیب های اسکلتی و ظاهری بد و ناخوشایند می شود . در نهایت ، فقر حرکتی ناشی از آن ، مشکلات روانی را به دنبال خواهد داشت و برای افراد شاغل موجب تقلیل راندمان کاری خواهد شد .
پیشگیری از چاقی :
همه افراد به ویژه مربیان تربیت بدنی می باید توجه داشته باشند که پیشگیری از چاقی به مراتب از درمان آن با موفقیت بیشتری همراه است این موضوع به ویژه در دوران پیش از بلوغ صادق است زیرا پرخوری هر فردی در دوران بلوغ ممکن است منجر به ادیپوست هپیرپلازیا ( افزایش در تعداد یاخته های چربی بدن ) شده در این صورت اقدام به کاشت باغچه ای کرده که چاقی ممکن است در آن روئیده و به بار نشیند . . عادت های زندگی در دوران طفولیت گسترش یافته و هر اندازه برنامه کنترل وزن زودتر آغاز شود ، مفیدتر خواهد بود .
در صورتی که غذای مصرفی معینی باعث کاهش وزن را نشود . به منظور ایجاد یک تعادل منفی ، فعالیت جسمانی باید افزایش یابد که با انجام تمرینات ورزشی می توان سرعت تشکیل یاخته های چربی را کاهش داد و سبب پایین نگه داشتن کل محتوای چربی بدن شد . البته فعالیت هایی باید انتخاب شوند که علاوه بر نیاز مصرف انرژی فراوان ، توانایی های جسمانی و مهارتی فرد نیز در آن ها مورد توجه قرار گرفته باشد .
درمان چاقی :
یک برنامه کاهش وزن باید ترکیبی از چند روش متناوب باشد . رژیم غذایی بدون ورزش و ورزش بدون رژیم غذایی موفقیت زیادی به همراه ندارد .
برنامه کاهش وزن درست شامل سه قسمت است .
الف : اصلاح رفتارهایی که در دراز مدت منجر به چاقی می شود .
ب: رژیم غذایی درست
ج : ورزش صحیح
شما می توانید به صوت های زیر برای تغییر رفتارهای زندگی و رژیم غذایی درست در درمان چاقی خود اقدام کنید :
1- قبل از شروع غذا خوردن به مقدار گرسنگی خود توجه کنید و یک دقیقه خود را از نظر فکری و جسمی آرام کنید .
2- خوردن حتی تنقلات را از سایر فعالیت ها مثل مطالعه و تماشای تلویزیون جدا کنید
3- غذاها را در ظرف غیر شفاف یا محل هایی که دور از دسترس روز مره باشد ، نگهداری کنید تا مشاهده تصادفی آنها ، شما را به هوس نیندازد .
4- از بشقاب و ظرف کوچکی برای غذا استفاده کنید .
5- آهسته غذا بخورید و غذا را به آهستگی بجوید .
6- قبل از فرو بردن یک لقمه ، لقمه ی بعدی را وارد بدن نکنید .
7- با هر فنجان چای قند بیشتری مصرف نکنید ، زیرا هر گرم قند 20 کالری حرارت ایجاد می کند و این تعداد قند 5/2 گرم اضافه وزن برای آدمی خواهد داشت .
8- بعد از هر لقمه ، قاشق و چنگال را رها کنید و برای لقمه بعدی ، مجددا به دست بگیرید .
9- در وسط یک وعده غذایی چند دقیقه صبر کنید .
10- به اندازه ای غذا بخورید که دیگر خیلی گرسنه نباشید ، نه این که به مرز سیری کامل برسید .
11- هیچ چیز اضافه بر غذای معمولی میل ننمائید ، حتما از غذای سه وعده خود کم کنید .
12- شب ها به جای غذا از میوه استفاده کنید .
