کارما چیست؟
کارما یا کرمن، یکی از اصول اعتقادی موجود در دین هندوها است. فلیسین رابرت شاله میگوید: «کارما یعنی پاداش عمل، همه را گریبانگیر است و بد و نیک را در زندگانی دوباره، اجر و مکافات میدهند.» و در تاریخ جامعِ ادیان، اثر جان بی ناس آمده است: «حیات آیندهی هر ذیحیات بر حسب این قانون تعیین میشود و آن کردار یا گفتار یا پندار هر فرد، موجب نتایج و سبب اموری است که سرنوشت حیات بعدی او را معین میکند».
آشکار است که کارما با اعتقاد به تناسخ گره خورده است و هندوها آن را مختص حیات فعلی انسان نمیدانند، و در حالی که اعتقاد به تناسخ کفر و البته غیر عاقلانه است، باورداشتن به کارما هم میتواند کفر باشد، مگر اینکه فردی آن را از تناسخ جدا کند که چنین کاری خالیکردن اصطلاحات از معانی حقیقیشان میباشد
دلایل مخالفین با کارما
یکی از مناقشات مهم با دکترین کارما این است که آیا همیشه بر سرنوشک دلالت دارد یا خیر، و پیامدهای آن بر اراده آزاد. از این مناقشه به عنوان مسئله عاملیت اخلاقی نیز یاد می شود
کسی که می کشد، تجاوز می کند یا هر عمل مجرمانه دیگری را انجام می دهد، می تواند ادعا کند که تمام اعمال بد خود محصول کارمای او بوده است: او فاقد اراده آزاد است، نمی تواند انتخاب کند، او عامل کارما است، آیا جنایات و اعمال مجرمانه ناشی از اراده آزاد است یا به دلیل نیروهای کارما؟
آیا آموزه کارما انگیزه آموزش اخلاقی را تضعیف می کند - زیرا همه رنج ها مستحق و نتیجه زندگی های گذشته است، چرا چیزی یاد بگیریم وقتی که ترازنامه کارما از زندگی های گذشته اعمال و رنج های فرد را تعیین می کند
عدم تعین روانی
موضوع دیگر در مورد نظریه کارما این است که از نظر روانشناختی نامشخص است یعنی اگر هیچ کس نتواند بداند کارمای زندگیهای قبلی او چه بوده است، و اگر کارمای زندگیهای گذشته بتواند آینده او را تعیین کند، آنگاه فرد از نظر روانشناختی مشخص نیست که . اگر مشکلی رخ دهد، مانند بیماری یا شکست در کار، فرد مشخص نمیکند که آیا کارما از زندگیهای گذشته علت آن بوده است یا بیماری ناشی از عفونت قابل درمان است و شکست ناشی از چیزی قابل اصلاح است.
بی عدالتی یک واقعیت ثبت شده در جهان است. از سوی دیگر، نظریه کارما ما را به این باور می رساند که برخلاف تجربیات زندگی روزمره ما، عدالت کامل در جهان وجود دارد. مردم به چیزی که لیاقتش را دارند می رسند. از این رو کسی را که رنج می برد سرزنش کنید. هر کس که از ثروت خود لذت می برد، حتی اگر بد به دست آورد، مرد خوبی است
ما در این دنیا برابر آفریده نشده ایم. برخی از دیگران توانایی بیشتری دارند. برخی فقیر به دنیا می آیند و در مقایسه با دیگران آموزش کمی می گیرند. چگونه باید این نابرابری را توضیح داد؟ اگر به نظریه کارما استناد کنیم، این تفاوت ها ناشی از اعمال ما در زندگی گذشته است. اما این فقط موضوع را به تعویق می اندازد. اگر این سوال را بیشتر پیش ببریم، یا به آغاز جهان می رسیم که در آن هیچ تفاوتی بین یک فرد و فرد دیگر وجود نداشت یا این راه حل اتخاذ شده است که کارما بی آغاز است. با این حال، کارما ادعا میکند که تفاوتهای بین افراد را توضیح میدهد در حالی که در واقعیت چیزی را توضیح نمیدهد، بلکه فقط موضوع را بهطور نامحدود به تعویق میاندازد
نظریه کارما با یک فرد مانند جزیره ای جدا شده از بقیه رفتار می کند. انتخاب هایی که یک فرد انجام می دهد باید با توجه به شرایط او درک شود. یک فرد ممکن است به دلیل عواملی که در کنترل او نیست رنج ببرد. او ممکن است به دلیل آسیب های اجتماعی یا به دلیل وجود یک سیستم سیاسی-اجتماعی ضعیف آسیب ببیند. او ممکن است به دلیل اشتباهات دیگران آسیب ببیند