طرفداری - کلمه "فشردگی" در چند فصل گذشته، علی الخصوص پس از آن که شاگردان سیمئونه موفق به قهرمانی در لیگ با اتکا بر این روش شدند، ورد زبان ها شده است. در این مقاله مزایای این ویژگی تاکتیکی با چند مثال از سناریوهای واقعی بیان می شود و کمی راجع تفاوت انگلیسی ها با دیگر قدرت های اروپایی بحث می شود.
تعریف و اندازه گیری فشردگی
تعریف استاندارد فشردگی عبارتست از حفظ فاصله ای کوتاه بین دورترین بازیکنان تیم چه به شکل عرضی و چه به شکل طولی، اما چنین پاسخ ابتدایی، هنگام کاربرد، کافی نیست. برای شروع، مقدار بهینه فشردگی چقدر است؟ به این دلیل، من اعتقاد دارم که باید تعاریف پیچیده تری وجود داشته باشند که در عوض کاربردی تر باشند.
به شکلی دیگر، می توان تعریف را تا سطح نفرات پیش برد. احتمالا تا زمانی که بازیکنان به اندازه کافی به هم نزدیک شده باشند تا به یکدیگر متصل شده و بتوانند فشردگی را در قالب یک شکل مشخص حفظ کنند. می توان استقرا کرد که تازه در این زمان صحبت از نتایج فشردگی می توان به میان آید، و اینگونه این می تواند تعریف و اندازه گیری دقیقی از فشردگی باشد. اما، تمامی 10 بازیکن را می توان به شعاع 4 متری از هم گذاشت و آن ها در عین متصل بودن، فاقد هر گونه قابلیت دفاعی خواهند بود، پس سطح بهینه فشردگی چیست؟ این قضیه تا حدودی وابسته به حریف است، اما یک نقطه شروع مناسب می تواند دورترین فاصله ای باشد که بازیکنان نسبت به یکدیگر قرار دارند در عین حال که اتصالات را حفظ کرده اند. با این آرایش، آن ها می توانند در عین بهره بردن از مزایای فشردگی، فضای بیشتری را نیز کنترل کنند.
بحث دیگراین است که فشردگی باید متناسب با موقعیت مکانی حریف باشد. مسئله تنها این نیست که یک تیم چقدر باید بین نفراتش فشرده باشد، بلکه فاصله اش تا نفرات حریف نیز باید کوتاه باشد. بدین وسیله، یکی از حیاتی ترین اصول فشردگی، که به حداقل رساندن فضای بازی حریف است، ممکن می شود.
مزایای دفاعی فشردگی
اتصالات دفاعی
یکی از مزایای دفاعی فراوان فشردگی بالا، افزایش تعداد اتصالات دفاعی بین مدافعین است. یک اتصال را می توان حضور مدافع دوم در فاصله ای مناسب برای پشتیبانی از مدافع اول، برای پرس دوم دانست. به این وسیله، یک بلوک دفاعی می تواند در مقابل حمله همزمان چندین بازیکن حریف به یک فضا (تعداد بهینه به شدت وابسته به آن صحنه مشخص است) پایدارتر باشد.
هر چه فاصله بین بازیکنان کمتر باشد، امکان به مقصد رسیدن پاس های نفوذی مشکل و مشکل تر می شود، زیرا خطوط پاس دادن به حداقل رسیده است و چندین بازیکن مدافع می توانند یک پاس عمقی را تحت تاثیر قرار دهند.
در یک ساختار غیر فشرده مانند شکل بالا، تنها دو بازیکن در فاصله ای هستند که بتوانند از هافبک میانی تیم خود مقابل بازیکن صاحب توپ حریف حمایت کنند. سه بازیکن دیگر بیشتر از حدی دور هستند که بتوانند به موقع وارد عمل شوند. چیزی که اینجا آزاردهنده تر است، این است که از آنجا به نظر می رسد روش تیم متمایل به یارگیری نفر به نفر باشد، به دو بازیکن نامتصل، برای حفظ میانه زمین از گزند باز شدن (به وسیله پاس) نیاز است، اما از آن جا که هر دو از بازیکن هایلایت شده جدا مانده اند، ساختار خط میانی بسیار ضعیف و شکننده شده است.
به شکلی متضاد، بازیکنی که در یک ساختار تیمی منظم و با فشردگی خوب باشد، 5 اتصال با دیگر هم تیمی هایش دارد؛ که 3 تای آن در منطقه میانی است و متضمن پایداری بیشتر دفاعی در نقطه کلیدی زمین است. علاوه بر آن، تیم اکنون دو بازیکن بیشتر نزدیک به حمل کننده توپ دارد، که می تواند در پرسینگ نقش پشتیبانی را به عهده بگیرند.
دسترسی دفاعی بهبود یافته
یک بلوک دفاعی فشرده می تواند دسترسی دفاعی بهتری به توپ داشته باشد. منظور از این جمله این است که تیم مدافع می تواند قابلیت بیشتری برای پرس موثر و درست توپ داشته باشد.
در شکل بالا تیم مدافع به چند دلیل دسترسی ضعیفی به توپ دارد (نمی تواند آن را به خوبی پرس کند) که بیشتر آن ها به دلیل عدم وجود فشردگی است. مهاجم راست بخش بی استفاده ای از زمین را پوشش داده است، همچنین هافبک راست با یارگیری نفر به نفرش، تیم را از لحاظ افقی بسیار غیر فشرده ساخته است. این موجب وقوع دو موقعیت اورلود (موقعیت هایی که تعداد بازیکنان یک تیم در یک منطقه خاص از تعداد بازیکنان تیم حریف بیشتر باشد) در دو منطقه کلیدی برای حریف شده است:
اولین اورلود (مشخص شده با رنگ آبی) از به جلو رفتن مدافع وسط راست ایجاد شده است، و به این وسیله یک موقعیت 4 در مقابل 3 در جناح راست تیم مهاجم به وجود آمده است. علت این مشکل، عدم تغییر جهت تیم به خصوص دو مهاجم است که موجب فشردگی افقی ضعیف شده است.
ثانیا، یک اورلود 3 در مقابل 2 در حیاتی ترین نقطه زمین به وجود آمده است، در میانه میدان. با یارگیری نفر به نفر هافبک راست در مقابل مدافع هافبک چپ حریف، تیم فشردگی عرضی خود و از تبعات ناخوشایند آن رنج می برد.
به شکلی ساده می توان گفت با فشردگی فراوان در نزدیکی محل حضور توپ، می توان دسترسی بهتری به آن داشت زیرا بازیکنان بیشتری در مکان مناسب برای پرس هستند. نکات دیگری همچون جهت گیری مناسب در مقابل توپ و آمادگی برای پرس نیز برای تضمین پرس موفق اهمیت دارند. وجود تعداد بازیکن بیشتر در نزدیکی توپ سبب محدودسازی گزینه ها و جلوگیری از فرار حریف توسط دریبل می شود.
با دسترسی ضعیف به توپ، که عمدتا به دلیل فشردگی ضعیف است، بازیکن صاحب توپ می تواند یک اورلود 4 در مقابل 3 ایجاد کند و زمان و فضای کافی برای نفوذ به حریف از طریق عوض کردن کردن بازی به سمت کمتر تحت فشار را داراست.
از سوی دیگر با سازمان فشرده منظم، تیم مدافع می تواند از مزیت هایی همچون دسترسی مناسب به توپ و وادار کردن حریف به بردن توپ به نقاط ضعف و پرس کردن در آن جا بهره مند شود.
وقتی از شکلی فشرده استفاده می شود (مخصوصا هنگامی که تمرکز بر روی فشردگی عرضی است)، این لزوم وجود دارد که دسترسی به توپ در همه حال حفظ شود. بدون آوردن فشار بر روی توپ، حریف می تواند با عوض کردن بازی، به سمتی که تراکم بازیکنان مدافع در آن کمتر است برود و مدت زمان زیادی بدون اینکه مزاحم خاصی بر سر راهش باشد، از مالکیت توپ بهره مند باشد. در شکل بالا، اگر دسترسی به توپ بسیار خوبی برقرار نبود، تیم مهاجم می توانست با تعویض بازی به سمت مقابل، از یک موقعیت 2 در برابر 0 سود ببرد.