روزی روزگاری در شهر پر جنب و جوش تهران ایران، دختر جوانی به نام مریم با ذهنی کنجکاو و علاقه مند به اعداد به دنیا آمد. مریم میرزاخانی از کودکی استعدادی استثنایی در ریاضیات از خود نشان داد و معادلات پیچیده را به آسانی حل می کرد و در الگوها و اشکالی که اطرافش را احاطه کرده بود زیبایی می یافت.
با بزرگتر شدن، عشق مریم به ریاضیات بیشتر شد. او ساعتهای بیشماری را صرف مطالعه و حل مسائل کرد و اغلب دفترچههایش را با محاسبات و اثباتهای پیچیده ریاضی پوشانده بود. فداکاری و سخت کوشی او زمانی نتیجه داد که در المپیادهای بین المللی ریاضی 1994 و 1995 مدال طلا گرفت و اولین دانش آموز ایرانی شد که به نمره کامل دست یافت و او را به یک شهرت ملی تبدیل کرد.
مریم پس از گذراندن دوره کارشناسی در تهران، برای ادامه تحصیلات تکمیلی به آمریکا رفت. او دکترای خود را به دست آورد. در ریاضیات از دانشگاه هاروارد، جایی که کار پیشگامانه او در هندسه و سیستم های دینامیکی توجه جامعه دانشگاهی را به خود جلب کرد.
تحقیقات مریم بر درک تقارن در سطوح منحنی و دینامیک بیلیارد متمرکز بود، که ساختارهای هندسی هستند که مسیرهای ذرات را هنگام جهش به دور میز بیلیارد مدل می کنند. کار او در زمینه های مختلف از جمله فیزیک، مهندسی و علم مواد کاربرد داشت.
)
در سال 2014، کمک های مریم به ریاضیات در مقیاس جهانی شناخته شد، زمانی که او اولین زن و اولین ایرانی بود که مدال معتبر فیلدز را دریافت کرد، که اغلب به عنوان جایزه نوبل ریاضیات شناخته می شود. دستاورد او الهام بخش دختران و زنان جوان در سراسر جهان شد تا علایق خود را در زمینه های STEM دنبال کنند.
زندگی و حرفه مریم بدون چالش نبود. او با تبعیض جنسیتی و موانع فرهنگی روبرو بود، اما با عزم و فضل خاص خود استقامت کرد. او به خاطر فروتنی، فروتنی و عشق عمیقی که به خانواده اش از جمله همسر و دخترش داشت، معروف بود.
متاسفانه زندگی مریم به دلیل سرطان سینه کوتاه شد و او در سال 2017 در سن 40 سالگی از دنیا رفت.
اما میراث مریم میرزاخانی در مشارکتهای ریاضی پیشگامانهاش، دانشآموزانی که او مربیگری میکرد و زنان جوان بیشماری که او برای دنبال کردن رویاهای خود در ریاضیات و علوم الهام گرفت، زنده است. داستان او به عنوان یادآوری است که اشتیاق، سخت کوشی و پشتکار می تواند بر هر مانعی غلبه کند و زیبایی ریاضیات هیچ مرزی نمی شناسد.
نگاهی جامع تر به زندگی و دستاوردهای نابغه ایران زمین
زندگی اولیه و آموزش
- متولد: 21 اردیبهشت 1356، تهران، ایران.
- کودکی: مریم در کودکی استعداد اولیه خود را در ریاضیات نشان داد. او در مدرسه فرزانگان، مدرسه ای برای دختران جوان با استعداد که توسط سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان (NODET) در تهران اداره می شود، تحصیل کرد.
- تحصیلات: او تحصیلات خود را در مقطع کارشناسی در دانشگاه صنعتی شریف در تهران ادامه داد و در سال 1378 در رشته ریاضی از آنجا فارغ التحصیل شد.
- دکتری: مریم دکترای خود را دریافت کرد. در سال 2004 از دانشگاه هاروارد، جایی که او تحت نظارت Curtis T. McMullen دارنده مدال فیلدز کار کرد. پایان نامه او با عنوان "ژئودزیک ساده در سطوح هایپربولیک و حجم فضای مدول منحنی ها" پیشرفتی در این زمینه بود.
شغل حرفه ای
- پژوهشگر: میرزاخانی پس از اتمام دکترای خود به عنوان پژوهشگر مؤسسه ریاضیات خاک رس و استادیار دانشگاه پرینستون مشغول به کار شد.
- دانشگاه استنفورد: در سال 2008 استاد ریاضیات در دانشگاه استنفورد شد و تا زمان مرگ در سال 2017 در آنجا به تحقیق و تدریس ادامه داد.
مشارکت های پژوهشی
علایق پژوهشی میرزاخانی شامل هندسه هذلولی، نظریه تیشمولر، نظریه ارگودیک و هندسه سمپلتیک بود. کار او تأثیر عمیقی بر چندین حوزه ریاضی داشت، به ویژه در درک هندسه و دینامیک سطوح ریمان و فضاهای مدول آنها.
- ژئودزیک ساده: یکی از کمک های مهم او در مطالعه ژئودزیک های ساده روی سطوح هذلولی بود. او تکنیک های جدیدی را برای شمارش این ژئودزیک ها و درک توزیع آنها ایجاد کرد.
- فضای مدول منحنی: کار او بر روی فضای مدول سطوح ریمان بینش عمیقی در مورد ساختار این فضاها و حجم آنها ارائه کرد.
- نظریه ارگودیک: میرزاخانی کمک قابل توجهی به نظریه ارگودیک، به ویژه در درک رفتار جریان زلزله در فضای تیکولر کرد.
افتخارات و جوایز
- المپیادهای بین المللی ریاضی: او در سال های 1994 و 1995 موفق به کسب مدال طلا شد و در دومی امتیاز کامل را کسب کرد.
- جایزه بلومنتال: دریافت شده در سال 2009 از انجمن ریاضی آمریکا.
- جایزه روث-لیتل-ساتر: در سال 2013 برای کمک های برجسته او در ریاضیات اعطا شد.
- جایزه تحقیقات خاک رس: در سال 2014 به پاس قدردانی از کارهای پیشگامانه او اعطا شد.
- مدال فیلدز: میرزاخانی در سال 2014 موفق به دریافت مدال فیلدز شد که یکی از بالاترین افتخارات در ریاضیات است. او به دلیل مشارکت در دینامیک و هندسه سطوح ریمان و فضاهای مدول آنها شناخته شد. این جایزه او را به اولین زن و اولین ایرانی برنده مدال فیلدز تبدیل کرد.
- Nature's 10: یکی از ده نفر برتری که در سال 2014 در علم اهمیت داشتند توسط مجله نیچر معرفی شد.
- عضو آکادمی هنرها و علوم آمریکا: در سال 2016 انتخاب شد.
- آکادمی علوم آمریکا: در سال 2016 به عنوان عضو انتخاب شد.
- بنیاد جایزه پیشرفت: جایزه مرزهای جدید مریم میرزاخانی را در سال 2019 برای ارج نهادن به میراث او و تشویق زنان جوان در ریاضیات تأسیس کرد.
میراث و یادبود
- ابتکار 12 می: ابتکاری برای جشن گرفتن روز زن در ریاضیات در روز تولد او، با هدف ترویج برابری جنسیتی و به رسمیت شناختن مشارکت های ریاضیدانان زن.
- جایزه مرزهای جدید مریم میرزاخانی: این جایزه هرساله به منظور قدردانی از کمک هایشان در این رشته به ریاضیدانان زن جوان برجسته تعلق می گیرد.
کار مریم میرزاخانی همچنان الهام بخش ریاضیدانان سراسر جهان است و میراث او به عنوان پیشگام در ریاضیات همچنان پابرجاست.
استعدادها و دستاوردهای فوقالعاده مریم میرزاخانی توسط بسیاری از چهرههای برجسته در جوامع ریاضی و علوم تجلیل شده است.
برخی از نقل قول ها و اظهارات قابل توجه است:
کورتیس تی مک مولن (مشاور دکترای مریم)
"کار مریم یک شاهکار است. توانایی او در دیدن و حل مسائل، خلاقیت او و وسعت دانش او در ریاضیات فوق العاده است. او رویکرد منحصر به فرد و عمیقی به سوالات ریاضی داشت که تأثیر ماندگاری را بر روی همه کسانی که با آنها کار می کرد بر جای گذاشت."
رالف ال کوهن (رئیس گروه ریاضیات در استنفورد)
مریم ریاضیدانی باهوش و فردی فوقالعاده بود. مشارکتهای او در ریاضیات عمیق و گسترده بود. دیدگاه و بینش او درهای جدیدی را برای تحقیقات در زمینه هندسه و دینامیک باز کرد. مریم علاوه بر دستاوردهای تحصیلی، فردی مهربان، فروتن و الهامبخش بود. همکار و مربی».
اینگرید داوبچیز (رئیس اتحادیه بین المللی ریاضیات)
"دستاوردهای ریاضی مریم میرزاخانی به دلیل عمق و اصالت خود برجسته است. مدال فیلدز که به او اعطا شد نه تنها به رسمیت شناختن کار بزرگ او بلکه یک نقطه عطف تاریخی برای زنان در ریاضیات بود."
کورتیس کالان (فیزیکدان و یک دوست)
"مریم عشق شدیدی به ریاضیات و کنجکاوی سیری ناپذیری داشت. او با دیدگاهی تازه به مسائل برخورد می کرد و همیشه به دنبال زیبایی در نظریه ها و ساختارهای ریاضی بود. میراث او برای نسل های آینده الهام بخش ریاضیدانان خواهد بود."
ایلان لیندن اشتراوس (ریاضیدان و دوست)
"درگذشت مریم ضایعه بزرگی برای جامعه ریاضیات است. کار او تأثیری دگرگون کننده در این رشته داشته است. مهمتر از آن، او انسانی فوق العاده بود که شور و مهربانی او زندگی بسیاری را تحت تأثیر قرار داد."
این ادای احترام نه تنها نقش برجسته او را در ریاضیات نشان می دهد، بلکه تأثیر عمیقی را که او بر همکارانش و جامعه علمی گسترده تر داشت، نشان می دهد. میراث مریم همچنان الهام بخش است و راه را برای نسل های آینده ریاضیدانان هموار می کند.
خوشحال میشم نظرتون رو بگین و اگر پیشنهادی راجب ساخت انمیشن بعدی دارین ممنون میشم مطرح کنین