مطلب ارسالی کاربران
گسترش علوم دریانوردی از ایران به سایر ملت ها
پیشینه ی علوم دریانوردی در تاریخ ایران، قدمتی هزاران ساله دارد. قدمتی که همتایی برای
آن در تاریخ ملل دیگر نمی توان یافت. علوم دریانوردی طی سالیان متمادی، نسل به نسل بین
ساحل نشینان ایرانی انتقال یافت و توانست با پیشرفت روز افزون خود، ایرانیان را به پیشتازان
عرصه ی دریانوردی تبدیل کنند. از این دستاوردها، آثار و نشانه های بسیاری وجود داد که هر
کدام روایتگر گوشه ای از پیشرفت های دریایی ایرانیان دارد.
از جمله آثاری که روایتگر دریانوردی ایرانیان است، استوانه ای با قدمت 8 الی 9 هزار سال
است که در آن، پادشاهی سوار بر کشتی را نشان می دهد. در این تصویر پادشاهی سوار بر كشتی
كه در دستش ریسمانی قراردارد كه به دو اسیر متصل است، دیده می شود. همچنین ملازم پادشاه
گرز او را در دست دارد و دیگرانی غنایم و احشام را نگهداری می كنند. متأسفانه این شی با ارزش
به وسیله غربی ها از ایران خارج شده و در آمریکا نگهداری می شود. آنها حتی حاضر نیستند
عکسی از این شی با ارزش در اختیار ایرانیان قرار بدهند.
بادبان‌های سه گوش و سکان، قطب نما و لنگر، گره دریایی و اسطرلاب و نقشه
(رهنامج=رهنامه) و بسیاری از كشتی ها و اصطلاحات دریانوردی از اختراعات ایرانیان
است. مطلبی كه غربی ها و بعضی از اعراب متعصب از گفتن آن واهمه دارند. در انگلیسی
به لنگر(Anchor) می گویند كه تغییر یافته كلمه لنگر فارسی است. سکان برای اولین بار
در كتاب (maius opus) راجربیگن در قرن 13م در اروپا شناخته-شد و قبل از آن غربی ها
چنین وسیله ای را نمی شناختند. در زبان انگلیسی به بادبان سه-گوش (jib) و در دیگر زبان
های لاتین (fok) می گویند كه هر دو ازكلمه فارسی جیب به معنی مثلث و فك به معنی
استخوان فك می باشد، زیرا این بادبان در جلوترین قسمت كشتی كه به آن در قدیم فك یا پوزه
می گفتند، قرار می گرفته و همانند فك كه به استخوان گونه (استخون ماگزیلا) مفصل شده
و متحرك بوده است. حول تیركی حركت می كرد. این بادبان حکم سکان دوم كشتی را ایفا می
كرد و در مانورها و عملیات جنگی كاربرد فراوان داشت. اهمیت سکان سه گوش در این است
كه با این وسیله حتی می توان با بادهای مخالف به طرف جلو حركت كرد. به نظر من تأثیر
بادبان سه گوش در تاریخ دریانوردی از تمام وسایل مورد كاربرد با اهمیت و تأثیرگذارتر بود.
زیرا بدونه بادبان سه گوش سفر به بعضی از مناطق جهان در آن زمان غیرممکن بود.
نکته دیگری كه ثابت می كند ایرانیان مخترع بادبان سه گوش، هستند اقرار كره ای ها در
این مورد می باشد. در منابع تاریخ كره آمده است كه ایرانیان كشتی هایی داشتند كه با كمك
بادبان سه گوش می توانستند برخلاف جهت باد حركت كنند. این موضوع در سریال كره ای
امپراطوردریاها، قسمت 15 كه از صدا و سیما پخش شد، نشان داده شد. حتی كلمه آدمیرال،
انگلیسی شده كلمه امیرالبحر عربی كه ترجمه مستقیم كلمه ناخدا (ناوخدا) ایرانی است، می
باشد. خود كلمه ناو (Navy) یك كلمه كاملاً ایرانی است. این كلمه از ایران به تمام زبان های دنیا،
از جمله زبان انگلیسی راه پیداكرده است كه دلیل محکمی بر قدمت و برتری ایرانیان در كشتی
رانی و دینی كه همه جهانیان به ایران دارند می باشد. در واژه نامه های قدیمی زبان فارسی از جمله
در برهان قاطع و همچنین در اشعار شاعران قدیمی این كلمه وجوددارد. این كلمه در فارسی برای
هرچیز دراز و توخالی استفاده می شود. مانند ناودان، حتی چون دیگ و دیگچه(تابه) میان تهی
می باشد به آن ناو هم می گویند. ده ها كلمه همچون ناودیس، ناوكار، ناوژه، ناوخدا و... كلماتی
می باشند كه از ناو مشتق شدند. ده ها نوع كشتی در غرب وجود دارد كه اصلاً نام ایرانی دارند.
ازجمله كشتی های تیپ قالر یا گالر كه تغییر یافته كلمه فارسی قایق می باشد.
قطب نما بدون شك اختراع ایرانی است. هر قطب نما بر مبنای مغناطیس كار می كند. كلمه
مغناطیس ریشه ایرانی دارد كه از كلمه مغ گرفته شده است. خود غربی ها معترف هستد این
كلمه هیچ ریشه ای در زبان های غربی ندارد. كلمه ایمیج =تصویر و مجیك=جادو هم از كلمه
مغ فارسی مشتق شده است. مغ ها دانشمندان ایران باستان بودند كه به واسطه علوم پیشرفته،
كارهایی انجام می دادند كه برای بسیاری عجیب و جادوئی بود.
همچنین كشتی بارگ(barge) از كلمه فارسی بارو(برج) مشتق شده است. به این لیست
صدها نوع قایق، كشتی، اصطلاح و ابزار دریانوردی می توان اضافه كرد كه از زبان فارسی به
دیگر زبان ها منتقل شده است كه خود كتابی جداگانه می خواهد.
