طرفدارى- انتخاب قطر به عنوان ميزبان جام جهانى 2022 با جنجال هاى فراوانى به همراه بوده، به طورى كه بسيارى ادعا مى نمايند كه قطر حق ميزبانى اين رقابت ها را خريدارى نموده است، با وجود اينكه هنوز چنين موضوعى به اثبات نرسيده است. تصميم قطر به برگزارى اين رقابت ها در ماه هاى نوامبر و دسامبر نيز از ديگر تصميم هاى جنجالى و حاشيه ساز است كه با مخالفت هاى شديد كشورهاى اروپايى به همراه بوده است. با اين تفاسير امااين امكان وجود دارد كه حق ميزبانى اين رقابت ها را از قطر باز پس گيرى نمود؟
1- آيا تصميم فيفا براى انتخاب قطر به عنوان ميزبان جام جهانى 2022 غير قابل تغيير است؟
تا كنون يك گروه كارى از فيفا توصيه نموده است كه به دليل گرماى غير قابل تحمل قطر در ماه هاى ژوئن و ژولاى، برگزارى رقابت هاى جام جهانى فوتبال به ماه هاى نوامبر و دسامبر منتقل شود. كميته اجرايى فيفا در روزهاى نوزدهم و بيستم ماه جارى ميلادى در اين زمينه تصميم گيرى خواهد نمود. به احتمال فراوان با چنين توصيه اى موافقت خواهد شد با وجود اينكه باشگاه ها و ليگ هاى اروپايى به شدت نسبت به اين موضوع شكايت خواهند نمود و از فيفا خواستار جبران ضرر مالى خود در اين زمينه خواهند شد. سپ پلاتر اما براى راى گيرى در خصوص تغيير زمان برگزارى جام جهانى اكثريت لازم را فراهم خواهد نمود، با توجه به اينكه حدود سه ماه آينده انتخابات رياست فيفا برگزار خواهد شد و بلاتر براى تمركز در رقابت هاى انتخاباتى نياز به آرامش دارد.
2- آيا رقباى شكست خورده مى توانند انتخاب قطر را به رسميت نشناسند؟
سپ بلاتر خود اولين كسى بود كه توجه همگان را نسبت به چنين موضوعى جلب نمود. اگر جام جهانى در زمستان برگزار شود و يكى از رقباى قطر نسبت به اين موضوع شكايتى داشته باشد در اين صورت فيفا با مشكل مواجه خواهد شد. از لحاظ حقوقى كاملا قابل تصور است كه آمريكا، انگليس و استراليا از رقباى قطر در انتخاب ميزبان جام جهانى 2022، ميزبانى اين كشور را به رسميت نشناسند، اگر زمان برگزارى رقابت هاى جام جهانى با تغيير مواجه شود، چون درآن صورت تقويم و نظم همه ليگ هاى فوتبال و صنايع وابسته به آن بر هم خواهد خورد و با چنين استدلالى رقباى شكست خورده مى توانند شكايتى در دادگاه بين المللى ورزش عليه قطر و فيفا تنظيم نمايند و اين دادگاه نيز مى تواند با شرايط خاصى تصميم فيفا را به رسميت نشناسد.
رقباى شكست خورده همچنين مى توانند در دادگاه هاى كشورهاى مطبوع خود در اين خصوص شكايتى تنظيم نمايند كه به طور معمول با فدراسيون هاى ورزشى مخالف هستند. به ويژه آمريكا از شانس هاى خوبى در اين زمينه برخوردار است. دادگاه هاى آمريكايى خود را مستقل مى دانند و اغلب نسبت به هزينه هاى سنگين تصميمات خود هراسى ندارند. البته ممكن است كه دادگاه هاى آمريكايى تنها راى به جبران خسارت هاى مالى رقباى قطر در صورت دريافت چنين شكايت و اعتراضى بدهد.
هر يك از چهارده عضو كميته اجرايى فيفا كه انتخاب كننده قطر به عنوان ميزبان جام جهانى بوده اند نيز از حق اعتراض نسبت به چنين تصميمى برخوردار هستند. البته اين حق اعتراض مخصوص اعضايى است كه راى خود را به قطر اختصاص داده اند. براى نمونه ميشل پلاتينى يكى از اعضاى كميته اجرايى است ولى بى ترديد او هرگز شكايتى در اين زمينه نخواهد داشت، چون فوتبال همانند يك خانواده است و همه اعضا از يكديگر حمايت خواهند نمود و از طرفى براى سال 2026 نيز بار ديگر انتخاباتى براى تعيين ميزبان جام جهانى در راه خواهد بود.
3- آيا هنوز احتمال گرفتن ميزبانى جام جهانى از قطر وجود دارد؟
با گذشت بيش از چهار سال از انتخاب قطر اين مسئله بسيار نامحتمل به نظر مى رسد، با وجود نارضايتى چهار ساله افكار عمومى جهان از انتخاب قطر، موضوعات حقوق بشرى و همچنين فساد اقتصادى و رشوه هاى احتمالى كه اين كشور براى دريافت حق ميزبانى پرداخت نموده، قطر از مدت ها پيش ساخت استاديوم ها و ساختارهاى لازم براى برگزارى جام جهانى را آغاز نموده و ممكن است در صورت جدى شدن چنين موضوعى اين كشور خواهان دريافت غرامت سنگين مالى از فيفا براى جبران هزينه هاى خود شود.
از طرفى سپ بلاتر هرگز مايل به تيره شدن روابط خوب خود با قطرى ها، اعراب شيخ نشين متمول و همچنين بخش عظيمى از اعضاى كنفدراسيون فوتبال آسيا نخواهد بود، چون بلاتر به راى آنها براى انتخاب مجدد به عنوان رئيس فيفا نياز دارد. خاورميانه به قدرت جديدى در سياست هاى ورزشى دنيا تبديل شده و اميران قطرى نيز هرگز به راحتى مايل به چشم پوشى از برگزارى بزرگ ترين رويداد فوتيالى و شايد ورزشى جهان نخواهند بود.
4- آيا گرفتن حق ميزبانى قطر اصلا امكان پذير است؟
فساد مالى تنها گزينه و استدلالى است كه بوسيله آن مى توان حق ميزبانى را از قطر سلب نمود. اما كميسيون اخلاقى فيفا و برخى گروه هاى حقوقى تا كنون نتوانسته اند اتهام فساد مالى قطر و فيفا را به اثبات رسانند. بسيارى از نشانه هايى كه مطبوعات انگليسى در اين خصوص يافته اند، كافى به نظر نمى رسند و تغيير زمان برگزارى اين رقابت ها به زمستان نيز نمى تواند نقش مهمى در اين پرسش بازى نمايد. چون تغيير زمان جام جهانى هرگز مورد درخواست و آرزوى قطرى ها نبوده و آنها تنها براى برطرف كردن نگرانى هاى كشورهاى اروپايى در خصوص گرماى زياد در ماه هاى ژولاى و ژوئن چنين توصيه اى را پذيرفته اند.
5- و حال چه اتفاقى خواهد افتاد؟
انتخاب قطر پيامدهاى منفى بسيارى براى فيفا داشته است و تنها راه حل فيفا براى خاموش نمودن اعتراضات و شكايات باشگاه ها و ليگ هاى اروپايى جبران خسارت مالى آنها، ناشى از برگزارى جام جهانى زمستانى خواهد بود و اعتراض سران باشگاه هاى بزرگ اروپايى در خصوص جام جهانى زمستانى بيشتر جنبه تبليغاتى و پروپاگاندايى دارد تا بتوانند موقعيت خود را در چنين مذاكراتى براى دريافت غرامت بيشتر تقويت نمايند.
تا برگزارى اين رقابت ها بيش از هفت سال زمان باقى مانده و شايد در خصوص زمان دقيق برگزارى اين رقابت ها باز هم توافقى بين فيفا و قطر صورت گيرد و حتى اين امكان وجود دارد كه جام جهانى به دليل فرار از گرماى قطر، يك تا دو ماه زودتر از موعد مقرر برگزار شود. به هر حال بايد قبول نمود كه فينال جام جهانى 2022 در دوحه و به احتمال زياد در زمان كوتاهى قبل از كريسمس برگزار خواهد شد و موافقت يا مخالفت دوست داران فوتبال، تغييرى در اين مسئله به وجود نخواهد آورد.
به قلم اليور فريتچ از وب سايت هفت نامه آلمانى Die Zeit
